Matyu 5

Jisas nébat waare dé déku duwat kudi wakwek

1Wupmalemu du béré taakwa béré yaadaka Jisas véte dé nébat nak waarék. Waare radéka déku du de déké yaak. 2Yaadaka dé derét Gotna jébaaké batnyé yakwatnyék. Yakwatnyéte dé kéga wakwek.

Yéknwun mawulé yadaranké dé Jisas kudi wakwek

3“Du taakwa las deku apaké sanévéknwumarék yate Gotna apaké sanévéknwute de déku jébaa yo. Wani du taakwa Gotna kémba radaka dé némaan ban rate deké dé miték vu. Védékwaké yéknwun mawulé de mé yo.

4 # Re 7:16-17 “Du taakwa las de gérao. Wani du taakwana mawulat Got kutkalé yaké dé yo. Yadéranké yéknwun mawulé de mé yo.

5 # Ep 4:2 “Du taakwa las deku yéba kevérékmarék yate nak du taakwat waatimarék yate miték de ro. Wani du taakwat Got kutkalé yadu de kéni képmaaba némaan du taakwa rasaakuké de yo. Rasaakudaranké yéknwun mawulé de mé yo.

6“Du taakwa las Gotké sanévéknwute yéknwun mawulé yate yéknwun mu male yaké de mawulat kapére yo. Kadémuké kiyaakwa du kadému kaké mawulat kapére yadakwa pulak, de yéknwun mu male yaké de mawulat kapére yo. Wani du taakwat Got miték yadu deku mawulé miték tédu de miték male rasaakuké de yo. Rasaakudaranké yéknwun mawulé de mé yo.

7 # Je 2:12-13 “Du taakwa las de nak du taakwaké mawulé léknu. Wani du taakwaké Got mawulé lékgé dé yo. Lékdékwaké yéknwun mawulé de mé yo.

8 # 1 Jo 3:2-3 “Du taakwa las deku mawuléba yéknwun mawulé male dé tu. Wani du taakwa Gorét véte dé wale miték rasaakuké de yo. Rasaakudaranké sanévéknwute yéknwun mawulé de mé yo.

9“Du taakwa las nak du taakwa waaru waariyadaka de nyédéba de tu. Tédaka de kaapuk waaru waariyadakwa. Wani nyédéba tékwa du taakwaké Got waké dé yo, ‘De wuna baadi.’ Naate wadéranké sanévéknwute wani nyédéba tékwa du taakwa yéknwun mawulé de mé yo.

10 # 1 Pi 3:14 “Du taakwa las Gotna jébaa yadaka nak du taakwa kélik yate derét de yaalébaanu. Yaalébaandakwa du taakwa Gotna kémba radaka Got némaan ban rate deké dé miték vu. Védékwaké sanévéknwute yéknwun mawulé de mé yo.

11 # 1 Pi 4:14 “Mé véknwu. Guné wuna jébaaba gunébu yaalak. Du las wunéké kélik yate gunat wasélékte kapéredi mu gunat yate gunéké yénaa kudi wakwedaran guné yéknwun mawulé yaké guné yo. 12#Je 1:2Déknyényba de Gotna yéba kudi wakwekwa duwat waga de yaalébaanék. Derét waga yaalébaandanké sanévéknwute de gunat waga yaalébaando guné yéknwun mawulé yaké guné yo. Kukba Got gunat kutkalé yadu guné dé wale miték male rasaakuké guné yo. Rasaakugunéranké guné yéknwun mawulé yate dusék yaké guné yo.” Naate dé Jisas wak.

Jisaské miték sanévéknwukwa du taakwa wan sol pulak téwayé pulak

13Wani kudi watakne dé Jisas kéga wakwek: “Kéni aja kudi mé véknwu. Taakwa de sol takno, kadému lisék yaduké. Sol lisék yamarék yadéran yaga pulak yado lisék tépa yaké dé yo? Kaapuk. Lisék tépa yamarék yaké dé yo. Yadu kadémuba taknamarék yaké de yo. De wani sol bakna yatjadaké de yo. Bulaa wani kudiké mé sanévéknwu. Guné, wuna du, guné kadémuba taknadakwa sol pulak. Guné nak du taakwat kutkalé yagunu de kapéredi mu tépa yamarék yaké de yo. Guné nak du taakwat kutkalé yamarék yagunéran lisék yamarék yakwa sol bakna yatjadatakne kulaknyénydakwa pulak, Got gunat kulaknyényké dé yo.

14 # Jo 8:12 “Guné, wuna du, guné yaankwa téwayé pulak guné ro. Ragunéka nak du taakwa gunat de vu. Guné nébuba tékwa gayé pulak guné ro. Ragunéka nak du taakwa gunat de miték vu, nébuba tékwa gayét miték védakwa pulak.

