N'KANGULU WUMOONË

<div class="version vid2987 iso6393vif" data-vid="2987" data-iso6393="vif">
 <div class="book bkLUK">
 <div class="chapter ch19" data-usfm="LUK.19">
 <div class="label">19</div><div class="s1">Yeesu i Zasee</div><div class="p"> 1Bun&#235; kwakoti ku Yeliko, Yeesu wus&#235; tab&#235; livul&#235;. 2Foof&#235;, fab&#235; muutu b&#235;l&#235;telaang&#235; Zasee. Naandi wab&#235; n'kuluutu binoong&#235; mpaku i wab&#235; cisin&#235;. 3Naandi wul&#235;toombaang&#235; kumon&#235; nani wab&#235; Yeesu, vandi kasi bo kwab&#235; yi n'tel&#235; wunkufi, naandi wusye podi ko mu cibil&#235; ci nkoong&#235; baatu. 4Naandi kukumbel&#235;l&#235; ntiinu ku ntwaal&#235; i wus&#235; mak&#235; mu n'ti b&#235;n'telaang&#235; sikomool&#235;, bwiinji kumon&#235; Yeesu wul&#235;vyokil&#235; faawu. 5Bun&#235; Yeesu kwatuuci f&#235; mbiinji be yiina, naandi wus&#235; vum'bul&#235; ntalu i wus&#235; kaamb&#235; Zasee : &#171; Leng&#235; tuuk&#235;, bufwenikini ti miinu kukal&#235; ke njeeyi Cibubwayi. &#187; 6Zasee wus&#235; leng&#235; tuuk&#235; i kun'tambul&#235; yimun&#235; liyaanji. 7Bamoni obo, bak&#235; booso b&#235;l&#235;mim&#235;taang&#235; i b&#235;l&#235;tubaang&#235; : &#171; Muutu owo wake kal&#235; kuke n'sumuci! &#187; 8Zasee, wutel&#235;m&#235; f&#235; ntwaal&#235; Fumu, naandi wus&#235; tub&#235; : &#171; Yuwo, a N'loonji, miinu yin'tiisi kuvaan&#235; ndaambu yi biim&#235; byaami ke biyeembi i ning&#235; miinu yibongisi mpaap&#235; simboongo ke muutu, miinu yin'tiisi kun'vutulil&#235; mu vyaasi na bun&#235; bwaawu#19.8 Lub 21.37; 2 Sa 12.6; Big 6.31.. &#187; 9Yeesu wus&#235; n'kaamb&#235; : &#171; Bubwayi, luvukulu lwakot&#235; ku n'zo be yiiyi cibil&#235; ti njeeyi yivaaku, ndaandu Abalaam&#235;. 10Kasi Mwaan&#235; muutu, wuyisil&#235; mu kutoomb&#235; i kuvuuci ban&#235; bab&#235; b&#235;zimbil&#235;. &#187;</div><div class="s1">Sasaf&#235; yi binkongulu bi wool&#235;</div><div class="r">(Mat 25.14-30)</div><div class="p"> 11Abu baatu bayuwu bikum&#235; obyo, Yeesu kube b&#235;teel&#235; sasaf&#235; yimweek&#235;, cibil&#235; naandi wab&#235; wabel&#235;m&#235; f&#235; Yelusaleem&#235; i baatu b&#235;l&#235;bal&#235; ti Lwaangu lu Nzaambi lufit&#235; monik&#235; mu mwa ntaangu. 12Talaanu man&#235; naandi kutub&#235; : &#171; Libak&#235;l&#235; li cifuumb&#235; ci zit&#235;m&#235; wuyend&#235; ku si cinaanu, mu kwe byaali fumu-lwaangu. Naandi nkan&#235; wuvut&#235;kunooso. 13Cin'tet&#235; na kweend&#235;, naandi kutel&#235; kuumi li bisasi byaandi, kub&#235;vaan&#235; kuumi li binkongulu bi wool&#235; i kub&#235;kaamb&#235; ti : &#8220;Sasyaanu byaawu tee yi fan&#235; miinu yin'vutuk&#235;n&#235;.