Mat 13

Ɛnjaba ci mumiene moohó

(Mak 4.1-9 ; Luk 8.4-8)

1Buɔ́sɛ́ etéebú, Yésus ŋaá hátɔ́na oóyo o ooki, yó ko límine a asálá yɛ́ nuɔmɔ́ nɔ́ *Kalilé o oweékúnyi baacɔ. 2Yaandándá yɛ́ nyɛkɔca nyɛ́ baacɔ ŋaá bɛ́bándákáná aáyá a maabána a nyɛnamá enyí u ŋo yóófíne ɔ ɔkɔkɔ́, u ŋé limíne ; nyɛkɔca nyɛ́ baacɔ tálɛ́mákɛ́na a asálá yɛ́ nuɔmɔ́. 3U ŋaá bá weé beébe túmékíne ɛnjaba, u beébe laakɛna bɛsana biéŋí ɔsɛ : « Ɔɔcɔ a wɔmɔtɛ́ ŋaá cɔ́ba o okomíene moohó. 4Ahɛ́ u ŋaá bá weé meéme miekine, a mɔmɔtɛ́ ŋá kuákɔ́na o ohónyí ɔ ɔmuaná ; tunonyí ŋá faakɔna, tú ŋé meéme cɔbɔkɛna. 5A mɔmɔtɛ́ ŋaá kuakɔ́na a akɔnja ɔ ɔmuaná, ɔmɛsɛ́ tɛ́ka weéŋí hɔ́á ; me ŋé tényí lɔ́áka anyía ɔmɛsɛ́ tɛ ɔ́mɔɔ́ bá weéŋí. 6Mbá ekúlú ayɛ́ ɔɔ́cɔ́ ŋaá hámá, ú ŋé meéme lulíki ; tundínéndíné ŋá kɔ́táka anyía tú tɛ ɔ́mɔɔ́ bá na bɛkaŋá. 7A mɔmɔtɛ́ tɔ́na ŋa kuakɔ́na aá haála ahá tɔlandɔna naŋa túá lɔ́áka. Ekúlú ayɛ́ ma ŋaá lɔ́áka ɔlɔŋɔ ne tuútu, tú ŋá bɛ́ɔ́tɔ́kɔ́kɛ́na bɛmbányɛ bɛ́ bɛnyɛ́ma a bɛ́ ŋaá lɔ́áka. 8Mbá a mɔmɔtɛ́ tɔ́na ŋá kuakɔ́na a ambányɛ yɛ́ ɔmɛsɛ́, ma ŋá hááka bɛtámá : Indíné a cɛ́mɔtɛ́ etíne atáánɔ, a cɛ́mɔtɛ́ etíne átátɔ́, a cɛ́mɔtɛ́ tɔ́na nyitíne na bíɔ́hátá. » 9Yésus ŋó solínyi ɔsɛ : « Ɔɔcɔ a wáŋa ne eetú cá ɔlɔ́kɔ́máka bɛsana á lɔ́kɔ́máka. »

Anyíatɛ́ Yésus ŋeé túmíne baacɔ ɛnjaba e

(Mak 4.10-12 ; Luk 10.9-10)

