Luka 22
22
Yudaasɩ laba tamaɣ se ɛɖʋzʋʋ Yesu koyindinaa nesi taa
(Mat 26.1-5,14-16; Mrk 14.1-2,10-11; Yoh 11.45-53)
1Izrɛɛlɩ ñɩma Paska Kazandʋ ndʋ́ tɩ-yɔɔ pɔtɔkɩ tindine nɖɩ́ ɖɩ-taa fɛyɩ sɔsɔɔna yɔ, tɩwɩzaa. 2Cɔjɔnaa sɔsaa nɛ paɣtʋ wɩlɩyaa pañɩnɩɣ ɛzɩma mbʋ́ paala nɛ pakpa Yesu hɛɛɛ nɛ pakʋ-ɩ yɔ. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, peseɣaɣ ɛyáa samaɣ. 3Peeɖe Satanɩ lɩmaɣza sʋ Yudaasɩ weyi pakʋm-ɩ hɩɖɛ se Iskarɩyɔɔtɩ yɔ ɛ-taa. Ɛkɛ ɖɔɖɔ Yesu tɔmkpɛlɩkɩyaa hiu nɛ naalɛ taa lɛlʋ. 4Ɛkʋyɩ faŋŋ nɛ ewolo ɛna cɔjɔnaa sɔsaa nɛ Ɛsɔ ɖɩɣa yɔɔ cɔnɩyaa ñʋndɩnaa. Ɛna-wɛ nɛ ɛ nɛ wɛ pala lɩmaɣza se pana ɛzɩma mbʋ́ ɛɛla nɛ ɛkpa Yesu nɛ ɛ́ɖʋzɩ pe-nesi taa yɔ. 5Panɩ ḿbʋ́ lɛ, pa-taa la leleŋ pɩŋŋ nɛ paɖʋ se pɛcɛlɩɣ-ɩ liidiye. 6Yudaasɩ tisi nɛ ɛpazɩ ñɩnʋʋ alɩwaatʋ ndʋ́ ɛyáa ɛɛwɛɣ yɔ se ɛkpa Yesu nɛ ɛ́ɖʋzɩ pe-nesi taa.
Yesu pɔzaa se patɩzɩ Paska Kazandʋ tɔɔnaɣ
(Mat 26.17-25; Mrk 14.12-21; Yoh 13.21-30)
7Kazandʋ ndʋ́ tɩ-yɔɔ pɔtɔkɩ tindine nɖɩ́ ɖɩ-taa fɛyɩ sɔsɔɔna yɔ, tɩ-alɩwaatʋ taa kɩyakʋ nakʋyʋ wɛɛ nɛ Yuda ñɩma laɣ heɣsi nzɩ́ pɔtɔkɩnɩ Paska Kazandʋ yɔ. Kɩyakʋ ŋ́gʋ́ kɩtalaa lɛ, 8Yesu tiyi Pɩyɛ nɛ Yohanɛɛsɩ se: «Iwolo ɩtɩzɩ-ɖʋ Paska Kazandʋ tɔɔnaɣ.» 9Peeɖe pɔpɔzɩ-ɩ se: «Le ŋcaɣ se ɖiwolo ɖɩtɩzɩ-kɛ? Ɛbɛ ŋsɔɔlaa?» 10Ecosi-wɛ se: «Ɩsʋʋ tɛtʋ taa lɛ, isuluuni abalʋ nɔɔyʋ, ɛsɩɣlɩ lɩm nɛ peɣa. Isuluni-i lɛ, ɩtɩŋ-ɩ nɛ ɩsʋʋ ɖɩɣa ŋgá ka-taa ɛsʋʋ yɔ. 11Ɩsʋwa lɛ, ɩpɔzɩ ɖɩɣa tʋ se: ‹Wɩlɩyʋ tiyini-ɖʋ se ɖɩkɔɔ ŋwɩlɩ-ɖʋ kuduyuu ŋgʋ́ kɩ-taa ɛ nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa pacakɩ nɛ pɔtɔɔ kazandʋ yɔ.› 12Đɩɣa tʋ ɛnʋ, ɛwɩlɩɣ-mɩ ɛsɔdaa kuduyuu sɔsɔʋ nakʋyʋ. Kɩ-taa wɛ mbʋ́ pɩtɩŋa pʋpɔzʋʋ-ɖʋ yɔ. Kɩ-taa peeɖe ɩlakɩ tɔɔnaɣ.» 13Powoba lɛ, pamaɣnɩ ɛzɩ Yesu keheyuu-wɛ yɔ nɛ pala kazandʋ tɔɔnaɣ peeɖe.
