MATEO 13
13
Yembo'esa mba'e mitɨ̇ rese tekokwer mboyoyasa
(Mc 4.1-9; Lc 8.4-8)
1A'e arɨ pɨpe Jesús osë oɨ sui oso, ogwapɨ ɨpa popɨve öi. 2A'eve ava oñemonu'ä atɨse yuvɨreko, Jesús o'a ɨarusu pɨpe ogwapɨ öi, evokoiyase ava opa opɨta ɨpa popɨ rupi yuvɨreko. 3Evokoiyase omboɨpɨ oñe'ë mba'e opakatu porombo'esa oime va'e rese.
Aipo e'i ava re'ɨi upe: “Ñepëi ma'etɨ̇sar osë oma'etɨ̇. 4Iyavei oma'etɨ̇se, oitɨ mba'e rä'ɨi perɨ rupi ñepëi save, ipare yugweru re'ɨi vɨräi opaño yuvɨro'u. 5Ambuae save ovɨapi ita pa'ü rupi, a'eve ndipoi tuprɨ ɨvɨ; a'e mba'e rä'ɨi sorɨ poyava voi ete, esepia ɨvɨ ndipɨkukui ete a'eve; 6arɨ osëse ou, opaño ite osapɨ, iyavei ndasapoi ete o'ä, opaño ite ipiru. 7Ambuaeve avei mba'e rä'ɨi ovɨapi yu pa'üve, a'e yu rumo sorɨ poyava katu yuvɨreko ichui sese opaño oyopɨ. 8Ambuaeve rumo ovɨapi ɨvɨ avɨye va'e save, iyavei a'e seta i'a imonu'äsa; oime o'a vɨreko cién tuprɨ sa'ɨ̇i, ambuae sesenta, ambuae evokoiyase treinta. 9Vɨreko va'e oapɨsa tosendu tuprɨ ko ñe'ësa.”
Ma'erä pi'ä ko yembo'esa imboyoyasa ambuae mba'e rese
(Mc 4.10-12; Lc 8.9-10)
10Semimbo'e eta oyemboya Jesús rese iyavei oporandu yuvɨreko chupe ma'erä vo eremboyoya-yoya mba'e rese nde porombo'esa ava upe yepi. 11Jesús omboyevɨ gwemimbo'e eta upe: “Peü rumo Tüpä oikwa uka ite mba'e ndikwasai va'e omborerekwasa resendar; ambuae ava upe rumo ndoikwa ukai ete. 12Esepia akoi vɨreko va'e upe, imondosa katura, iyavei vɨreko katu itera mba'e; akoi ndovɨrekoi va'e mba'e, vɨreko va'e mba'e movɨrö a'e ichui serokwasa ñoitera. 13Sese aipo añe'ë peü, mba'e porombo'esa mboyoyasa rese; esepia a'e oma'e yuvɨreko, ndosepiai rumo mba'e; osendu tëi, a'e rumo ndayapɨsai iyavei ndosendukwai ete mba'e yuvɨreko. 14Egwë e'i, yavɨye rane itera ñe'ësa sesendar yuvɨreko Isaías remimombe'ugwer rupi:
‘Pesendu tëira ni'ä, ndapeikwai chira rumo,
pesepia tëira ni'ä, ndaperesapɨsoi chietera rumo sese.
15Esepia ava pɨ'a ñemoñetasa ko tekwa pɨpendar naporäi ete,
ndayapɨsai ete sendu potae'ɨ̇save
ndoyemboesapɨsoi avei sepia potae'ɨ̇save,
ndosepia potai mba'e yuvɨreko ndosendu potai avei ñe'ësa avɨye va'e,
ndosendukwa potai mba'e ndoyevɨ potai avei yuvɨreko cheu,
che nambogwerai va'erä avei.’ ”
16“Pe rumo perorɨvetera, esepia pereko peresa mba'e repia agwä iyavei peapɨsa mba'e rendu agwä. 17Supiete seta Tüpä ñe'ë mombe'usar iyavei ava seko katuprɨ va'e araka'endar osepia pota tëi mba'e pesepia va'e, ndosepiai ete rumo; iyavei osendu pota tëi ko pesendu va'e, ndosendui ete rumo yuvɨreko.”
