<div class="version vid3183 iso6393cym" data-vid="3183" data-iso6393="cym">
   <div class="book bkMAT">
      <div class="chapter ch12" data-usfm="MAT.12">
         <div class="label">12</div><div class="p"><span class="content">  </span><span class="verse v1 v2 v3 v4 v5 v6 v7 v8" data-usfm="MAT.12.1+MAT.12.2+MAT.12.3+MAT.12.4+MAT.12.5+MAT.12.6+MAT.12.7+MAT.12.8"><span class="label">1-8</span><span class="content">Y pryd hwnw, fel yr oedd Iesu, &#224;r y Seibiaeth, yn myned drwy yr &#375;d, ei ddysgyblion, ag arnynt eisieu bwyd, &#225; ddechreuasant d&#7923;nu y twyseni &#375;d, a&#8217;u bwyta hwynt. Y Phariseaid, wedi canfod hyn, &#225; ddywedasant wrtho, Wele! y mae dy ddysgyblion yn gwneuthur yr hyn nid yw gyfreithlawn ei wneuthur &#224;r y Seibiaeth. Yntau &#225; atebodd, Oni ddarllenasoch pa beth &#225; wnaeth Dafydd, a&#8217;i weinyddion, pan oedd chwant bwyd arnynt; pa fodd yr aeth efe i fewn i babell Duw, ac y bwyt&#228;odd dorthau y cynnrychioldeb, y rhai nid oedd gyfreithlawn iddo ef na&#8217;i weinyddion eu bwyta, ond i&#8217;r offeiriaid yn unig? Neu oni ddysgasoch o&#8217;r gyfraith, bod yr offeiriaid yn y deml yn halogi y gorphwysdra iddei gadw &#224;r Seibiaethau, a&#8217;u bod yn ddigerydd? Ond yr wyf fi yn dywedyd wrthych, bod yma rywbeth mwy na&#8217;r deml. Ond pe gwybuasech beth y mae hyn yn ei feddwl, &#8220;Trugaredd &#225; ewyllysiwyf a nid aberth,&#8221; ni buasech yn collfarnu y rhai dieuog: canys meistr y Seibiaeth yw Mab y Dyn.</span></span></div><div class="p"><span class="verse v1 v2 v3 v4 v5 v6 v7 v8" data-usfm="MAT.12.1+MAT.12.2+MAT.12.3+MAT.12.4+MAT.12.5+MAT.12.6+MAT.12.7+MAT.12.8"><span class="content">  </span></span><span class="verse v9 v10 v11 v12 v13 v14" data-usfm="MAT.12.9+MAT.12.10+MAT.12.11+MAT.12.12+MAT.12.13+MAT.12.14"><span class="label">9-14</span><span class="content">Gwedi gadael y lle hwnw, efe &#225; aeth iddeu cynnullfa hwynt, ac &#225; ganfu yno ddyn &#226;&#8217;i law gwedi gwywo. Hwy &#225; ofynasant i Iesu, gyda bwriad iddei gyhuddo ef, Ai cyfreithlawn iach&#226;u &#224;r y Seibiaeth? Yntau &#225; atebodd, Pa ddyn yn eich plith chwi, &#226; chanddo un ddafad, os syrth hi i bydew &#224;r y Seibiaeth, nid ymafla ynddi, a&#8217;i chodi hi allan? Ac onid yw dyn yn rhagori llawer &#224;r ddafad? Cyfreithlawn, g&#224;n hyny, yw gwneuthur da &#225;r y Seibiaeth. Yna y dywedodd efe wrth y dyn, Estyn dy law. A fel yr oedd efe yn ei hestyn, hi &#225; ddaeth yn iach fel y llall. Ond y Phariseaid &#225; aethant allan, ac &#225; gydymgynghorasant yn erbyn Iesu, iddei ddyfetha ef.