Matthieu 9
9
Yésʉs lɨ́ etiʼ nzwóó
(Marc 2.1-12; Luc 5.17-26)
1Yésʉs ntɔ̂ʼ kalwo ɨ́ byɛ̂l, nzě báʼǎ tô nkana yé. 2Abea nɛ́ɛ: bê nzě nze nyé e mbʉ́mbʉ́ʼ mʉ̂r ɨ́ myɛɛla. Mbeá nyé á bee mpʉ bé á dyɛ̂ʼwo e né yɨ́, nye ntɔ̂ʼ lɛ́ɛ e mbʉ́mbʉ́ʼ ó: «Mwân wǎm, talaǎ léme. Bibaa bí ébébe lô, bí pɛʼɔɔ!» 3Nó bʉ́ʉ́ ólɛ̂ʼla o métié á nze lɛ́ɛ ɨ́ milémé myɔ́ɔ́ ó: «Mʉr nyâ, nye lɨ́ ekʉ́ sâ yɨ́ɛ Nzyɛ̌m nkěh!» 4Mpʉ̌ Yésʉs á gʉ́a bijwɨʼ byɔ́ɔ́ yɨ́, nó ó nyé á nze dî e bé ó: «Bɨ̌n bé lɨ́ edi e bibɨ́bla bíjwɨʼ bínɨ̌ ɨ́ milémé mín ɨ́ yé? 5Yé dí ɨ́ kúnwo lɨ́ elɛ́ɛ mʉ̂r? Le ó: “Bibaa bí ébébe lô, bí pɛʼɔɔ”, nkʉ̂ ntɔ̂ʼ ó: “Gbɔlwaa sí. Bʉŋláa”? 6Sâ gwár, mě gwɨ́m ó, bɨ̌n gʉ́ŋaa ó, Mwân mé Mʉr, nyě e nkul jwɨ́ɨ ɨ́ sí yɨ̂ʼ ó, nye pɛ́ʼɛɛ bʉr bibaa bí ébébě Nzyɛ̌m dí eniʼe bé bí.» Nye ntɔ̂ʼ lɛ́ɛ e mbʉ́mbʉ́ʼ ó: «Gbɔlwáa, nkɛ́yɨ́ɨ́ joó yô, go e tó kwár nyǒ.» 7Mʉ̌r nɨ̌ ntémé ntɔ̂ʼ gbɔlwa sí, nzě tô kwá nyé. 8Jɔ̌ʼ sɔ́má bʉ̂r, yé á bee syɛ́ɛla yaá yɨ́, ekɛ̂n kʉ́ nzě swɨɨ bé menyʉ̂l, bé ntɔ̂ʼ dwě Nzyɛ̌m kûm, ebě, nye á be ó sí bánǎ dwe bʉ̂r nkul jwɨ́ɨ nyaá.
Yésʉs lɨ́ ejébě Matthieu
(Marc 2.13-17; Luc 5.27-32)
9Yésʉs, nyé osí duhǒ sûm yaá, nye mû lɨ́ elaa nɛ́ɛ: nyě kǎ bee ó, nyʉ́ʉ́ mʉ̂r ndîndǐl ɨ́ gúmó nyé á nʉnʉa mɔnɨ́ tœ́a yɨ́. Díé é mʉ̂r waá, lé á be ó Matthieu. Yésʉs, nye e né ó: «Dúʼóó mê. Nye ntɔ̂ʼ mɔa sí, nzě dû nyê.»
