<div class="version vid132 iso6393pol" data-vid="132" data-iso6393="pol">
 <div class="book bkEXO">
 <div class="chapter ch21" data-usfm="EXO.21">
 <div class="label">21</div><div class="p"> 1A te&#263; s&#261; s&#261;dy, kt&#243;re prze&#322;o&#380;ysz przed obliczem ich. 2Je&#378;li kupisz niewolnika Hebrejczyka, sze&#347;&#263; lat s&#322;u&#380;y&#263; ci b&#281;dzie, a si&#243;dmego wynijdzie wolny darmo. 3Je&#378;liby sam tylko przyszed&#322;, sam odejdzie; a je&#378;liby mia&#322; &#380;on&#281;, i &#380;ona jego z nim wynijdzie. 4Je&#378;li mu pan jego da&#322; &#380;on&#281;, a zrodzi&#322;a mu syny albo c&#243;rki, &#380;ona i dzieci jego b&#281;d&#261; pana jego, a on sam tylko odejdzie. 5A je&#378;liby m&#243;wi&#261;c rzek&#322; niewolnik: Mi&#322;uj&#281; pana mego, &#380;on&#281; moj&#281;, i syny moje, nie wynijd&#281; wolnym: 6Tedy przywiedzie go pan jego do s&#281;dzi&#243;w, a postawi go u drzwi albo u podwoi; i przekole mu pan jego ucho jego szyd&#322;em, i b&#281;dzie mu niewolnikiem na wieki. 7Za&#347; je&#378;liby kto zaprzeda&#322; c&#243;rk&#281; swoj&#281;, aby by&#322;a niewolnic&#261;, nie wynijdzie jako wychodz&#261; niewolnicy. 8Je&#378;liby si&#281; nie spodoba&#322;a w oczach pana swego, a nie po&#347;lubi&#322;by jej sobie, niech pozwoli, aby j&#261; odkupiono; obcemu ludowi nie b&#281;dzie jej m&#243;g&#322; sprzeda&#263;, poniewa&#380; zgrzeszy&#322; przeciwko niej. 9A je&#378;liby j&#261; synowi swemu po&#347;lubi&#322;, wed&#322;ug prawa c&#243;rek uczyni jej. 10Je&#378;liby te&#380; inn&#261; wzi&#261;&#322; mu za &#380;on&#281;, tedy po&#380;ywienia jej, odzienia jej, i prawa ma&#322;&#380;e&#324;skiego nie umniejszy jej. 11A je&#378;li tych trzech rzeczy nie uczyni jej, tedy wynijdzie darmo bez okupu. 12Kto by uderzy&#322; cz&#322;owieka, a&#380;by umar&#322;, &#347;mierci&#261; umrze; 13Lecz kto by nie czyha&#322; na kogo, aleby go B&#243;g poda&#322; w r&#281;k&#281; jego, naznacz&#281;&#263; miejsce, na kt&#243;re b&#281;dzie mia&#322; uciec. 14Ale je&#378;liby kto umy&#347;lnie przeciw bli&#378;niemu swemu zasadziwszy si&#281; zdrad&#261; zabi&#322; go, i od o&#322;tarza mego we&#378;miesz go, aby umar&#322;. 15Kto by uderzy&#322; ojca swego, albo matk&#281; swoj&#281;, &#347;mierci&#261; umrze. 16Kto by ukrad&#322; cz&#322;owieka a sprzeda&#322;by go, a znaleziony by by&#322; w r&#281;ku jego, &#347;mierci&#261; umrze. 17Kto by z&#322;orzeczy&#322; ojcu swemu albo matce swojej, &#347;mierci&#261; umrze. 18A gdyby si&#281; poswarzyli m&#281;&#380;owie, i uderzy&#322;by kto bli&#378;niego swego kamieniem albo pi&#281;&#347;ci&#261;, a on by zaraz nie umar&#322;, aleby si&#281; po&#322;o&#380;y&#322; na &#322;o&#380;e; 19A wstawszy chodzi&#322;by po ulicy o lasce swej, nie b&#281;dzie winien ten, kt&#243;ry uderzy&#322;; tylko omieszkanie jego nagrodzi, a na wyleczenie jego na&#322;o&#380;y. 20Je&#378;liby za&#347; uderzy&#322; kto niewolnika swego, albo niewolnic&#281; swoj&#281; kijem, i umarliby w r&#281;ku jego, koniecznie karanie odniesie; 21Wszak&#380;e, je&#378;liby dzie&#324; albo dwa &#380;yw zosta&#322;, nie b&#281;dzie karany; bo za pieni&#261;dze jego on jest kupiony. 