Maliko 4
4
Shigemenghejo sha mībi
(Mat 13:1-9; Luk 8:4-8)
1Ikanza līngī hangī ū Yesu akandya kūlanga ha ng'walo gwa nyanza. Ibità itaale lyūng'okalīīla, nose ūja mu nyanza ūūkigasha mu lyato; ī libità lya banhū pye a bangī lyūbiza ha ng'walo, a ha sī nyūmu henaho. 2Ūbalanga mihayo mingī bo kūtūmamīla shigemenghejo; ū mu būlangi bokwe ūbawīla gīkī, 3“Alidegelekagi; mībi akafuma, ūja kūbība mbīyū. 4Aho alībība jingī jūgwīla mu nzīla, jiza noni jūjilya. 5Jingī jūgwīla mu sī ya mawe-mawe, jūgehelwa ī sī ya kūjifukīīla, ahene jikangūha ū kūzwa īkī jalī jitafukīīlilwe chiza. 6Alīyo aho lyaseba ī līīmi, lyūjoocha jūjiga, nguno jalī jitī na miji ya kwigela. 7Jingī jūgwīla mu minghwa, aho jilīkūla na a minghwa gūkūlanīja najo, gūjishiteleja; jūduuma ū kūtwaja a matwajo. 8Alīyo ī jingī jikagwīla mu sī yawiza, jūzwa chiza jūkūla, jūtwaja matwajo: jimò makūmi adatū, jingī makūmi atandatū, na jingī igana.” 9Hūna ūhaya gīkī, “Ūyo alī na matū gakigwaga ni igwage.”
Nguno ya kūtūmamīla shigemenghejo
(Mat 13:10-17; Luk 8:9-10)
10Ū Yesu aho wasaaga iyene, abo baalī hihī nanghwe, na a babo ikūmi na babīlī būmūja ī mihayo ya shigemenghejo shenīsho. 11Nanghwe ūbawīla gīkī, “A bing'we ng'winhilwe ī mbisīla ja būtemi bo ng'wa Mulungu. Alīyo ū kū ba hanze, pyī ī mihayo īlī mu shigemenghejo dūhū. 12Ībize gīkī,
‘Ū kūlola balole,
alīyo ū kūbona yaya,
nū kūdegeleka badegeleke,
alīyo ū kwitegeleja yaya,
batizūgalūka, bakalekejiwa!’ ”
Makūlū ga shigemenghejo sha mībi
(Mat 13:18-23; Luk 8:11-15)
13Hūna ū Yesu ongeja kūbawīla gīkī, “Mutūshiitegelejaga ī shigemenghejo shenīshi? Mukūshimana ginehe lūūlū pyī ī shigemenghejo ī shingī? 14Ū mībi akabībaga mhayo go ng'wa Mulungu. 15Alīyo abo balī mu nzīla ūmo gūkabībagwa ū mhayo gwenūyo, balī abo bakamalaga ū kūgwigwa, hūna haho na haho wiza ū Shetani wagūpula ū mhayo ūyo gwabībagwa ū mu ngholó jabo. 16Bangī balīho balī gītī sī ya mawe-mawe, a benabo balī abo bakagwigwaga ū mhayo bagwanukūla wangū-wangū na būyegi. 17Kwike gwikala gūtī na miji ū mubo, gwabagunaana ikanza iguhī dūhū, alīyo ūlū gilonga makoye, nūūlū būluhi kūlwa nguno yago ū mhayo, haho na haho bakagwaga. 18Balīho bangī balī gītī sī īzwile minghwa; a bene balī abo bakagwigwaga ū mhayo, 19kwike ī myatīla ya būlī lūshikū, nū būlemba-lembi bo sabo, nū kwikūmva kwa būlī mbika, shikagūshitelejaga ū mhayo gwagaya a matwajo! 20Alīyo bangī balī gītī sī yawiza; bakagwigwaga ū mhayo bagwanukūla, batwaja matwajo: bangī makūmi adatū, bangī makūmi atandatū, na bangī igana.”