Kɩpaɣlʋ tɔɔnaɣ tɔm
(Mat 26.26-30; Mrk 14.22-26; 1 Kɔr 11.23-25)
14Alɩwaatʋ talaa lɛ, Yesu nɛ e-tiyiyaa powolo pacaɣ tɔɔnaɣ ɖɩtɔɔyɛ. 15Peeɖe eheyi-wɛ se: «Ɩcɔnɩ ɩna ɛzɩma mbʋ́ mɔnsɔɔlaa siŋŋ se ma nɛ mɩ ɖɩtɔɔ kazandʋ tʋnɛ nɛ pʋcɔ mansʋʋ kʋñɔŋ taa yɔ! 16Meheyiɣ-mɩ se maatasɩɣ-tʋ tɔɔʋ kaʋ nɛ pʋkɔɔ pɩsɩɩnɩ kɩyakʋ ŋgʋ́ Ɛsɔ Kewiyaɣ kɔma yɔ.» 17Peeɖe ɛkpaɣ sʋlʋm nɛ caɖaɣ nɛ ɛsɛɛ pʋ-yɔɔ Ɛsɔ nɛ ɛcɛlɩ-wɛ se: «Ɩmʋ-pʋ nɛ ɩtayɩ ɖama nɛ ɩñɔɔ.» 18Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, pɩkpaɣʋnɩ lɛɛlɛɛyɔ yɔ, maatasɩɣ sʋlʋm ñɔʋ nɛ pʋkɔɔ pɩsɩɩnɩ kɩyakʋ ŋgʋ́ Ɛsɔ Kewiyaɣ kɔŋ yɔ. 19Pʋwayɩ lɛ, ɛkpaɣ tindine nɛ ɛsɛɛ ɖɩ-yɔɔ Ɛsɔ nɛ ɛcɩyɩ-ɖɩ nɛ ɛcɛlɩ-wɛ se: «Pʋnɛ lɛ mon-tomnaɣ [ŋgá paha mɩ-yɔɔ yɔ. Ɩmʋ ɩtɔɔ nɛ ɩtɔzʋʋnɩ mɔ-yɔɔ.» 20Pɛtɛm tɔɔʋ lɛ, ɛkpaɣ ɖɔɖɔ sʋlʋm nɛ caɖaɣ nɛ ɛcɛlɩ-wɛ se: «Sʋlʋm pʋnɛ lɛ man-calɩm mbʋ́ pɩkpɛdɩɣ mɩ-yɔɔ yɔ. Pʋ-yɔɔ Ɛsɔ tɩŋɩɣna nɛ ɛɖʋ nɔɔ haʋ kɩfam.»] 21Paa ḿbʋ́ yɔ, ɩcɔnɩ ɩna: «Weyi ɛkɔŋ-m ɖʋzʋʋ koyindinaa nesi taa yɔ, ma nɛ ɩ ɖɩtɔkɩna cɩnɛ! 22Toovenim lɛ, pʋwɛɛ se Ɛyʋ Pɩyalʋ ɛkʋyɩ kedeŋa yɔɔ cɩnɛ ɛzɩ Ɛsɔ ɖʋʋ yɔ. Ɛlɛ́, pʋtɔɔ weyi ɛɖʋzʋʋ-ɩ koyindinaa nesi taa yɔ!» 23Peeɖe ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa pazɩ ɖama pɔzʋʋ se patɩlɩ pa-taa weyi ɛkaɣ labʋ ḿbʋ́ yɔ.
Anɩ lɛ sɔsɔ Yesu tiyiyaa taa?
