Ese - 1999 Edition (NT)

<div class="version vid1004 iso6393mcq" data-vid="1004" data-iso6393="mcq">
 <div class="book bkMAT">
 <div class="chapter ch12" data-usfm="MAT.12">
 <div class="label">12</div><div class="s">Sapati Rona Aposaravajina</div><div class="r">(Maka 2:23-28; Ruku 6:1-5)</div><div class="p"> 1'E'eme ijihuni t&#250;na'i Sapati veijino Huni tisaiporu pu'&#250;mo konesa juari 'uraha va'eme pu matunavume konesa 'eka ijara. 2'Ejume Parasiepo kame Jesu ij&#225; 'wava Jua puni varapijaho Sapatia juasi'i 'iruma pa'ekura kaivo Oni tisaiporu hine 'iruma 'eka iju 'wavara. 3'Ejume Jesura ij&#225; 'iama '&#218; ja Godoni ira vaja pataha kavure? Na'ia pini Tevitira pwehwa pu'&#250;mo matunavumakame vejajaho ja patahare? 4Pu ij&#237; Temiporu kajino va'e arumareja ij&#237; puretia ka'ene ea mapoka paijura ka'ene hu pwehwa pu'&#250;mo 'eke ijajaho pirisitiapo pupuso ijura'e ja patahare? 5'Ene Mosisi oni tamanijara ea ka'ene Godoni kaukara 'ajohi'inijihi rona 'waramajaho ja pataha hejara raka? Pu ij&#237; tamana Sapatia vea kajaho pu Temiporu vaji pirisitia varapi 'waramaja'ina pavejura kaivo pu sisea pavejara. 6'Enakaivo na nimai ja 'waravu Ea ka'ene ike Temiporua asima paranajaho iviamaa ikeho naminu. 7'Ena'omo jara ij&#237; Godoni ira vaji raka ka'ene 'warama kajihuni maiji hena ka'ipisa Na ema kime temukavujara ura renu kaivo jara Nuni swasa vejujaho Na ura parenia'a. 'Enakaivo ja ea ka'ene sisea pavejajihi puna'i sisea paveja'a. 8'Enakaivo Ema Puni Harihijaho ij&#237; Sapatia kajihuni Natohwa 'iamana.</div><div class="s">Ea Ija Ajuaravi'ina Vejume Maranajina</div><div class="r">(Maka 3:1-6; Ruku 6:6-11)</div><div class="p"> 9'Enarena Jesuho ij&#237; ruha kajaho are'i kaivo sinakoku naminujino va'ana. 10'Enakaivo ijino ea pina ija u'uraji'ina hinuna'omo ea 'ahopo Jesu nama'i 'ahiumakame Hu apome ij&#225; 'wava '&#218; ea 'aho'a'e Sapatia vei vena'e marani'amajaho arerina'aho pane? 'wavara. 11'Ejume Jesura ij&#225; 'iama '&#218; joni ei pini sipia rukina re'ira'omo Sapati kajino ma'oa vaji 'o'ipisa ja pa'ena apene 'ajiva raka? 12N&#250; emaakipo sipia asitahara'omo n&#250; Sapati kakino 'unama mai ve'avajaho areri rehuna 'iamana. 13'E'ikaivo ea ka'ene ija sisea kajaho ij&#225; 'wama Ija ahasirima 'wavume hu ija ahasirimajaho huni ija kajaho ni'aha kwino maranarena ija ropuna ij&#237; vare'i renana. 14'Ejumakame ij&#237; Parasia kajipo va'e ahuma hine ich&#225;'ina'e Jesu 'anahuniji 'wavi'i hijara.</div><div class="s">Godira Iji Pijihani Pweijina</div><div class="p"> 15'Ejumakamarena Jesuho ij&#237; henarena Hu ij&#237; sea kajaho are'i kaivo ariha va'ume ea niho'o mapoka'e Hu 'arariha va'ume Hura ea ka'ene atama rukinijija vejume maraniara. 16'Ejumakame Hura raka ka'ene vena kajaho ea 'aho'a pa'wara'avarono Hu pu 'waramana. 17'Enakaivo raka ka'ene nitama Godoni ira vaji poropeti Aiseara 'waramajaho nimai renana. 18Godira ij&#225; 'warumana</div><div class="q">Ikaho Nuni pwea ka'ene Nara iji pijahujina. Na Hu oja mahu. 'Ene Na Hu niho'o kavujaho teamanima paranuna'omo Na Nuni 'Avena Hu samahuna. 