Mat 5
5
Ke lu kejuŋ se ghel ghɛ ɛ́ nɛɛyen kenəə kɛ Feyine kɛŋen
(Luk 6.20-23)
1Jesus yɛn ngose wel, è kok se kfən è diom, ghon-ɛyfɛl nə wene báksén wen. 2Əb me kɛɛte se yɛ dinte əbnəə se ghene ge:
3Ke lu kejuŋ se ghel ghɛ ɛ́ tanen se keyioy,
bek ge ɛysak əbfon ɛyyio lu yɛ́ ghene.
4Ke lu kejuŋ se ghel ghɛ ɛ́ diyen,
bek ge Feyine náà chəmsen ghene.
5Ke lu kejuŋ se ghel ghɛ ɛ́ liɛn ngeŋse ghen ɛ ntiɛ,
bek ge ghene náà yiɛ ketuu ntiɛ.
6Ke lu kejuŋ se ghel ghɛ yafen jeŋ se yɛ nɛɛye kenəə kɛ Feyine kɛŋen,
bek ge Feyine náà nɛɛy é ghene yɛ lu ɛkulen.
7Ke lu kejuŋ se ghel ghɛ ɛ́ koosen ɛysen,
bek ge Feyine náà koosen ɛysen se ghene.
8Ke lu kejuŋ se ghel ghɛ tetem ə ghene laanen,
bek ge ghene náà yɛn Feyin.
9Ke lu kejuŋ se ghel ghɛ ɛ́ nɛɛyen ge ghele yɛ chii nɛ̀ əmnyiaŋe,
bek ge ɛ́ náà yɛ toŋte ghene ge ghon ə Feyin.
10Ke lu kejuŋ se ghel ghɛ ɛ́ nəksen ghene ge yi ka ɛ́ nɛɛyen kenəə kɛ Feyine kɛŋen,
bek ge Feyine náà yɛ lu əbfon ə ghen.
11Ke lu kejuŋ se ghɛn ɛ lefɛ ghele tɛylen ghɛn, nəkse ghɛn, gese toye əbnəə ɛ ghɛn əbghun ɛ jiise ɛ jiise bek mɛ. 12Ghɛn yɛ saŋle gese chɛklee, bek ge əbmakte ə wɛne lu náà se ɛydio ɛyyio. Lu sɛy ka ɛ́ nè nəksen ghele ntum nə Feyine ghɛ ɛ́ nè shiin se mbiy se ghen.
Fengwaŋ ghene Ɛybane
(Mak 9.50; Luk 14.34-35)
13Ghɛn lu ɛ mbi fɛn ka fengwaŋe lu ɛ mbas. Fengwaŋe lòò è jia yɛ lem, fene jii wiy yɛ lòó ɛ́ nɛɛy é fe kase yɛ lem. Ɛyfɛle tene jia bo yɛ lu chia kɛn ge ɛ́ səs ɛ bɛy é ghele yɛ chia ɛ ten nɛ̀ ɛvəə.
14Ghɛn lu ɛybane yɛ́ mbii. Ntɛk lu ɛ kfən, é ɛy jia yɛ lɛynen. 15Ɛ́ sɛɛ chəke kekaaken, ghàà ɛ́ kfəəse ɛyshaa nkaa; ɛ́ chəke, ɛ́ tom nɛ lu ɛ ketuu ketatan ka ke yɛ nɛɛy nɛ wel əbjim ɛ ndaa kiile ɛyban. 16Ghɛn yɛ nɛɛy əbnəə əbjuŋe kɛn ɛ jii nɛ̂ ghan ka ghele yɛ yɛn me kokse Ba ə wɛn wɛ əb luun ɛ ɛyyio.