10Bááyɛ́ *baákɔ́nɛ́na ŋe bú bíkósíti nááyá, bé ŋe wuúci batá báyɛ : « Anyíatɛ́ ɔ naŋa o túmékíne baacɔ ɛnjaba e ? » 11Mbá ɔsɛ : « Bandɔ́mɛsɛ́ ŋaá banɔ́ iínjíé makɛ́nda me omenyukune bɛsana bɛ́ búáyɛ́ Butéŋí a bɛ́áŋa bɛnambákánɔ́ ; mbá beébe, bé ti ómo bú meéme bɔ́ŋɔ. 12Yááŋa anyía, bé ké túné e yiínjie bɛnyɛ́ma ná ɔɔcɔ awɔ́ á yáaŋa ne biíbi anyía wá bá ne biéŋí ɔ ɔhɔla. Mbá né ooci awɔ́ u tɛ á bá na bɔkɔ, bé kéé wuúci ááŋɛ́na ta hú bɔkɔ abɔ́ wáŋa ne buúbu. 13Yaátɛ́ asana ɛ naŋa yémi beébe túmékíne ɛnjaba anyía bábɔ́ lɛcakana, mbá bá tɛ hɔ́la ɔlɛcana ; bábɔ́ lɔ́kɔ́máka, mbá bá tɛ hɔlá ta ɔlɔ́kɔ́ma, ta ɔlɔ́kɔ́ma bɔmbányɛ. 14Aáná bú ŋo nyióyísínyí asana ayɛ́ *Ɛsayí ŋeé hémúnyínyi baacɔ buáyá ɔsɛ : “Nu ká nɔ́ lɔ́kɔ́máka mbá nu tɛ hɔla ɔlɔ́kɔ́ma bɔmbányɛ, nu ká nɔ́ cíáka eése ɔ ɔlɛca, mbá nu tɛ lɛca bɔkɔ. 15Yááŋa anyía, baacɔ eébé me bú netisiki ɛtɛ́má, bá ŋá bɛ́cúáká eetú, bé ŋe bínyímékíne anyía bá tɛ lɛcana na cáábɔ́ eése, bá tɛ lɔ́kɔ́máná na cáábɔ́ eetú, bá tɛ bɛ́háya asana yí omenyi e cííbu ɛtɛ́má. Aáná bá tɛ ká bɔ́ bɛ́kɔ́ŋɔ́nákɛ́na ɛtɛ́má anyía yaŋɔ́ Bandɔ́mɛsɛ́ yémi beébe ééŋúnyísíki.”#Ɛsa 6.9-10 » 16Mbá Yésus ɔsɛ : « Mbá aá banɔ́ʼo, nua nɔ́ŋa bambányɛ anyía cáánɔ́ eése ŋaá lɛ́cana, cáánɔ́ eetú lɔ́kɔ́máka ! 17Ɛ ŋa mɛ́ banɔ́ láana aá taaká ɛsɛ́ : Ne *behémúnyi bɛsana bá Bandɔ́mɛsɛ́ beéŋí na bɛtálɛ́mánánɔ́ bɛ́ baacɔ biéŋí ŋa bɔ́ bámɔ́kɔ́ná na ɛcaná ciéŋí ɔ ɔlɛca aátɛ́ nu ŋa nɔ́ lɛca, mbá beébe ta ɔlɛca. Bá ŋa bɔ́ bámɔ́kɔ́ná na ɛcaná ciéŋí ɔ ɔlɔ́kɔ́máka aátɛ́ nu ŋa nɔ́ lɔ́kɔ́ma, mbá beébe ta ɔlɔ́kɔ́ma. »

Yésus ŋeé hémbuline baákɔ́nɛ́na ɛnjaba ci mumiene moohó

(Mak 4.13-20 ; Luk 8.11-15)

