Bora - 1982 WBT (NT) Drama

Ááné boonétúu dííbyema muha mepéé Gariréá unéú tsaúúré ‘Tibééria’ némeíú tsiñéjcuvu. Áijyúu mítyane mɨ́amúnaa múúhakye úraavyé méénúráítyuróné chéméméhjɨke dibye bóhɨ́ɨ́tsohíjcyáné iájtyúmɨ́nélliíhye. Téijyúu pajtyété wañéhjɨ́ tsúúca llééváíñáa muha caméhbaúvú mepééme téhbaú déjucóvú meúújetétsihvu ácúúveébe. Áánemáa diitye mɨ́amúnáake ɨɨ́ɨ́téne neebe Perípeke:
—¿Aca kiátú íñe majcho méújcuú íjtyéke memájchótsoki?
Ehdúu neebe muhdú dííbyeke dibye iáñújcuki. Waajácúroobée muhdú imájchótsoíñé diityéke. Aanée dibye díllónéllii Perípé nééhií:
—Muurá 200-jɨvámá majcho meújcuróné tsá úújetéítyuró diityédívú áyánéwuújɨ́ maájcúrónáaáca.
Áánélliihyée Tsimóo Péédoró nahbe Aderéé néé Jetsóoke:
—Áánúwúudíhya 5-hova tsebáádatu méénúmeíñé paáhóónema míítyétsi amóóbemútsi. Árónáacáubá tsá tene úújetéítyuró áyámedívujɨ́ɨ́vari.
Árónáacáa Jetsóó nééhií:
—Méne pámeere iáhcúbaki.
Ahdújucóo muha menéénéllii ditye áhcubáné 5,000-meváubáhjáa íjcyame. Aabée teene páahóóné iékéévéne téhdujtsó Píívyéébeke. Áánemáa múúhakye dibye ájcune muha méwajtú pámeekére. Áhdurée amóóbemútsikye muha mewájtune úújeté pámehdívúre. Aanée pámeere tsaímíyé óóvéné boone múúhakye neébe.
—Cóeene mepíhcyú tene iwágóóóvétuki.
Ahdújucóo pátyeevéné muha mepíhjyucúné 12-rujtsívá úvérujtsíñe wáhpe. Ehdúu méénúráítyuróné Jetsóó méénune iájtyúmɨ́ne tsaate néjcatsíhi:
—Ɨ́mɨáánéha diibyéjuco áánu Píívyéébé ihjyú uubálle múnáajpi éhneváa ííñujɨ́vú tsááiíbye.
Áánemáa imíllerómé peecútéré dííbyeke páñétúejpi ávyéjúúbedívú ipícyoóne. Aanée iwáájácúne múúhadítyú iiye peebe cáméhbaúvu.


Ááné iijyúnuvúu muha dííbyé mamyémú mepéé mɨ́ɨ́neri Capenaóovu tsíñejcúéuri íjcyácoomívu. Áijyúu tsúúca péjcóhréjuco néénáa tsá Jetsóó múúhama íjcyatúne. Áánáacáa mítyane nohjɨ ávyétá ɨhnáhó kííjyeba íjcyáneri. Aamée muha pɨ́ɨ́nééuríjyuco meíjcyame máájtyumɨ́ dibye tsááne nújpácyó hallúrí úlleebéré múúhá tujkévetu. Ááneríi muha méíllityéhi. Árónáacáa neebe múúhakye:
—Oóre, méíllityédíñe.
Áánélliihyée muha méujcú dííbyeke mɨ́ɨ́né pañévu. Aamée tsúúca muha méúújeté muháa mepétsihvu.

Ááné tsijcyóójɨ́hjáa múúha déjuvu ɨ́tsaavémé apáámɨ́rée mɨɨne íjcyámɨri muha mepéémema Jetsóó péétune. Áánáacáhjáa tsɨ́mɨhjɨ Tibéériá cóómityu tsámɨhjɨ wajtsɨ́ dibyée Píívyéébeke ityéhdújtsóne áyaróné majcho mítyámedívú úújetétsótsííj pɨɨhɨ́vu. Aanéhjáa tétsihyi dííbyeke iájtyúmɨ́túnéllii témɨ́hjɨri pééme múúha déjutu Capenaóovu dííbye néhcovu.