'Ejakame Hura Jenitaru 'otua arira vetihuna.</div><div class="q"> 19'Ene Hu ea pa'urarahune 'ee Hu ira ajira ea pa'ananajihune 'ee Huni ira ma'aha rira majikari pahehuna. 20'Enakaivo hwa'ohapo irasahe navujaho Hu paveje tu'usunaha arihuna. 'Ene vena ka'ene utahu va'o ma'uaku'wi renujaho Hu paveje utahuna. Ijihuni maijaho Hura veje ariramaa rene asitaha parahuna.</div><div class="q"> 21'Ejukame Jenitaru Huni ihijihuni vajijino maranihuniji nimai roji'i hiju '&#250;mana.</div><div class="s">Jesune 'Ee Pierisiparu</div><div class="r">(Maka 3:20-30; Ruku 11:14-23)</div><div class="p"> 22'Enakaivo ea 'ahopo ea ka'ene 'avena sise'i ajimarena ira pa'warame 'ee nia paniri'inijaho ahema apene Jesuni roume Hura vejume ea kajaho nia nirie ira 'waramana. 23'Ejumakamareja eaka mapoka kajija oja hwa'usunaha'eme ij&#225; 'wava '&#218; Hu Teviti Oni Hariha pana raka? 'wavara. 24'Ejumakame Parasiapo ij&#237; henareja ij&#225; 'wava Hura 'avena sisea pasioma kaivo Pierisiparu ka'ene 'avena siseijihipuni natohwijara siomau 'wavara. 25'Ejume Jesura puni vwihaiji kimarena Hu pu ij&#225; 'iama Ara 'ahosupo riri ahaame ara'ipisa niho'o 'aha josu pahija'a. 'Eje kwaa 'ahosupo riri ahaame pu hina 'arahi'i hi'ipisa niho'o pa'areja'a. 26'Ena'omo Setanira 'urine 'ori'ini riri aha'ipisa hu ich&#225;'ina'e areri namija'e? 27'Enavo jara vwihajujaho Nara 'avena sisea ka'ene siomahujaho Pierisiparura reju'e siomahu 'wavu kaivo irahuni harurijara rejakame joni harihija 'avena sisea kajaho sioma'eja? Ijihuni hahi joni harihija kajipo ja nahamahuna. 28'Enajihuna'e Na Godoni 'Avenijara veje 'avena sisea siomaujaho Godoni arijaho nikino joni vaji roana. 29Ich&#225;'ine ea pina va'e ea ka'ene harusini jihuni sea ajime Huni 'iruma 'eka va'ena? Hu maijaho maraku'a ea ajisina kajaho kamomapi nina'i kaivo iji'a huni 'iruma kajaho nesi 'eka va'amana.</div><div class="s">Sisea Ka'ene Niho'o Pavwihana Arehunijina</div><div class="p"> 30Ea ka'ene Na hu'&#250;mo parenujaho hu Nuni pwina pana. 'Ene ea na hu'&#250;mo parene ea nianaujaho hu veju'e pu jirijiri va ranavura. 31'Enakaivo Na nimaa nimai ja 'waravu. Ea ka'ene sisea vene 'ee ea rona'avajaho Hu vwihania arehuna. 'Enavo Godoni 'Aveniji rona'avajaho Hu niho'o pavwihane arehuna. 32'Ene ea irahipo Ema Puni Harihijihuna'i ira sisea 'wa'avajaho puni sisea vwihanie arehuna kaivo Godoni 'Aveni jihuna'i sisea 'wa'avajaho Hu niho'o puni sisea iviamaa pavwihanie areme 'ee vea ka'ene pu kwamasa'avari t&#250;na'ijaho pavwihanie arehuna.</div><div class="s">Icha 'Ee Huni 'Ina</div><div class="r">(Ruku 6:43-45)</div><div class="p"> 33'Enakaivo icha maijara mamai re'amajaho huni 'ina 'u'o mavarasa'ina rehuna. 'Ene icha kajara sisea re'amajaho huni 'inijaho niho'o sisea rehuna. Icha'ina punijino icha irakijija kima hehuna. 34'Enakaivo ja iviamaa hijujija tapara sisesa ijina. 'Ena'omo ja ich&#225;'ina'e unenu'u pina ka'ene maijaho 'wahune? Irijija raka ka'ene oja vaji rarejujiru 'wavura. 35'Enakaivo ea ka'ene puni oja vaja ariramaaru navujija vwiha maaru vwihana 'waravura. 