&#8221; 14Kasi baatu b&#235; syaandi b&#235;n'leend&#235;, i baawu bis&#235; fil&#235; bipayi f&#235; mbusaandi mu kutub&#235; ti : &#8220;Beeso tusye n'zol&#235; ko, kuba fumu-lwaangu.&#8221; 15B&#235;m'byaasi kwaandi fumu-lwaangu i wuvutuk&#235;n&#235; ku syaandi. Naandi wus&#235; kutel&#235; bisasi bin&#235; kuvaan&#235; simboongo, bwiinji kuzaab&#235; syo babak&#235;. 16Wun'tet&#235; kwiis&#235; i kutub&#235; : &#8220;A fumu, miinu yabe bak&#235; kuumi li binkongulu bi wool&#235; mu byo nje kum'paan&#235;.&#8221; 17Fumu-lwaangu wus&#235; n'kaamb&#235; : &#8220;Liboti, nje wul&#235; cisasi ciboti, cibil&#235; njeeyi wab&#235; wusul&#235;m&#235; mu mwa biim&#235; bicyeeci, miinu yakubyaasi fumu likuumi li m&#235;vul&#235;.&#8221; 18Wumwaali wus&#235; kwiis&#235; i kutub&#235; : &#8220;A fumu-lwaangu, cinkongulu cyaaku ci wool&#235; cyabut&#235; binkongulu bi taanu.&#8221; 19Fumu kun'kaamb&#235; : &#8220;Nje yivaaku yakubyaasi fumu li m&#235;vul&#235; m&#235; taanu.&#8221; 20Wun'ka kutuuk&#235; i wus&#235; tub&#235; : &#8220;A fumu, cinkongulu ci wool&#235; cyaaku, cyaawu aci. Miinu yiciziing&#235; f&#235; n'lel&#235;. 21Cibil&#235; miinu yiba yi boom&#235; mu njeeyi, njeeyi mung&#235; bubaalu. Njeeyi wum'boongaang&#235; biim&#235; bin&#235; bikeeli ko byaaku, njeeyi wun'velaang&#235; byo wukaambu kukun&#235;.&#8221; 22Fumu kun'vutulil&#235; : &#8220;Cisasi cibi, miinu yakukufundisi mu m&#235;buungu maaku njeveek&#235;. Njeeyi wuzabisi ti miinu yim'boongaang&#235; biim&#235; bin&#235; bikeeli ko byaami i miinu yin'velaang&#235; byo yikaambu kukun&#235;. 23Oboobo, cibil&#235;-mbici njeeyi wukaambu kutulil&#235; luboongo lwaami ku cisweeku ci mboongo? Bwiinji f&#235; luvutukulu lwaami, nkan&#235; yil&#235;boong&#235; syaawu yimun&#235; lukul&#235;!&#8221; 24Naandi wus&#235; kaamb&#235; bo bab&#235; faan&#235; : &#8220;M'botulyaanu cinkongulu ci wool&#235; cike yaandi, i vaanaanu cyaawu ke awu wuke yi likuumi.&#8221; 25Baawu bis&#235; n'kaamb&#235; : &#8220;A Fumu, na mati ke likuumi li binkongulwe!&#8221; 26&#8211; &#8220;Miinu yilusisimini, wun&#235; wuke yi ciim&#235; b&#235;kun'vaanooso. Kasi ke awu wukambusu b&#235;kum'botul&#235; keti fwaati f&#235;ke yaandi. 27Mu ban&#235; b&#235;ke simbeenyi syaami, bo b&#235;maang&#235; ti miinu kuba fumu-lwaangu, b&#235;twalyaanu aku i b&#235;voondyaanu f&#235; meeso maami.