24Pʋwayɩ lɛ, Yesu tɔmkpɛlɩkɩyaa pazɩ ɖama hɔm sɔsɔtʋ yɔɔ. Pɔpɔzaɣ pa-tɩ se: «ɖa-taa lɛ, akɛ sɔsɔ?» 25Peeɖe eheyi-wɛ se: «Ɛyáa lɛlaa awiya nuutuuni-wɛ nɛ pɔsɔɔlɩ se payaa-wɛ se kɩbama. 26Ɛlɛ́, pɩtamʋnɩ se pʋwɛɛ ḿbʋ́ mɩ-hɛkʋ taa. Pʋwɛɛ se mɩ-taa sɔsɔ ɛpɩsɩ ɛ-tɩ ɛzɩ mɩ-taa pɩɣa yɔ. Weyi ɛ́lɛ́ kɛ wiyaʋ yɔ, ɛpɩsɩ ɛzɩ mɩ-tʋmlaɖʋ yɔ. 27Weyi ɛtɔŋ se palabɩ-ɩ tɔɔnaɣ yɔ nɛ ɛ-tʋmlaɖʋ weyi ɛlakɩ-kɛ yɔ, akɩlaa? Pɩtɛkɛ weyi ɛtɔŋ se palabɩ-ɩ-kɛ yɔ, ɛnʋ kɩlɩna naa we? Ḿbʋ́ ɖɔɖɔ mɛwɛ mɩ-hɛkʋ taa, mɛwɛ ɛzɩ tʋmlaɖʋ yɔ. 28Mɩ lɛ, mɩɩwɛnɩ mɔn-cɔlɔ alɩwaatʋ kpeekpe man-kʋñɔmɩŋ tɩŋa taa. 29Pʋ-yɔɔ lɛ, mɛncɛlɩɣ-mɩ kewiyaɣ ɛzɩ man-Caa cɛlʋʋ-m-kɛ yɔ. 30Ɩkɔŋ caɣʋ awiya kpelisi yɔɔ nɛ ɩhʋʋnɩ Izrɛɛlɩ ñɩma cejewee hiu nɛ naalɛ. Đɔɖɔ lɛ, mɔnkɔŋ-mɩ yaʋ nɛ ma nɛ mɩ ɖɩcaɣ nɛ ɖɩtɔɔ nɛ ɖɩñɔɔ men-Kewiyaɣ taa.»
Yesu yɔɔdaa se Pɩyɛ kɔŋ kpɛzʋʋ se ɛtasɩm-ɩ
(Mat 26.31-35; Mrk 14.27-31; Yoh 13.36-38)
31Peeɖe Yesu heyi Pɩyɛ se: «Siimɔɔ! Siimɔɔ! Tɩlɩ se Satanɩ pɔzɩ Ɛsɔ nʋmɔʋ se ɛtakɩ-mɩ ɛzɩ pafalʋʋ mɩla yɔ nɛ ɛna. 32Ɛlɛ́, mɛnsɛ Ɛsɔ ñɔ-yɔɔ se ŋtaalesi lidaʋ ŋgʋ́ ŋwɛnɩ mɔ-yɔɔ yɔ. Ŋkɔm ŋpɩsɩnɩ mɔ-yɔɔ lɛ, ŋla nɛ ña-taabalaa kpa ɖoŋ.» 33Peeɖe Pɩyɛ cosi-i se: «Kɩpaɣlʋ! Mɛntɛm man-tɩ ñɔɔzʋʋ. Paa salaka yɔ, paɖʋ ma nɛ ŋ nɛ yee sɩm yɔ, ma nɛ ŋ ɖɩsɩ.» 34Ɛlɛ́, Yesu heyi-i se: «Pɩyɛ! Meheyiɣ-ŋ se: pʋcɔ kalɩmɔʋ koo sɔnɔ lɛ, ŋkpɛzɩɣ tam naadozo se ŋtasɩm-m.»