18Yésus ŋaá laána bááyɛ́ *baákɔ́nɛ́na ɔsɛ : « Banɔ́ aná, ánɔ lɔ́kɔ́ma nyihembule nyɛ́ ɛnjaba ci mumiene moohó. 19Baacɔ a bá ŋa bɔ́ lɔ́kɔ́ma Bɛsana bí *Butéŋí bɔ́ Ɔmuaná, mbá bá tɛ hɔ́la o biíbi ɔlɔ́kɔ́ma, ŋa bɔ́ hɔ́á haála ahɛ́ moohó ŋa kuákɔ́na o ohónyí ɔ ɔmuaná. Sátan ŋa fáaya, yɔ́ waáŋíáka bɛsana bikime e cííbu ɛtɛ́má. 20A bɔ́mɔtɛ́ baacɔ ŋa bɔ́ hɔ́á haála ahá akɔnja áŋa ; bá ŋa bɔ́ lɔ́kɔ́ma Bɛsana bɛ́ Bandɔ́mɛsɛ́, bó biíbi káha ne obíléne aabɔ́ ɛ ɛtɛ́má, 21mbá biíbi ta ɔwɔɔ́nɛ́na. Ɛ́ɛhɛ́ bé ŋe bú lúmítíníne e ekéti yí ekúlú ; mbá hí e ekúlú eyí muuyé é beébe hámɛ́na, ta anyía muyébínyi a mɔmɔtɛ́ a asana na Bɛsana bɛ́ Bandɔ́mɛsɛ́, bá ŋa bɔ́ bɛ́yúata ɔ ɔbɛ́yúata olumitinine. 22Bɔsɔ́ɔ́kɔ́ ɔ bɔ́mɔtɛ́ tɔ́na ŋa bɔ́ hɔ́á haála ahá tɔlandɔna áŋa. Bá ŋa bɔ́ lɔ́kɔ́ma Bɛsana bɛ́ Bandɔ́mɛsɛ́ ; mbá asana ɔ́mɔtɛ́, ne ibíkéti ciéŋí na bɔnɔ́mɛ bɔ́ ɔmɛsɛ́ ŋaá bɛ́ɔ́tɔ́kɔ́kɛ́na Bɛsana bɛ́ Bandɔ́mɛsɛ́ eébí ɔ ɔkɔɔ́háma ayɛ́ bɛ́ tɛ ŋáa háá ta bɔkɔ. 23A bɔ́mɔtɛ́ bɔsɔ́ɔ́kɔ́ tɔ́na ŋa bɔ́ hɔ́á ambányɛ yɛ́ ɔmɛsɛ́. Bá ŋa bɔ́ lɔ́kɔ́má Bɛsana bɛ́ Bandɔ́mɛsɛ́, bó biíbi lɔ́kɔ́máka bɔmbányɛ ; bá hááka bɛtámá háyɛ bɛnyɛ́ma a bɛ́ ŋaá háá bɛtámá : Indíné ɛ́mɔtɛ́ bɛtámá etíne atáánɔ, a cɛ́mɔtɛ́ etíne átátɔ́, a cɛ́mɔtɛ́ tɔ́na nyitíne na bíɔ́hátá. »

Ɛnjaba cɛ aabɛ́ yí ehuti

24Aáná Yésus ŋeé beébe túmíné ɛnjaba ci etémbí ɔsɛ : « *Butéŋí bɔ́ Ɔmuaná ŋaá hɔ́á ɔɔcɔ a wɔmɔtɛ́ awɔ́ u ŋɔ yɔ́ɔ́nɔ́kɔ́ bɛmbányɛ bɛ́ bɛnyɛ́ma eeyé e esíéné. 25Mbá muayɛ́ muliŋine ŋgaá hámá buutú a bɔ́mɔtɛ́, baacɔ fianakɛna e hiiné ; u ŋé miekine aabɛ́ yí ehuti e esíéné yɛ́ ɛmbásɛ́kɛ eéyé, u ŋá hɔlá. 26Ɛmbásɛ́kɛ ŋaá lɔáka, cɛ́ kɔ́maka ɔ ɔhákɛ́na efume ; aabɛ́ yí ehuti ŋá lɔáka tɔ́na. 27Aáná bɔnyiɔnɔ bá ɔɔcɔ oócí ŋa bɔ́ fááya, bó wuúci bata báyɛ : “Taatá, tu ŋe sú bíkéti tɔsɛ ɔ ŋɔɔ́ wɔ́ɔ́nɔ́kɔ bɛmbányɛ bɛ́ bɛnyɛ́ma oówo e esíéné ; mbá háányɛ́ aabɛ́ yí ehuti ŋeé hule e ?” 28U ŋeé beébe bɛ́kámá ɔsɛ : “Muamɛ muliŋine a mumɔtɛ́ múáŋa munyiɔkɔnɔ buólí eébú.” Mbá bɔnyiɔnɔ báyɛ : “Tú ka lɔ́báka aabɛ́ yí ehuti eéyé e ?” 29Ɔɔcɔ oócí ɔsɛ : “Buaka ! Ɛ tɛ ámɛ bá wu olumitine, anyía keyé ekúlú ayɛ́ nu ŋa nɔ́ cɔba ɔ ɔkɔlɔ́baka ehuti eéyé, nua nɔ́ŋa nú ɔlatakɛnɛna ɛmbásɛ́kɛ tɔ́na. 30Ánɔ nyɛ́ána bɛ́ a kɔ́máka ɔlɔŋɔ ɔ ɔkɔɔ́háma a masáŋá ; ekúlú eéyé ɛ ká mɛ laana basáŋa anyía bé túmíne ɔlɔba a aabɛ́ yí ehuti eéyé, bá ɔɔ́tɔ́kɔ́kɔ e eefú, bé lúliki. E elime eécí, bá sáŋáka ɛmbásɛ́kɛ, bá ka hákɛ́na aámɛ aá nɔɔ́la.” »

