SAN MATEO 10
10
Nu tii tyucuaa tya'a ñati̱ nu ngusubi Jesús ji'i̱ cha' ca tsa'a̱ ngu' ji'i̱
1Lo'o li' ngusi'ya Jesús ji'i̱ nu tii tyucuaa tya'a ñati̱ nu ndyaca tsa'a̱ ji'i̱ cha' ca̱a̱ ngu' slo. Nda yu chacuayá' ji'i̱ ngu' bi', cha' tsaa ngu' lo cña ji'i̱, cha' culo ngu' cui'i̱ cuxi nu ngusñi ji'i̱ ñati̱; jua'a̱ nda yu chacuayá' cha' cua'ni ngu' cha' tyaca tso'o ngu' quicha.
2Nde nscua na' xtañi ca ta'a tii tyucuaa tya'a ngu' nu ngusubi Jesús: nu clyo ngusubi yu ji'i̱ Simón, nu lo'o ndu'ni ngu' Pedro ji'i̱, lo'o Andrés tya'a ngula nu Simón bi'; li' ngusubi yu ji'i̱ Jacobo, lo'o Juan tya'a ngula Jacobo, nu laca sñi' Zebedeo; 3lo'o jua'a̱ ngusubi yu ji'i̱ Felipe, lo'o ji'i̱ Bartolomé, lo'o ji'i̱ Tomás, lo'o ji'i̱ Mateo nu ngusñi cñi cña loo ngu' clyo; lo'o jua'a̱ ngusubi yu ji'i̱ Jacobo sñi' Alfeo, lo'o ji'i̱ Lebeo nu lo'o ndu'ni ngu' Tadeo ji'i̱; 4ngusubi yu ji'i̱ Simón nu ngua ji'i̱ taju ngu' cananista, lo'o ji'i̱ Judas Iscariote nu cujui' cresiya ji'i̱ Jesús ji'i̱ ngu' cuxi ca tiya' la.
Ngulo Jesús cña ji'i̱ nu tii tyucuaa tya'a ngu' bi', cha' chcui' ngu' lo'o ngu' xa' quichi̱
5Ngulo Jesús cña ji'i̱ nu tii tyucuaa tya'a ngu' bi' ndi'ya̱:
―Ná tsaa ma̱ tyucui̱i̱ nde xa' tsu' su ndi'i̱ ngu' nu ná ntsu'u cha' ji'i̱ lo'o ycui' Ndyosi tsiya' ti, ni ná tsaa ma̱ quichi̱ tyi ngu' Samaria ―nacui̱ Jesús ji'i̱ ngu' bi'―. 6Sca ti slo ngu' Israel tya'a ma̱ tsaa ma̱, cha' tya'na tsa ngu'; ñi'ya̱ ndu'ni xlya' nu cua nguna', jua'a̱ ndu'ni ngu' bi'. 7Ta ma̱ cha' lo'o ngu' lcaa quichi̱ cha' cua tyalaa ti hora cha' caca ycui' Ndyosi loo. 8Cua'ni ma̱ cha' tyaca tso'o ngu' quicha, cua'ni ma̱ cha' chaca quiya' tyu'ú ngu' nu cua ngujuii; cua'ni ma̱ jo'o ji'i̱ ngu' nu ndyatsu' cuaña', cha' nu xa' caca lubii cuaña' ngu' quicha bi'; culo ma̱ ji'i̱ cui'i̱ cuxi nu ngusñi ji'i̱ xa' la ñati̱. Ná ngusñi na' cñi lo'o nda na' chacuayá' ji'i̱ ma̱ cha' cua'ni ma̱ jo'o ji'i̱ ngu' quicha, bi' cha' ná cui'ya ma̱ caya' lo'o cua'ni ma̱ jo'o ji'i̱ ngu'.