15 # Mk 4:21 “Kéni aja kudi mé véknwu. Du téwayé sérakne kure yae sapgutaknadan awu gwaléba de takno, kapu kaapuk? Kaapuk. De jaabé takuba de takno. Taknadaka waba rakwa akwi du taakwa de miték vu. 16#Ep 5:8-9, Jo 3:21Bulaa wani kudiké mé sanévéknwu. Guné wani téwayé pulak guné ro. Guné Gotké yéknwun jébaa yaké guné yo. Wani jébaa paakumarék yaké guné yo. Du taakwana méniba yaké guné yo. Yagunu de miték véké de yo. Véte awuréba rakwa ban guna yaapa Gotna yéba kevérékgé de yo.

Got wakwedéka Moses wakwen apa kudiké dé Jisas kudi wakwek

17 # Ro 3:31 “Guné kéga wamarék yaké guné yo, ‘Moses wakwen apa kudiké kuk kwayéké nae Jisas dé yaak. Déknyényba rate Gotna yéba kudi wakwen du deku kudiké kuk kwayéké nae Jisas dé yaak.’ Waga wamarék yaké guné yo. Moses wakwen apa kudi Gotna yéba kudi wakwen duna kudi wawo miték véknwute wadan pulak yaké wuné yaak. Guné wani kudiké miték kutdénggunuké wuné yaak. 18#Lu 21:33 Kéni kudi mé véknwu. Nyét képmaa wekna tédu Moses wakwen akwi apa kudi rasaakuké dé yo. Radu guné wani kudi véknwute wadékwa pulak yaké guné yo. Kukba nyét képmaa kaapuk yaké dé yo. Yadu Moses wakwen apa kudi wawo kaapuk yaké dé yo. Adél wuné gunat wakweyo. 19#Je 2:10 Du las Moses wakwen apa kudiké nak kéga wadaran, ‘Wani apa kudi wan makwal kudi male. Naané wani kudi kulaknyénynaran wan yéknwun.’ Waga wadaran Got némaan ban rate deké waké dé yo, ‘Wan bakna du. De wuna taababa bakna de ro. Deku yéba kevérékmarék yaké wuné yo.’ Naate wadu de nak du wani apa kudi véknwute wadékwa pulak yate kéga wakwedaran, ‘Wani apa kudi akwi miték véknwuké naané yo. Nak kudi kulaknyénymarék yaké naané yo.’ Naate wadaran Got némaan ban rate deké waké dé yo, ‘Wan némaan du. De wuna taababa miték de ro. Deku yéba kevérékgé wuné yo.’ Naate waké dé yo. 20#Mt 23:3, 2 Ti 3:5Guné Moses wakwen apa kudiké miték kutdénggunuké wuné gunat wakweyo. Apa kudiké kutdéngkwa du, Parisina du wawo, de Moses wakwen apa kudi akwi miték véknwute wadékwa pulak yaké de apa jébaa yo. Yadaka nak du derét véte de wo, ‘De yéknwun mu yakwa du de ro.’ Naate wadaka Got deku mawulé kutdéngte dé deké wo, ‘Wan kaapuk.’ Naate wadéka gunat wuné wo. Guné yéknwun mawulé yate yéknwun mu yaké guné yo. Yagunu guna yéknwun paaté deku paatat talaknadéran guné Gotna kémba yaalaké guné yo. Guna yéknwun paaté deku paatat talaknamarék yadéran guné Gotna kémba yaalamarék yaké guné yo.” Naate dé Jisas wak.

Kudi bulte miték radaranké dé Jisas kudi wakwek

21 # Eks 20:13 Wani kudi watakne dé derét kéga wakwek: “Déknyényba ran du kéni kudi wakwedaka gunébu véknwuk. Kéga de wak, ‘Guné du taakwat viyaapérekmarék yaké guné yo. Guné derét viyaapérekgunéran de gunat kot véknwukwa némaan banké kure yédo dé wani kapéredi muké gunat yakataké dé yo.’ 22#Je 3:6, 1 Jo 3:15 Naate wadaka bulaa wuné nak kudi gunat wakweyo. Mé véknwu. Du las nak dut rékaréka yadaran Got wani kapéredi muké derét yakataké dé yo. Du las nak dut waatite kéga wadaran, ‘Guné waagété du.’ Naate wadaran Got kot véknwukwa némaan ban rate wani kapéredi muké waga wakwa dut némaanba yakataké dé yo. Du las nak dut némaanba waatite kéga wadaran, ‘Guné bakna gweba du. Kapéredi taalat yéké guné yo.’ Naate wadaran Got wadu waga wakwa du yaa yaansaakukwa taalat yéké de yo. 23-24#Mk 11:25Wani muké sanévéknwute guné nak nak kéga yaké guné yo. Guné Gotké gwalmu kwayéké yate, déké gwalmu kwayédakwa jaabé tékwaba téte, nak du taakwat yagunén kapéredi muké sanévéknwugunéran, taale guné Gotké kwayégunéran gwalmu jaabéna saknwuba takne, wani du taakwaké bari yéké guné yo. Ye guné de wale kudi bulte de wale nakurak mawulé yate de wale miték raké guné yo. Re kukba gwaamale yae taknagunén gwalmu Gotké kwayéké guné yo.