</span></span></div><div class="p"><span class="verse v9 v10 v11 v12 v13 v14" data-usfm="MAT.12.9+MAT.12.10+MAT.12.11+MAT.12.12+MAT.12.13+MAT.12.14"><span class="content">  </span></span><span class="verse v15 v16 v17 v18 v19 v20 v21" data-usfm="MAT.12.15+MAT.12.16+MAT.12.17+MAT.12.18+MAT.12.19+MAT.12.20+MAT.12.21"><span class="label">15-21</span><span class="content">Iesu g&#224;n wybod hyn, &#225; ymadawodd; a ch&#224;n gael ei ddylyn g&#224;n dyrfa fawr, efe &#225; iach&#226;odd eu holl gleifion hwynt, g&#224;n erchi iddynt beidio ei wneuthur ef yn adnabyddus. Fel hyn y gwireddwyd gair Isaia y proffwyd, &#8220;Wele fy ngwas, yr hwn &#225; ddewisais, fy anwylyd, yn yr hwn yr ymhyfryda fy enaid; paraf i&#8217;m Hysbryd orphwys arno, ac efe &#225; rydd gyfreithiau i&#8217;r cenedloedd; nid ymrysona, a ni waedda, a ni ph&#226;r glywed ei lef yn yr h&#235;olydd. Corsen ysig ni th&#7923;r, a chanwyll yn gwanlosgi ni ddiffydd, hyd oni wnelo ei gyfreithiau yn fuddygol. Cenedloedd hefyd &#225; ymddiriedant yn ei enw.&#8221;</span></span></div><div class="p"><span class="verse v15 v16 v17 v18 v19 v20 v21" data-usfm="MAT.12.15+MAT.12.16+MAT.12.17+MAT.12.18+MAT.12.19+MAT.12.20+MAT.12.21"><span class="content">  </span></span><span class="verse v22 v23 v24 v25 v26 v27 v28 v29 v30" data-usfm="MAT.12.22+MAT.12.23+MAT.12.24+MAT.12.25+MAT.12.26+MAT.12.27+MAT.12.28+MAT.12.29+MAT.12.30"><span class="label">22-30</span><span class="content">Yna y dygwyd ato un cythreulig, mud, a dall, ac efe &#225;&#8217;i hiach&#226;odd ef, fel y siaredodd ac y gwelodd efe. A&#8217;r holl bobl &#225; ddywedasant, gyda syndod, Ai hwn yw Mab Dafydd? Ond y Phariseaid, wedi eu clywed hwynt, &#225; ddywedasant, Nid yw hwn yn bwrw allan gythreuliaid ond yn unig drwy Beelzebwb, tywysog y cythreuliaid. Ond Iesu, yn gwybod eu meddyliau, &#225; ddywedodd wrthynt, Drwy annghydfodau cartrefol gall unrhyw deyrnas gael ei hannghyfanneddu; a ni all yr un ddinas neu deulu, lle y byddo y fath annghydfodau, sefyll. Ac os Satan &#225; fwrw allan Satan, ei deyrnas &#225; rwygir drwy annghydfodau cartrefol; pa fodd ynte y dichon iddi sefyll? Hefyd os ydwyf fi yn bwrw allan gythreuliaid drwy Beelzebwb, drwy bwy y mae eich meibion chwi yn eu bwrw hwynt allan? Am hyny, hwy &#225; gant fod yn farnwyr arnoch chwi. Ond os wyf fi yn bwrw allan gythreuliaid drwy Ysbryd Duw, yna y mae Teyrnasiad Duw gwedi eich goddiweddyd chwi. Canys pa fodd y gall un fyned i fewn i d&#375; y cadarn ac ysbeilio ei nwyddau ef, oddeithr iddo yn gyntaf orthrechu y cadarn? Yna, yn wir, efe &#225; all ysbeilio ei d&#375; ef. Y neb nid yw gyda mi yn fy erbyn y mae; a&#8217;r neb nid yw yn casglu gyda mi, sydd yn gwasgaru.