Aamée tsúúca múúhadívú úújetémé dííbyeke nééhií:
—Uwááboóbej, ¿acáa múijyúrá u tsáá ííllevu?
Árónáacáa neebe diityéke:
—Ɨ́mɨááné ámúhakye o néé ámúhakyée o májchótsónélliihyéré oke ámuha menéhcohíjcyáne. Tsá ámuha oke menéhcohíjcyatú méénúráítyúronéhjɨ́ o méénune ɨɨná nééiyóné ámuha mewáájácuki. Tsá múu íjyácunútú majchórí múhajchótá ámuha tééne tájpí meíjcyáíñeríjɨ́ɨ́vari. Múu táuwáábori ijyácunú teene majchódú nééne múijyú ámuha medsɨ́jɨvéjúcóóítyúne bóhɨ́ meújcúíñeri. Áánevúu muurá ámúhakye o ájcu Llihíyó oke meménuube mɨ́amúnáájpidívú ó ípívyeevéhi.
Áánélliihyée nééme dííbyeke:
—¿Aanéhaca muhdú muha Píívyéébe ímilléné méméénúiyáhi?
Áánélliihyée neebe diityéke:
—Muurá imílleebe okée dibye wállóónéllii ííñujɨ́vú o tsáábeke ámuha mecáhcujtsóne.
Áánélliihyée néémeé:
—¿Aca ɨɨná díwákimyéi? Ané cána méénúráítyuróné meenu uke muha mecáhcújtso diibyéjuco mɨ́amúnáake pájtyetétsóiibye u íjcyane. Muuréváhjáa múúhá ɨhdé múnáaúvú manáá májchohíjcyá ɨ́ɨ́néubárá píívyétúné iiñújɨri iíjcyácoóca. Muurá Píívyéébé waajácúháámɨtu nééneé: “Píívyéébe diityé éllevu majcho dójcotsó níjkyéjɨtu.”
Ehdúu Jetsóoke ditye néénéllii neébe:
—Ɨ́mɨáánéjucóo Moitséeúvú tsá diityéké ácuhíjcyatú majchóvú téijyu. Muuráhjáa ihdyu Llihíyóré dócótsohíjcyá diityé éllevu teene ‘manáa’ némeíñe májcho. Aabe muurá imíllé ámúhakye iájcune teene majchódú nééne múijyú ámuha medsɨ́jɨvéjúcóóítyúne bóhɨɨ́vu. Muuráhjáa teene majchódú o néébeke níjkyéjɨtu oke wálloobe ííñujɨ́vú mɨ́amúnáake tééne bóhɨɨvu o ájcuki.
Áánélliihyée nééme dííbyeke:
—Ávyéjuúbej, ané ihdyu múúhakye paíjyuváré dáácuhíjcyá téeméne májchotu.
Áánélliihyée neébe:
—Oo muurá teene majchódú o néébe múijyú medsɨ́jɨvéjúcóóítyúne bóhɨɨvu ó ajcúhi. Aane ɨ́mɨááné oke cáhcujtsómé tsáhájuco muhdú éhnííñevu tsaímíyé iíjcyáíyóneri ɨ́jtsámeítyú éhne múúne memájchóne maádóne tsiiñe maájyabáávatémé memájchóíyóneri maádóíyóneri meɨ́jtsámeídyu. Árónáa ihdyu íñe ámúhakye o néhijcyádú ¿ɨ́veekí ámuha tsá oke mecáhcújtsotú ɨ́mɨááné diibyéjuco o íjcyáábeke tsúúca ámuha oke maájtyúmɨróme? Muurá Llihíyó nééjuri oke cáhcújtsómeke tsá o cátúhtsóítyuróne. Tsáháa níjkyéjɨtu oke dibye wállootú o ímilléné o méénuki. Muuráhjáa ihdyu o tsáá oke dibye táuhbáné o méénuki. Aabe tsá ímílletú ópée o pájtyetétso óhdivu dibye ɨ́hvéjtsómedítyú tsaate wágóoovéne. Imílleebe páneere nihñéétsihvúré tsíhdyuréjuco ímíbáávyécooca pámeere pájtyeténe. Muurá imílleebe okée dibye wállóóbeke cáhcujtsómé múijyú ɨdsɨ́jɨvéjúcóóítyúne bóhɨ́ újcune. Muurá dsɨ́jɨ́vémeke ó bóhɨ́ɨ́tsoó páneere tsíhdyuréjuco ímíbáávyécoóca.