Ɛnjaba cɛ hɛsámásámá

(Mak 4.30-32 ; Luk 13.18-19)

31Yésus ŋe túné é beébe túmíne ɛnjaba a cɛmɔtɛ́ ɔsɛ : « *Butéŋí bɔ́ Ɔmuaná ŋaá hɔ́á hɛsámásámá a hɛ́mɔtɛ́ ahɛ́ ɔɔcɔ mé hiite, yɔ́ kɔɔ́ wɔɔ́nɔ eeyé e esíéné. 32Hɛ́áŋa hitíkítíki ɔ ɔhɔla ɛsámá ikime ; mbá ekúlú ayɛ́ hɛsámásámá eéhí ma lɔa, hɛ́ ŋa yáaya ɔ ɔhɔla bɛɔ́nɔ́kɔ bikime. Hɛ́ ɔ́ bɛ́cáŋa bɔɔtɛ́ a nyɛnamá enyí tunonyí ŋa fáaya, tú ka fálɛ́fáka cáábɔ́ aana aáyá ɛ ɛndáfɛ. »

Ɛnjaba ci enutisi oŋuŋe

(Luk 13.20-21)

33Yésus yó túné o beébe túmíne ɛnjaba a cɛmɔtɛ́ tɔ́na ɔsɛ : « *Butéŋí bɔ́ Ɔmuaná ŋaá hɔ́á enutisi oŋuŋe eyí oónjú ŋe hiíte, yɔ́ tɔ́bɔ́kɛ́na e kílo nyitíne na ɛ́táánɔ cí oŋuŋe, aáná bikime eébí kéé núteke. »

Anyána Yésus ŋaá bá waá bɛ́kɛ́lákɛ́na ɛnjaba

(Mak 4.33-34)

34Yésus ŋaá bá waá láakɛna nyɛkɔca nyɛ́ baacɔ bɛsana eébí bikime ɛ ɛnjaba. U ŋaá bá u ti é beébe laána bɛsana tɛ́ka ne o beébe túmíne ɛnjaba. 35U ŋaá bá waá kɛ́laka aáná o onyíóyísínyi ɔtáŋa ú *muhémúnyi bɛsana mɔ Bandɔ́mɛsɛ́, mu ŋaa kɔ́ɔna mɔsɛ : « I kéé mi beébe túmékíne ɛnjaba, mí o beébe nambɔnakɛna bɛsana a bɛ́ á báka bɛnambákánɔ́ o otúme ekúlú yí nyiketi nyɛ́ na ɔmuaná na ɔmɛsɛ́. »#Maŋ 78.2