</span></span></div><div class="p"><span class="verse v22 v23 v24 v25 v26 v27 v28 v29 v30" data-usfm="MAT.12.22+MAT.12.23+MAT.12.24+MAT.12.25+MAT.12.26+MAT.12.27+MAT.12.28+MAT.12.29+MAT.12.30"><span class="content">  </span></span><span class="verse v31 v32 v33 v34 v35 v36 v37" data-usfm="MAT.12.31+MAT.12.32+MAT.12.33+MAT.12.34+MAT.12.35+MAT.12.36+MAT.12.37"><span class="label">31-37</span><span class="content">Am hyny, yr wyf yn dywedyd i chwi, &#232;r bod pob pechod arall a chabledd mewn dynion yn faddeuadwy, eu cabledd yn erbyn yr Ysbryd Glan sydd anfaddeuadwy: canys pwybynag &#225; ogano Fab y Dyn, &#225; all gael maddeuant; ond pwybynag &#225; ddywedo yn erbyn yr Ysbryd Glan, ni faddeuir iddo byth, nac yn y cyflwr presennol, nac yn y dyfodol. Naill ai gal&#7813;wch y pren yn dda, a&#8217;i ffrwyth yn dda, ai gal&#7813;wch y pren yn ddrwg, a&#8217;i ffrwyth yn ddrwg: canys yr ydym yn adnabod y pren wrth y ffrwyth. Essill gwiberod! pa fodd y gallwch chwi, a chwi yn ddrwg, lefaru pethau da, g&#224;n mai o gyflawnder y galon y llefara y genau? Y dyn da, o&#8217;i drysor da, &#225; ddwg allan bethau da; y dyn drwg, o&#8217;i drysor drwg, &#225; ddwg allan bethau drwg. Bydded sicr i chwi, pa fodd bynag, mai am bob gair niweidiol &#224; ddywedo dynion, y rhoddant gyfrif yn nydd y farn. Canys wrth dy eiriau yth rydd&#234;ir, ac wrth dy eiriau yth gollfarnir.</span></span></div><div class="p"><span class="verse v31 v32 v33 v34 v35 v36 v37" data-usfm="MAT.12.31+MAT.12.32+MAT.12.33+MAT.12.34+MAT.12.35+MAT.12.36+MAT.12.37"><span class="content">  </span></span><span class="verse v38 v39 v40 v41 v42" data-usfm="MAT.12.38+MAT.12.39+MAT.12.40+MAT.12.41+MAT.12.42"><span class="label">38-42</span><span class="content">Yna rhai o&#8217;r Ysgrifenyddion a&#8217;r Phariseaid &#225; gyfryngasant, g&#224;n ddywedyd, Rabbi, ni &#225; chwennychem weled arwydd genyt. Yntau g&#224;n ateb, &#225; ddywedodd wrthynt, Cenedlaeth ddrwg &#224; godinebus sydd yn ceisio arwydd; ond ni roddir arwydd iddi, ond arwydd y Proffwyd Iona. Canys fel y bu Iona dridiau a theirnos yn nghylla y pysgodyn mawr, felly y bydd Mab y Dyn dridiau a theirnos yn mynwes y ddaiar. Y Ninif&#235;aid &#225; safant i fyny yn y farn yn erbyn y genedlaeth hon, ac &#225; berant iddi gael ei chollfarnu, am iddynt ddiwygio pan rybyddiwyd hwynt g&#225;n Iona; ac wele yma rywbeth mwy na Iona. Brenines y D&#235;au &#225; gyfyd yn y farn yn erbyn y genedlaeth hon, ac &#225; bera iddi gael ei chollfarnu; o herwydd hi &#225; ddaeth o eithafon y ddaiar i wrandaw doethebion Solomon; ac wele yma rywbeth mwy na Solomon.