Mãtáyõ 6
6
Tã Yésũ drí îmbálé õjílã õꞌbí ꞌdĩ ꞌbá yî drí tã tãndí ꞌẽzó
ı̣̃nı̣́nı̣̂ ró rî tãsĩ
1Gõꞌdá nĩngá sĩ rî, Yésũ drí îtõzó kpá rĩꞌá õꞌbí ꞌdĩ ꞌbá yî îmbálé tã tã tãndí ꞌẽzó ı̣̃nı̣́nı̣̂ ró rî tãsĩ, gólâ kĩ, “Õzõ nĩ õlẽ trá tã tãndí ꞌẽlé rî, nĩ ꞌê tã rî ꞌdĩ dódó lı̣̃fı̣́ lõmbâ sĩ, ãâꞌdô kô õjílã lı̣̃fı̣́ drı̣̃ ꞌá, tãlâ gólĩyî õzó ndrẽlâ kô. Gõꞌdá õzõ nĩ õꞌê tã ꞌdî trá õjílã lı̣̃fı̣́ drı̣̃ ꞌá ãnî tã lôngózó bê rî, nĩ îcá kô drı̣́-ꞌâ ãzâ ûsúlı̣́ ãnî átá ûrú ꞌálâ rî drı̣́gạ́ sĩ.
2“Bê trá ĩtí rî, õzõ nĩ õtírĩ rĩî ngá fẽlé õjílã gólĩyî ĩzã bê rî pãzó rî, nĩ îyâ tã lâ kô, õzõ õjílã gólĩyî âꞌdó ꞌbá lómbé-lómbéwá ꞌbá ró rî ꞌbá yî drí rĩrĩ ꞌẽlâ rî kâtí. Õzõ gólĩyî õfẽ ngá trá õjílã ãzí pãzó rî, gólĩyî rî tã lâ îyálé ûrû ngbạ́lạ́-ngbạ́lạ́ jó tã Ôvârí kâ ârî kâ rî ꞌbá yî ꞌásĩ gõꞌdá kpá lạ́tı̣̂ drı̣̃ı̣̂ sĩ. Gólĩyî rî tã ꞌdî ꞌẽlé ĩtí ꞌdĩ, cé tãlâ õjílã õndrê ró ĩyî bê, gõꞌdá gólĩyî ũlûyı̣̂ ró ĩyî kpá bê. Má âtâ ãnî drí, gólĩyî îcá kô drı̣́-ꞌâ ûsúlı̣́ Ôvârí drı̣́gạ́ sĩ, drı̣́-ꞌâ gólĩyíkâ ꞌẽꞌá ûsúlâ rî trá cé ĩꞌdî gólĩyî lûyı̣̂-lûyı̣̂ sĩ ꞌdî. 3Gõꞌdá nî ãzâ, õzõ ní õtírĩ rĩî ngá fẽlé õjílã gólâ ĩzã bê rî pãzó rî, ní ꞌbã õjílã ãzâ kô tã ní drí rĩꞌá ꞌẽlé ꞌdĩ võ lâ ûsúlı̣́. 4Ní ꞌê tã rî ꞌdĩ ı̣̃nı̣́nı̣̂ ró cé ãnî lãfálé ꞌásĩ õjílã rî ꞌdĩ bê. Õzõ ní õꞌê trá ĩtí rî, gõꞌdá Ôvârí ánî átá ûrú ꞌálâ gólâ rĩ ꞌbá tã gólĩyî rĩꞌá ꞌẽlâ ı̣̃nı̣́nı̣̂ ró rî nı̣̃lı̣́ ndrĩ rî âꞌdô tã ní drí ꞌẽlé ꞌdĩ ndrẽꞌá. Ĩtí rî, gólâ âꞌdô drı̣́-ꞌâ tãndí fẽꞌá ní drí.”
