MATIUS 13
13
Conto ra ibara mab̄oha sab̄ua dou mapari d̄ei
(Mrk. 4:1-9, Luk. 8:4-8)
1Ainaina ede wa'u Ruma Isa tu'u wi'ina uma ede edempara laona aka kengge ndano ro dohona ta aka. 2#Luk. 5:1-3 Mboto poda dou ma kab̄oro weki d̄i kompe ra pei Ruma Isa, b̄ara ndedena Sia lao dohona d̄i ade sampa, pala dou mamboto ede kid̄i menana d̄ikengge ndano. 3Edempara Ruma Isa ngoa ra teina mboto lampa rawi d̄i siad̄oho kai kanina conto ra ibara.
”Sab̄ua dou makanggihi lao parina d̄ei,” ndedeku Ruma Isa tampu'una nuntu ra nggahi-Na. 4”Wunga parina d̄ei, wara d̄ei ma mab̄u d̄i ncai. Edempara mai nasi ngaha kampoina d̄ei ede. 5Wara rau ma mab̄u d̄i hid̄i mamboto wadu, ma sato'impa danana. D̄ei-d̄ei ede naroci wokona b̄ara wara dana sato'i. 6Pala wakatu wa'usi teka liro, woro-woro d̄ei ede tampu'ura malena, sawa'u b̄a ede namango ro made b̄ara amuna wati ipi lu'u d̄eina d̄i ade dana. 7Wara rau d̄ei ma mab̄u d̄i ade woha mpori rui. Mpori rui ede nawoko apiku woro-woro d̄ei ede sampe madena. 8Pala wara rau d̄ei ma mab̄u d̄i dana ma ngawa, edempara nambua; wara ma saratu, wara ma ini mpuru, ro wara rau ma tolu mpuru kali lipa.”
9Sawa'u b̄a nuntu ra nggahina conto ra ibara ede Ruma Isa nggahina, ”Nggara mantausi fiko ringa ra kade'epu!”
B̄ab̄auku Ruma Isa kanikaina conto ra ibara
(Mrk. 4:10-12, Luk. 8:9-10)
10Sawa'u b̄a ede anamori-anamori Ruma Isa mai sod̄ina d̄i Sia, ”B̄ab̄au Ita kanikaita conto ra ibara nggara tanuntusi lab̄o dou mamboto ede?”
11Cambe b̄a Ruma Isa, ”B̄ara nggomid̄oho wa'ura mbei anugera d̄ib̄adekaimu rahasia Karaja'an Saroga, pala siad̄oho wati rambei. 12#Mat. 25:29, Mrk. 4:25, Luk. 8:18, 19:26 B̄ara dou ma wa'ura wara ntauna, d̄imbei sala'i kamboto wali, ro sia d̄imancewi ntauna. Pala dou ma wati wara ntau au-au, edempara sato'i ma wara d̄i wekina naha d̄iweha wea. 13B̄ara ndedena Nahu kanikaiku conto ra ibara nggara kanuntusi lab̄o dou mamboto, b̄ara siad̄oho na'edaku, pala b̄une dou ma watira eda; siad̄oho naringaku, pala b̄une dou ma wati raringa ro wati loana ka'ao. 14#Yes. 6:9-10 Kai ede ndad̄ira au ranggahi Ruma rakarongga b̄a Nabi Yesaya,
’Ruma Hatalla manggahi:
Siad̄oho d̄imaringa ncau
pala wati loana ka'ao;
siad̄oho d̄imatio kab̄ae ncau
pala wati b̄adena mandad̄i.
15BĚ„ara fiki ra kananu dou-dou ake nawa'ura mpula,
fiko siad̄oho nawa'ura ndad̄i
mpinga ro mada siad̄oho nawa'ura kapu wea.