Ɛyyiɛke kum nchil
17Ghàà ghɛn yɛ kwaate ge mɛ gwiy se buuse nchilse Moses gese nɛ̀ əbnəə wɛ ghele ntum nə Feyine nè nyaken. Mɛ báà gwiy se buuse əbghene, mɛ gwiy se nɛɛy ge əb kwɛn. 18Mɛ suuy əbluuy se ghɛn ge ka ɛyyio ghene ntiɛ bo bɛɛyen, fenəətese, kene fe laaye naa lɛɛy, jia yî tisen se nchil buu ge əbnəə ten əbjim yî kwɛn. 19Ke me se lu ge naa ndɛ wɛ əb chèmè kolen kɛn feleeŋese ɛ məme nchil, nɛɛye nɛ ghele nduu ka wen, əb yî yɛ lu kenləysene wel ɛ məme ɛysak nə Feyine. Dî nɛ naa ndɛ wɛ əb lɛmen nchil nɛ̂ shin gese dinte se ghele yî yɛ lu wel əbghaken ɛ məme ɛysak nə Feyine. 20Mɛ se suuy se ghɛn ge ɛychii ə yɛne jia yɛ laane chia yɛ ndintese tesak ghene yɛ ghele kenone Falisee, é ghɛn jia yî lii se Feyine ɛysak ɛ ɛyyio.
Ɛyyiɛke kum ɛyyafse ɛytem
(Luk 12.57-59)
21Ghɛn yiomen ge ɛ́ nè suuy se ghele se əmməən ge: Ghàà wel yuy wel, nɛ naa ndɛ yuy wel, ɛ́ sak wen. 22Mɛ me se suuy se ghɛn ge: Wel yafse ɛytem se wan-no ə wen, fene ɛ́ sak wen; wele tɛy wán-nyii, fene ɛ́ sak wen. Wele toŋte wán-no ə wen ge kengoo, fene əb se nduu ɛ kemboo əbvəs. 23Ke me se lu ge wɛ̀ loo fo ɛyfô se Feyine ɛ ketatan ɛyfô, è kuume fo ge wan-no ə viɛ ki kenəə kum wɛ̀, 24wɛ̀ vəse ɛyfô ə yiɛ kɛn naa mbiy ketatan fô, è ndu, é ghɛne wan-no ə viɛ gwiy se əbchio əbmok, é wɛ̀ me gwiy è fo ɛyfô ə yiɛ se Feyine.
25Wel gham wɛ̀ è liɛ è yɛ nduu so se ndaa-nsak, wɛ̀ mɛyse kenəə ten nɛ ɛ́ bɛɛy ghàà chin fo, buu dî əb ndu vii wɛ̀ se keghoo nə wel ɛytenen nsak, é wel ɛytenen nsak fo wɛ̀ se wele nchil, ɛ́ me vii wɛ̀ se nchak. 26Ɛ́ vii di, é wɛ̀ jia nɛ̂y fəy se fô buu ge wɛ̀ lak njio nɛ̂ yi ɛy mɛy.
27Ghɛn yiomen ge ɛ́ nè suuy ge: Ghàà wel liɛ wiy ə wel. 28Mɛ me se suuy se ghɛn ge naa ndɛ wɛ əb kiyen əbvii nɛ̀ nseemese lu nɛ əb liɛ əbvii nɛ̂ vi ɛ wen ɛytem. 29Loo lu ɛyshiɛ ə yiɛ yɛ əbkoy əbtaa yɛ lobte wɛ̀ ge wɛ̀ nɛɛy mbee, wɛ̀ chok è maay. Ke jofe ge wɛ̀ lɛy ɛybee əbghun nə wɛ̀ ɛylee chia ka ɛ́ mak wɛ̀ se kemboo əbvəs. 30Loo lu əbkoy ə viɛ əbtaa yɛ lobte wɛ̀ ge wɛ nɛɛy mbee, wɛ̀ ten è maay. Ke jofe ge wɛ̀ lɛy ɛybee əbghun nə wɛ̀ ɛylee chia ka əbghun ə viɛ əbjim náà ndu ɛ kemboo əbvəs.
Ghàà wel jum wiy ə wen
(Mat 19.9; Mak 10.11-12; Luk 16.18)
31Ɛ́ nè suuy sɛy ge wel loo jume wiy ə wen, əb nyak ŋwaale è fo se wen yɛ ɛy dinen ge ghene wen giabsenmen. 32Dî mɛ me se suuye se ghɛn ge, naa ndɛ wɛ əb jumen wiy ə wen, buu ge əbvii ten dì shi kejɛl, lu nɛ əb nɛɛy ge wiy ə wen yɛ lu kejɛl. Nɛ naa ndɛ wɛ əb chɛmen əbvii wɛ əb fəyen lum lu nɛ əb nɛɛy mbee bek ka əbvii wɛ̂ ten ko bo bɛɛyen wiy ə lum nɛ̂ vi.