9’Ná lo'o cñi cui'ya ma̱ tsaa ma̱, masi cñi oro, masi cñi plata, masi cñi sube; 10ni ná lo'o quixu tyaja qui'ya ma̱ tsaa ma̱. Lo'o jua'a̱ ná qui'ya ma̱ chaca camxa, ni xa' caña, ni ná lo'o yaca tyu'u ya' ma̱ tsaa ma̱. Si cua nguxtyucua ma̱ ji'i̱ ngu', nga'a̱ cha' xacu ngu' ji'i̱ ma̱.
11’Lo'o tyalaa ma̱ sca quichi̱, masi quichi̱ tlyu, masi quichi̱ sube ti, li' clyana ma̱ ji'i̱ sca ñati̱ nu tso'o ntsu'u tyiquee ña'a̱ yu ji'i̱ ma̱. Slo yu bi' tyi'i̱ ma̱ ña'a̱ cuayá' nu tsaa ma̱ xa' quichi̱. 12Nu lo'o tyatí̱ ma̱ to' tyi yu, jña ma̱ ji'i̱ ycui' Ndyosi cha' ti̱ ti tyi'i̱ tyiquee ngu' ca tyi. 13Si chañi cha' nti' ngu' nu ndi'i̱ ni'i̱ bi' cuna la ngu' cha' ji'i̱ ycui' Ndyosi, li' cua'ni Ni cha' ti̱ ti tyi'i̱ tyiquee ngu' bi'; pana si ñilo'o ti ngu' ji'i̱ ma̱ cha' nti' ngu' cuna ngu', nga'aa culacua̱ Ni ji'i̱ ngu' bi'. Li' nga'aa chcui' ma̱ cha' ji'i̱ ycui' Ndyosi lo'o ngu' bi'. 14Lo'o si ná nti' ngu' cha' tyanu ma̱ slo ngu', si ná ntaja'a̱ ngu' cuna ngu' cha' nu nclu'u ma̱ ji'i̱ ngu', li' xtyanu ma̱ ji'i̱ ngu' bi', masi xtyanu ma̱ ji'i̱ quichi̱ bi'; jua'a̱ salú ma̱ sñii yuu nu ntsu'u quiya' ma̱ lo'o tyu'u ma̱ quichi̱ bi'. 15Cha' liñi nchcui' na' lo'o ma̱, cha' nu lo'o tyalaa tsa̱ nu cua'ni cuayá' ycui' Ndyosi ji'i̱ lcaa ñati̱, li' xcube' tsa Ni ji'i̱ ngu' quichi̱ su ná ntaja'a̱ ngu' cuna ngu' cha' nu culu'u ma̱ ji'i̱ ngu'; tsa̱ bi' ca tso'o la cha' ji'i̱ ngu' cuxi nu nguti'i̱ quichi̱ Sodoma, nu nguti'i̱ quichi̱ Gomorra nu ngua sa'ni.
Cua'ni lya' ti' ngu' ji'i̱ ma̱
16’Cua'a̱ jyaca̱ ma̱ 'na: Ta na' ji'i̱ ma̱ cha' tsaa ma̱ xa' quichi̱ ñi'ya̱ si laca ma̱ xlya' nu ndya'a̱ laja bo'o tyaala; bi' cha' tii ti ti' ma̱ tya'a̱ ma̱ laja ñati̱, ñi'ya̱ nti' ndya'a̱ cuaña nu tii tsa ti'. Tso'o ti tya'a̱ ma̱, ná cua'ni tyaala ma̱ ji'i̱ ngu' tsiya' ti. Caca ma̱ ñi'ya̱ laca paloma, cha' masu tsa ni', ná tyaala ni' tsiya' ti. 17Pana cua'ni tii ti ti' ma̱ lo'o ñati̱; ná tyiquee' tsaa lo'o ngu' ji'i̱ ma̱ slo ngu' tisiya, masi ná tyaala ma̱ ji'i̱ ngu'. Lo'o jua'a̱ quiji'i̱ ngu' ji'i̱ ma̱ ne' laa ji'i̱ ngu'. 18Ntsu'u ngu' nu tsaa lo'o ji'i̱ ma̱ slo ngu' nu laca loo cha' ñasi̱' ti ngu', hasta tyalaa ma̱ ca slo ycui' rey. Lo'o xcube' ngu' ji'i̱ ma̱ xqui'ya na', li' caja xi tyempo cha' ta ma̱ xi cha' jna' lo'o ngu' bi', masi lo'o ngu' xa' tsu'. 19Nu lo'o tsaa lo'o ngu' ji'i̱ ma̱ slo ngu' tisiya ni, ná culacua tsa ti' ma̱ ñi'ya̱ caca cha' nu chcui' ma̱ lo'o ngu' bi', ñi'ya̱ caca xacui̱ ma̱ cha' ji'i̱ ngu' bi'. Cua'ni ycui' Ndyosi cha' quije cha' liñi nu chcui' ma̱ lo'o ngu' bi', 20cha' si'i cha' ji'i̱ ti ma̱ nu chcui' ma̱ li'; cha' ji'i̱ Xtyi'i ycui' Ndyosi Sti na, bi' caca cha' nu chcui' ma̱ lo'o ngu'.