&#8221; &#187;</div><div class="s1">Yeesu wakun'kwend&#235; ku Yelusaleem&#235;</div><div class="r">(Mat 21.1-11; Mak 11.1-11; Za 12.12-19)</div><div class="p"> 28Abu kwamani kutubil&#235; katyoobo, Yeesu wus&#235; ke yendaang&#235; f&#235; ntwaal&#235; nkoong&#235; mu nzil&#235; yim'makaang&#235; ku Yelusaleem&#235;. 29Bun&#235; kwabel&#235;mi kutuuk&#235; bwaal&#235; b&#235;n'telaang&#235; Bet&#235;faaz&#235; i ku Betani, bel&#235;-bel&#235; yi limoongo li miti Oliiv&#235;, naandi wus&#235; fil&#235; f&#235; ntwaal&#235; bilaanzi byooli#19.29 Mak 11.1., 30i wus&#235; b&#235;kaamb&#235; : &#171; Yendaanu ku bwaal&#235; buke f&#235; ntwaaliinu, ntaangu beeno luke tukil&#235;, lum'mon&#235; mwaan&#235; buulu wukang&#235;m&#235;, f&#235; yilwaandi muutu vo yibuunu kukalil&#235; vyaasi. N'kutulyaanu i n'twaalyaanu afa. 31Ning&#235; muutu wulukuful&#235; : &#8220;Mu cibil&#235;-mbici beeno lwakun'tulil&#235;?&#8221; N'kaambyaanu: &#8220;Fumu ke yi n'ciinz&#235; mu cyaawu.&#8221; &#187;</div><div class="p"> 32Bo b&#235;filu bis&#235; kweend&#235; i bis&#235; ke zak&#235;n&#235; bun&#235; Yeesu wab&#235; b&#235;kaambil&#235;. 33Bun&#235; baba mu kutul&#235; mwaan&#235; buulu been&#235;, baatu b&#235;bak&#235; cyaawu bis&#235; b&#235;kuful&#235; : &#171; Cibil&#235;-mbici beeno lul&#235; mu kukutul&#235; cyaawu? &#187; 34Baawu bis&#235; vutul&#235; : &#171; Fumu ke yi n'ciinz&#235; mu cyaawu. &#187; 35Mu lyalyooli, baawu bis&#235; nat&#235; cyaawu kuke Yeesu. Baawu b&#235;tuul&#235; binkutu byaawu f&#235; yilu mwaan&#235; buulu i bis&#235; maci Yeesu f&#235; yilwaandi#19.35 Zkl 9.9.. 36Ntaangu kul&#235;kwendil&#235;, baatu bis&#235; ke yalaang&#235; biyuung&#235; byaawu mu nzil&#235;#19.36 2 Mt 9.13.. 37Abu kul&#235;bel&#235;m&#235; ku Yelusaleem&#235;, mu nzil&#235; yin'kulukaang&#235; ku limoongo li miti Oliiv&#235;, nkoong&#235; yak&#235; yooso yi bilaanzi yis&#235; kuwaal&#235; mu nyeenzi, bis&#235; ba mu kusangilil&#235; Nzaambi mu mbeembu yi nkamu cibil&#235; mu bimaaku byooso bin&#235; baawu b&#235;mon&#235;. 38Baawu b&#235;l&#235;tubaang&#235; : &#171; Nzaambi kwe sakumuni n'tinu wun'kwisil&#235; mu lizin&#235; li Fumu! N'sik&#235; wuba kusalaang&#235; m&#235;yilu i mpumu ke Nzaambi#19.38 Twi 118.26; Lik 2.14.! &#187;</div><div class="p"> 39Mwa mpooko yi Sifalisyaanu bab&#235; mu nkoong&#235;, bis&#235; kaamb&#235; Yeesu : &#171; A Fumu, kaamb&#235; bilaanzi byaaku b&#235;kal&#235; swii. &#187; 40Yeesu wus&#235; b&#235;vutulil&#235; : &#171; Miinu yilukaamb&#235;, ning&#235; baawu b&#235;b&#235;kal&#235; swii, m&#235;manyi m&#235;n'losuk&#235;! &#187;</div><div class="s1">Yeesu walil&#235; mu baatu