</span></span></div><div class="p"><span class="verse v38 v39 v40 v41 v42" data-usfm="MAT.12.38+MAT.12.39+MAT.12.40+MAT.12.41+MAT.12.42"><span class="content">  </span></span><span class="verse v43 v44 v45" data-usfm="MAT.12.43+MAT.12.44+MAT.12.45"><span class="label">43-45</span><span class="content">Ysbryd aflan, pan &#234;l allan o ddyn, &#225; grwydra &#224;r hyd diffeithf&#235;ydd crasboeth i chwilio am orphwysfa. A phan nad yw yn cael un, efe &#225; ddywed, Mi &#225; ddychwelaf i&#8217;m t&#375; o&#8217;r lle y daethym; a gwedi iddo ddyfod, y mae yn ei gael yn wag, wedi ei ysgubo, a&#8217;i drwsio. Yna efe &#225; &#226;, ac &#225; ddwg gydag ef saith ysbryd arall gwaeth nag ef ei hun; a gwedi myned i fewn, hwy &#225; gyfanneddant yno; a bydd cyflwr diweddaf y dyn hwnw yn waeth na&#8217;r cyntaf: felly y bydd gyda&#8217;r genedlaeth ddrwg hon.</span></span></div><div class="p"><span class="verse v43 v44 v45" data-usfm="MAT.12.43+MAT.12.44+MAT.12.45"><span class="content">  </span></span><span class="verse v46 v47 v48 v49 v50" data-usfm="MAT.12.46+MAT.12.47+MAT.12.48+MAT.12.49+MAT.12.50"><span class="label">46-50</span><span class="content">Tra yr oedd efe yn ymadroddi wrth y bobl, ei fam ef a&#8217;i frodyr oeddynt allan yn dymuno cael ymddyddan ag ef. A dywedodd un wrtho, Y mae dy fam a dy frodyr allan, yn dymuno cael ymddyddan &#226; thi. Yntau, g&#224;n ateb, &#225; ddywedodd wrth yr hwn &#224; fynegasai iddo, Pwy yw fy mam? a phwy ynt fy mrodyr? Yna, g&#224;n estyn ei law tuagat ei ddysgyblion, efe &#224; ddywedodd, Wele fy mam a fy mrodyr. Canys pwybynag &#225; wna ewyllys fy Nhad yr hwn sydd yn y nefoedd, efe yw fy mrawd, a&#8217;m chwaer, a&#8217;m mam.</span></span></div>
      </div>
   </div>
</div>

Yr Oraclau Bywiol gan John Williams 1842. Cafodd y testun ei ddigideiddio gan Gymdeithas y Beibl yn 2021.

Y pryd hwnw, fel yr oedd Iesu, àr y Seibiaeth, yn myned drwy yr ŷd, ei ddysgyblion, ag arnynt eisieu bwyd, á ddechreuasant dỳnu y twyseni ŷd, a’u bwyta hwynt. Y Phariseaid, wedi canfod hyn, á ddywedasant wrtho, Wele! y mae dy ddysgyblion yn gwneuthur yr hyn nid yw gyfreithlawn ei wneuthur àr y Seibiaeth. Yntau á atebodd, Oni ddarllenasoch pa beth á wnaeth Dafydd, a’i weinyddion, pan oedd chwant bwyd arnynt; pa fodd yr aeth efe i fewn i babell Duw, ac y bwytäodd dorthau y cynnrychioldeb, y rhai nid oedd gyfreithlawn iddo ef na’i weinyddion eu bwyta, ond i’r offeiriaid yn unig? Neu oni ddysgasoch o’r gyfraith, bod yr offeiriaid yn y deml yn halogi y gorphwysdra iddei gadw àr Seibiaethau, a’u bod yn ddigerydd? Ond yr wyf fi yn dywedyd wrthych, bod yma rywbeth mwy na’r deml. Ond pe gwybuasech beth y mae hyn yn ei feddwl, “Trugaredd á ewyllysiwyf a nid aberth,” ni buasech yn collfarnu y rhai dieuog: canys meistr y Seibiaeth yw Mab y Dyn.
