Luku 6
6
Kuthɔnthɔŋɔŋ ku ba Malɔkɔ Mahemuwe maŋ
(Mathiyu 12:1-8; Maki 2:23-28)
1Yisɔs iŋ bakarandeni nama beŋ bi kɔŋ nde daŋande ka dumgbu ba ka muthɛri ka Malɔkɔ Mahemuwe maŋ. Bakarandeni nama beŋ bohe kaa kaŋ thinka muthɛri muŋ, e bindɛ muŋ ka sɔkiyuwa ka yɔnkɔ e bindɛ muŋ kɔ kaa kaŋ thɔma.#Dit 23:25 2Kɛrɛ biFaresini binɔndi bi pɛnkintiyande kɛndɛ beŋ thɔnthɔŋɔŋ bindɛ, na “Mbɛ ba beŋ niye ba tepe Siraŋ bakɛntuŋ baŋ ba thana niyo ka Malɔkɔ Mahemuwe maŋ?”
3Yisɔs mɛyiyɛ bindɛ, na “E beŋ niyeta hɛ karaŋ ba ni nde Dauda iŋ biya bi nde iŋ wundɛ ka biyasi haŋ beŋ naa kaho bindɛ kɔnthɔ? 4Wundɛ biyande ka banka ba ka Masaala baŋ e ka sɛkitha ŋatoŋ ŋa deŋo nde kɛndɛ ŋaŋ nɔŋ munkii ka Masaala, e ŋɛŋ thɔma e dunkuna ŋɛŋ ka biya bi nde iŋ wundɛ ka biyasi haŋ beŋ. Halisa wuŋ wu kɔŋ ma sɔkinɔkɔ Siraŋ bakɛntuŋ baŋ ba wɔ hɛna ba thɔma ŋatoŋ ŋaŋ ŋaŋ daŋandeŋ bafodeni beŋ.”#Lɛb 24:9 #1 Sam 21:1-6
5Huna gbanthine ntiŋ Yisɔs, na “Mba Hati wo ka Wɔ woŋ ndɛ na kɛriŋiyɛ Malɔkɔ Mahemuwe maŋ.”
Hati lamgba wo iŋ yɔnkɔ hutukɛ haŋ woŋ
(Mathiyu 12:9-14; Maki 3:1-6)
6Ka Malɔkɔ Mahemuwe mamantheŋ maŋ, naa key Yisɔs biyande ka banka bathuŋuyande ba ka biYusu beŋ baŋ e kɔ thaninuwa thampɛŋ tha ka Masaala thaŋ, hati lamgba wunthe kɔŋ nde kɛndɛ wo tukɛ yɔnkɔ huthome. 7Karimɔkɔiŋ bi ka Siraŋ baŋ beŋ, mɛnɛ biFaresini beŋ bi thimoŋ ba kuta gboŋa ba bindɛ thonkine Yisɔs na. Bɛna bindɛ bohe nda yila Yisɔs na ba mɛnɛ wundɛ kɔŋ puyi wɔ ka Malɔkɔ Mahemuwe maŋ. 8Kɛrɛ Yisɔs kɔthɛŋ masimɔkɔ namɛŋ maŋ. Kɛna tepe wundɛ hati lamgba wo iŋ yɔnkɔ hutukɛ haŋ woŋ, na “Ŋayi ka kɔɔ, e yi si kɔɔ ka kɔtɔkɔy dondo.” Hati lamgba woŋ ŋaye; wundɛ see kɔɔ. 9Huna tepe bindɛ Yisɔs, na “Yaŋ be hɛ bena thɔnthɔŋɔŋ: Mbɛ mayoho ma dunkuŋ mina Siraŋ bakɛntuŋ baŋ ba miŋ ba niya ka Malɔkɔ Mahemuwe maŋ? Ba mase maa ba teetuwa? Ba niya sii ba ka wɔ kisi maa ba bɛŋ teetuwa?” 10Kɛna dethe ndɛ bindɛ natiŋ. Huna tepe wundɛ ka hati lamgba wo tukɛ yɔnkɔ haŋ woŋ, na “Thumbuna yɔnkɔ nda haŋ.” Wundɛ thumbuŋ huŋ. Kɛna thɔhɔy yɔnkɔ nama haŋ huŋ pethɔ nagbelebe.
11Bindɛ thɔɔyɛ ka mathoŋ, e bindɛ bɔha thɔnthiŋinuwande ba ba nda bindɛ ni Yisɔs na.
