20
Mini ɠa Yesu ná-zobogi zeɠezu ná?
(Matiyo 21:23-27; Maleke 11:27-33)
1Tɛi Yesu ɠɛni nuiti kalasu naama voloi gila GALA sei ʋɛlɛi wu, é ɗa Woo Niinɛ Ʋagɔi laazeeli, zalaɠa ɠula ɠundiɠiiti ta tɔ kalamɔinti, naa ʋɛɛ totuɠɔiti ba, ti maaɓuɠani ba, 2ti ɠɛ ma: «Bo gi ma: Zobo kpɛgele ɠa è niima vaiti kɛɛzu la? Ɓɛ ɠa é ma zobogi vea è ya?»
3É ti wooɠaaʋoteni, é ɠɛ ti ma: «Nà ɓalaa, gaazaɠa gila ka bɛ̀ ga gè bo wo ma. 4Ɓɛ ɠa é zobogi veeni Zan ʋɛ ga é ɗa ɓatizei wo? GALA ge ɠɛni de, ɓaa nuiti kɛni de?»
5Ti yɛ sulatilatisu yɔɠɔzu, ti ɗa ɠɛ ma: «Ni ada ɠɛɛna ma: ‹GALA ge ɠɛni de,› toɠa ɠɛ ade ma: ‹Lee vaa zu mu wo la ɠɛni laani Zan la?› 6Kɛlɛ ada ɠɛɛna ma mɔnɔ: ‹Nuiti kɛni de,› nuɓusɛiti pɛ ta ade zɔɔ ga kɔtui, tɔɔzei ti pɛ ti laaʋɛ da ga Zan ɠɛni ga GALA goo wo nu.» 7Ti zɛba ti gooɠaaʋote, ti ɠɛ ma: «Gi la kwɛni.»
8Yesu ɠɛni ti ma: «Nɔ̀un nà ɓalaa gè la zobogi nii zeɠezu lɛa ga woye pɛ, nii gè niima vaiti kɛɛzu la.»
Faalaalii é ʋilɛ kpele makɛ nu ɲɔiti ba
(Matiyo 21:33-46; Maleke 12:1-12)
9Yesu tɔɔzeini ga niima vaalaalii woga bɛbɛi ma, é ɠɛ ma: «Zunu ɠila ge leezɛn ɓelei laani, é kaliva kpele makɛ nua ma, é li zou ɠili su, é lɛbi ná. 10Naama waai ɠula yeeɠɛɠalai zeeliai ma, é botiɠɛ nu leʋeni kpele makɛ nuiti ma, ga ti daamiizuʋɛ ve kpele ɠaawaai zu. Kɛlɛ kpele makɛ nuiti ti botiɠɛ nui loɠani, ti zeaɲakai ɠaaɠale ma. 11Kpele kɛɛ nui botiɠɛ nui velesiɛi leʋeni ʋolu. Kpele makɛ nuiti ti doɠani ɓalaa, ti poomu, ti zeaɲakai ɠaaɠale ma. 12Kpele kɛɛ nui zɛba é botiɠɛ nui zaʋasiɛi leʋe, kpele makɛ nuiti ti maawana ɓalaa, ti pili ya.
13«Kpele kɛɛ nui ɠɛni ma: ‹Lee ɠa nà kɛ? Nà nɛ̀ɛbɛ loun zunui leʋesu, tanisu ta unfe naa ma.› 14Kɛlɛ tɛi kpele makɛ nuiti ti kaani nɔ feya, ti ɠɛni ɓɔɠɔ ma: ‹Pogani zeɠe nui ɠa. Ade paa, de ná-poganii zeɠe ga adɔnɔ.› 15Ti kulani kpelei ʋa, ti paa.
«Lee ɠa kpele kɛɛ nui a kɛ ga tiye? 16Toɠa ʋa, é kpele makɛ nui naati paa, naa ʋoluma é kpelei ɠaliva taɠiligaa ma.» Ti naama wooiti mɛnigai ma, ti ɠɛni ma: «Naa la ɠɛa pɛ!»