'Eju'e ea ka'ene puni oja vaja sisearu navujija sisearu 'waravura. 36'Enavo Na ja 'waravu. Ira sisea mapoka ka'ene emaapo majikarino 'wavukija vea ka'ene Godira mwe'akaki 'otua ve'amani veijino ijaho aporuhuna. 37'Enakaivo ij&#237; ira ka'ene ara 'waramu kajara rejakame Godi ja ea arira 'i'ena 'ee joni ira kajara rejakame Godi ja namahuna 'iamana. 38'Ejumakame ij&#237; Sikuraipia 'ee Parasi ijipo Jesu ij&#225; 'wava Najuhi'ine n&#250; ura Ara unenu'u pina ka'ene ea areri paveji'iniji veja kava 'wavara.</div><div class="s">Emapo Areri Pavejuji Veja Ka'iro Mi'imi'ivajina</div><div class="r">(Maka 8:11-12; Ruku 11:29-32)</div><div class="p"> 39'Ejume Hu eha vene ij&#225; 'iama Ea ka'ene niho'o sisea ani ani veji'inakije Nara ea areri pavejuri uneunechiji naja'urono 'warivu. Na unenu'u pina ea areri pavejujaho panajahuna vo poropeti Jona renajiru najahuna. 40Ij&#237; ea ka'ene Jonana 'wavu kajaho na'ia no'opisune vea no'opisu ijano kija natohwa huni tei vaji namana'omo Ema Puni Harihiji 'u'o ija'ina na'ia no'opisune vea no'opisu ijano mwe'i vaji nahuna. 41'Enakaivo vea ka'ene Godira 'otua ve'amani veijino ea ka'ene Niniva orijija pu Godoni una'i ja pu'&#250;mo namine ja namahuna. Ijihuni maijaho Jonara najahaji pu hene nimai ronareja puni sisea arevara. 'Enak&#250;ne heha! Ea ka'ene Jona asimani Eijaho nimaa iki joni vaji hinu. 42'Ene vuk&#250;'o vea ka'ene Godira 'otua ve'amani veijino vea va'e 'onu karo'i puni kwinia ka'ene hinujara Godoni una'i ja pu'&#250;mo namine ja namahuna. Ijihuni maijaho ike kwinia karo'i kwaa jori hinujaho roe Saramanira kora mamaiji 'waravume henana. 'Enak&#250;ne heha! Ea ka'ene Saramani asimani Eijaho iviamaa iki joni vaji hinu.</div><div class="s">'Avena Sisei K&#250;'o 'Unama Rohunijina</div><div class="r">(Ruku 11:24-26)</div><div class="p"> 43Vea ka'ene 'avena sisea emahuni haha 'ahi hinujara ru'e'unujaho hu va'e kwaa toa pa'ajino va'e ojuta hwehuna samujaho pakamuna. 44'Enare'e hu ij&#225; rohuna Na k&#250;'o 'unama va'e ruha ka'ene nara hijujino va'uma. Hu 'unama vai'i kavu'e ruha kajaho ea pahiju kaivo t&#250;a 'anae amairiana. 45'Enareje hu va'e napuhwaha 'avena sisea 'aho'a iropu no'o ajisinijija aherama roe ij&#237; hihuna. 'Ena'avo maraku'ijaho eakaho sise'i hinana vo iviamaa hami sisemai hina parahuna. 'Enajihuna'e ja ea ka'ene siseaka iviamaa hijukija ija'ina renahuna 'iamana.</div><div class="s">Jesuni Oha 'Ee 'U'uhija</div><div class="r">(Maka 3:31-35; Ruku 8:19-21)</div><div class="p"> 46Jesuho mai'o hine eka mapoka kajihi vu'a 'warama apena va'eme oaha 'ee 'u'uhwaha ma'ahi namiji'i Hu vu'a 'wara'irono savara. 47'Ejumakame ea pini henarena Jesu ij&#225; 'wama Ike hena ohuna 'ee 'u'uhuana ma'ahi namine A vu'a 'wara'i veju 'wamana. 48'Ejumakame Jesura hu eha vene ij&#225; 'wama Nuni oha irane? 'Ee Nuni 'u'uhija irahije? 49'wa'i kaivo Hu Huni tisaiporu iji pijihi'i ij&#225; 'iama Ike kima! Nuni ohija 'ee 'u'uhija ikena. 50Ea ka'ene Nuni Oma ak&#250;pa 'ahi hinujara ura renujiru venujaho Nuni vwee 'ee ma'ine 'ee oha 'iamana.</div>
 </div>
 </div>
</div>