25“Du las gunat kotké yadaran guné de wale yaabuba yéte de wale kudi bulte de wale kudi giké guné yo. Guné nakurak mawulé yaké guné yo. Guné de wale wani kudi gimarék yagunéran sal de gunat kot véknwukwa némaan banké kure yédo dé wadu de gunat raamény gaba taknaké de yo? Taknado guné waba kwaasaakuké guné yo. 26Kot véknwukwa némaan ban wadén akwi yéwaa gunat waatin duké kwayégunu, wani tulé male raamény ga kulaknyénytakne yaale miték yéké guné yo. Adél wuné gunat wakweyo.

Nak duna taakwa wale kapéredi mu yadakwaké dé wakwek

27 # Eks 20:14 “Déknyényba ran du kéni kudi wakwedaka gunébu véknwuk. Kéga de wak, ‘Guné nak duna taakwa wale kapéredi mu yamarék yaké guné yo.’ 28Naate wadaka bulaa wuné gunat kéga wakweyo. Du nak duna taakwat véte lérét kéraaké géndéran déku mawuléba dé lé wale kwao. Yadéka déku mawulé sépélak dé tu. Dé waga lérét véte lérét kéraaké génte dé kapéredi mu yo. 29Guné guna yéknwun tuwa saknwuba tékwa méni nak duna taakwat véte, de wale kapéredi mu yaké mawulé yagunéran, wani méni pékwe yatjadaké guné yo. Guna nakurak méni male tédu wani kapéredi mu yamarék yate kukba Gotna gayét yégunéran wan yéknwun. Guna méni vétik tédu guné wani kapéredi mu yagunu Got wadu guné kapéredi taalat yégunéran wan kapéredi. 30Guna yéknwun tuwa taabat kapéredi mu yaké yagunéran guné wani taaba tépakne yatjadaké guné yo. Guna nakurak taaba male tédu wani kapéredi mu yamarék yate kukba Gotna gayét yégunéran wan yéknwun. Guna taaba vétik tédu guné wani kapéredi mu yatakne kukba guné kapéredi taalat yégunéran wan kapéredi.

Du deku taakwa derét kulaknyénytakne yédoké wadakwaké dé wakwek

31 # Diu 24:1 “Déknyényba ran du kéni kudi wawo wakwedaka gunébu véknwuk. Kéga de wak, ‘Du nak déku taakwa dérét kulaknyénytakne yéluké mawulé yadéran dé wani muké nyéga kaviké dé yo. Kaviye léké kwayédu lé wani nyéga kure yéké lé yo.’ 32Naate wadaka bulaa wuné gunat kéga wakweyo. Taakwa nak duké yémarék yate nak du wale kapéredi mu yamarék yalu, léku du lé dérét kulaknyénytakne yéluké wadéran wan kapéredi mu. Lé dérét kulaknyénytakne yéluké wadu lé ye nak du wale raléran lé wani du wale kapéredi mu bét yo. Taale ralén du kapéredi mu yadék bét wawo kapéredi mu bét yo.” Naate dé Jisas derét wak.

Deku yéba wakwemarék yadaranké dé Jisas kudi wakwek

33 # Eks 20:7 Wani kudi watakne dé Jisas kéga wakwek: “Déknyényba ran du kéni kudi wawo wakwedaka gunébu véknwuk. Kéga de wak, ‘Guné jébaa nak yaké wate guna kudit apa yate Némaan Ban Gotna yéba wakwegunéran guné wani jébaa yaké guné yo. Wani jébaa kulaknyénymarék yaké guné yo.’ 34#Je 5:12Naate wadaka bulaa wuné gunat kéga wakweyo. Guné guna kudit apa yaké wamarék yaké guné yo. Wani jébaa bakna yaké guné yo. Guné Gotna gayéna yéba wamarék yaké guné yo, Got rakwa taalé bege. 35Képmaana yéba wamarék yaké guné yo, Got képmaaba déku maan akidékwa bege. Guné Jerusalemna yéba wamarék yaké guné yo, naana Némaan Ban Gotna taalé bege. 36Guné guna maaknaba wamarék yaké guné yo, guné gélé nébé waama yadu waama nébé gélé yaduké yaké yapatigunékwa bege. 37De gunat jébaaké waatado guné kusékétgunéran guné kéga waké guné yo, ‘Ao, wani jébaa yaké naanék.’ Waga yamuké kélik yate guné kéga waké guné yo, ‘Kaapuk. Wani jébaa yamarék yaké naané yo.’ Naate waké guné yo. Wan yaak. Nak kudi wamarék yaké guné yo. Guna kudit apa yaké deku yéba wamarék yaké guné yo. Guna kudit apa yaké deku yéba wagunéran guné Setenna kudi véknwute wadékwa pulak yaké guné yo.