Ehdúu Jetsóó majchódú néébe níjkyéjɨtu itsááne diityéké néénetu dííbyeke cáhcújtsotúmé dííbyedítyú nééhií:
—Áánerá aabye Jotséé hajchi Jetsóó wájácú cáánímútsikye menéébe ¿muhdú ɨ́ɨ́vane néé níjkyéjɨtu itsááneé?
Áánélliihyée neebe diityéke:
—Ayécó óhdityu ámuha meíhjyuváne. Muuráhjáa Llihíyó oke wálloobe mɨ́amúnáake óhdivu ɨ́búwájtsótuca tsá múha pájtyetéítyuróne. Aane muurá oke cáhcujtsómé dsɨ́jɨ́vémeke ó bóhɨ́ɨ́tsoó páneere tsíhdyuréjuco ímíbáávyécoóca. Muurá Píívyéébé ihjyú uubálle múnáájpí waajácúháámɨtu nééneé: “Píívyéébere diityéké úwaabóhi.” Ehdu dibye úwaabóné lléébome oke úraavyéhi.
Árónáa tsá múha ájtyúmɨtú dííbyeke. Apáábyéré ihdyu ó ájtyumɨ́ dííbyeke dííbyedítyúu o tsáánélliíhye. Aane ɨ́mɨááné ámúhakye o néé oke cáhcujtsómé tsúúca újcune múijyú ɨdsɨ́jɨvéjúcóóítyúne bóhɨ. Áánevu majchódú o néébe ó ajcúhi. Muuráhjáa ámúhá ɨhdé múnáaúvú ɨ́ɨ́néubárá píívyétúné iiñújɨri iíjcyácooca ‘manáa’ némeíñé májchorómé dsɨ́jɨ́vehíjcyáhi. Áánetu íñe ícyooca ó ihjyúvahíjcyá tsííñere níjkyéjɨ́ene íjcyáne májchori, teene májchome múijyú dsɨ́jɨ́véítyúne májchori. Aabe ó ijcyá teenée majchódú o néébe níjkyéjɨtu o tsáábe mɨ́amúnáake bohɨ́ɨ́vú o ájcuúbe. Aane bohɨ́ɨ́vú o ájcuube mɨ́amúnaa ipájtyeté ó dsɨ́jɨ́veéhi. Áánéllii táuwááboju majchódú nééne cáhcujtsómé tsá múijyú dsɨ́jɨvéjúcóóityúne.
Ehdúu Jetsóó néénetu tsaate múhdurá ɨɨ́jtsámeíñe néjcatsíhi:
—Ɨɨnáami aabye ehdu meke nehíjcyaj. ¿Aca muhdú meke íhyéécovu dóótsóíyoóbe?