Yisɔs yɛthi baseriŋ bithɔɔkɔ kɔhi iŋ biye beŋ
(Mathiyu 10:1-4; Maki 3:13-19)
12Ka lɔkɔ babɛina Yisɔs see key ka ŋasɛri ŋaŋ ba ka niya kuraminɛ; wundɛ hure niya kuraminɛ ka Masaala kɛndɛ. 13Naa puthɔy kaŋ woŋ, kɛna thiyi wundɛ bakarandeni nama beŋ, e yɛtha kɔhi iŋ biye bi thunde wundɛ keŋ na baseriŋ bithɔɔkɔ. 14Wundɛ yɛthi Saimɔŋ na, wo thunde wundɛ keŋ woŋ na Pita, iŋ wɛndama Anduru, Yemisi iŋ Yɔni, Filipi, iŋ Batholomiyu, 15Mathiyu, iŋ Thɔmɔsi, Yemisi wo hati ka Alifiyɔsi, iŋ Saimɔŋ wo nde kurugba woŋ, 16Yudasi hati ka Yemisi, iŋ Yudasi Isakariyɔti wo dunkunɛ Yisɔs na ka hadeni nama beŋ woŋ.
Yisɔs thanani iŋ kaŋ puya
(Mathiyu 4:23-25)
17Naa thuhe Yisɔs ŋaye ka ŋasɛri ŋaŋ iŋ baseriŋ nama bithɔɔkɔ beŋ, wundɛ see kɔɔ ka kuyɛkɛŋ kugbɛnthɛŋ-gbɛnthɛŋ koŋ iŋ sɛthɛ bamandiŋ ba ka bakarandeni nama, mɛnɛ biya bimandiŋ bi nde kɛndɛ ŋaye fooma ka Yudiya, ka Yɛrusalɛmi, iŋ ka kufɛŋ ku ka Taya iŋ ka Saidɔŋ ku tɔpɛ mankɔ mamɛɛti maŋ koŋ. Beŋ beŋ fooma see ba niŋ saa ka yuyɛ iŋ ba si puyo nthoonani namɛŋ kɔŋ. 18Bi boho iŋ mbayiŋ binɛnɔy beŋ fooma puyo. 19Biya beŋ fooma ayɔli ba boheke Yisɔs na, baa sɛmbɛ ba puyi hiŋ ba niŋ fuŋ ka kɔtɔ e bɛŋ bindɛ kɔ puya fooma.
Mayehitɔkɔ iŋ nkinikiniŋ
(Mathiyu 5:1-12)
20Yisɔs dethe bakarandeni nama beŋ e tɛpa, na
“Mayehitɔkɔ ma kɔŋ ka beŋ, bendo bamɔnɛŋ beŋ,
baa bena biyɛ hudinhaŋiya hu ka Hugbakine hu ka Masaala haŋ.
21“Mayehitɔkɔ ma kɔŋ ka beŋ, bendo kaho hɛ kɔnthɔ beŋ,
baa beŋ kɔŋ nɔŋ thimbina.
“Mayehitɔkɔ ma kɔŋ ka beŋ, bendo bereŋ hɛ beŋ,
baa beŋ kɔŋ nɔŋ hɛthi.
22“Mayehitɔkɔ ma kɔŋ ka beŋ, mɛnɛ biya thambo bena, e bena baŋina, e bena thɔtha dɛkuiŋ, e bena gbonkiyiyɛ bɛyiniŋ banɛnɔy fooma ba saathɛ ba Hati wo ka Wɔ woŋ.#1 Pita 4:14 23Yehitɔkɔŋ, e beŋ mala iŋ mayehitɔkɔ mamandiŋ mɛnɛ wuŋ niyɔy nɛŋ, baa kuthunkuŋ kumandiŋ ku kɔŋ ba beŋ ka ariana, baa nɛna ni nde mbembɛŋ namɛŋ kɔŋ ka banabiŋ beŋ nde.#2 Mbɔ 36:16; BB 7:52
24“Kɛrɛ nambara bɛ kɔŋ see ba beŋ, bendo bananhuluiŋ beŋ,
baa beŋ thiŋiŋ nda ŋafiyo ŋakendeŋ ŋaŋ.
25“Nambara bɛ kɔŋ see ba beŋ, bendo hɛ nda bendo thimbɔy beŋ,
baa beŋ kɔŋ nɔŋ kaho kɔnthɔ!
Nambara bɛ kɔŋ see ba beŋ, bendo hɛ hɛthi beŋ,
baa beŋ kɔŋ nɔŋ bereŋ!