Yésus ŋe hémbuline baákɔ́nɛ́na ɛnjaba cɛ aabɛ́ yí ehuti

36Yésus ŋaá hátɔ́na ɛ ɛkatɛ́katɛ́ cɛ baacɔ, u ŋé oofíne eé ciíbe. Bááyɛ́ *baákɔ́nɛ́na ŋé bíkósíti nááyá, mbá báyɛ wé beébe hembúlékíne ɛnjaba cɛ aabɛ́ yí ehuti a yɛ́ ŋaá bá e esíéné. 37Mbá ɔsɛ : « Ɔɔcɔ awɔ́ u ŋɔ yɔ́ɔ́nɔ́kɔ́ bɛmbányɛ bɛ́ bɛnyɛ́ma áŋa Ɔɔ́nɔ́ u ɔɔcɔ. 38Esíéné áŋa baacɔ bá ɔmɛsɛ́ ; bɛmbányɛ bɛ́ bɛnyɛ́ma áŋa baacɔ a bá ŋa bɔ́ lɔ́kɔ́mɛ́na *Butéŋí bɔ́ Ɔmuaná. Aabɛ́ yí ehuti áŋa baacɔ a bá ŋa bɔ́ lɔ́kɔ́mɛ́na butéŋí bú aabɛ́ yɛ́ ɔɔcɔ. 39Muɔ́nɔ aabɛ́ yí ehuti áŋa Musɔ́mɛ́na, muasɔ́ muliŋine ; masáŋá áŋa nyɛmana nyɛ́ ɔmɛsɛ́. Basáŋa á bɔ́ŋa *bililé bɛ́ masɔ́ma bɛ́ Bandɔ́mɛsɛ́. 40Yááŋa anyía háyɛ bá naŋa bá lɔ́báka aabɛ́ yí ehuti o oluli o oocó, híáná bá káá kɛlaka bɔkɔ búmɔtɛ́ bakɛla maabɛ́ a nyɛmana nyɛ́ ɔmɛsɛ́. 41Ɔɔ́nɔ́ u ɔɔcɔ káá tɔ́ma bíáyɛ́ bililé bɛ́ masɔ́ma ɔ ɔkɔɔ́waáŋíaka eeyé e Butéŋí na bɛnyɛ́ma bikime e bí ŋe kúfítínyi baacɔ o olumitinine na bakɛla maabɛ́ bekime. 42Bɛ́ káá yaáhakɛna na bɛnyɛ́ma eébí na bakɛla maabɛ́ eébé a nyiaŋalaŋanda nyí oocó. Hɔ́á, bá ká bɔ́ lɛ́laka, bé bíkótóko bɛkɛkɛ. 43Mbá ekúlú eéyé, bɛtálɛ́mánánɔ́ bɛ́ baacɔ eé buúse bɔ́ Bandɔ́mɛsɛ́ ká bɔ́ sánáka háyɛ ɔɔ́cɔ́ e Butéŋí bɔ́ ciabɔ́ Síkíne noómi. Ɔɔcɔ a wáŋa ne eetú cá ɔlɔ́kɔ́máka bɛsana á lɔ́kɔ́máka. »

Bɔnɔ́mɛ a bɔ́áŋa bɔnambánɔ́

44« *Butéŋí bɔ́ Ɔmuaná ŋaá hɔ́á bɔnɔ́mɛ a bɔ́áŋa bɔnambánɔ́ e esíéné a yɛ́mɔtɛ́ ; ɔɔcɔ a wɔmɔtɛ́ é buúbu bɔ́ŋɔ, u ŋa námbɔtɔna, yó súéte ne obíléne weéŋí o okoótúéke bíáyɛ́ bɛnyɛ́ma bikime, mbá u kɔ ɔɔ́ndɔ́ esíéné eéyé. »

Yoomí e yí ŋe húmísínyi buéŋí

45« *Butéŋí bɔ́ Ɔmuaná ŋaá hɔ́á tɔ́na mundúnéndúne a mu ŋa yáamba ɔwɔɔ́ndɔ bɛmbányɛ bí biomí bɛ́ nyɛnɔ́kɔ́. 46Aáná, u kɔɔ́ bɔ́ŋɔ yoomí a yɛ́mɔtɛ́ a yááŋa yí o wuúci húmísi buéŋí, u ŋeé súéte o okoótúéke bíáyɛ́ bɛnyɛ́ma bikime, mbá u ke yiíyi ɔ́ɔ́ndɔ́. »