Jesús omombe'u tuprɨ yembo'esa mba'e tɨ̇sa resendar
(Mc 4.13-20; Lc 8.11-15)
18“Peyapɨsaka tuprɨ, ko yembo'esa mba'e mitɨ̇ resendar aipo e'i va'e: 19Osendu va'e Tüpä ñe'ëngagwer imborerekwasa resendar ipare rumo ndosendukwai yuvɨreko, a'e inungar mba'e rä'ɨi ovɨapi va'e perɨ rupi; ipare karugwar ou chupe vɨrokwa Tüpä ñe'ëngagwer ipɨ'a pɨpe sui. 20Mba'e rä'ɨi ovɨapi va'e ita pa'ü rupi a'e inungar osendu va'e Tüpä ñe'ëngagwer iyavei oipɨsɨ ovɨ'aretesa pɨpe, 21esepia inungar ko ndovɨrekoi ete gwapo, ovɨräkwä agwä; egwë e'i avei evokoi nungar ava oimese mba'e-mba'e tëi Tüpä ñe'ëngagwer rese chupe, kurïtëimi seroya e'ɨ̇save oyepepɨ ichui. 22Mba'e rä'ɨi ñotɨ̇mbrɨ yu pa'ü rupi, a'e inungar ava osendu va'e Tüpä ñe'ëngagwer, ko ɨvɨ pɨpendar mba'e eta rese ipɨ'a ñemoñeta gwasuai iyavei mba'e potaraisa pɨpe oyembopa uka oiko. Iyavei opakatu ko Tüpä ñe'ëngagwer omokanɨ, ichui sekokwer ndavɨye iri ete, inungar mba'e mitɨ̇ ndi'ai va'e. 23Mba'e rä'ɨi ñotɨ̇mbrɨ ɨvɨ avɨye va'e save a'e inungar osendu va'e Tüpä ñe'ëngagwer iyavei osendukwa inungar akoi ko mba'e mitɨ̇ i'a iteanga va'e, inungar ñepëi-pëi sa'ɨ̇i sui osë cien i'a, sesenta i'a, anise treinta tuprɨ vɨreko va'e o'a.”
Trigo pa'üve ka'a naporäi va'e sui yembo'esa
24Jesús omombe'u iri ko ambuae mba'e rese yembo'esa oyoya va'e: “Tüpä mborerekwasa oyoya tuprɨ ava oɨvɨ pɨpe mba'e rä'ɨi oñotɨ̇ va'e rese; 25opakatu yuvɨroke seve rumo, oyepota ñepëi yamotare'ɨ̇sar, oñotɨ̇ ka'a naporäi va'e trigo pa'ü rupi, ipare osoño ichui. 26Akoi trigo okwakwase iyavei i'a pota agwä, a'ese oyekwa ka'a naporäi va'e ipa'üve. 27Evokoiyase oporavɨkɨ va'e yuvɨraso omombe'u iyar upe: ‘Ore rerekwar, akoi mba'e rä'ɨi ereñotɨ̇ va'e nde ɨvɨ pɨpe a'e avɨye va'e ite, ¿kesui ru ka'a sorɨ naporäi va'e ipa'üve?’ 28Mba'e yar rumo aipo e'i chupe: ‘Oime revo che amotare'ɨ̇sar ko oyapo va'e.’ Oporavɨkɨ va'e rumo oporandu yuvɨreko chupe: ‘¿Ereipota vo oroso va'erä ka'a naporäi va'e rapo'opa ichui?’ 29A'e rumo aipo e'i chupe: ‘Ani, avɨyeteramo ka'a naporäi va'e rupive pesapo'o tiëtera trigo. 30Avɨye katu peseya tokwakwaño oyoya tuprɨ yavɨyese voi mba'e mitɨ̇; a'ese che ayokwaira oporavɨkɨ va'e ka'a naporäi va'e rane rerokwa agwä imboapu'a uka ipare oñapɨ̇chira sapɨpa, ichui oyapokatura trigo rä'ɨi che mba'e apokatusave yuvɨreko.’ ”
Yembo'esa mostaza rä'ɨi sui
(Mc 4.30-32; Lc 13.18-19)
31Jesús omombe'u avei ko ambuae yembo'esa oyoya va'e: “Tüpä mborerekwasa ɨva pendar oyoya tuprɨ mostaza rä'ɨi rese inungar ava oñotɨ̇ va'e oɨvɨ pɨpe. 32Supiete, ko mostaza rä'ɨi ta'ɨmi opakatu ambuae mba'e rä'ɨi sui; ipare rumo okwakwase, tuvicha katu ambuae mba'e mitɨ̇ sui, iyavei a'e oyeapo inungar ɨvɨra, tuvicha katu va'e ite ambuae mitɨ̇ sui, oyemboaitɨ avei säkä rese vɨräi re'ɨi yuvɨreko.”