Áánélliihyée neebe diityéke:
—Muurá ɨ́mɨááné Mɨ́amúnáájpidívúu o ípívyéévéébe héécó dóótume tsá újcúityú múijyú ɨdsɨ́jɨvéjúcóóítyúne bóhɨ. Téhdure tátyujpácyó ádotúmé tsá újcúityú tééne bóhɨ. Áánetu ihdyu táhyééco dóóme téhdure tátyujpácyó ádome újcuú tééne bóhɨ. Muurá oke cáhcujtsómé dsɨ́jɨ́vémeke ó bóhɨ́ɨ́tsoó páneere tsíhdyuréjuco ímíbáávyécoóca. Muurá tájpi ɨ́mɨá májcho. Áhdure tátyujpácyó ɨ́mɨá ádo. Áánéllii téneecu óóveme ímí óóma nahbévájcatsíhi. Muurá Llihíyó okée wálloobe ɨ́mɨááné ijcyáhi. Áábe tájpí ó ícyahíjcyáhi. Áánéllii oke cáhcujtsómé tatyájpí ijcyáhi. Ehdu íñe ó nehíjcyá tsííñére májchoma níjkyéjɨtu o tsááneé. Aane májchome újcuú múijyú ɨdsɨ́jɨvéjúcóóítyúne bohɨ. Tsá ‘manáa’ némeíñe májchódú tene néétu éhnée méɨhdé múnáaúvú teene májchorómé dsɨ́jɨ́vehíjcyáne májchódu.
Ehdúu Jetsóó úwaabó Capenaóovu pihcyáávéjá pañévu.

Aanée muha meíjcyarómé mewáájácútúnéllii ménéjcatsíhi:
—Tsáháubá múha lléébóítyuró muhdú tuhúwu dibye úwaabóne.
Ehdúu téénetu muha meíhjyuváné iwáájácúne neebe múúhakye:
—¿A múhdurá ámúhakye pajtyéné o úwaabóne? Awááréjucóubá Mɨ́amúnáájpidívúu o ípívyééveebe ámuha meɨ́ɨ́téneríyé cáámevu ópée o tsáhullévú o pééca múhduréjuco ámuha meíjcyáiyóne. Muurá ihdyu Píívyéébé Apííchoj tééveríyé méujcú múijyú medsɨ́jɨvéjúcóóítyúne bóhɨ. Tsá meere teene meújcúítyuróne. Aane íñe ámúhakye o néhijcyáné Píívyéébedítyú tsááne ɨ́mɨááné meke ajcú tééne bóhɨɨ́vu. Árónáa ijcyámé tsaate ámúhadítyú teene icyáhcújtsóiyóné ímílletúme. Ehdúu neebe Jetsóó ɨ́hdéjuco caatyé dííbyeke cáhcújtsóityúné iwáájácúnema. Áhdurée waajácuube ɨ́hdéjuco caabyé dííbyedívú méénútsoíñe. Áánélliihyée neébe:
—Ehdúu mɨ́amúnaa múhdurá nééne o wáájácúne ó nehíjcyá Llihíyó óhdivu ɨ́búwájtsótuca múha pájtyetéítyuróne.
Ehdúu dibye nétsihdyu múúhama péhíjcyámedítyú mítyame ílluréjuco dííbyeke ɨɨ́hvéjtsóne pééneé. Áánetúu múúhakye neébe:
—¿A téhdure idyé ámuha méimíllé oke meɨ́hvéjtsóne óhdityu mepééneé?
Áánélliihyée Tsimóo Péédoro nééhií:
—Ávyéjuúbej, ¿aca múhdivú muha mecátsɨ́páávéne uke méɨ́hvéjtsóiyá apááñéré díuwááboju múijyú medsɨ́jɨvéjúcóóítyúne bóhɨɨvu meke ájcúnáaáca? Muurá muha tsúúca uke mécáhcujtsóhi. Aame muha méwaajácú ɨ́mɨááné diibyéjuco Píívyéébé Hajchi mɨ́amúnáake u pájtyetétsoobe Críjto u íjcyane.
Áánélliihyée neebe múúhakye:
—Muuráhjáa ámúhakye ó ujcú ámúhakye o mámyénuki. Árónáa íjcyaabe tsaapi ámúhadítyú ímítyuube ávyétá naavéné íjcyaábe.
Ehdúu Jetsóó néé Tsimóó hajchi Jóódáke iñéérone múúháejpi íjcyároobéhjáa dííbyedívú méénútsoíñé iwáájácúnema.

Mihaino ny Jóáa 6