b&#235; Yelusaleem&#235;</div><div class="p"> 41Bun&#235; Yeesu wus&#235; bel&#235;m&#235; ku livul&#235;, i wus&#235; yimon&#235;, naandi wus&#235; lil&#235; mu cibil&#235; cyaandi, 42wus&#235; tub&#235; : &#171; Ning&#235; njevaaku wulizaab&#235; yivaandi mu cilumbu aci, buni bukubakil&#235; n'sik&#235;! Kasi buyifanwabu, lyaawu liswaam&#235; mu njeeyi, njeeyi kupodi ve kulimon&#235;! 43Cibil&#235; bilumbu bil&#235; mu kwiis&#235; mu njeeyi fan&#235; simbeenyi syaaku b&#235;kuzuk&#235; mu bibak&#235; biciind&#235; i b&#235;kubatikini mu sinkoonzu syak&#235; syooso. 44Baawu b&#235;kunyis&#235;k&#235;n&#235; nje wo, njeeyi i baan&#235; baaku booso. Baawu bis&#235; b&#235;m'biik&#235; ko limanyi limweek&#235; kutet&#235;m&#235; f&#235; yilu limanyi lin'ka, cibil&#235; njeeyi wusye bakul&#235; kuve ntaangu yo Nzaambi wuyis&#235; mu kukuzudi! &#187;</div><div class="s1">Yeesu mu n'zo-Nzaambi</div><div class="r">(Mat 21.12-17; Mak 11.15-19; Za 2.13-22)</div><div class="p"> 45Yeesu wukot&#235; mu n'zo-Nzaambi i wus&#235; ba mu kukul&#235; bisumbisi, 46mu kub&#235;kaamb&#235; : &#171; Buson&#235;m&#235; : &#8220;N'zwaami yim'ba n'zo yi n'saambu.&#8221; Kasi beeno, lwayicitul&#235; civing&#235; ci biifi#19.46 Ezy 56.7; Yel 7.11! &#187;</div><div class="p"> 47Bilumbu byak&#235; byooso, Yeesu wul&#235;sinaang&#235; mu n'zo-Nzaambi. B&#235;kuluutu b&#235; singang&#235;-Nzaambi, miloonji n'kaak&#235;, m&#235;kundaal&#235; m&#235; Sizwiif&#235; i sifumu sisi b&#235;l&#235;toomb&#235; kun'voond&#235;. 48Kasi baawu b&#235;sye zaab&#235; ko buni kulivangil&#235;, cibil&#235; mboongu yooso yil&#235; n'kuwulwaang&#235; mu bunket&#235;.</div>
 </div>
 </div>
</div>

Bunë kwakoti ku Yeliko, Yeesu wusë tabë livulë. Foofë, fabë muutu bëlëtelaangë Zasee. Naandi wabë n'kuluutu binoongë mpaku i wabë cisinë. Naandi wulëtoombaangë kumonë nani wabë Yeesu, vandi kasi bo kwabë yi n'telë wunkufi, naandi wusye podi ko mu cibilë ci nkoongë baatu. Naandi kukumbelëlë ntiinu ku ntwaalë i wusë makë mu n'ti bën'telaangë sikomoolë, bwiinji kumonë Yeesu wulëvyokilë faawu. Bunë Yeesu kwatuuci fë mbiinji be yiina, naandi wusë vum'bulë ntalu i wusë kaambë Zasee : « Lengë tuukë, bufwenikini ti miinu kukalë ke njeeyi Cibubwayi. » Zasee wusë lengë tuukë i kun'tambulë yimunë liyaanji. Bamoni obo, bakë booso bëlëmimëtaangë i bëlëtubaangë : « Muutu owo wake kalë kuke n'sumuci! » Zasee, wutelëmë fë ntwaalë Fumu, naandi wusë tubë : « Yuwo, a N'loonji, miinu yin'tiisi kuvaanë ndaambu yi biimë byaami ke biyeembi i ningë miinu yibongisi mpaapë simboongo ke muutu, miinu yin'tiisi kun'vutulilë mu vyaasi na bunë bwaawu. » Yeesu wusë n'kaambë : « Bubwayi, luvukulu lwakotë ku n'zo be yiiyi cibilë ti njeeyi yivaaku, ndaandu Abalaamë. Kasi Mwaanë muutu, wuyisilë mu kutoombë i kuvuuci banë babë bëzimbilë. »