22Je&#378;liby si&#281; te&#380; powadziwszy m&#281;&#380;owie, uderzy&#322; kt&#243;ry z nich niewiast&#281; brzemienn&#261;, tak &#380;eby z niej p&#322;&#243;d wyszed&#322;, jednakby nie zasz&#322;a &#347;mier&#263; koniecznie karanie odniesie, jakie w&#322;o&#380;y na&#324; m&#261;&#380; onej&#380;e niewiasty, a da wedle uznania s&#281;dzi&#243;w. 23Ale gdzie by &#347;mier&#263; zasz&#322;a, tedy dasz dusz&#281; za dusz&#281;; 24Oko za oko, z&#261;b za z&#261;b, r&#281;k&#281; za r&#281;k&#281;, nog&#281; za nog&#281;, 25Sparzelin&#281; za sparzelin&#281;, ran&#281; za ran&#281;, sino&#347;&#263; za sino&#347;&#263;. 26Je&#378;liby za&#347; kto wybi&#322; oko niewolnikowi swemu, albo oko niewolnicy swojej, a&#380;by si&#281; zepsowa&#322;o, wolno go pu&#347;ci za oko jego. 27Je&#378;liby te&#380; kto z&#261;b niewolnikowi swemu, albo z&#261;b niewolnicy swojej wybi&#322;, wolno go pu&#347;ci za z&#261;b jego. 28Je&#378;liby te&#380; czyj w&#243;&#322; ub&#243;d&#322; m&#281;&#380;a albo niewiast&#281;, a umarliby, koniecznie ukamionowany b&#281;dzie on w&#243;&#322;, a nie b&#281;d&#261; je&#347;&#263; mi&#281;sa jego; a pan wo&#322;u onego nie b&#281;dzie winien. 29Wszak&#380;e, je&#378;liby w&#243;&#322; b&#243;d&#322; przedtem, a ostrzeganoby w tym pana jego, i nie mia&#322;by go pod stra&#380;&#261;, a zabi&#322;by m&#281;&#380;a albo niewiast&#281;, w&#243;&#322; on ukamionowany b&#281;dzie, nadto i pan jego umrze. 30Je&#378;liby na&#324; w&#322;o&#380;ono, &#380;eby si&#281; odkupi&#322;, tedy da okup za dusz&#281; swoj&#281;, jakikolwiek na&#324; w&#322;o&#380;&#261;. 31Cho&#263;by syna ub&#243;d&#322;, albo c&#243;rk&#281; ub&#243;d&#322;, pod&#322;ug tego&#380; s&#261;du post&#261;pi&#261; z nim. 32Je&#378;liby niewolnika ub&#243;d&#322; w&#243;&#322;, albo niewolnic&#281;, srebra trzydzie&#347;ci sykl&#243;w da panu jego, a w&#243;&#322; on ukamionowany b&#281;dzie. 33Je&#378;liby kto otworzy&#322; studni&#261;, albo je&#378;liby kto wykopa&#322; studni&#261;, i nie nakry&#322;by jej, a wpad&#322;by w ni&#261; w&#243;&#322; albo osie&#322;: 34Pan onej studni odda zap&#322;at&#281;, i nagrodzi panu ich, a co zdech&#322;o, jego b&#281;dzie. 35Tak&#380;e, gdyby w&#243;&#322; czyj ub&#243;d&#322; wo&#322;u s&#261;siada jego, a&#380;by zdech&#322;, tedy sprzedadz&#261; wo&#322;u &#380;ywego, i rozdziel&#261; si&#281; zap&#322;at&#261; jego, onym te&#380; zdech&#322;ym podziel&#261; si&#281;. 36Ale je&#378;liby to by&#322;o wiadomo, &#380;e on w&#243;&#322; b&#243;d&#322; przedtem, a nie mia&#322; go pod stra&#380;&#261; pan jego, koniecznie odda wo&#322;u za wo&#322;u, a zdech&#322;ego sobie we&#378;mie.</div>
 </div>
 </div>
</div>

A teć są sądy, które przełożysz przed obliczem ich. Jeźli kupisz niewolnika Hebrejczyka, sześć lat służyć ci będzie, a siódmego wynijdzie wolny darmo. Jeźliby sam tylko przyszedł, sam odejdzie; a jeźliby miał żonę, i żona jego z nim wynijdzie. Jeźli mu pan jego dał żonę, a zrodziła mu syny albo córki, żona i dzieci jego będą pana jego, a on sam tylko odejdzie. A jeźliby mówiąc rzekł niewolnik: Miłuję pana mego, żonę moję, i syny moje, nie wynijdę wolnym: Tedy przywiedzie go pan jego do sędziów, a postawi go u drzwi albo u podwoi; i przekole mu pan jego ucho jego szydłem, i będzie mu niewolnikiem na wieki. Zaś jeźliby kto zaprzedał córkę swoję, aby