17Kɛlɛ Yesu wɛlɛni ti ɠaazu, é ɠɛ ti ma: «GALA gooi nii ʋoluʋɛ ɠa ga lee mu:
‹Kɔtui nii pɛlɛ lo nuiti ti ɠɛlɛni ba,
naa ɠa kɛai ga sɔɓelama ɠɔtu wolai›?#20:17 Guy 118:22.
18Zɔi nɔpɛ é loozu kɔtui nii ma, naama nui ɠa ɓulukpulu. Zɔi nɔpɛ kɔtui nii a loo ma, ma nui wolowolo.»
19Tɔ kalamɔinti ta zalaɠa ɠula ɠundiɠiiti ti ɠɛni pɔ ga ti yeeʋɛɛ ma gaamanɔ, kɛlɛ ti luani bɛbɛi ʋa. Tɔɔzei ti gaaɠaani ga tiya ɠa Yesu faalaalii naa wogai ta-vaa zu.
Mului zala vai Sezaal ma
(Matiyo 22:15-22; Maleke 12:13-17)
20Ti tɔɔzeini naazu ga wɛlɛa Yesu ma fɛfɛ. Naa maaʋele ma, ti nui tanigaa leʋeni Yesu ma, niiti ti ɓɔɠɔ ɠulani eɠɛ telebo nu. Naati ti ʋaani ga ti Yesu zo tɔ ɓɔɠɔi daawooiti ba, ti ʋa dɔ zou zɛʋɛ ɠundiɠii yeezu, nii zobogi bɛ ga é ma lukpɔi ɠaaleʋe. 21Naama nuiti ti gaazaɠani, ti ɠɛ ma: «Kalamɔn, gi kwɛni ga ɗa ɓɔɛzu, è ɗa kalagi wo sɔledai zu, naa ʋoluma è la zeelɔzɔɠɔzu ɠɛɛzu nuiti ba, kɛlɛ ɗa kalagi wosu ga gaamai pɛ, é lo naa ʋa, ʋelei GALA ge pɔ ga nu ziɛ la. 22Bo gi ma mu: Tɔgi vaaʋɛ nɛi bu ga ade mului zala Wɔlɔme masagi Sezaal ma, ɓaa de mina sala ma?»
23Kɛlɛ Yesu ta-yaava ɠeleɠelegi ɠaani. É ti wooɠaaʋoteni, é ɠɛ ti ma: 24«À wali ɠae gila dɛɛ lɛɛ ga ze. Ɓɛ maaniini ta daasei ka é ma?» Ti gooɠaaʋoteni, ti ɠɛ ma: «Sezaal ʋe.»
25É ɠɛni ti ma naazu: «Deɠɛmu, nii é ga Sezaal nɔnɔi, à naa ve Sezaal ya, nii é ga GALA nɔnɔi, wo naa ve GALA zea.» 26Ti la ɠɛni zooni ti ʋa so ná-kpɔɛzuɠulai tanɔpɛ su bɛbɛi ɠaazu. Kɛlɛ tɔun ti laavɔɔni ga ná-gooɠaaʋotegi, ti maaɠɛ kpɔ.
Maaɠaalii é lo gɔvɛiti buzeɠe vai ʋa saai ya
(Matiyo 22:23-33; Maleke 12:18-27)
27Saduseyɛinti ti ʋaani pɔ bɛ. Naati ka ti ɠɛ gɔvɛiti ti la wuzeɠezu, ti ʋa ɠula saai ya. Ti niima ɠaazaɠagi woni da, ti ɠɛ ma: 28«Kalamɔn, Moize ná-sɛʋɛiti su, é niima levei veeni ade ya, é ɠɛ ma: ‹Ni zunui ta kɛɛɠɛloin a zaana, anzai bɛ, tama é la doun yɛni ga ʋoluʋelei, zunui naa maanɛɛʋɛ ga é ná-poanzai zei ga anza, nii a kɛ é kɛɛɠɛloin ma zuwui makɛ.›#20:28 TSV 25:5. 29Tama, ɠɛɛɠɛloun lɔfela ɠɛni ná. Ma mɔungi vului ɠɛɛni, é za, é la doun yɛni. 30Felesiɛi poanzai zei, 31saʋasiɛi ɓalaa, ti lɔfela pɛ ti kɛɛni ɠana nɔ, ti pɛ ti za, ti la doun yɛni. 32Gaaɓelasu, anzanui ɓalaa za. 33Siɛgi zu niina gɔvɛiti ti wuzeɠezu la, ti ɠula saai ya, ɓɛ ɠa nɔnɔ ɠa ɠɛ ga anzai? Tɔɔzei seiʋɛ ti lɔfela pɛ bɛ ga anza?»