Abu baatu bayuwu bikumë obyo, Yeesu kube bëteelë sasafë yimweekë, cibilë naandi wabë wabelëmë fë Yelusaleemë i baatu bëlëbalë ti Lwaangu lu Nzaambi lufitë monikë mu mwa ntaangu. Talaanu manë naandi kutubë : « Libakëlë li cifuumbë ci zitëmë wuyendë ku si cinaanu, mu kwe byaali fumu-lwaangu. Naandi nkanë wuvutëkunooso. Cin'tetë na kweendë, naandi kutelë kuumi li bisasi byaandi, kubëvaanë kuumi li binkongulu bi woolë i kubëkaambë ti : “Sasyaanu byaawu tee yi fanë miinu yin'vutukënë.” Kasi baatu bë syaandi bën'leendë, i baawu bisë filë bipayi fë mbusaandi mu kutubë ti : “Beeso tusye n'zolë ko, kuba fumu-lwaangu.” Bëm'byaasi kwaandi fumu-lwaangu i wuvutukënë ku syaandi. Naandi wusë kutelë bisasi binë kuvaanë simboongo, bwiinji kuzaabë syo babakë. Wun'tetë kwiisë i kutubë : “A fumu, miinu yabe bakë kuumi li binkongulu bi woolë mu byo nje kum'paanë.” Fumu-lwaangu wusë n'kaambë : “Liboti, nje wulë cisasi ciboti, cibilë njeeyi wabë wusulëmë mu mwa biimë bicyeeci, miinu yakubyaasi fumu likuumi li mëvulë.” Wumwaali wusë kwiisë i kutubë : “A fumu-lwaangu, cinkongulu cyaaku ci woolë cyabutë binkongulu bi taanu.” Fumu kun'kaambë : “Nje yivaaku yakubyaasi fumu li mëvulë më taanu.” Wun'ka kutuukë i wusë tubë : “A fumu, cinkongulu ci woolë cyaaku, cyaawu aci. Miinu yiciziingë fë n'lelë. Cibilë miinu yiba yi boomë mu njeeyi, njeeyi mungë bubaalu. Njeeyi wum'boongaangë biimë binë bikeeli ko byaaku, njeeyi wun'velaangë byo wukaambu kukunë.” Fumu kun'vutulilë : “Cisasi cibi, miinu yakukufundisi mu mëbuungu maaku njeveekë. Njeeyi wuzabisi ti miinu yim'boongaangë biimë binë bikeeli ko byaami i miinu yin'velaangë byo yikaambu kukunë. Oboobo, cibilë-mbici njeeyi wukaambu kutulilë luboongo lwaami ku cisweeku ci mboongo? Bwiinji fë luvutukulu lwaami, nkanë yilëboongë syaawu yimunë lukulë!” Naandi wusë kaambë bo babë faanë : “M'botulyaanu cinkongulu ci woolë cike yaandi, i vaanaanu cyaawu ke awu wuke yi likuumi.” Baawu bisë n'kaambë : “A Fumu, na mati ke likuumi li binkongulwe!” – “Miinu yilusisimini, wunë wuke yi ciimë bëkun'vaanooso. Kasi ke awu wukambusu bëkum'botulë keti fwaati fëke yaandi. Mu banë bëke simbeenyi syaami, bo bëmaangë ti miinu kuba fumu-lwaangu, bëtwalyaanu aku i bëvoondyaanu fë meeso maami.” »