Ghàà wel kan kenəə
33Ghɛn yiomen ka ɛ́ nè suuyen se ghele se əmməən ge: Ghàà wel yiake kelek ə wen, wel nɛɛy kenəə kɛ əb leken se Báàba ge yi nɛɛy.
34Mɛ me se suuy se ghɛn ɛ leenen ge: Ghàà wel kan kenəə se nkan è toŋte ɛyyio bek ge lu kaba ə Feyin. 35Ghàà wel kan kenəə è toŋte ntiɛ bek ge lu kegokten kɛ Feyine tomen ɛvəə wen ɛ ten, nɛ ghàà wel kan è toŋte Jolesalem, bek ge lu ɛylake əbfon əbngaŋten. 36Ghàà chèmè kan kenəə è toŋte ketuu ə kiɛ, bek ge lòó wɛ̀ jia nɛɛy é nəŋ ɛ ten fəf, kene ge ɛy fin. 37Wele yɛ beeme kenəə, yɛ lu nɛ əb bééme beemen, è tun yɛ lu nɛ əb tun tunen. Kenəə gise se ten fene ke lòò se Satan.
Ghàà wel seese mbee nɛ̀ mbee
(Luk 6.29-30)
38Ghɛn yiomen ka ɛ́ nè suuy ge: Wel soo ɛyshiɛ ə yiɛ, wɛ̀ soo yɛ wene. Wele tɛl wɛ̀ è chok ɛyshoŋ, wɛ̀ tɛl sɛy wen è chok ɛyshoŋ. 39Mɛ me suuye se ghɛn ge: Wel nɛɛy mbee se wɛ̀, ghàà wɛ̀ seese nɛ̀ mbee. Wele tɛl wɛ̀ ɛ kegiɛke kɛ́ əbkoy əbtaa, wɛ̀ bense kelee əb mɛyse è tɛl. 40Yɛ lu ge wel somse wɛ̀ se fii ndəyse kenton nə wɛ̂ se makene, wɛ̀ mɛyse fo se limene. 41Wele kan ge wɛ̀ yiake əbtaŋ nɛ̀ kebame ə kii, wɛ̀ yiake ɛybaa so. 42Wele lon kefaa se wɛ̀, wɛ̀ fo; wele yɛ fòò kefaa se wɛ̀, ghàà wɛ̀ chiome.
Yɛɛ koŋe mbanen ə shiɛ
(Luk 6.27-28,32-36)
43Ghɛn yiomen ka ɛ́ nè suuyen ge: Yɛɛ koŋe sun ə shiɛ, bane ghele əbbaanese nə wɛ̀. 44Mɛ me se suuy se ghɛn ge: Ghɛn yɛ koŋe ghele əbbaanese nə ghɛn, jeme se ghel ghɛ ɛ́ nəksen ghɛn, 45ka ghɛne yɛ lu ghone Ba ə wen wɛ əb luun ɛ ɛyyio; bek ge əb nɛɛye nɛ chuy ə wen bane se ghel ɛbee, nɛ̀ se ghel ɛjuŋe gese nɛɛye nɛ ɛyghuu gwiye se ghel ghɛ luun ɛ titiy, nɛ̀ se ghel ghɛ wiyen ɛ titiy. 46Ghɛn lɛ koŋe kɛn ghel ghɛ ɛ́ koŋen ghɛn, é Feyine laame ghɛn naa ge ghɛn gese nɛɛy ghɛ ndun. Ghel ɛyfii shile lɛ nɛɛy wiy sɛy di-a? 47Ghɛn lòò è yɛ suŋnen kɛn se ghone-nyii, fene kenəə kɛ ndun kɛ ghɛne nɛɛyen lu ghɛ? Ghele əbtume ko nɛɛye sɛy dì. 48Ghɛn lu se yɛ nɛɛye əbnəə əbjim ɛ titiy kɛn ka Ba ə wɛn wɛ əb luun ɛ ɛyyio nɛɛyen.
©CABTAL, 2012