Shigemenghejo sha talà
(Luk 8:16-18)
21Hūna ūbawīla hangī gīkī, “Angū, ī talà īkenhagwa gīkī īkundīkījiwe itangwa, nūūlū ītūūlwe ng'wizungu lya būlīīlī? Ītī gīkī ītūūlwe h'ikīndīkīlo lya talà? 22Nguno gūtīho mhayo ūyo gūkabisagwa ūlū ītī gīkī gūloolechiwe, nū yūyo gūkakundīkījiagwa ūlū ītī gīkī gūlakundūlīlwe! 23Ūlū munhū alī na matū gakigwaga ni igwage.” 24Ūbawīla hangī gīkī, “Ilanghanagi nayo īyo mukūdegelekaga, ī ngelekelo īyo mukūgelekelaga, h'īyo mukūgelekelwa na a bing'we, nīyo hangī mukongejiwa na kūtinda ho. 25Ūyo alī na shikolo akwinhwa, ūyo atī na shikolo nī shisho alī nasho akūtaajiwa!”
Kakūlīle ka mbīyū
26Hangī ū Yesu ūhaya, “Ū būtemi bo ng'wa Mulungu būbizile gītī munhū ūyo akabībaga mbīyū ha sī. 27Ūlū wila olaala, wela hangī omisha, alīyo atūdūla ū kūmana ūmo jikazwīlaga nū mumo jikakūlīlaga. 28Ī sī hū yene īkajinhaga kūtwaja matwajo; kwandīja idūūtū, hama lyangala, kūshisha kūpandīka mbeke ū mu lyangala. 29Alīyo a matwajo ūlū gakomeela, haho na haho akabītyaga mo lūshū, nguno gashikaga a magesa.”
Shigemenghejo sha kabīyū ka haladali
(Mat 13:31-32,34; Luk 13:18-19)
30Hangī ūhaya, “Ū būtemi bo ng'wa Mulungu tūbūlenganīje na kī, nūūlū tūbūtūūle mu shigemenghejo kī? 31Būbange gītī kabīyū ka haladali ako kakahambagwa; a koyi kalī kado ka bado ū mu mbīyū pyī ī jose. 32Alīyo ūlū kūūzwa, kakakūlaga lyabiza isaka itaale kūtinda pye ī mitī ya masaka. A matambī gakakūlaga kūshisha na noni ja kūlala japandīka wikalo ū mu mbeho yalyo.” 33Būlī ikanza ū mu kūbasomboolela, ū Yesu watūmamīlaga shigemenghejo shingī sha mbika yenīyī, kūlenganīla nū būdūla bo kwitegeleja kwabo. 34Walī atabasomboolelaga mhayo ūlū ītī mu shigemenghejo, alīyo a bahemba bakwe waboolekejaga ūlū wasaaga nabo iyene.
Kūlembeeja nyanza
(Mat 8:23-27; Luk 8:22-25)
35Aho lyabiza lya mhīndī ū mu lūshikū lwenūlo, ū Yesu ūbawīla a bahemba bakwe gīkī, “Tūjagi kū nkīlo.” 36Būlīleka ī libità lya banhū bingīla nanghwe mu lyato, būnjana gīt'ūmo walī; na mato gangī gūlondeela. 37Aho balīja gūbūūka nyaga ntaale, mahuuli gūyūlītūla ī lyato, nose lyegeela kokala minzī. 38Ū wei walī kū numa ya lyato alaalile tūlo, wisagūlaga ha nsago ū ntwe gokwe. Būmisha balīng'wīla, “Nangi, nibūlī ūtūdīlīlaga alīyo tūlīhaya kūshila?” 39Aho wabūūka ūgūhama ū nyaga; nī nyanza wīwīla, “Lembeelaga, ūhuumūle.” Na nghana gūlembeela ū nyaga, hūbiza sele-sele. 40Hūna ūbawīla, “Nibūlī ng'walī ng'ogohaga gīko? Mutaalī dūhū ū kūbiza na kūsanya?” 41Bakogoha na kogohele kataale no, bandya kwiwīla boi bike balīhaya, “Ī gete ū munhū ng'wenūyū ni nani, wa kwigwiwa būyaga na miyaga na manyanza hose?”
Sukuma New Testament © Bible Society of Tanzania, 2000.