21’Tii ti ti' ma̱ tyi'i̱ ma̱ lacua, cha' lo'o tya'a ngula ma̱ tsaa lo'o ji'i̱ ma̱ cha' cuiñi ti sta qui'ya ji'i̱ ma̱ slo ngu' tyaala bi'; lo'o jua'a̱ cujuii cuañi' sti ma̱ ji'i̱ ma̱. Hasta sñi' ma̱, cujuii cuañi' ngu' ji'i̱ cu'ma̱ nu laca ma̱ sti ngu' xtya'a̱ ngu' slo ngu' tyaala bi'; hasta cujuii ngu' ji'i̱ ma̱ nti' nu sube bi'. 22Lo'o jua'a̱ caca ti'í ti' lcaa ngu' ña'a̱ ngu' ji'i̱ ma̱ xqui'ya na'. Pana ñati̱ nu talo ji'i̱ lcaa cha' cuxi bi', clyaá ngu' li', caja chalyuu nu ná nga'a̱ cha' tye ji'i̱ ngu' bi'. 23Tso'o xna ma̱ nde xa' quichi̱ nu lo'o lye tsa cua'ni lya' ti' ngu' ji'i̱ ma̱. Cha' liñi nchcui' na' lo'o ma juani: Bilya ta ma̱ cha' 'na lo'o ngu' Israel tya'a na nde lcaa quichi̱ tyi ngu' nu lo'o ca̱a̱ na' chalyuu chaca quiya', na' nu cua nda Ni 'na lijya̱a̱ cha' caca na' ñati̱.
24’Ñati̱ nu laca mstru ji'i̱ ngu', bi' laca nu jlo la ti', si'i na jlo la ti' ngu' cuañi' nu ndyaca tsa'a̱ ca ti. Lo'o jua'a̱ ñati̱ nu laca xu'na ngu', bi' laca loo ji'i̱ ngu', si'i msu nu laca loo. 25Sca ti cuayá' cha' ti'í caca ji'i̱ ngu' cuañi' bi' li', ñi'ya̱ nu ndyaca ji'i̱ mstru ji'i̱ ngu'; sca ti cuayá' cña ti'i̱ caca ji'i̱ msu bi' li', ñi'ya̱ nu ndyaca ji'i̱ xu'na ngu'. Bi' cha' taca ca cuayá' ti' ma̱ cha' ti'í tsa chcui' ngu' ji'i̱ ma̱ nu ntsu'u cha' ji'i̱ ma̱ lo'o na', cha' laca̱ nu Xu'na ma̱; cua nchcui' ngu' cha' Beelzebú nu xu'na cuiñaja laca na'.
¿Ti ji'i̱ cutsi̱i̱ ma̱?