Abu kwamani kutubilë katyoobo, Yeesu wusë ke yendaangë fë ntwaalë nkoongë mu nzilë yim'makaangë ku Yelusaleemë. Bunë kwabelëmi kutuukë bwaalë bën'telaangë Betëfaazë i ku Betani, belë-belë yi limoongo li miti Oliivë, naandi wusë filë fë ntwaalë bilaanzi byooli, i wusë bëkaambë : « Yendaanu ku bwaalë buke fë ntwaaliinu, ntaangu beeno luke tukilë, lum'monë mwaanë buulu wukangëmë, fë yilwaandi muutu vo yibuunu kukalilë vyaasi. N'kutulyaanu i n'twaalyaanu afa. Ningë muutu wulukufulë : “Mu cibilë-mbici beeno lwakun'tulilë?” N'kaambyaanu: “Fumu ke yi n'ciinzë mu cyaawu.” »
Bo bëfilu bisë kweendë i bisë ke zakënë bunë Yeesu wabë bëkaambilë. Bunë baba mu kutulë mwaanë buulu beenë, baatu bëbakë cyaawu bisë bëkufulë : « Cibilë-mbici beeno lulë mu kukutulë cyaawu? » Baawu bisë vutulë : « Fumu ke yi n'ciinzë mu cyaawu. » Mu lyalyooli, baawu bisë natë cyaawu kuke Yeesu. Baawu bëtuulë binkutu byaawu fë yilu mwaanë buulu i bisë maci Yeesu fë yilwaandi. Ntaangu kulëkwendilë, baatu bisë ke yalaangë biyuungë byaawu mu nzilë. Abu kulëbelëmë ku Yelusaleemë, mu nzilë yin'kulukaangë ku limoongo li miti Oliivë, nkoongë yakë yooso yi bilaanzi yisë kuwaalë mu nyeenzi, bisë ba mu kusangililë Nzaambi mu mbeembu yi nkamu cibilë mu bimaaku byooso binë baawu bëmonë. Baawu bëlëtubaangë : « Nzaambi kwe sakumuni n'tinu wun'kwisilë mu lizinë li Fumu! N'sikë wuba kusalaangë mëyilu i mpumu ke Nzaambi! »
Mwa mpooko yi Sifalisyaanu babë mu nkoongë, bisë kaambë Yeesu : « A Fumu, kaambë bilaanzi byaaku bëkalë swii. » Yeesu wusë bëvutulilë : « Miinu yilukaambë, ningë baawu bëbëkalë swii, mëmanyi mën'losukë! »

Bunë Yeesu wusë belëmë ku livulë, i wusë yimonë, naandi wusë lilë mu cibilë cyaandi, wusë tubë : « Ningë njevaaku wulizaabë yivaandi mu cilumbu aci, buni bukubakilë n'sikë! Kasi buyifanwabu, lyaawu liswaamë mu njeeyi, njeeyi kupodi ve kulimonë! Cibilë bilumbu bilë mu kwiisë mu njeeyi fanë simbeenyi syaaku bëkuzukë mu bibakë biciindë i bëkubatikini mu sinkoonzu syakë syooso. Baawu bëkunyisëkënë nje wo, njeeyi i baanë baaku booso. Baawu bisë bëm'biikë ko limanyi limweekë kutetëmë fë yilu limanyi lin'ka, cibilë njeeyi wusye bakulë kuve ntaangu yo Nzaambi wuyisë mu kukuzudi! »


Yeesu wukotë mu n'zo-Nzaambi i wusë ba mu kukulë bisumbisi, mu kubëkaambë : « Busonëmë : “N'zwaami yim'ba n'zo yi n'saambu.” Kasi beeno, lwayicitulë civingë ci biifi! »
Bilumbu byakë byooso, Yeesu wulësinaangë mu n'zo-Nzaambi. Bëkuluutu bë singangë-Nzaambi, miloonji n'kaakë, mëkundaalë më Sizwiifë i sifumu sisi bëlëtoombë kun'voondë. Kasi baawu bësye zaabë ko buni kulivangilë, cibilë mboongu yooso yilë n'kuwulwaangë mu bunketë.

Mihaino ny Liikë 19