Gwedi gadael y lle hwnw, efe á aeth iddeu cynnullfa hwynt, ac á ganfu yno ddyn â’i law gwedi gwywo. Hwy á ofynasant i Iesu, gyda bwriad iddei gyhuddo ef, Ai cyfreithlawn iachâu àr y Seibiaeth? Yntau á atebodd, Pa ddyn yn eich plith chwi, â chanddo un ddafad, os syrth hi i bydew àr y Seibiaeth, nid ymafla ynddi, a’i chodi hi allan? Ac onid yw dyn yn rhagori llawer àr ddafad? Cyfreithlawn, gàn hyny, yw gwneuthur da ár y Seibiaeth. Yna y dywedodd efe wrth y dyn, Estyn dy law. A fel yr oedd efe yn ei hestyn, hi á ddaeth yn iach fel y llall. Ond y Phariseaid á aethant allan, ac á gydymgynghorasant yn erbyn Iesu, iddei ddyfetha ef.
Iesu gàn wybod hyn, á ymadawodd; a chàn gael ei ddylyn gàn dyrfa fawr, efe á iachâodd eu holl gleifion hwynt, gàn erchi iddynt beidio ei wneuthur ef yn adnabyddus. Fel hyn y gwireddwyd gair Isaia y proffwyd, “Wele fy ngwas, yr hwn á ddewisais, fy anwylyd, yn yr hwn yr ymhyfryda fy enaid; paraf i’m Hysbryd orphwys arno, ac efe á rydd gyfreithiau i’r cenedloedd; nid ymrysona, a ni waedda, a ni phâr glywed ei lef yn yr hëolydd. Corsen ysig ni thỳr, a chanwyll yn gwanlosgi ni ddiffydd, hyd oni wnelo ei gyfreithiau yn fuddygol. Cenedloedd hefyd á ymddiriedant yn ei enw.”
Yna y dygwyd ato un cythreulig, mud, a dall, ac efe á’i hiachâodd ef, fel y siaredodd ac y gwelodd efe. A’r holl bobl á ddywedasant, gyda syndod, Ai hwn yw Mab Dafydd? Ond y Phariseaid, wedi eu clywed hwynt, á ddywedasant, Nid yw hwn yn bwrw allan gythreuliaid ond yn unig drwy Beelzebwb, tywysog y cythreuliaid. Ond Iesu, yn gwybod eu meddyliau, á ddywedodd wrthynt, Drwy annghydfodau cartrefol gall unrhyw deyrnas gael ei hannghyfanneddu; a ni all yr un ddinas neu deulu, lle y byddo y fath annghydfodau, sefyll. Ac os Satan á fwrw allan Satan, ei deyrnas á rwygir drwy annghydfodau cartrefol; pa fodd ynte y dichon iddi sefyll? Hefyd os ydwyf fi yn bwrw allan gythreuliaid drwy Beelzebwb, drwy bwy y mae eich meibion chwi yn eu bwrw hwynt allan? Am hyny, hwy á gant fod yn farnwyr arnoch chwi. Ond os wyf fi yn bwrw allan gythreuliaid drwy Ysbryd Duw, yna y mae Teyrnasiad Duw gwedi eich goddiweddyd chwi. Canys pa fodd y gall un fyned i fewn i dŷ y cadarn ac ysbeilio ei nwyddau ef, oddeithr iddo yn gyntaf orthrechu y cadarn? Yna, yn wir, efe á all ysbeilio ei dŷ ef. Y neb nid yw gyda mi yn fy erbyn y mae; a’r neb nid yw yn casglu gyda mi, sydd yn gwasgaru.