26’Bi' cha' nacui̱ na' cha' ná cutsi̱i̱ ma̱ ji'i̱ ñati̱ chalyuu ti. Lcaa cha' nu ngua'ni ngu' cuaana ti, nti' ngu', quijeloo cha' bi' ji'i̱ ñati̱ nde loo la; lcaa cha' nu ntsu'u cuatsi' ti ji'i̱ ngu', nti' ngu', caca cuayá' ti' ñati̱ ji'i̱ cha' bi' nde loo la. 27Lcaa cha' nu nchcui' na' lo'o cu'ma̱ nde su ndi'i̱ ma̱ ycui' ti ma̱, chcui' ma̱ cha' bi' lo'o lcaa ñati̱ nde loo la; jua'a̱ scaa cha' nu nclyu'u na' ji'i̱ ma̱ cuaana ti, cui̱i̱ chcui' ma̱ cha' bi' lo'o lcaa ngu' quichi̱. 28Ná cutsi̱i̱ ma̱ ji'i̱ ngu' nu cujuii ji'i̱ ma̱ nde chalyuu ti, cha' ná nchca ji'i̱ ngu' cujuii ngu' ji'i̱ cresiya ji'i̱ ma̱; tso'o la si cutsi̱i̱ ma̱ ji'i̱ ycui' Ndyosi nu cua'ni cuayá' ji'i̱ ma̱ nde loo la. Cutsi̱i̱ ma̱ ji'i̱ ycui' Ndyosi tu'ni, xqui'ya cha' cua'ni Ni cha' tye cha' ji'i̱ ma̱ tsiya' ti si tsaa ma̱ ca bilyaa.
29’Cua jlo ti' ma̱ cha' tsa'ña tsa nga'a̱ quiñi sube nu ndujui' ngu', masi tucua tya'a quiñi sube caja ji'i̱ ma̱ sa paxu ti. Pana ycui' Sti na laca loo, lcaa cha' jlo ti' Ni; masi sca ti quiñi sube cajaa ni', pana cua jlo ti' ycui' Ni cha' bi'. 30Lo'o jua'a̱ cua ngulacua Ni ji'i̱ lcaa quicha̱' hique ma̱, jlo ti' Ni ni lcua tya'a quicha̱' ntsu'u hique scaa ngu'. 31Lo'o cu'ma̱ ni, quiña'a̱ tsa ntsu'u lo cu'ma̱ ca slo ycui' Ndyosi; ná stu'ba ma̱ tsiya' ti masi lo'o quiña'a̱ tsa quiñi sube. Bi' cha' ná ntsu'u cha' cutsi̱i̱ ma̱ ji'i̱ ñati̱.
Cha' ji'i̱ ñati̱ nu ntsu'u cha' ji'i̱ lo'o Jesucristo
32’Lo'o chaca cha' ni: lcaa ñati̱ nu ntsu'u cha' ji'i̱ lo'o na', nu nchcui' cha' jna' lo'o xa' ñati̱, jua'a̱ na', chcui' na' lo'o Sti na' nu ntucua nde cua̱ cha' tya'a tso'o na' laca ñati̱ bi'. 33Lo'o jua'a̱ lcaa ngu' nu nchcui' lo'o xa' ñati̱ cha' ná ntsu'u cha' ji'i̱ ngu' lo'o na', jua'a̱ na', chcui' na' lo'o Sti na' nu ntucua nde cua̱ cha' si'i tya'a tso'o na' laca ñati̱ bi'.
Ná stu'ba cha' ji'i̱ ñati̱ chalyuu xqui'ya Jesús
34’Ná culacua ti' ma̱ cha' ti̱ ti tyi'i̱ tyiquee ñati̱ chalyuu xqui'ya cha' cua lijya̱ na'. Ná caca jua'a̱. Lye la xu̱u̱ tya'a ngu' xqui'ya na'; 35xu̱u̱ tya'a sca ñati̱ lo'o sti yu xqui'ya na', xu̱u̱ tya'a sca nu cuna'a̱ lo'o xtya'a̱ cho' xqui'ya na', xu̱u̱ tya'a cuxi̱i̱ ji'i̱ ngu' lo'o xtya'a̱ laa cho'. 36Xu̱u̱ tya'a ngu' jua'a̱ ña'a̱ cuayá' caca lcaa tya'a ngu' tya'a cusu̱u̱ ngu'.