Ake ndad̄ina loakud̄u mada siad̄oho aina loana eda,
fiko siad̄oho aina loana ringa,
fiki ra kananu siad̄oho aina loana ka'ao
ro ainan mbalina d̄i Nahu,
edempara Nahu makataho siad̄oho’ ”
16 #
Luk. 10:23-24
”Pala wancuku labamu nggomid̄oho,” nggahi Ruma Isa d̄i anamorid̄oho-Na, ”B̄ara nggomid̄oho poda ra'edamu ro raringamu. 17Kawarapu, mboto nabi ro dou ma to'a d̄i Ruma Hatalla ma ne'e eda ra'eda b̄a nggomid̄oho wakatu ake, pala siad̄oho wati rakana eda. Siad̄oho nane'eku ringa au raringa b̄a nggomid̄oho wakatu ake, pala siad̄oho wati ringana.”
Ruma Isa ngoa ra tei kab̄aena conto ra ibara dou mapari d̄ei
(Mrk. 4:13-20, Luk. 8:11-15)
18”Ringapu au aona conto ra ibara mab̄oha dou mapari d̄ei ede. 19D̄ei ma mab̄u d̄i ncai b̄une santika dou-dou ma ringa haba mab̄oha Karaja'an Saroga, pala wati loana ka'ao. Mai Ibilis rampana au rawa'u nggud̄a d̄ei ade siad̄oho. 20D̄ei ma mab̄u d̄i dana mamboto wadu, b̄une santika dou ma ringa haba ede, ro tarima lalona kai sana ade. 21Pala haba ede wati ciana d̄ei ade siad̄oho, ndad̄i wati ntoina. Ndede iuna ncoki ra susa atao rakancoki b̄a dou b̄ara haba ede, siad̄oho murta lalona. 22D̄ei ma mab̄u d̄i woha mpori rui b̄une santika dou-dou ma ringa haba ede, pala nambali mbuaku b̄uneku mori siad̄oho ro nane'e mori ntau ra wara poda. B̄ara ndedena haba ma ramai ta Ruma Hatalla na'apiku weki ngge'ena ta d̄ei ade siad̄oho, ndad̄i wati ntauna wua. 23Ro d̄ei ma mab̄u d̄i dana ma ngawa b̄une santika dou-dou ma ringa haba ede, ro naloa ka'ao. Siad̄oho namboto wuana, wara ma saratu, wara ma inimpuru, ro wara ma tolu mpuru kali lipa hasina.”
Conto ra ibara mab̄oha ati d̄i woha gando
24Ruma Isa nuntu ra nggahi walina sab̄ua conto ra ibara d̄i dou mamboto, nggahi-Na, ”Karaja'an Saroga, ka'ada'ana b̄une conto ra ibara ake: Sab̄ua dou makanggihi manggud̄a d̄ei ma taho d̄i omana. 25D̄isab̄ua aimangad̄i, wakatu sara'a dou wunga maruna, musu dou makanggihi ede mai parina d̄ei ati d̄i woha gando ede, edempara laona. 26Wakatu ranggud̄a ede tampu'u rawokona ro woro-worona tampu'ura mboncina, tada rau ati ede. 27Edempara dou-dou ragaji b̄a dou makanggihi ede mai ngoana, ”Pa, Ita ranggud̄a d̄ei ma taho d̄i omata? B̄uneku sampe ndad̄i warakaina ati ta aka?’ 28Cambe b̄a dou makanggihi ede, ’Ede rawi dou ma musu nahu.’ Edempara dou-dou ragaji ede sod̄i walina, ’Pa, mane'e madad̄oho malao wonto ati aka?’ 29’Wati,’ cambena, ’B̄ara nggara ati ede d̄iwonto, pea gando rau natambonto b̄atu. 30Co'opu ati ede woko sama-samana sampe wakatu pako. Pea nahu d̄imanggahi d̄i dou-dou ma pako: Kab̄oro wa'upu ati, pete, edempara ka'apu. Sawa'u b̄a ede kab̄oropu gandona, edempara wi'ipu d̄i ade jompa.’ ”
Conto ra ibara mab̄oha isi sawi
(Mrk. 4:30-32, Luk. 13:18-19)
31Ruma Isa nuntu ra nggahi walina sab̄ua conto ra ibara d̄i dou mamboto, nggahi-Na, ”Karaja'an Saroga, ka'ada'ana b̄une conto ra ibara ake: Sanggini isi sawi raweha b̄a sab̄ua dou, edempara nggud̄ana d̄i omana. 32Isi sawi eded̄u d̄ei ma cumpu kai to'i. Pala nggara wa'usi wokona, sia nandad̄i fu'u ma na'e d̄i ade ranggud̄a ra congge. Sia ndad̄i fu'u haju, ndad̄ina nasi ra kari'i namai ndawiku sob̄una d̄i sanga-sangana.”