Am hyny, yr wyf yn dywedyd i chwi, èr bod pob pechod arall a chabledd mewn dynion yn faddeuadwy, eu cabledd yn erbyn yr Ysbryd Glan sydd anfaddeuadwy: canys pwybynag á ogano Fab y Dyn, á all gael maddeuant; ond pwybynag á ddywedo yn erbyn yr Ysbryd Glan, ni faddeuir iddo byth, nac yn y cyflwr presennol, nac yn y dyfodol. Naill ai galẅwch y pren yn dda, a’i ffrwyth yn dda, ai galẅwch y pren yn ddrwg, a’i ffrwyth yn ddrwg: canys yr ydym yn adnabod y pren wrth y ffrwyth. Essill gwiberod! pa fodd y gallwch chwi, a chwi yn ddrwg, lefaru pethau da, gàn mai o gyflawnder y galon y llefara y genau? Y dyn da, o’i drysor da, á ddwg allan bethau da; y dyn drwg, o’i drysor drwg, á ddwg allan bethau drwg. Bydded sicr i chwi, pa fodd bynag, mai am bob gair niweidiol à ddywedo dynion, y rhoddant gyfrif yn nydd y farn. Canys wrth dy eiriau yth ryddêir, ac wrth dy eiriau yth gollfarnir.
Yna rhai o’r Ysgrifenyddion a’r Phariseaid á gyfryngasant, gàn ddywedyd, Rabbi, ni á chwennychem weled arwydd genyt. Yntau gàn ateb, á ddywedodd wrthynt, Cenedlaeth ddrwg à godinebus sydd yn ceisio arwydd; ond ni roddir arwydd iddi, ond arwydd y Proffwyd Iona. Canys fel y bu Iona dridiau a theirnos yn nghylla y pysgodyn mawr, felly y bydd Mab y Dyn dridiau a theirnos yn mynwes y ddaiar. Y Ninifëaid á safant i fyny yn y farn yn erbyn y genedlaeth hon, ac á berant iddi gael ei chollfarnu, am iddynt ddiwygio pan rybyddiwyd hwynt gán Iona; ac wele yma rywbeth mwy na Iona. Brenines y Dëau á gyfyd yn y farn yn erbyn y genedlaeth hon, ac á bera iddi gael ei chollfarnu; o herwydd hi á ddaeth o eithafon y ddaiar i wrandaw doethebion Solomon; ac wele yma rywbeth mwy na Solomon.
Ysbryd aflan, pan êl allan o ddyn, á grwydra àr hyd diffeithfëydd crasboeth i chwilio am orphwysfa. A phan nad yw yn cael un, efe á ddywed, Mi á ddychwelaf i’m tŷ o’r lle y daethym; a gwedi iddo ddyfod, y mae yn ei gael yn wag, wedi ei ysgubo, a’i drwsio. Yna efe á â, ac á ddwg gydag ef saith ysbryd arall gwaeth nag ef ei hun; a gwedi myned i fewn, hwy á gyfanneddant yno; a bydd cyflwr diweddaf y dyn hwnw yn waeth na’r cyntaf: felly y bydd gyda’r genedlaeth ddrwg hon.
Tra yr oedd efe yn ymadroddi wrth y bobl, ei fam ef a’i frodyr oeddynt allan yn dymuno cael ymddyddan ag ef. A dywedodd un wrtho, Y mae dy fam a dy frodyr allan, yn dymuno cael ymddyddan â thi. Yntau, gàn ateb, á ddywedodd wrth yr hwn à fynegasai iddo, Pwy yw fy mam? a phwy ynt fy mrodyr? Yna, gàn estyn ei law tuagat ei ddysgyblion, efe à ddywedodd, Wele fy mam a fy mrodyr. Canys pwybynag á wna ewyllys fy Nhad yr hwn sydd yn y nefoedd, efe yw fy mrawd, a’m chwaer, a’m mam.

සවන් දෙන්න Matthew Lefi 12