5Gõꞌdá nĩngá sĩ, Yésũ drí ngãzó kpá rĩꞌá õꞌbí ꞌdĩ ꞌbá yî îmbálé tã rãtáã ꞌẽꞌẽ kâ tãsĩ. Gólâ kĩ, “Õzõ nĩ õtírĩ rĩî rãtáã ꞌẽlé Ôvârí drí rî, nĩ ꞌê kô õzõ õjílã gólĩyî âꞌdó ꞌbá lómbé-lómbéwá ꞌbá ró rî ꞌbá yî drí rĩrĩ ꞌẽlâ rî kâtí. Gólĩyî lẽ tã rõô âdrélé ûrû jó tã Ôvârí kâ ârî kâ ꞌásĩ gõꞌdá kpá lạ́tı̣̂ rû ûsûmậ ꞌásĩ ĩyî nyãányâ âꞌdálé, õjílã ãzí õndrê ró ĩyî bê yĩ õtírĩ rĩî rãtáã ꞌẽlé rî. Má âtâ ãnî drí tã pạ̃tı̣́ı̣̃ ró, gólĩyî îcá kô drı̣́-ꞌâ ûsúlı̣́ Ôvârí drı̣́gạ́ sĩ, drı̣́-ꞌâ gólĩyíkâ ꞌẽꞌá ûsúlâ rî trá cé ĩꞌdî gólĩyî lûyı̣̂-lûyı̣̂ sĩ ꞌdî. 6Ĩtí rî, õzõ nĩ õtírĩ rĩî rãtáã ꞌẽlé Ôvârí drí rî, nĩ fî jó ãníkâ ꞌá, nĩ âꞌbã ró ạ́tı̣̃ ãníkâ, nĩ gõ ró bê rãtáã ꞌẽlé ı̣̃nı̣́nı̣̂ ró ãnî átá gólâ ãnî drí ndrẽlé kôꞌdáwá rî drí. Ĩtí rî, rãtáã gólâ ãnî drí ꞌẽlé ı̣̃nı̣́nı̣̂ ró ꞌdĩ, gólâ âꞌdô âríꞌá lâ, gõꞌdá gólâ âꞌdô drı̣́-ꞌâ fẽꞌá ãnî drí tã lâ sĩ.
7“Ĩtí rî, nĩ ãâꞌdô trá rãtáã ꞌẽꞌá Ôvârí drí rî, nĩ rî kô ꞌẽlâ õzõ õjílã gólĩyî Ôvârí rî nı̣̃ ꞌbá kô rî ꞌbá yî drí rĩrĩ ꞌẽlâ rî kâtí. Gólĩyî rî rĩꞌá rãtáã ꞌẽlé ãcê úlı̣́ tã ífí ãkó rî ꞌbá yí bê dũû. Gólĩyî rî ĩyíkâ tã ányâ ı̣̂sũlı̣́ kĩ, rãtáã ĩyíkâ rĩꞌá ꞌẽlâ ãcê ꞌdĩ, Ôvârí âꞌdô âríꞌá lâ. 8Nĩ rî kô rãtáã ꞌẽlé ĩtí tã ífí ãkó, õzõ gólĩyî drí rĩrĩ ꞌẽlâ rî kâtí. Gõꞌdá âꞌdó kô îcâ-îcâ ró ãnî drí rãtáã ꞌẽzó ãcê, tãlâ ãnî átá Ôvârí nı̣̃ ngá gólĩyî ãnî drí lẽlé yí drı̣́gạ́ sĩ rî trá cú ĩtí ãnî drí íyî îjí ãkó. 9Gõꞌdá õzõ nĩ õtírĩ rĩî rãtáã ꞌẽlé rî, nĩ ꞌê rãtáã õzõ nõô rî tí.
‘Ãmâ átá ûrú ꞌálâ rî,
ánî rú ãꞌdô ı̣̂njı̣̃lı̣́ ı̣̂njı̣̃.
10Kũmũ áníkâ rî ãâcâ,
tã ní drí lẽlé rû ꞌẽlé rî õꞌê rû ı̣̃nyạ́kú drı̣̃ı̣̂, õzõ drílâ âꞌdórẽ ûrú ꞌálâ rî kâtí.
11Ãndrõ nô, ní âfẽ ngá nyãnyã ãmákâ kậyı̣̂ vósĩ cé rî ãmâ drí.