Kpaɣnɩ nɔɔnɔɔ lɛ, pʋwɛɛ se Yesu tiyiyaa ihuuzi pa-maɣmaɣ pɔ-yɔɔ
35Pʋwayɩ lɛ, Yesu pɔzɩ-wɛ se: «Maatiyuu-mɩ ndaakpasɩ, ɩtɔɖɔkɩ liidiye yaa huyuu yaa naataŋgbala yɔ, nabʋyʋ tɛɖɩ-mɩ yaa we?» Pocosi-i se: «Aayɩ, nabʋyʋ tɛtɛɖɩ-ɖʋ.» 36Peeɖe eheyi-wɛ se: «Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, weyi ɛwɛnɩ liidiye yɔ, pʋwɛɛ se ɛ́ɖɔ́kɩ-ɖɩ. Weyi ɛwɛnɩ huyuu yɔ, ɛ́lɛ́ ɛkpaɣ-kʋ. Weyi ɛfɛyɩnɩ sɩɣa kɩɖaɣlaɣ yɔ, ɛpɛdɩ e-toko nɛ ɛyabɩ-kɛ. 37Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, mankaɖɩɣ-mɩ se pʋwɛɛ se pɩtɩŋnɩ mɔ-yɔɔ nɛ tɔm ndʋ́ paama Ɛsɔtɔm Takayaɣ taa yɔ, tɩla. Ńdʋ́ lɛ se: ‹Azaɣ́a hɛkʋ taa paɖʋʋ-ɩ.› Toovenim lɛ, mɔn-tɔm ndʋ́ paamawa yɔ, tɩlakɩ ḿbʋ́.» 38Peeɖe ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa heyi-i se: «Kɩpaɣlʋ! Đɩwɛnɩ sɛsɩ kɩɖaɣlɩsɩ naalɛ.» Ɛ́lɛ́ ecosi-wɛ se: «Pɩmaɣaɣ.»
Yesu woba Ɛsɔ sɛʋ Somiŋ Pʋʋ yɔɔ
(Mat 26.36-46; Mrk 14.32-42)
39Pʋwayɩ lɛ, Yesu lɩɩ se ewoki Somiŋ Pʋʋ yɔɔ ɛzɩ etiiwokuu yɔ nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa tɩŋ ɛ-wayɩ. 40Patalaa lɛ, eheyi-wɛ se: «Itendi Ɛsɔ se ɛtaayele nɛ pɩtakɩ-mɩ.» 41Eheyi-wɛ ḿbʋ́ lɛ, eyebi-wɛ nɛ eposi ɛ-tɩ pazɩ nɛ eluŋ ɛ-nɩmbɔla yɔɔ nɛ etendi Ɛsɔ se: 42«Hayɩ Man-Caa! Yee ŋtisiɣ yɔ, ŋlɩzɩ-m man-kʋñɔŋ sɔsɔʋ kʋnɛ kɩ-taa. Ɛlɛ́, la mbʋ́ ñe-liu wɛɛ yɔ, taala mbʋ́ me-liu wɛɛ yɔ.» [ 43Peeɖe Ɛsɔ tiyiyu nɔɔyʋ lɩ ɛ-yɔɔ nɛ ɛsɔzɩ-ɩ ɖoŋ. 44Paa ḿbʋ́ yɔ, Yesu laŋɩyɛ kɛwɛɛkɩ siŋŋ nɛ ɛ-ɛsɩyɛ sɛɛnɩ Ɛsɔ sɛʋ kaŋ kaŋ. Soŋaɣ kalɩ ɛ-yɔɔ ɛzɩ pʋkʋʋ ɛyʋ nɛ calɩm lɩɣ yɔ nɛ kotosuu tataa ɖoyi ɖoyi.]
45Ɛtɛm Ɛsɔ sɛʋ lɛ, ɛkʋyɩ ɛpɩsɩ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa cɔlɔ nɛ ɛmaɣnɩ pɔɖɔŋ ɖou, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, pɔ-hɔ pɩsaa. 46Ɛmaɣnɩ-wɛ ḿbʋ́ lɛ, ɛpɔzɩ-wɛ se: «Ɛbɛ laba nɛ iɖou ḿbʋ́? Ɩkʋyɩ itendi Ɛsɔ se ɛtaayele nɛ pɩtakɩ-mɩ.»