26“Nambara bɛ kɔŋ see ka kuwaŋ kukendeŋ mɛnɛ wɔ yo wɔ gbonkoy wuyɔhɔy ba beŋ, baa nɛna nde mbembɛŋ namɛŋ kɔŋ gbeeŋ gbonkoy wuyɔhɔy ba banabiŋ biŋasɔkɛ beŋ.
Thimoŋ hadeni bikendeŋ
(Mathiyu 5:38-48; 7:12)
27“Kɛrɛ beŋ, bendo yama yuyɛ beŋ, yaŋ tepe bena, thimoŋ hadeni bikendeŋ beŋ; niya wuyɔhɔy bi thambo bena beŋ. 28Thiyiyaŋ thaduba bi bena thiyiyɛ thadanka beŋ. Niyaŋ kuraminɛ ba bi bena gbonkiyiyɛ wunɛnɔy beŋ. 29Mɛnɛ wɔ thoroŋ yina ka kuwaabu kuthome koŋ, dapiniyande niŋ kuwaabu kupɔkɔdɔ koŋ hɛlɛŋ. Mɛnɛ wɔ ŋututu yina kuhɔli, mba ŋutiyɛ nda niŋ yaba bakaake baŋ. 30Dunkune wɔ yo wɔ wo yina thɔnthɔŋɔŋ ba ntha, awa mɛnɛ wɔ sekithite yina ntha, ba nda niŋ thɔnthɔŋɔŋ ba wuŋ. 31Niyiyɛ biya bihɛna nanthe nathesi nɔŋ na thimo yi ba bindɛ yina niyiyɛ na.#Math 7:12
32“Kɛrɛ mɛnɛ beŋ thimo hɔkɔŋ nthɔŋ bi thimo bena beŋ, mbɛ thaduba tha beŋ kutu? Baa hali bahakɛŋ beŋ, nɛŋ mɛiŋ ni. 33Awa mɛnɛ beŋ ni hɔkɔŋ bayɔhɔy ka bi bena ni bayɔhɔy beŋ ŋagbɛti beŋ, mbɛ thaduba tha beŋ kutu? Baa hali bahakɛŋ beŋ, nɛŋ mɛiŋ ni. 34Mɛnɛ beŋ thɔhɔŋ hɔkɔŋ bi bena punku thunkuna beŋ, mbɛ thaduba tha beŋ kutu? Baa hali bahakɛŋ beŋ bi kɔŋ thɔhɔŋ bintɔni namɛŋ ba thunkuno nanthe nathesi. 35Kɛrɛ thimoŋ biya bi thambo bena beŋ, awa e beŋ niya bayɔhɔy, awa e beŋ thɔhina wu ka matute yima ba thunkuno. Awa kuthunkuŋ kukendeŋ koŋ ku kɔŋ niyɔ kumandiŋ, awa beŋ kɔŋ niyɔ mpati bi ka Masaala wo ka thinthi woŋ nthɔŋ nda fooma. Baa Masaala wɔ yɔhɔy na ka bi ka thiya beŋ, iŋ binɛnɔy beŋ fooma. 36Bɛna, niyɔŋ bankinikiniŋ nɔŋ na Fanda ntuŋ woŋ bankinikiniŋ na.
Baŋ thonkine biya bihɛna
(Mathiyu 7:1-5)
37“Baŋ niyɔkɔ bakɔnsɔŋɔni, awa Masaala sa nɛnɛ bena kɔnsɔŋɔŋ; baŋ thonkine biya bihɛna, awa Masaala sa nɛnɛ bena thonkine; pɛniyaŋ biya bihɛna, awa Masaala kɔŋ nɛnɛ bena pɛniyɛ. 38Nkaaŋ biya bihɛna, awa Masaala kɔŋ nɛnɛ bena nkii. Yaathi, beŋ kɔŋ thubutiya ka muthubute mu ka iŋ kɔɔtha, wu kɔŋ thiya e wuŋ ŋeno, e wuŋ noinko, e wuŋ thiyo ka thɛnkɔ thakendeŋ thaŋ. Baa ka muthubute mu beŋ thubutiye biya bihɛna muŋ, muna nɛnɛ Masaala bena thubutiye.”