'E'eme ijihuni túna'i Sapati veijino Huni tisaiporu pu'úmo konesa juari 'uraha va'eme pu matunavume konesa 'eka ijara. 'Ejume Parasiepo kame Jesu ijá 'wava Jua puni varapijaho Sapatia juasi'i 'iruma pa'ekura kaivo Oni tisaiporu hine 'iruma 'eka iju 'wavara. 'Ejume Jesura ijá 'iama 'Ú ja Godoni ira vaja pataha kavure? Na'ia pini Tevitira pwehwa pu'úmo matunavumakame vejajaho ja patahare? Pu ijí Temiporu kajino va'e arumareja ijí puretia ka'ene ea mapoka paijura ka'ene hu pwehwa pu'úmo 'eke ijajaho pirisitiapo pupuso ijura'e ja patahare? 'Ene Mosisi oni tamanijara ea ka'ene Godoni kaukara 'ajohi'inijihi rona 'waramajaho ja pataha hejara raka? Pu ijí tamana Sapatia vea kajaho pu Temiporu vaji pirisitia varapi 'waramaja'ina pavejura kaivo pu sisea pavejara. 'Enakaivo na nimai ja 'waravu Ea ka'ene ike Temiporua asima paranajaho iviamaa ikeho naminu. 'Ena'omo jara ijí Godoni ira vaji raka ka'ene 'warama kajihuni maiji hena ka'ipisa Na ema kime temukavujara ura renu kaivo jara Nuni swasa vejujaho Na ura parenia'a. 'Enakaivo ja ea ka'ene sisea pavejajihi puna'i sisea paveja'a. 'Enakaivo Ema Puni Harihijaho ijí Sapatia kajihuni Natohwa 'iamana.