Yembo'esa mboyape mboapeposa sui
(Lc 13.20-21)
33Omombe'u avei ambuae ko porombo'esa: “Tüpä mborerekwasa inungar mboyape mboapeposa ñepëi kuña omboyese'ase mbosapɨ sa'ämbrɨ trigo ku'i rese opakatu imboapepo agwä yepi.”
Imboavɨyesa ite Ikwachiaprɨ araka'endar
(Mc 4.33-34)
34Jesús omombe'u opakatu ko ava upe oporombo'esa, omboyoya-yoya va'e ambuae mba'e rese. 35Ko rumo yavɨye ite imombe'uprɨ Tüpä ñe'ë mombe'usar rembikwachia araka'endar:
“Añe'ëra iyavei amboyoyara porombo'esa ambuae mba'e rese;
amombe'u aveira mba'e nipore'ɨ̇i va'e
ɨvɨ Tüpä rembiapo suive tuprɨ.”
Jesús omombe'u tuprɨ oporombo'esa ka'a naporäi va'e resendar
36Evokoiyase Jesús omboyevɨpa ava imondo ipare oike oɨ pɨpe oso, a'eve semimbo'e eta oyemboya sese ipare oporandu yuvɨreko chupe omombe'u va'erä ko porombo'esa ka'a naporäi va'e resendar. 37Jesús rumo omboyevɨ chupe: “Akoi oñotɨ̇ va'e mba'e rä'ɨi avɨye va'e, a'e sekoi ava ɨvate katu va'e Ra'ɨrɨ, 38iyavei mba'e mitɨ̇ rupa a'e ava ko ɨvɨ pɨpendar. Mba'e rä'ɨi avɨye va'e, a'e ava Tüpä povrɨ pendar, iyavei ka'a naporäi va'e, a'e ava karugwar suindar yuvɨrekoi va'e, 39iyavei yamotare'ɨ̇sar oñotɨ̇ ko ka'a naporäi va'e, a'e karugwar ite. Mba'e mitɨ̇ monu'äprɨ a'e inungar opa va'erä arɨ kañɨ koiye, iyavei akoi omonu'ä va'e mba'e mitɨ̇, a'e yuvɨrekoi mbigwai ɨva pendar. 40Inungar akoi ka'a naporäi va'e imonu'äsa ipare imondosa tatave sapɨ agwä, egwë e'i aveira arɨ kañɨ pɨpe koiye. 41Ava ɨvate katu va'e Ra'ɨrɨ omboura gwembigwai ɨva pendar opakatu ava reka omboangaipa uka va'e ambuae eta, iyavei mba'e-mba'e tëi aposar. 42Omondopara karugwar ratave ndopai va'esave, a'eve oyase'o tëira iyavei oñeäi mbotere-tere tëira yuvɨreko. 43Evokoiyase seko tuprɨ va'e inungar arɨ osesape egwë e'i tuprɨ itera Oyesupa mborerekwasave yuvɨreko.Vɨreko va'e oapɨsa tosendukwa tuprɨ.”