Conto ra ibara mab̄oha b̄uha
(Luk. 13:20-21)
33Wara sab̄ua conto ra ibara makalai ranuntu ra nggahi b̄a Ruma Isa d̄i dou mamboto. ”Karaja'an Saroga, ka'ada'ana b̄une b̄uha raweha b̄a sab̄ua dou siwe, edempara ncambuna lab̄o upa mpuru lite tarigu sampe teka sara'ana!”
B̄ab̄auku Ruma Isa kanikaina conto ra ibara
(Mrk. 4:33-34)
34Sara'ana tei b̄a Ruma Isa d̄i dou mamboto kai kanina conto ra ibara. 35#Mzm. 78:2 Kai ndedena ndad̄ira au ranggahi b̄a nabi,
”Nahu kaniku conto ra ibara nggara kanuntusi lab̄o siad̄oho;
Nahu d̄imangoa ra kahaba lampa rawi-lampa rawi ma cili weki ratampu'u ndad̄ina dunia ake.”
Ruma Isa ngoa ra tei kab̄aena conto ra ibara ati d̄i woha gando
36Sawa'u b̄a ede Ruma Isa tu'u wi'ina dou mamboto ede, edempara lu'una d̄i ade uma. Mai anamorid̄oho-Na ro nggahina, ”Ama, ngoa ra tei kab̄ae to'ipu d̄i madad̄oho auku aona conto ra ibara ati d̄i ade woha gando ede”
37Cambe b̄a Ruma Isa, ”Dou mapari d̄ei mataho ede eded̄u Ana Manusia. 38Oma ede eded̄u dunia ake. D̄ei ma taho ede eded̄u dou-dou ma wa'ura ndad̄i anggota Karaja'an Saroga. Ati-ati ede eded̄u dou-dou ma lu'u ta anggota Ibilis. 39Musu ma nggud̄a ati ede eded̄u Ibilis. Wakatu weha hasina eded̄u Ainaina Kiama, ro dou-dou d̄imaweha hasi ede eded̄u mala'eka-mala'eka. 40B̄une santika ati-ati rakab̄oro ro d̄ika'a d̄i ade afi, b̄une ede rau wakatu pea Ainaina Kiama. 41Ana Manusia nakauku mala'eka-mala'eka-Na makab̄oro wea d̄i ade weki anggota Karaja'an-Na samenana ma rakandad̄ina dou karawi dosa, ro samenana dou makalai ma rakarawi ma iha ra madab̄ae. 42Siad̄oho sara'ana d̄ipaki d̄i ade riha ma ntau afi ma kalea fampa; ta ede siad̄oho d̄imanangi ro ncoki ra susa iu. 43Ro dou-dou ma rakarawi au rakane'ekai b̄a Ruma Hatalla, d̄imantau taroa b̄une liro d̄i ade Karaja'an Allah, Ama siad̄oho. Ndad̄i, nggara mantau si fiko, ringa ra kade'epu!”
Conto ra ibara mab̄oha ntau ra wara awa pita dana
44”Karaja'an Saroga, ka'ada'ana b̄une conto ra ibara ake: Wara ntau ra wara awa pita dana, edempara eda b̄a sab̄ua dou, ro kalu'u mbalina d̄i ade dana. Sawa'u b̄a ede b̄a neo adena, dou ede lao landana sara'a ntauna, edempara mai mbali ro welina dana ede.”