'Enarena Jesuho ijí ruha kajaho are'i kaivo sinakoku naminujino va'ana. 'Enakaivo ijino ea pina ija u'uraji'ina hinuna'omo ea 'ahopo Jesu nama'i 'ahiumakame Hu apome ijá 'wava 'Ú ea 'aho'a'e Sapatia vei vena'e marani'amajaho arerina'aho pane? 'wavara. 'Ejume Jesura ijá 'iama 'Ú joni ei pini sipia rukina re'ira'omo Sapati kajino ma'oa vaji 'o'ipisa ja pa'ena apene 'ajiva raka? Nú emaakipo sipia asitahara'omo nú Sapati kakino 'unama mai ve'avajaho areri rehuna 'iamana. 'E'ikaivo ea ka'ene ija sisea kajaho ijá 'wama Ija ahasirima 'wavume hu ija ahasirimajaho huni ija kajaho ni'aha kwino maranarena ija ropuna ijí vare'i renana. 'Ejumakame ijí Parasia kajipo va'e ahuma hine ichá'ina'e Jesu 'anahuniji 'wavi'i hijara.

'Ejumakamarena Jesuho ijí henarena Hu ijí sea kajaho are'i kaivo ariha va'ume ea niho'o mapoka'e Hu 'arariha va'ume Hura ea ka'ene atama rukinijija vejume maraniara. 'Ejumakame Hura raka ka'ene vena kajaho ea 'aho'a pa'wara'avarono Hu pu 'waramana. 'Enakaivo raka ka'ene nitama Godoni ira vaji poropeti Aiseara 'waramajaho nimai renana. Godira ijá 'warumana
Ikaho Nuni pwea ka'ene Nara iji pijahujina. Na Hu oja mahu. 'Ene Na Hu niho'o kavujaho teamanima paranuna'omo Na Nuni 'Avena Hu samahuna. 'Ejakame Hura Jenitaru 'otua arira vetihuna.
'Ene Hu ea pa'urarahune 'ee Hu ira ajira ea pa'ananajihune 'ee Huni ira ma'aha rira majikari pahehuna. 'Enakaivo hwa'ohapo irasahe navujaho Hu paveje tu'usunaha arihuna. 'Ene vena ka'ene utahu va'o ma'uaku'wi renujaho Hu paveje utahuna. Ijihuni maijaho Hura veje ariramaa rene asitaha parahuna.
'Ejukame Jenitaru Huni ihijihuni vajijino maranihuniji nimai roji'i hiju 'úmana.


'Enakaivo ea 'ahopo ea ka'ene 'avena sise'i ajimarena ira pa'warame 'ee nia paniri'inijaho ahema apene Jesuni roume Hura vejume ea kajaho nia nirie ira 'waramana. 'Ejumakamareja eaka mapoka kajija oja hwa'usunaha'eme ijá 'wava 'Ú Hu Teviti Oni Hariha pana raka? 'wavara. 'Ejumakame Parasiapo ijí henareja ijá 'wava Hura 'avena sisea pasioma kaivo Pierisiparu ka'ene 'avena siseijihipuni natohwijara siomau 'wavara. 'Ejume Jesura puni vwihaiji kimarena Hu pu ijá 'iama Ara 'ahosupo riri ahaame ara'ipisa niho'o 'aha josu pahija'a. 'Eje kwaa 'ahosupo riri ahaame pu hina 'arahi'i hi'ipisa niho'o pa'areja'a. 'Ena'omo Setanira 'urine 'ori'ini riri aha'ipisa hu ichá'ina'e areri namija'e? 'Enavo jara vwihajujaho Nara 'avena sisea ka'ene siomahujaho Pierisiparura reju'e siomahu 'wavu kaivo irahuni harurijara rejakame joni harihija 'avena sisea kajaho sioma'eja? Ijihuni hahi joni harihija kajipo ja nahamahuna. 'Enajihuna'e Na Godoni 'Avenijara veje 'avena sisea siomaujaho Godoni arijaho nikino joni vaji roana. Ichá'ine ea pina va'e ea ka'ene harusini jihuni sea ajime Huni 'iruma 'eka va'ena? Hu maijaho maraku'a ea ajisina kajaho kamomapi nina'i kaivo iji'a huni 'iruma kajaho nesi 'eka va'amana.

Ea ka'ene Na hu'úmo parenujaho hu Nuni pwina pana. 'Ene ea na hu'úmo parene ea nianaujaho hu veju'e pu jirijiri va ranavura. 'Enakaivo Na nimaa nimai ja 'waravu. Ea ka'ene sisea vene 'ee ea rona'avajaho Hu vwihania arehuna. 'Enavo Godoni 'Aveniji rona'avajaho Hu niho'o pavwihane arehuna. 'Ene ea irahipo Ema Puni Harihijihuna'i ira sisea 'wa'avajaho puni sisea vwihanie arehuna kaivo Godoni 'Aveni jihuna'i sisea 'wa'avajaho Hu niho'o puni sisea iviamaa pavwihanie areme 'ee vea ka'ene pu kwamasa'avari túna'ijaho pavwihanie arehuna.