Pakpa Yesu
(Mat 26.47-56; Mrk 14.43-50; Yoh 18.3-11)
47Yesu yɔɔdaɣ ḿbʋ́ lɛ, Yudaasɩ weyi ɛkɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa hiu nɛ naalɛ taa lɛlʋ yɔ, ɛɖɛɛ ɛyáa samaɣ nakɛyɛ nɔɔ nɛ ɛ nɛ wɛ patalɩ. Patalaa lɛ, ewolo se ɛmʋzɩ ɛ-laɣzaɣ yɔɔ. 48Peeɖe Yesu pɔzɩ-ɩ se: «Yudaasɩ! Laɣzaɣ yɔɔ mʋzʋʋ ŋwɩlɩɣnɩ koyindinaa se pakpa Ɛyʋ Pɩyalʋ ma naa we?» 49Yesu tɔmkpɛlɩkɩyaa mbá pɛwɛ ɛ-cɔlɔ yɔ, pana mbʋ́ ɛyáa ḿbá pacaɣ labʋ yɔ lɛ, pɔpɔzɩ-ɩ se: «Kɩpaɣlʋ! Đɩsɔbɩ-wɛ sɛsɩ naa we?» 50Kpaagbaa ḿbʋ́ lɛ, pa-taa lɛlʋ sɛtɩ cɔjɔnaa ñʋʋdʋ tʋmlaɖʋ nesi kɩbanzɩ nɩŋgbaŋʋʋ. 51Ɛlɛ́, Yesu heyi-wɛ se: «Iyele ḿbʋ́, pɩmaɣaɣ.» Peeɖe etukuni nɩŋgbaŋʋʋ ŋ́gʋ́ ku-lone taa nɛ kɩpɩsɩ ɛzɩ kɩɩwɛʋ yɔ. 52Pʋwayɩ lɛ, Yesu pɔzɩ cɔjɔnaa sɔsaa nɛ Ɛsɔ ɖɩɣa yɔɔ cɔnɩyaa ñʋndɩnaa nɛ Yuda ñɩma sɔsaa mbá powobi-i kpaʋ yɔ se: «Ma mɩ́lʋ́ nɛ ɩkɔɔ se ɩkpaɣ-m nɛ sɛsɩ kɩɖaɣlɩsɩ nɛ pɔla naa we? 53Ma nɛ mɩ ɖɩɩwɛ Ɛsɔ ɖɩɣa taa kɩyakɩŋ tɩŋa, ɛlɛ́ mɩ-taa nɔɔyʋ taañɩnɩ se ɛkpa-m. Ɛlɛ́, lɛɛlɛɛyɔ, mɩ nɛ cɩkpɛndʋʋ tɛɛ wiyaʋ mɩ-alɩwaatʋ talɩna yɔ.»
Pɩyɛ kpɛzɩ nabudozo se ɛtasɩ Yesu
(Mat 26.57-58,69-75; Mrk 14.53-54,66-72; Yoh 18.12-18,25-27)
54Yesu tɛm yɔɔdʋʋ ḿbʋ́ lɛ, pakpa-ɩ se powokini-i cɔjɔnaa ñʋʋdʋ tɛ nɛ Pɩyɛ tɩŋɩɣ pa-wayɩ, ɛlɛ́, eeposini-wɛ. 55Ɛtalaa lɛ, ɛmaɣnɩ paɖʋ miŋ taɣ hɛkʋ taa nɛ ewolo ɛcaɣ mbá pohoyaɣ miŋ ɛnʋ yɔ pɔ-cɔlɔ. 56Pɩkɛdaa lɛ, tiyiyu halʋ ñɩnʋ nɔɔyʋ na-ɩ nɛ ɛcɔnɩ-ɩ pɩŋŋ nɛ ɛtɔ se: «Abalʋ ɛnɛ, ɛtɩŋaɣ Yesu wayɩ ɖɔɖɔ!» 57Peeɖe Pɩyɛ kpɛzaa se: «Halʋ ña! Mantasɩm-ɩ kaʋ.» 58Pɩlabɩ fele