Mɔhɔ́tɔ́ me belumbelumbe

47« *Butéŋí bɔ́ Ɔmuaná ŋa háná a hɔ́á mɔhɔ́tɔ́ emé belumbelumbe ma bɔ́ tɔ́ɔ́lɛ́áka a nuɔmɔ́ noómi mɔ hatɛakɛna anamánamá cá tuɔfɔ́ ekime. 48Ekúlú eyí me moó nyíóyo na tuɔfɔ́ hú mbiɔ́kɛ, bé ŋe bú meéme kɔ́kɔ́kɔ a asálá, bó límine ɔ ɔtáfa tuɔfɔ́. Aáná bá ká bɔ́ hákɛ́na tuɔfɔ́ a tɔmbányɛ a tɔnjatɛ́ noómi, bó wóómbokoko tuɔfɔ́ a tɔɔbɛ́ e eciké. 49Híáná bú káá bɛ́kɛ́láka bɔkɔ búmɔtɛ́ a nyɛmana nyɛ́ ɔmɛsɛ́ : Bililé bɛ́ masɔ́ma bɛ́ Bandɔ́mɛsɛ́ ká bɔ́ aálɔ́náka na bɛtálɛ́mánánɔ́ na bɛɛbɛ́ bɛ́ baacɔ. 50Bɛ́ɔ́ wáahakɛna bɛɛbɛ́ bɛ́ baacɔ a nyiaŋalaŋanda nyí oocó ; hɔ́á bá ká bɔ́ lɛ́láka, bé bíkótóko bɛkɛkɛ. »

51Yésus ŋé beébe batá ɔsɛ : « Tɛ́ka nú ma nɔ́ lɔ́kɔ́máka bɔmbányɛ bɛsana eébí bikime e ? » Mbá báyɛ : « Ɛ́ɛ, tú ma sɔ́ lɔ́kɔ́máka bɔmbányɛ. » 52Mbá ɔsɛ náábɔ́ : « Ɛ́ɛhɛ́ aná *muékúnyi bikotí mukime a mu a yáaŋa *muákɔ́nɛ́na e Butéŋí bɔ́ Ɔmuaná ŋaá hɔ́á muútí ooki ; muúmu mu ŋa bɛ́kɛ́lɛ́na na bɛnyɛ́ma a bɛɔ́sɔ na bɛnyɛ́ma bɛ́ buáyá bɛ́ búáyɛ́ bɔnɔ́mɛ. »

Baacɔ bá Násalɛt me bú kíne ɔháya mɔŋɔlɛ́ né Yésus

(Mak 6.1-6 ; Luk 4.16-24)

53Ɛ́makɛ́la Yésus á máná otúme ɛnjaba eécí ikime, u ŋá hatɔ́na aáhá, 54u ŋá cɔ́ba a bálɛ́ka cɛ *Násalɛt acɛ́ u ŋa kɔ́mákɛ́na. U ŋé túme oweékúnyi baacɔ Bɛsana bɛ́ Bandɔ́mɛsɛ́ a yáábɔ́ *andaŋía yɛ́ ɔbɛ́cɔ́kɔ́lɛ́na. Nyiékúnyi eényí ŋeé kékísíki baacɔ, bá kɔɔnaka báyɛ : « Háányɛ́ omenyi ooci ŋé wuúci húlíne e ? Aányɛ́ u ŋe wuúci iínjie makɛ́nda ma ɔkɛlaka *bikéki bɛ́ bɛsana eebi aáná e ? 55Tɛ́ cáŋa ɔɔ́nɔ́ u kábɛ́nda ooci wáŋa e ? Tɛ́ cáŋa iinyí wáŋa Malíi e ? Tɛ́ cáŋa onyíinyí u na Sáak, na Yɔ́sɛb, ne Símon, ne Súute wáŋa e ? 56Ɔ́kɔ, tɛ́ka benyíinyí e beénjú á bɔ́ŋa aaha bekime na basɔ́ e ? Mbá aányɛ́ aná u ŋe wuúci iínjie ne injiŋé eeci na makɛ́nda eeme e ? »

57I isuŋí eécí bá ŋa bɔ́ bá bá tɛ ábɔ́ háya mɔŋɔlɛ́ né Yésus. Mbá ɔsɛ náábɔ́ : « Bé ŋeé kéke *muhémúnyi bɛsana mɔ Bandɔ́mɛsɛ́ haála hekime. Hú aá buayá, na aá ciayɛ́ ciíbe cɛ baacɔ bé ti ŋée wuúci kéke. » 58Aáná u tɛ ɔ́mɔɔ́ kɛ́laka bikéki bɛ́ bɛsana biéŋí hɔ́á a asana ne cííbú isuŋí.

Markert nå:

Mat 13: lem

Marker

Del

Kopier