'Enakaivo icha maijara mamai re'amajaho huni 'ina 'u'o mavarasa'ina rehuna. 'Ene icha kajara sisea re'amajaho huni 'inijaho niho'o sisea rehuna. Icha'ina punijino icha irakijija kima hehuna. 'Enakaivo ja iviamaa hijujija tapara sisesa ijina. 'Ena'omo ja ichá'ina'e unenu'u pina ka'ene maijaho 'wahune? Irijija raka ka'ene oja vaji rarejujiru 'wavura. 'Enakaivo ea ka'ene puni oja vaja ariramaaru navujija vwiha maaru vwihana 'waravura. 'Eju'e ea ka'ene puni oja vaja sisearu navujija sisearu 'waravura. 'Enavo Na ja 'waravu. Ira sisea mapoka ka'ene emaapo majikarino 'wavukija vea ka'ene Godira mwe'akaki 'otua ve'amani veijino ijaho aporuhuna. 'Enakaivo ijí ira ka'ene ara 'waramu kajara rejakame Godi ja ea arira 'i'ena 'ee joni ira kajara rejakame Godi ja namahuna 'iamana. 'Ejumakame ijí Sikuraipia 'ee Parasi ijipo Jesu ijá 'wava Najuhi'ine nú ura Ara unenu'u pina ka'ene ea areri paveji'iniji veja kava 'wavara.


'Ejume Hu eha vene ijá 'iama Ea ka'ene niho'o sisea ani ani veji'inakije Nara ea areri pavejuri uneunechiji naja'urono 'warivu. Na unenu'u pina ea areri pavejujaho panajahuna vo poropeti Jona renajiru najahuna. Ijí ea ka'ene Jonana 'wavu kajaho na'ia no'opisune vea no'opisu ijano kija natohwa huni tei vaji namana'omo Ema Puni Harihiji 'u'o ija'ina na'ia no'opisune vea no'opisu ijano mwe'i vaji nahuna. 'Enakaivo vea ka'ene Godira 'otua ve'amani veijino ea ka'ene Niniva orijija pu Godoni una'i ja pu'úmo namine ja namahuna. Ijihuni maijaho Jonara najahaji pu hene nimai ronareja puni sisea arevara. 'Enakúne heha! Ea ka'ene Jona asimani Eijaho nimaa iki joni vaji hinu. 'Ene vukú'o vea ka'ene Godira 'otua ve'amani veijino vea va'e 'onu karo'i puni kwinia ka'ene hinujara Godoni una'i ja pu'úmo namine ja namahuna. Ijihuni maijaho ike kwinia karo'i kwaa jori hinujaho roe Saramanira kora mamaiji 'waravume henana. 'Enakúne heha! Ea ka'ene Saramani asimani Eijaho iviamaa iki joni vaji hinu.


Vea ka'ene 'avena sisea emahuni haha 'ahi hinujara ru'e'unujaho hu va'e kwaa toa pa'ajino va'e ojuta hwehuna samujaho pakamuna. 'Enare'e hu ijá rohuna Na kú'o 'unama va'e ruha ka'ene nara hijujino va'uma. Hu 'unama vai'i kavu'e ruha kajaho ea pahiju kaivo túa 'anae amairiana. 'Enareje hu va'e napuhwaha 'avena sisea 'aho'a iropu no'o ajisinijija aherama roe ijí hihuna. 'Ena'avo maraku'ijaho eakaho sise'i hinana vo iviamaa hami sisemai hina parahuna. 'Enajihuna'e ja ea ka'ene siseaka iviamaa hijukija ija'ina renahuna 'iamana.


Jesuho mai'o hine eka mapoka kajihi vu'a 'warama apena va'eme oaha 'ee 'u'uhwaha ma'ahi namiji'i Hu vu'a 'wara'irono savara. 'Ejumakame ea pini henarena Jesu ijá 'wama Ike hena ohuna 'ee 'u'uhuana ma'ahi namine A vu'a 'wara'i veju 'wamana. 'Ejumakame Jesura hu eha vene ijá 'wama Nuni oha irane? 'Ee Nuni 'u'uhija irahije? 'wa'i kaivo Hu Huni tisaiporu iji pijihi'i ijá 'iama Ike kima! Nuni ohija 'ee 'u'uhija ikena. Ea ka'ene Nuni Oma akúpa 'ahi hinujara ura renujiru venujaho Nuni vwee 'ee ma'ine 'ee oha 'iamana.

Mihaino ny Matiu 12