12Ní âyê ãmâ tã õnjí ãmákâ rî ꞌbá yî ꞌásĩ,
õzõ ãmâ drí gólĩyî tã õnjí ꞌẽ ꞌbá trá ãmâ rú rî yî âyérẽ kâtí.
13Ní âjî ãmâ kô lôfílí tã ûjũ-ûjũ ꞌá,
gõꞌdá ní pâ ãmâ Sãtánã drı̣́gạ́ sĩ.’#6.13 Tã îgĩ ãzâ ꞌbá yî vérẽsĩ nõ ꞌá rî íîgĩ úlı̣́ nõ ꞌbá yî kpá ꞌá lâ, “Tãlâ kũmũ, mbârâkã gõꞌdá ãmbã ãkĩ ꞌdó ĩyî áníkâ ĩꞌdî. Ãâꞌdô ĩtí.””
14“Õzõ nĩ ãâyê õjílã gólĩyî rĩ ꞌbá tã õnjí ꞌẽlé ãnî drí rî yî trá tã õnjí gólĩyíkâ rĩꞌá ꞌẽlâ ꞌdĩ ꞌásĩ rî, gõꞌdá Ôvârí ãnî átá ûrú ꞌálâ rî âꞌdô kpá ãnî âyéꞌá tã õnjí ãníkâ ꞌásĩ. 15Gõꞌdá õzõ nĩ ãâyê gólĩyî kô tã õnjí gólĩyíkâ rĩꞌá ꞌẽlâ rî ꞌásĩ rî, Ôvârí ãnî átá ûrú ꞌálâ rî âyé ãnî kpá kô tã õnjí ãníkâ ꞌásĩ.”
16Nĩngá sĩ rî, Yésũ drí õꞌbí ꞌdĩ ꞌbá yî îmbázó kĩ, “Õzõ nĩ ãâꞌdô trá tı̣̂ ꞌbĩꞌá rĩzó ꞌálé ꞌãꞌí sĩ ngá nyã ãkó rãtáã ꞌẽlé Ôvârí drí rî, nĩ ı̣̂njı̣̂ lı̣̃fı̣́ kô, õzõ õjílã gólĩyî âꞌdó ꞌbá lómbé-lómbéwá ꞌbá ró rî ꞌbá yî drí rĩrĩ ꞌẽlâ rî kâtí. Gólĩyî rî ĩyî nyãányâ âꞌdálé õjílã ãzí õndrê ró bê kĩ, ĩyî rĩꞌá tı̣̂ ꞌbĩꞌá. Tã gólĩyíkâ rĩꞌá ꞌẽlâ ĩyî tã lôngózó ꞌdĩ tãsĩ rî, má âtâ ãnî drí tã pạ̃tı̣́ı̣̃ ró, gólĩyî îcá kô drı̣́-ꞌâ ûsúlı̣́ Ôvârí drı̣́gạ́ sĩ. 17Õzõ nĩ ãâꞌdô trá tı̣̂ ꞌbĩꞌá rĩzó ꞌálé ꞌãꞌí sĩ rãtáã ꞌẽlé Ôvârí drí rî, nĩ jĩ ãnî lı̣̃fı̣́ ngbángbá ãnî ꞌbãzó âꞌdólé ãyĩkõ ró, 18tãlâ õjílã ãzí õzó nı̣̃lâ kĩꞌá nĩ rî, ãnî rĩꞌá tı̣̂ ꞌbĩꞌá. Ãnî átá tíbê ãnî drí ndrẽlé kôꞌdáwá rî âꞌdô nı̣̃ꞌá lâ cé nĩ. Ĩtí rî, rãtáã gólâ ãnî drí ꞌẽlé tı̣̂ ꞌbĩꞌbĩ sĩ ı̣̃nı̣́nı̣̂ ró ꞌdĩ, Ôvârí âꞌdô âríꞌá lâ, gõꞌdá drílâ tã-drı̣̃ lâ jãzó.”