Mba'e sepɨrusuai va'e ñomiprɨ sui yembo'esa
44“Ko Tüpä mborerekwasa ɨva pendar oyoya tuprɨ mba'e sepɨrusuai va'e ñomiprɨ ɨvɨ pɨpendar rese. Ñepëi ava rumo oyosɨ mba'e sepɨrusuai va'e, ipare oñomi iri a'eve tuprɨ aveino; ovɨ'aretesa pɨpe, oso ipare omondopa opakatu mba'e vɨreko va'e, ichui opa a'e ɨvɨ vɨrokwa.”
Yembo'esa ita sepɨrusuai va'e rese
45“Egwë e'i tuprɨ avei Tüpä mborerekwasa inungar ava mba'e rerokwasar oseka va'e ita sepɨrusuai va'e yepi; 46oyosɨse rumo sepɨrusu katu va'e, vɨraso imondopa opakatu mba'e vɨreko va'e ipare oso ambuae rerokwa.”
Yembo'esa pira mbo'asa sui
47“Tüpä mborerekwasa inungar pira mbo'asa, imondosa paragwasu pɨpe, ipare omonu'ä opakatu-katu tëi pira. 48Akoi pira mbo'asa savapɨpose, pira mbo'asar rumo vɨnose ɨvɨ ätasave yuvɨreko, a'eve ogwapɨ yuvɨnoi pira poravo; oyapokatu avɨye va'e ɨruova pɨpe iyavei omombopa naporäi va'e yuvɨreko. 49Egwë e'i aveira arɨ kañɨ pɨpe koiye: a'ese mbigwai ɨva pendar yuvɨnosëra opakatu ava ndasekoporäi va'e mboyepepɨ agwä ava seko katuprɨ va'e sui. 50Iyavei imondosara ava ndasekoporäi va'e karugwar ratave ndopai va'esave. A'eve oimerä yase'osa iyavei sɨkeyesa mba'e-mba'e tëi sui.”
Tekokwer ipɨasu va'e iyavei tekokwer kwakwa resendar
51Jesús oporandu:
–¿Pesendukwa vo pe opakatu ko mba'e?
–Orosendukwa ite–e'i imboyevɨ yuvɨreko chupe.
52Evokoiyase Jesús aipo e'i:
–Akoi ñepëi oporombo'e va'e porokwaita ɨva pendar rese, oyembo'e va'e avei Tüpä mborerekwasa rese, a'e inungar ava oɨ yar, iyavei mba'e vɨreko va'e yapokatuprɨ oikwa ite senose mba'e ipɨasu va'e mba'e kwakwa aveino.
Jesús Nazaret ve sekoi
(Mc 6.1-6; Lc 4.16-30)
53Jesús omombe'u pare ko yembo'esa, ipare oso ichui 54oyepota gwekwave oso, a'eve omboɨpɨ oporombo'e ava oɨ judío ñemonu'äsave. A'e pendar ava rumo oyepɨ'amondɨi tëi aipo e'i yuvɨreko:
–¿Ke pi'ä ko oyembo'e iteanga omba'ekwa agwä? ¿Marä e'i pi'ä ko mba'e poromondɨisa apo? 55¿Nda'ei vo akoi ko mba'e aposar ɨvɨra rese oporavɨkɨ va'e iyavei nda'ei vo María ichɨ? ¿Nda'ei vo ko Santiago, José, Simón iyavei Judas rɨvrɨ, 56iyavei ndoyuvɨrekovei vo seindɨreta yande pa'ü rupi? ¿Kesui vo evokoiyase ou imba'ekwa agwä?
57Iyavei ndovɨroya potai ete yuvɨreko. Jesús rumo aipo e'i ava re'ɨi upe:
–Opakatu tekwa rupi imboeteisa Tüpä ñe'ë mombe'usar, sekwa pɨpe iyavei sëtä pɨpe nomboetei ete yuvɨreko.
58Iyavei ndoyapo atɨi ete poromondɨisa a'eve esepia ava a'e pendar ndovɨroyai Jesús yuvɨreko.
Nu markerat:
MATEO 13: GYOB
Märk
Dela
Kopiera
Vill du ha dina höjdpunkter sparade på alla dina enheter? Registrera dig eller logga in
Nuevo Testamento Guarayo © Sociedad Bíblica Boliviana, 2002.