była niewolnicą, nie wynijdzie jako wychodzą niewolnicy. Jeźliby się nie spodobała w oczach pana swego, a nie poślubiłby jej sobie, niech pozwoli, aby ją odkupiono; obcemu ludowi nie będzie jej mógł sprzedać, ponieważ zgrzeszył przeciwko niej. A jeźliby ją synowi swemu poślubił, według prawa córek uczyni jej. Jeźliby też inną wziął mu za żonę, tedy pożywienia jej, odzienia jej, i prawa małżeńskiego nie umniejszy jej. A jeźli tych trzech rzeczy nie uczyni jej, tedy wynijdzie darmo bez okupu. Kto by uderzył człowieka, ażby umarł, śmiercią umrze; Lecz kto by nie czyhał na kogo, aleby go Bóg podał w rękę jego, naznaczęć miejsce, na które będzie miał uciec. Ale jeźliby kto umyślnie przeciw bliźniemu swemu zasadziwszy się zdradą zabił go, i od ołtarza mego weźmiesz go, aby umarł. Kto by uderzył ojca swego, albo matkę swoję, śmiercią umrze. Kto by ukradł człowieka a sprzedałby go, a znaleziony by był w ręku jego, śmiercią umrze. Kto by złorzeczył ojcu swemu albo matce swojej, śmiercią umrze. A gdyby się poswarzyli mężowie, i uderzyłby kto bliźniego swego kamieniem albo pięścią, a on by zaraz nie umarł, aleby się położył na łoże; A wstawszy chodziłby po ulicy o lasce swej, nie będzie winien ten, który uderzył; tylko omieszkanie jego nagrodzi, a na wyleczenie jego nałoży. Jeźliby zaś uderzył kto niewolnika swego, albo niewolnicę swoję kijem, i umarliby w ręku jego, koniecznie karanie odniesie; Wszakże, jeźliby dzień albo dwa żyw został, nie będzie karany; bo za pieniądze jego on jest kupiony. Jeźliby się też powadziwszy mężowie, uderzył który z nich niewiastę brzemienną, tak żeby z niej płód wyszedł, jednakby nie zaszła śmierć koniecznie karanie odniesie, jakie włoży nań mąż onejże niewiasty, a da wedle uznania sędziów. Ale gdzie by śmierć zaszła, tedy dasz duszę za duszę; Oko za oko, ząb za ząb, rękę za rękę, nogę za nogę, Sparzelinę za sparzelinę, ranę za ranę, siność za siność. Jeźliby zaś kto wybił oko niewolnikowi swemu, albo oko niewolnicy swojej, ażby się zepsowało, wolno go puści za oko jego. Jeźliby też kto ząb niewolnikowi swemu, albo ząb niewolnicy swojej wybił, wolno go puści za ząb jego. Jeźliby też czyj wół ubódł męża albo niewiastę, a umarliby, koniecznie ukamionowany będzie on wół, a nie będą jeść mięsa jego; a pan wołu onego nie będzie winien. Wszakże, jeźliby wół bódł przedtem, a ostrzeganoby w tym pana jego, i nie miałby go pod strażą, a zabiłby męża albo niewiastę, wół on ukamionowany będzie, nadto i pan jego umrze. Jeźliby nań włożono, żeby się odkupił, tedy da okup za duszę swoję, jakikolwiek nań włożą. Choćby syna ubódł, albo córkę ubódł, podług tegoż sądu postąpią z nim. Jeźliby niewolnika ubódł wół, albo niewolnicę, srebra trzydzieści syklów da panu jego, a wół on ukamionowany będzie. Jeźliby kto otworzył studnią, albo jeźliby kto wykopał studnią, i nie nakryłby jej, a wpadłby w nią wół albo osieł: Pan onej studni odda zapłatę, i nagrodzi panu ich, a co zdechło, jego będzie. Także, gdyby wół czyj ubódł wołu sąsiada jego, ażby zdechł, tedy sprzedadzą wołu żywego, i rozdzielą się zapłatą jego, onym też zdechłym podzielą się. Ale jeźliby to było wiadomo, że on wół bódł przedtem, a nie miał go pod strażą pan jego, koniecznie odda wołu za wołu, a zdechłego sobie weźmie.

Słuchaj II Mojżeszowa 21