39Kɛna tepe Yisɔs bindɛ thabɔrɔ thaŋ thaŋ ba bindɛ thaninuwa ba Masaala: na “Wɔ mankɔy thaaya sa katitɔkɔ wɔ mankɔy thaaya. Mɛnɛ wundɛ ni wuŋ, ti bindɛ biye bi kɔŋ ŋɔti ka kufo ka.#Math 15:14 40Karandeŋ yameta bukuya ba karimɔkɔ nama,#Math 10:24-25; Yɔni 13:16; 15:20 kɛrɛ mɛnɛ wundɛ thanki thanuwa, wundɛ kɔŋ niyɔ nɔŋ karimɔkɔ nama.
41“Nama yi kute kuthopi ku ka hooya hu ka ntɔ nda haŋ koŋ, kɛrɛ yi tha kutu kugboŋ ku yinthande ka hooya hukɛnda haŋ koŋ? 42Nama yi tepe ntɔ nda na, na ‘Ntɔŋ, yaandi saa be yina fuŋuŋ kuthopi koŋ ka hooya hukɛnda haŋ,’ halisa yi kuita kugboŋ ku ka hooya hukɛnda haŋ koŋ? Wɔ banitɔkɔ na yi! Yenke hintiŋ fuŋuna kugboŋ koŋ ka hooya hukɛnda haŋ. Ka lɔkɔ babɛina yi kɔŋ kutu nagberekethe. Yi kɔŋ punku kuta nagberekethe ba fuŋuna kuthopi ku ka hooya hu ka ntɔ nda haŋ koŋ.
Kuyeŋ mɛnɛ mutiŋ mukɛnama
(Mathiyu 7:16-20; 12:33-35)
43“Kuyeŋ kuyɔhɔy sa tiŋ mutiŋ munɛnɔy, ba hintiŋ nɛnɛ tɛpa na kuyeŋ kunɛnɔy ku kɔŋ tiŋ mutiŋ muyɔhɔy. 44Kuyeŋ ndo kuyeŋ ku kɔŋ kothiyo ka detha mutiŋ nama muŋ.#Math 12:33 Yi sa thadi mutiŋ muthɔma ŋaye ka kuyeŋ ku sa thɔma, ba hintiŋ tɛpa na yi kɔŋ thadi mutiŋ muyɔhɔy ŋaye ka kuyerethe. 45Wɔ yɔhɔy ndɛ kɔŋ fuŋutu bɛyiniŋ bayɔhɔy ŋaye ka bɛyiniŋ bayɔhɔy ba kɔsɔŋ wundɛ ka thukuma nama haŋ.#Math 12:34 Wɔ nɛnɔy nɛnɛ, wundɛ kɔŋ fuŋutu bɛyiniŋ banɛnɔy ba kɔsɔŋ wundɛ ka thukuma nama haŋ, baa hothi haŋ hu kɔŋ gbonkoy ba thiŋɛ ka thukuma haŋ.
Bathoyini biye beŋ
(Mathiyu 7:24-27)
46“Mbɛ ba beŋ yama thiye ‘Mariki,’ mahɛŋ mabɛina beŋ niyeta ba yaŋ bena tepe baŋ? 47Wɔ yo wɔ wo see kiyaŋ do, e wundɛ yuyɛ thampa thakiyaŋ thaŋ, e wundɛ thɛŋ bɔha, yaŋ kɔŋ bena toŋine wo thɔyande iŋ wundɛ: 48Wundɛ athɔyande nɔŋ wɔ wo ŋaye nde ba thoya banka. Wundɛ gbuse wusunŋɔy haaŋ wundɛ pɛnka kuthara. Kɛna tute wundɛ banka nama baŋ. Naa see mandi maŋ tɛnki, e mandi mabɛina si haŋɔ banka babɛina, mɛŋ tha beŋ punku ŋɛna, baa bɛŋ kiyo ka tha ka kahɛ. 49Kɛrɛ wɔ yo wɔ wo yuyɛ thampa thakiyaŋ thaŋ, kɛrɛ wundɛ tha thɛŋ putiyɔ, wundɛ thɔyandeŋ nɔŋ wo thoyɛ banka, wundɛ tha bɛŋ suŋuyɛ wukahɛ-kahɛ haaŋ wundɛ pɛnka kuthara. Naa see mandi maŋ tɛnki, e mandi maŋ haŋɔ banka babɛina, bɛŋ ŋɔti kɔɔ hanthe, awa ŋɔta hubɛina huŋ niyɔy ŋɔta hukasara bamandiŋ.”
ಪ್ರಸ್ತುತ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ:
Luku 6: LMBNT
Highlight
ಶೇರ್
ಕಾಪಿ
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© The Bible Society of Sierra Leone, 2011