Conto ra ibara mab̄oha mutiara ma ntika
45”Karaja'an Saroga, ka'ada'ana b̄une conto ra ibara ake: Sab̄ua dou madaga nangupaku mutiara-mutiara ma nggali co'i. 46Wakatu sia rumpana sanggini mutiara ma wancuku ntikana, rociku sia lao landana sara'a ntauna, edempara welina mutiara ma sanggini ede.”
Conto ra ibara mab̄oha ala
47”Karaja'an Saroga, ka'ada'ana d̄i conto ra ibarakai b̄une ala rawura d̄i ndano, edempara rakana mboto pahu uta. 48Sawa'u b̄a ala ede b̄ini b̄a uta, ala ede d̄ihanta wa'a d̄i mangokaina b̄a dou-dou mangupa uta ede. Edempara doho siad̄oho, sawa'u b̄a ede kalai-laina uta-uta ede: Ma taho d̄iwi'i d̄i ade katoa, ma iha d̄ipaki. 49Nded̄eku lampa rawi d̄i Ainaina Kiama, mala'eka-mala'eka d̄imalao cengga kalai dou-dou madab̄ae rad̄i dou-dou ma rakarawi au rakane'ekai b̄a Ruma Hatalla. 50Sawa'u b̄a ede dou-dou madab̄ae ede d̄ipaki d̄i ade riha mawara afina. Ta edeku siad̄oho d̄imanangi ro susa ra ncoki iu.”
Barang mab̄ou ro barang mantoi
51”Sab̄ua nggomid̄oho maloa ka'ao samenana ede?” Sod̄i b̄a Ruma Isa.
”Loa Pa!” cambe b̄a siad̄oho.
52Edempara Ruma Isa nggahina, ”B̄ara ndedena sanikina guru agama ma wa'ura ndad̄i anggota Karaja'an Saroga, eded̄u b̄une dou mantau uma ma kalosa d̄i hid̄i ngge'ekai ntau ra warana barang mab̄ou ro barang mantoi.”
Ruma Isa wati tarima b̄a dou d̄i Nazaret
(Mrk. 6:1-6, Luk. 4:16-30)
53Sawa'u b̄a Ruma Isa nggori nuntu ra nggahina conto ra ibara conto ra ibara ede, Sia tu'u wi'ina hid̄i ede, 54edempara lao mbalina aka kampo ra mporo ndai-Na. Ta aka Sia lao ngoa ra teina d̄i uma sambea, ro dou-dou ma rakade'e nggahi Sia ta ede, wancuku mbora akana. Nggahi siad̄oho, ”Ratab̄ena dou ake rakakaina hikima b̄une ede? Ro ratab̄e rakakaina kuasa d̄i ndawikaina lampa rawi ma b̄isa ra guna? 55Sab̄ua laina Sia ede ana dou mapanggita haju? Sab̄ua laina la Maria ina-Na; ro ari-ari-Na eded̄u la Yakub, la Yusuf, la Simon, ro la Yudas? 56Ro laina amancawa Sia rausi mangge'e ta ake? Ratab̄e rakakai b̄a Sia samenana ede?” 57#Yah. 4:44 Edempara siad̄oho tulana Ruma Isa, edempara Ruma Isa nggahina d̄i siad̄oho, ”Sab̄ua dou manabi d̄ihoroma tab̄e-b̄e, selasi d̄i kampo ra mporo ndaina ro d̄i uma ra salaja ndaina.” 58Ndad̄i Ruma Isa wati karawi kambotona lampa rawi ma b̄isa ra guna d̄ihid̄i ede b̄ara siad̄oho wati imbina.
Iliyochaguliwa sasa
MATIUS 13: LAIBHP
Kuonyesha
Shirikisha
Nakili
Je, ungependa vivutio vyako vihifadhiwe kwenye vifaa vyako vyote? Jisajili au ingia