Kumyk - IBT Version (NT)

Эртен болгъанда, бары да баш дин къуллукъчулар ва халкъны тамазалары жыйылып, Исаны нечик оьлтюрмеге болагъанны арагъа салып ойлашалар. Байлап, элтип Ону Пилат деген гьакимге тапшуралар.

Шо заман Огъар хыянатлыкъ этген Ягьуда, Исагъа оьлюм дуван этилгенин билгенде, гьёкюнюп, оьзю алгъан отуз гюмюш акъчаны къайтарып баш дин къуллукъчулагъа ва тамазалагъа бере. Ягьуда:
– Мен гюнагьсыз гишиге хыянатлыкъ этип, гюнагь иш этгенмен, – дей.
Олар да огъар:
– О бизге не аварадыр? О сени ишинг, – дей. Ягьуда гюмюшлени ибадатхананы ичине ташлап чыгъа, сонг барып асылып оьле.
Баш дин къуллукъчулар, гюмюшлени алып:
– Оьлтюрювге себеп болгъан бу акъчаны ибадатхананы хазнасына салма ярамас, – дей.
Оьз арасында сёйлешип, шо акъчагъа оьлген ятланы гёммеге къабурлар этмек учун, бир савут саба этеген адамдан сатып топуракъ алалар. Шону учун бу топуракъгъа бугюнлеге ерли де «Къан Топурагъы» деп айтыла. О заман Еремия пайхаммардан таба: «Олар Исрайылны халкъы Огъар токъташдыргъан багьаны, отуз гюмюш акъчаны, алгъанлар ва, магъа Раббибиз айтгъаны йимик, оланы савут саба этеген адамны топурагъы учун бергенлер», – деп айтылгъан сёзлер яшавгъа чыкъгъан.

Иса Пилат гьакимни алдында токътай. Пилат Огъар:
– Сен ягьудилени пачасымысан? – деп сорай.
– Оьзюнг айтып бердинг чи! – деп жавап бере Иса огъар.
Баш дин къуллукъчулар ва тамазалар айыплайгъан заманда, Иса бир жавап да бермей. Шонда Пилат Огъар:
– Сагъа къаршы нечакъы шагьат барны эшитемисен? – деп сорай.
Иса ону бир сёзюне де жавап бермей. Гьаким буса бек тамашалыкъ этип къала.

Гьакимни тутулуп туснакъ этилгенлени бирисин ягьуди Пасха байрамда халкъны тилевюне гёре азат этеген адаты болгъан. Шо гюнлерде Барабба деген тутулгъан бир белгили жинаятчы адам болгъан. Халкъ жыйылгъан заманда, Пилат:
– Кимни чыгъаргъанымны сюесиз: Бараббанымы яда Месигь деп айтылагъан Исанымы? – деп сорай. Неге тюгюл де, Пилат ягьудилени башчылары Исаны гюллемекликден тутдургъанын биле болгъан.
Пилат дуванханада олтуруп турагъанда, къатыны огъар:
– О Муъмин Адамгъа бир зат да этме! Неге тюгюл де, бу гече тюшюмде О Адам саялы мен бек азап чекдим, – деп хабар йибере.
Амма баш дин къуллукъчулар ва тамазалар, адамлар Бараббаны чыгъармакъны, Исаны буса оьлтюрмекни тилесин деп, оланы мюкюр этелер. Шо заман Пилат халкъгъа: Экевюню де къайсын чыгъаргъанымны сюесиз? – деп сорай.
– Бараббаны, – деп жавап берелер олар.
– Олай буса, Месигь деп айтылагъан Исагъа мен не этейим дагъы? – деп сорай Пилат.
Барысы да бирче огъар:
– Хачгъа ил! – дейлер.
– Бу не яманлыкъ этген? – деп сорай о.
– Ону хачгъа ил! – деп дагъы да бек къычыралар олар.
Пилат гьеч затны этип болмайгъанын ва къазапланыв гючленегенни гёргенде, сув гелтиртип:
– Бу Адамны къаны учун мени гюнагьым ёкъ. Муну оьлюмюне сиз оьзюгюз жаваплысыз! – деп, халкъны алдында къолларын жува.
Бютюн халкъ:
– Ону оьлюмю учун тёгюлген къан оьзюбюзню ва яшларыбызны уьстюнде къалсын! – деп жавап бере.
Шо заман о Бараббаны чыгъара. Исаны буса, къамучу булан тюйдюрген сонг, хачгъа илмек учун, асгерлени къолуна бере.

Сонг гьакимни асгерлери, Исаны бекликге элтип, оьзлени асгер бёлюгюн жыялар. Исаны чечиндирип, олар ону уьстюне бир авур къызыл аба гийдирелер. Тегенекден таж да эшип, Ону башына салалар, онг къолуна бир таякъ да тутдуралар. Ону алдында тизден чёгюп:
– Яшасын ягьудилени пачасы! – деп, Ону мысгъылламагъа башлайлар. Огъар тюкюрелер, башына таякъ булан уралар. Ону мысгъыллап ялкъгъан сонг, авур къызыл абаны уьстюнден чечип алалар. Къайтара оьзюню опуракъларын гийдирип, хачгъа илмеге алып гетелер.

