Lastige dillema'sVoorbeeld

Heeft de doop de besnijdenis vervangen?

Dat is inderdaad een vraag die veel mensen bezighoudt, omdat een klassiek doopformulier dat zo zegt. Ik denk dat de gedachte komt uit de sfeer van de vervangingstheologie waarin de Kerk het nieuwe Israël is, de hemel en niet meer het koninkrijk op aarde het uitzicht is, het land er niet meer toe doet en de Sjabbat vervangen is door de zondag.

De besnijdenis is een teken van het verbond van God met Israël. Het beeldt uit dat alles afhangt van de genade van God en niet van de kracht van mensen. De doop heeft te maken met de reiniging nu het koninkrijk aanstaande is. Het is een ingedoopt worden in het lijden, sterven en de opstanding van Christus. Het is daarom logisch dat Joodse volgelingen van Jezus zich laten dopen én besnijden.

Verwarring komt er in de tijd van de eerste gemeente, als sommigen eisen dat gelovigen uit de volkeren zich ook moeten laten besnijden. Paulus gaat daar fel tegen in en schrijft dat deze gelovigen volwaardig meetellen. Hebben zij niet door hun doop in Jezus een veel grotere besnijdenis ontvangen? Hun héle leven is in zijn dood op Golgotha afgelegd (zie Kolossenzen 2:11). Er is overigens wel een belangrijke analogie tussen de besnijdenis en de doop: kinderen, gerekend bij hun ouders, mogen het teken ook ontvangen.