Kapéredi mu kaatamarék yadaranké dé Jisas kudi wakwek

38 # Eks 21:24 “Déknyényba ran du kéni kudi wakwedaka gunébu véknwuk. Kéga de wak, ‘Du vétik waariyate du nak duna méni takupékudu dé yakataké yate takupékun dut déku méni takupékuké dé yo. Du vétik waariyate du nak duna nébi nak takugwapdu dé yakataké yate wani dut déku nébi nak takugwapké dé yo.’ 39#Ro 12:19 Naate wadaka bulaa wuné gunat kéga wakweyo. Du las gunat kapéredi mu yadaran guné derét kapéredi mu yakatakaapuk yaké guné yo. Du las guna ménidaamaba yéknwun tuwa saknwuba gunat viyaadaran guné yakatakaapuk yate walaakwe bakna téké guné yo, de guna ménidaamaba aki tuwa saknwuba viyaadoké. 40#1 Ko 6:7Du las guna baapmu wut kéraaké, gunat kotimdaran kot véknwukwa némaan ban wani muké kusékétdu guné kwayéte baapmu wut nak wawo deké kwayéké guné yo. 41Du las guné de wale yéte deku gwalmu walkamu yaabuba kure yégunuké apa yate wadaran guné de wale yéte deku gwalmu séknaa yaabuba kure yéké guné yo. 42Du las gunat gwalmuké waatado guné wani gwalmu deké kwayéké guné yo. Du las guna gwalmuké mawulé yate gunéké wani gwalmu kukba kaatakweké wado guné wani gwalmu deké kwayéké guné yo.

Maamaké mawulat kapére yadaranké dé Jisas kudi wakwek

43 # Lev 19:18 “Déknyényba ran du kéni kudi wakwedaka gunébu véknwuk. Kéga de wak, ‘Guné guna du taakwaké mawulat kapére yate guna maamaké kélik yaké guné yo.’ 44#Ap 7:60, Ro 12:14, 20 Naate wadaka bulaa wuné gunat kéga wakweyo. Guné guna maamaké mawulat kapére yaké guné yo. Du las gunat kapéredi mu yadaran guné Gorét waataké guné yo, dé derét kutkalé yaduké. 45#Ep 5:1 Guné waga yagunéran guné awuréba rakwa ban guna yaapa Got wale nakurak mawulé yaké guné yo. Yate guné déku baadi raké guné yo. Got nakurak jébaa dé yo akwi du taakwaké. Got wadéka dé nyaa vu. Védéka kadému miték dé yaalo, yéknwun mu yakwa du taakwana képmaaba, kapéredi mu yakwa du taakwana képmaaba wawo. Got wadéka dé maas viyao. Viyaadéka kadému miték dé yaalo, yéknwun mu yakwa du taakwana képmaaba, kapéredi mu yakwa du taakwana képmaaba wawo. 46Takis nyégélkwa du, deké guné wo, ‘Kapéredi mu yakwa du.’ Naate wagunékwa du de deku du taakwaké mawulat kapére yo. Guné de yakwa pulak, guna du taakwaké male mawulat kapére yagunéran, Got gunat kutkalé yamarék yaké dé yo. Gunéké mawulat kapére yakwa du taakwa, gunéké kélik yakwa du taakwa wawo, akwi du taakwaké mawulat kapére yaké guné yo. 47Gotna kudi véknwumarék yakwa du taakwa de deku du taakwaké male yéknwun mawulé yate de wale de kudi bulu. Guné de yakwa pulak, guna du taakwaké male yéknwun mawulé yate, de wale kudi bulgunéran guné miték yakaapuk yaké guné yo. Akwi du taakwaké yéknwun mawulé yate, de wale kudi bulké guné yo. 48#1 Pi 1:16Awuréba rakwa ban guna yaapa dé yéknwun mu male yasaakukwa ban dé ro. Guné dé rakwa pulak yéknwun mu male yasaakukwa du raké guné yo.” Naate dé Jisas wak déku duwat.

Iliyochaguliwa sasa

Matyu 5: abtNT

Kuonyesha

Shirikisha

Nakili