Къыргъа чыгъагъанда, олар киринейли Симон деген биревге къаршы болалар. Исаны илежек хачны гётерип юрюмеге ону борчлу этелер. Голгота, демек «Такъаны ери» деп айтылагъан ерге гелгенде, ичмек учун Исагъа оьт къошулуп ярашдырылгъан чагъыр берелер. Иса, ону уртлап къарап, ичме сюймей.
Асгерлер Исаны хачгъа илген сонг, чёп салып, Ону опуракъларын пайлап алалар. Онда олтуруп, Огъар къаравул этелер. Ону уьстюне: «Ягьудилени пачасы Иса», – деп язып, айыбын гёрсетеген такъта салалар. Ону булан бирге, бирин онг ягъында, биревюн де сол ягъында, эки талавурчуну да хачгъа илелер.
Ондан оьтегенлер, башларын чайкъай туруп, Огъар:
– Гьы, Сен чи, ибадатхананы дагъытып, уьч гюнден ону къайтарып къурагъан Адам эдинг! Энни Оьзюнгню къутгъар! Аллагьны Уланы бусанг, илинген хачынгдан тюш гьали! – деп мысгъыллап сёйлейлер.
Баш дин къуллукъчулар, дин алимлер ва тамазалар булан бирге, Ону мысгъыллай туруп, булай сёйлейлер:
– Бу башгъаланы къутгъара эди, Оьзюн буса къутгъарып болмай! Бу Исрайылны пачасы чы! Гьали хачдан тюшсюн, шо заман биз де Огъар иман саларбыз! О Аллагьгъа аркъа таяй эди. Эгер Аллагь Муну сюе буса, энни къутгъарсын дагъы. О: «Мен Аллагьны Уланыман», – дей эди чи. Иса булан бирче хачгъа илинген талавурчулар да Огъар мысгъыл сёзлер айталар.

Тюшде сагьат он экиден уьчге ерли бютюн уьлкени къарангылыкъ къуршай. Шо къарангылыкъ сагьат уьчге ерли таймай тура. Сагьат уьчлер вакътиде Иса гючлю тавуш булан:
– Эли, Эли, лама сабакътаны? Демек, «Аллагьым, Аллагьым! Мени не саялы ташлап къойдунг?» – деп къычыра.
Онда болгъанлардан бирлери муну эшитгенде:
– О Илиясны чакъыра, – дей.
Оланы бири шоссагьат чабып барып чюпюрек гелтире. Ону ачыгъан чагъыргъа чомуп, таякъны башына да илип, Исагъа авзун бавукъ этмеге узата. Бирлери буса:
– Къой! Къарайыкъ, Ону къутгъармагъа Илияс гелерми экен? – дей.
Иса, гючлю аваз булан дагъы да къычырып, жан бере. Шо мюгьлетде ибадатханадагъы перде, уьстден тюпге ерли ярылып, эки бёлюне, ер тербене, ярлар ярыла. Къабурлар ачыла, Аллагьны хыйлы оьлген адамлары тириле. Олар, къабурларындан чыгъып, Иса тирилгенден сонг, сыйлы шагьаргъа гирип, бир хыйлы адамлагъа гёрюнелер.
Юз асгерни башчысы ва ону булан бирче Исагъа къаравул этегенлер ер тербенгенин ва болуп турагъан бары да бу гьарасатны гёрюп, бек къоркъуп:
– Гертилей де, О Аллагьны Уланы болгъан, – дейлер.
Онда Исагъа къуллукъ эте туруп Галилеядан Ону булан гелген бир кёп къатынгишилер де болалар. Олар бу гьарасатгъа арекден къарап туралар. Оланы арасында Маждаллы Мариям, Якъуб булан Юсупну анасы Мариям ва Зеведейни уланларыны анасы бола.

Ахшам болгъанда, Исаны якъчысы болуп тургъан ариматеялы Юсуп деген бир бай гиши геле. Пилатны янына барып, о Исаны сюегин бермекни тилей. Шонда Пилат огъар сюекни бермеге буйрукъ эте. Сюекни алып, Юсуп Ону таза кетен гебинге чырмай. Ону ярны ойдуруп оьзю этдирген янгы къабургъа сала. Къабурну алдына бир уллу таш да къаплап гете. Онда Маждаллы Мариям булан бириси Мариям да къабурну къаршысында олтуруп бола.

Артындагъы гюн, сонгугюн, баш дин къуллукъчулар ва фарисейлер, Пилатны янына жыйылып, булай дей:
– Гьакимибиз! Шо ялгъанчы сав заманында: «Уьч гюнден сонг Мен тирилежекмен», – деп айтгъаны эсибизге тюшюп гетди. Шо саялы уьчюнчю гюнге ерли къабурну сакъламагъа буйрукъ бер. Ёгъесе, якъчылары, гече гелип, Ону урлап гетежеклер. Сонг халкъгъа: «Оьлюмден тирилди», – деп хабар салажакълар. Шо заман бу ахырынчы ялгъан башлапгъысындан да яман болажакъ.
Пилат олагъа:
– Муна сизге къаравуллар. Барып, тийишли гёрген кююгюзде оьзюгюз къаравул этигиз, – дей. Олар барып къабурну янына къаравуллар салып, ташны уьстюне мюгьюр де басалар.

Слухайте Маттай 27