37’Tso'o tsa lo'o ndu'ni tyaca'a ngu' ji'i̱ sti ngu', ji'i̱ xtya'a̱ ngu'; pana si xti la ndu'ni tyaca'a ngu' bi' 'na, ná taca tya'a̱ ngu' bi' lo'o na'. Lo'o jua'a̱ tso'o lo'o ndu'ni tyaca'a ngu' ji'i̱ sñi' ngu', masi sñi' qui'yu, masi sñi' cuna'a̱; pana si xti la ndu'ni tyaca'a ngu' bi' 'na, ná taca tya'a̱ ngu' bi' lo'o na'. 38Lo'o jua'a̱ ná taca ñacui̱ ngu' cha' na' laca̱ Xu'na ngu', si ná nti' ngu' bi' tya'a̱ ngu' lo'o na' tyucui̱i̱ nu culu'u na' ji'i̱ ngu' cha' tsaa ngu'. Ntsu'u cha' xñi ngu' tyucui̱i̱ bi', masi cujuii xa' ñati̱ ji'i̱ ngu' bi' xqui'ya cha' jna'. 39La cui' jua'a̱ ngu' nu ná ndyujuii ñati̱ ji'i̱ xqui'ya cha' lye la ndu'ni tyaca'a ngu' ji'i̱ ycui' ca ti ngu', ná caja chalyuu nu ná nga'a̱ cha' tye ji'i̱ ngu' bi'; pana caja chalyuu nu ná nga'a̱ cha' tye ji'i̱ ngu' si cujuii ñati̱ ji'i̱ xqui'ya cha' jna'.
Cha' tso'o nu tyacua ji'i̱ ngu' nde loo la
40’Chaca cha' ni: lo'o ta ñati̱ su tyi'i̱ ma̱ to' tyi ngu', stu'ba ndyu'u cha' ñi'ya̱ si cua nda ngu' bi' su tyi'i̱ na' to' tyi ngu'. Lo'o jua'a̱, lo'o ta ngu' su tyi'i̱ na' lo'o ngu', stu'ba ndyu'u cha' ñi'ya̱ si cua nda ngu' bi' su tyi'i̱ ycui' Ndyosi lo'o ngu', cha' la cui' ycui' Ndyosi laca nu cua nda Ni 'na lijya̱ na' ca nde. 41Lo'o si ta ngu' su tyi'i̱ sca ñati̱ nu laca tu'ba ji'i̱ ycui' Ndyosi, cha' cuentya ji'i̱ ycui' Ndyosi ndya'a̱ ñati̱ bi', tso'o tsa caca ji'i̱ ngu' bi' nde loo la. Li' tyacua sca cha' tso'o nu cua nguxco'o ycui' Ndyosi cuentya ji'i̱ ngu' bi', stu'ba ti caca ji'i̱ ngu' bi' lo'o ji'i̱ nu laca tu'ba bi'. Lo'o jua'a̱ si ta ngu' su tyi'i̱ sca ñati̱ nu tso'o tsa tyiquee xqui'ya cha' ndaquiya' yu cha' ji'i̱ ycui' Ndyosi, stu'ba caca ji'i̱ ngu' bi' lo'o ji'i̱ nu tso'o tsa tyiquee bi' nde loo la, cha' cua nguxco'o ycui' Ndyosi sca cha' tso'o nu tyacua ji'i̱ ngu' bi' ca su ntucua ycui' Ni. 42Lo'o jua'a̱, si ta ñati̱ masi sca sca' ti hitya co'o ngu' cuañi' re xqui'ya cha' ngu' nu ndyaca tsa'a̱ 'na laca ngu', chañi cha' cua nguxco'o ycui' Ndyosi sca cha' tso'o nu tyacua ji'i̱ ñati̱ bi' nde loo la.
© 1981, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.