Tã Yésũ drí îmbálé tã lı̣̃fı̣́ ꞌbãꞌbã kâ cé ngá ûrú ꞌálâ rî
drı̣̃ı̣̂ rî tãsĩ rî
(Lúkạ̃ 12.33-34)
19Nĩngá sĩ, Yésũ drí kpá tã âtázó kĩ, “Nĩ êꞌbê ngá-tı̣̂ ãngó nõ ꞌá nõ ꞌbá yî kô cé tı̣̂tı̣̂ ꞌdó ãnî nyãányâ drí, ꞌbãlé võ tíbê ngá ạ̃sũkũꞌdũ yí kâtí gõꞌdá ûjúrúkú yí bê rî yî drí ꞌẽzó fĩlí îzãlâ rî ꞌá, ngãtá võ ngá gólĩyî ậdı̣̂ ꞌásĩ rî ꞌbá yî drí ꞌẽzó lâkálé rû îzãlé rî ꞌá, gõꞌdá kpá võ gólâ ũgú yî drí îcálé ạ́tı̣̃ ŋõlé ngá ûgũzó ꞌálâ sĩ rî ꞌá kô. 20Gõꞌdá nĩ lậpı̣̂ bê-rî ngá-tı̣̂ tãndí ãnî nyãányâ drí võ ûrú ꞌálâ rî ꞌá. Tãlâ tólâ rî, ngá ạ̃sũkũꞌdũ yí kâtí ûjúrúkú yí bê rî îcá kô fĩlí ngá-tı̣̂ tãndí ꞌdĩ ꞌbá yî îzãlé, gõꞌdá ngá-tı̣̂ ꞌdĩ ꞌbá yî rúꞌbạ́ lâ yî îcá kô lâkálé gõꞌdá rû îzãlé, gõꞌdá ũgú îcá kpá kô fĩlí ngá-tı̣̂ ꞌdĩ ꞌbá yî ûgũlı̣́. 21Tãlâ tã ı̣̂sũ ãníkâ âꞌdô ꞌbãꞌá nyé võ gólâ ãnî drí ngá tã lâ drí lâzélé ãnî rú kôrô rî ꞌbãzó ꞌá lâ rî ꞌá.
22“Nĩ ndrê drẽ, ãnî lı̣̃fı̣́ rĩꞌá nyé õzõ lámbã kâtí võ îꞌĩlí ãnî rúꞌbạ́ drí tã ndrĩ ndrẽzó dódó. Gõꞌdá õzõ ãnî lı̣̃fı̣́ õndrê võ dódó rî, ãnî rúꞌbạ́ âꞌdô ꞌbãꞌá kpá ngá îꞌĩ ró tã pạ̃tı̣́ı̣̃ Ôvârí kâ ꞌẽzó. Âꞌdô rĩꞌá ĩtí ãnî drí õzõ nĩ õrî rĩlí ngá ãlô ró Ôvârí bê rî. 23Gõꞌdá õzõ ãnî lı̣̃fı̣́ õndrê võ kô dódó tã gólĩyî mbı̣̂ Ôvârí kâ ndrẽzó rî, Gõꞌdá õzõ nĩ õrî kô ãnî lı̣̃fı̣́ ꞌbãlé Ôvârí drı̣̃ı̣̂ tã gólâkâ ꞌẽlé rî, ãnî rúꞌbạ́ âꞌdô ꞌbãꞌá kpá ı̣́nı̣́rı̣́kúwạ́ ró tã ányâ rî ꞌbá yî ꞌẽlé ĩꞌdî. Gõꞌdá ngá gólĩyî ãnî drí rĩꞌá ndrẽlâ ı̣́nı̣́rı̣́kúwạ́ ró rî ꞌbá yî, õzõ nĩ ı̣̃ı̣̂sũ kĩꞌá nĩ rî, ꞌdĩî ãꞌdô ngá îꞌĩ ꞌî ãnî drí tã mbı̣̂ ꞌẽzó ĩꞌdî sĩ lâ rî, tã ı̣̂sũ ãníkâ ꞌdĩ rĩꞌá ányâ ró ãnî âdólé ngbá.