lɛ, abalʋ nɔɔyʋ na-ɩ ɖɔɖɔ nɛ ɛ́lɛ́ tɔ se: «Ña ɖɔɖɔ, ŋkɛ ɛyáa panɛ pa-taa lɛlʋ.» Ɛlɛ́, Pɩyɛ cosi-i se: «Aayɩ! Mɛnfɛyɩ pa-taa.» 59Pɩtasɩ labʋ ɛzɩ ñɩ́ɣ́yʋ́ʋ kʋɖʋmʋʋ yɔ lɛ, abalʋ lɛlʋ yɔɔdɩnɩ abalɩtʋ se: «Abalʋ ɛnɛ, ɛtɩŋaɣ Yesu wayɩ toovenim, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɛkɛ Galilee tʋ.» 60Ɛlɛ́, Pɩyɛ cosi-i se: «Abalʋ ña! Mantasɩ tɔm ndʋ́ ŋcaɣ yɔɔdʋʋ yɔ. Ɛtɩyɔɔdaɣ ḿbʋ́ lɛ, kalɩmɔʋ koo.» 61Kuko ḿbʋ́ lɛ, Kɩpaɣlʋ kisi nɛ ɛcɔnɩ Pɩyɛ nɛ ɛ́lɛ́ tɔzɩ tɔm ndʋ́ eeheyi-i se: «Pʋcɔ kalɩmɔʋ koo sɔnɔ lɛ, ŋkpɛzɩɣ tam naadozo se ŋtasɩm-m» yɔ tɩ-yɔɔ. 62Peeɖe ɛkʋyaa ɛlɩɩ nɛ ewili ɛzɩ pɛcɛbɩ e-liu tɛɛ yɔ.
Sɔɔjanaa makɩ Yesu nɛ patʋʋ-ɩ
(Mat 26.67-68; Mrk 14.65)
63Ɛyáa mbá pɔɖɔkɩ Yesu yɔ, powoŋaɣ-ɩ nɛ pamakɩ-ɩ. 64Pohuuzuu ɛ-ɛsɛ yɔɔ nɛ pamakɩ-ɩ nɛ pɔpɔzʋʋ-ɩ se: «Kpeɣ se amabɩ-ŋ?» 65Paatʋ-ɩ ɖɔɖɔ siŋŋ.
Powoni Yesu Yuda ñɩma cɔjɔnaa sɔsaa cɔlɔ
(Mat 26.59-66; Mrk 14.55-64; Yoh 18.19-24)
66Tɛʋ fema lɛ, Yuda ñɩma sɔsaa nɛ pa-paɣtʋ wɩlɩyaa nɛ cɔjɔnaa sɔsaa pekpeɣli ɖama se powoni Yesu pɔ-tɔm hʋyaa cɔlɔ. 67Powoni-i lɛ, pɔpɔzɩ-ɩ se: «Heyi-ɖʋ nɛ ɖɩna se ña lɛ Weyi Ɛsɔ Lɩzaa Yɔ yaa we?» Peeɖe Yesu cosi-wɛ se: «Paa meheyi-mɩ yɔ, iitisiɣni-m. 68Paa mɔnpɔzɩ-mɩ natʋyʋ yɔ, iicosuu-m ɖɔɖɔ. 69Ɛlɛ́, pɩkpaɣʋnɩ lɛɛlɛɛyɔ yɔ, Ɛyʋ Pɩyalʋ cakɩ lone kɩbanɖɛ taa Ɛsɔ Đoŋ Tɩŋa Tʋ cɔlɔ.» 70Peeɖe pɔpɔzɩ-ɩ patɩŋa se: «Yee ḿbʋ́ ŋkɛ Ɛsɔ Pɩyalʋ?» Ecosi-wɛ se: «Ɩyɔɔdɩ camɩyɛ, ma lɛ ɛnʋ.» 71Ecosi-wɛ ḿbʋ́ lɛ, pɔtɔ se: «Ɛbɛ yɔɔ ɖɩtasɩɣ ñɩnʋʋ aseɣɖe tɩnaa yɔ? Pɩlɩ ɛ-nɔɔ taa nɛ ɖa-maɣmaɣ ɖɩnɩɩ.»