34Yesu ti wooɠaaʋoteni, é ɠɛ ma: «Niima eteai zu nuɓusɛiti ta anzaiti seizu, anzanuiti ti ɗa zei zinigiti bɛ. 35Kɛlɛ niiti ta zoloo ga ti tɔnɔ zɔlɔɔ etea niinɛi zu é ʋaazu, gɔvɛiti buzeɠe ziɛgi zu, ti ɠula saai ya, naati ti la mɔ anza zeɠea, ti la mɔ zeiɗa zini bɛ. 36Ti la mɔ zooga ɓalaa zaazu, tɔɔzei ta ɠɛ eɠɛ geezuɠeelaiti. Ta ɠɛ ga GALA dointi, mazɔlɔɔ ti wuzeɠea, ti ɠula saai ya. 37Moize kulaʋɛ kɛlɛma kpezekele ga gɔvɛiti ta wuzeɠe, ti ɠula saai ya, ga naama wooi maaʋele nii é sɛʋɛni, é lo kpɔvɔ goi ʋa, siɛgi zu é Maliɠii lolisu la ga Abalaame, Izaake, ta Zakɔɓe ta-ƓALAGI.#20:37 Ɛgz 3:6. 38GALA ge la ga gɔvɛiti ta-ƓALA, kɛlɛ toɠa ga fulu nuiti ta-ƓALAGI. Mazɔlɔɔ nuiti pɛ ta vulua GALA gaazu.»
39Tɔ kalamɔin tanigaa ti ɠɛni ma: «Kalamɔn, è ɓɔɛʋɛ ga pagɔ.» 40Mazɔlɔɔ ti yii la mɔ ɠɛni lɔɔzu, ti ʋa gaazaɠa.
Kilista ta Davide ti yɔɠɔzuʋɛ
(Matiyo 22:41-46; Maleke 12:35-37)
41Yesu ɠɛni ti ma: «Toɠa ɠale, Kilista ɠa loli ga Davide mavofodai? 42Tɔɔzei Davide ɓɔɠɔi ɠa bosu GALA Sɛʋɛi ma wuye zɛʋɛi zu, é ɠɛ ma:
‹Maliɠii GALA ge ɠɛni Màliɠii ma:
Zei zèezazuʋɛ,
43eyɛsu gè è zili nuiti kɛ ga ɗa-ɠɔɠɔloma anii.›#20:42-43 Guy 110:1.
44Davide ɠa tolisu ga tɔun Maliɠii, é leʋe ɠale mu, é ɗa ɠɛ ga naa mavofodai?»
Tɔ kalamɔinti ta-ʋeelalai
(Matiyo 23:1-36; Maleke 12:38-40)
45Siɛgi zu bɛbɛi pɛ ge ɠɛni woilosu la goo ma, Yesu ɠɛni ná-kaladopoiti ma: 46«À dama ga tɔ kalamɔinti, niiti ti-yiimai ga ti ɗa ziɛziɛ seɠe wolaiti su, ta ti wɔinɗai ga ti ɗa ti luʋɔ kɛlɛmaʋɛti. Lɛbiya zeizuʋɛti nɛai ti ʋɛ GALA dɛbi ʋɛlɛiti bu, ta seizu ʋagɔiti fɛti laami wosuʋɛti. 47Ti ɗa poanzaiti kɔligiti kula ti ya, ti ɗa GALA fali zuɠoozagiti kɛ, nii a kɛ nuɓusɛiti ti ʋa ɗa ti ɠa. Ta-ʋeelalai wola ɠa ɲɔu ti ma.»