24“Nĩ ndrê drẽ, îcá kô õjílã ãlô drí rû ı̣̂ꞌbũzó kúmú rı̣̃ drí ꞌdó ı̣̃tú-pá ãlô ꞌá. Gõꞌdá gólâ îcá kô kúmú ngĩíngî rı̣̃ ꞌdî ꞌbá yî lẽlé ndrĩ ꞌdó. Gólâ âꞌdô tã kúmú ãlô rî kâ lẽꞌá ĩꞌdî, gõzó ãzâ rî gãlé dó. Âꞌdólé bê trá ĩtí rî, õzõ nĩ õlẽ trá lı̣̃fı̣́ ꞌbãlé ngá-tı̣̂ dũû ûsúlı̣́ ãnî nyãányâ drí ĩꞌdî rî, nĩ âꞌdô îcáꞌá rû ı̣̂ꞌbũlı̣́ Ôvârí drí pı̣̃pı̣̂sı̣́lı̣́ ãlô rî sĩ ángô tí yã? ꞌDĩî îcá kô ãlôwálâ. Nĩ ı̣̂ꞌbũ rû cé Ôvârí drí ĩꞌdî!”
Tã Yésũ drí îmbálé tã rĩrĩ kâ lı̣̃fı̣́ lôꞌbé ãkõ sĩ ngá ndrĩ gólĩyî õjílã drí lẽlé rĩzó ãngó ꞌá rî tãsĩ rî
(Lúkạ̃ 12.22-31)
25Nĩngá sĩ, Yésũ drí õꞌbí ꞌdĩ ꞌbá yî îmbázó kĩ, “Ngá gólĩyî ãnî drí lẽlé rĩzó ãngó nõ ꞌá rî tãsĩ rî, má âtâ tã ãnî drí kĩ, nĩ âꞌdô kô tã ı̣̂sũ ró ngá gólĩyî ꞌẽ ꞌbá ãnî ꞌbãlé rĩlí lédrẽ-lédrẽ ró ngá nyãnyã kâtí ngá mvũmvũ bê, ngãtá ítá ãnî drí sõlé ãnî rúꞌbạ́ ꞌá rî tãsĩ. Nĩ ndrê drẽ, tã ngá nyãnyã kâ ítá sõsõ bê rî lậvũú kô gạ̃rạ̃ lôvó-lôvó drı̣̃ı̣̂ sĩ. 26ꞌDõvó nĩ ı̣̂sũ drẽ ãríwá tã. Gólĩyî ꞌwãá ạ́mvú kô, gõꞌdá êꞌbé ĩyî kpá ngá-ĩyínyâ ạ́mvú ꞌásĩ ꞌbãlé ẽró ꞌá kô. Gbõ lé ĩtí rî, Ôvârí ãnî átá ûrú ꞌálâ rî, rî nĩ rĩꞌá ngá nyãnyã fẽlé gólĩyî drí rĩꞌá nyãlâ. Gõꞌdá ãnî tã lâzê gạ̃rạ̃ Ôvârí rú ãríwá drı̣̃ı̣̂ sĩ. Ĩtí rî, gólâ îcá kô tã ãníkâ ı̣̂vı̣̃lı̣́. 27Gõꞌdá nĩ ı̣̂sũ ãníkâ bê rî, lı̣̃fı̣́ lôꞌbê-lôꞌbê ãníkâ ngá ꞌdĩ ꞌbá yî tãsĩ rî âꞌdô kậyı̣̂ ãníkâ rĩ kâ ãngó nõ ꞌá rî lôpéꞌá âꞌdólé ãcê yã?
28“Gõꞌdá tãlâ ãꞌdô ꞌî ãnî drí rĩzó lı̣̃fı̣́ lôꞌbélé ítá sõlé rúꞌbạ́ ꞌá rî tãsĩ yã? ꞌDõvó nĩ ndrê drẽ lạ́tı̣̂ gólâ fê fõô õmã ꞌálâ rî drí rĩzó mbãlé rî. Gólĩyî lôsé ítá kô gõꞌdá ꞌé ĩyî lôsĩ kpá kô ítá ûsúzó ĩyî nyãányâ drí. 29Gõꞌdá Ôvârí ꞌbã gólĩyî trá âꞌdólé lârâkô bê sũsũ ró rõô. Gõꞌdá ĩtí rî, ítá lârâkô Ôvârí drí ꞌbãlé drílĩyî rî sû lậvũlı̣́ kôrô ítá lârâkô kúmú Sólõmõ drí sõlé kũmũ kâ rî drı̣̃ı̣̂ sĩ. 30Gõꞌdá nĩ ndrê drẽ, Ôvârí ꞌbã ngá-ạ̃rú nĩ âꞌdólé lârâkô bê sũsũ ró gólĩyî rĩ ꞌbá mbãlé rĩlí cé kậyı̣̂ dã sĩ gõꞌdá ândrálé ꞌĩlí vẽlé vólé õmã bê mîlí sĩ rî. Õzõ gõꞌdá Ôvârí ĩîcâ trá ngá-ạ̃rú ꞌbãlé âꞌdólé lârâkô bê sũsũ ró rî, gõꞌdá gólâ îcá íyíkâ ítá fẽlé ãnî drí kô yã? Ĩtí rî, nĩ rí kô tã lẽlẽ sĩ Ôvârí ꞌá pı̣̃pı̣̂sı̣́lı̣́ ãlô sĩ ãꞌdô tãsĩ yã? Ãnî tã lậvũ gạ̃rạ̃ Ôvârí drí ngá-ạ̃rú ꞌdĩ ꞌbá yî drı̣̃ı̣̂ sĩ. 31Gõꞌdá ĩtí rî, nĩ lôꞌbê lı̣̃fı̣́ kô kĩ, ‘Óõ, mã âꞌdô nõ kó ãꞌdô nyãꞌá ĩꞌdî yã?’ ngãtá ‘Óõ, mã âꞌdô nõ kó ãꞌdô mvũꞌá ĩꞌdî yã?’ ngãtá ‘Óõ, mã âꞌdô ítá ûsúꞌá sõlé nõ kó ãꞌdô ꞌásĩ yã?’ 32Tã ꞌdî ꞌbá yî tãsĩ rî, õjílã gólĩyî rĩ ꞌbá tã ı̣̂sũlı̣́ ĩtí ꞌdĩ ꞌbá yî, ꞌdĩî õjílã gólĩyî tã lẽ ꞌbá drẽ Ôvârí ꞌá kô rî ꞌbá yî ĩꞌdî. Ôvârí ãnî átá ûrú ꞌálâ rî nı̣̃ ngá gólĩyî ãnî drí âꞌdózó ĩzã lâ bê rî trá. 33Tã lı̣̃fı̣́ lôꞌbê-lôꞌbê kâ ngá ãngó nõ ꞌá rî tãsĩ rî võ lâ ꞌá rî, nĩ rî zãâ kũmũ Ôvârí kâ zẽlé, gõꞌdá nĩ ꞌbã ró tã ı̣̂sũ ãníkâ bê tã gólĩyî Ôvârí drí lẽlé ãnî drí ꞌẽlé rî ꞌbá yî drı̣̃ı̣̂ ĩꞌdî. Õzõ nĩ õꞌê tã rî ꞌdĩ ꞌbá yî trá ĩtí rî, Ôvârí âꞌdô ngá gólĩyî ãnî drí âꞌdózó ĩzã bê tã lâ tãsĩ rî ꞌbá yî âfẽꞌá ãnî drí. 34Gõꞌdá âꞌdô bê trá ĩtí rî, nĩ lôꞌbê lı̣̃fı̣́ kô ãndrõ nô tã gólĩyî ꞌẽ ꞌbá âꞌdólé ı̣̃drú rî ꞌbá yî tãsĩ, tãlâ nĩ nı̣̃ı̣́ drẽ tã gólĩyî ꞌẽ ꞌbá rû ꞌẽlé kậyı̣̂ ı̣̃drú rî ꞌá rî kô. Kậyı̣̂ ndrĩ rĩꞌá lâŋõ ngĩíngî ĩyíkâ bê ãlô-ãlô. Rĩꞌá îcâ-îcâ ró ãnî drí cé lâŋõ kậyı̣̂ ãlô rî kâ njı̣̃zó ĩꞌdî, ãnî drí lâŋõ kậyı̣̂ ndrĩ kâ njı̣̃zó rî drı̣̃ı̣̂ sĩ.”
©Wycliffe Bible Translators 2002