10Jɔʼ bé á be lɨ́ ede ɨ́ mbɛ̌r mé Matthieu yɨ́, bʉ́ʉ́ bʉ̂r ɨ́ buo buo bé á nʉnʉa mɔnɨ́ tœ́a bá le bʉ́ʉ́ ósyɛ̂l o mísyóm, bé á be ntémé ó, lɨ́ ede bé e boo nɔ́ɔ́ le ompʉ́n mé Yésʉs. 11Mpʉ óFarizyɛ̂n, bé á bee sâ yaá yɨ́, bê nzě dî le ompʉ́n bé ó: «Lɛ̂ʼla wɨ́n, nye lɨ́ epûhla mébô lɨ́ ebánǎ de e bʉr o dí enʉǎ mɔnɨ́ tœ́a bá, le osyɛ̂l o mísyóm ɨ́ yé?» 12Yésʉs nzě jóʼo tíá nyaá. Nye ntɔ̂ʼ lɛ́ɛ e bé ó: «Bʉr o dí minjɨ̂h bá, bé ajɨ ójomo o bʉ̂r. Mimbêl myé omér ó dí ejɨ bê. 13Swíʼɨ́ɨ́ gâ. Bɨ̌n a tó jɨ̂ʼ sá mékǎn mâʼ dí elɛ́ɛ ɨ́ Mekaná mé Nzyɛ̌m yɨ́. Yê cɛmá ó: Mě gwɨ́m ó, bɨ̌n lɛ̂ʼlaa bʉr mpam, laa ó, bɨ̌n dwêʼ me mindwéá mí ótír. »
Yésʉs nzě kɛl tɨ̂ʼ ó: «Ebě, me á bé anzě jébe ótîtyěl o bʉ̂r. Me á nze jébe ó, osyɛ̂l o mísyóm.»
Eti méde
(Marc 2.18-22; Luc 5.33-39)
14Ompʉ́n mé Yʉánɛs Ndubʉr nzě sîhlě súm Yésʉs á be yɨ́. Bê nzě dî e né ó: «Bɨ̌h bɨɛ le oFarizyɛ̂n, bé lɨ́ etiti méde pâʼ e pâʼ lɨ́ edwě Nzyɛ̌m kûm, ompʉ́n bô bɨ́ɛ l'ati ɨ́ yé?» 15Yésʉs, nye e bé ó: «Nzê bɨ̌n bûʼlá ó, bʉr o mû sí báŋlɔɔ ɨ́ nzɔɔ ebâ bá, bé e nkul edi, asoho ɨ́ jɔʼ mbɛ̂l mʉmá dína ɨ́ duo nzɔ́ɔ yɨ́ ɛ́? Sɔ̂ʼ, yé abe e nkul esâ nó! Yé ópyâl jɔʼ dí ó, mbɛ̂l mʉmá ngá pɛʼɔɔ ɨ́ sɔ́má yɔ́ɔ́ yɨ́. Jɔʼ yaá ó bé ngá kpaa mébúʼ, ti méde yɨ́.»
Kɨkɛnǎ kán dwân le menyoʼ medwân
(Marc 2.21-22; Luc 5.36-39)
16«Mʉr nyé anʉǎ kán dwân, ntɔ̂ʼ sâ ébágá lɨ́ esú lé élar égʉ́á é njʉ̌m kán, kán dwân waá l'apǎ dubɔɔ ɨ́ medíbé, dulo, ebě, péh kán dwân yaá, bé adubɔɔ ɨ́ medíbé nó, ɨ́ jɔʼ mʉ̂r ókǎ jwɨɨ̌ kán waá yɨ́, ebágá é kán dwân laá, lé ópʉʼa, ntɔ̂ʼ báʼǎ beʼ égʉ́á é kán. 17Nó ntémé ó, bé dí abe lɨ́ elwan ményoʼ medwân ɨ́ minjʉ̌m bíntaʼ bi dí misɛ́á e bikʉ́r bí ótír bí yɨ́. Mʉ̂r sá nó wá, menyoʼ me tɨ̂, mé ógʉ́lwa, bintaʼ ntɔ̂ʼ tʉ̂l, menyoʼ kʉ́ma sí, bintaʼ dwě ntuʼ. Bé lulwan ményoʼ medwân ó ɨ́ bintaʼ bidwân. Jɔʼ yaá ó bíntaʼ ngá gwá baʼlɔɔ yɨ́.»
Yésʉs lɨ́ etiʼ éséhé mé Yárwis
(Marc 5.21-43; Luc 8.40-56)
18Yésʉs dína lɨ́ elwib nɛ́ɛ: nyʉ́ʉ́ njwɨ́ɨ oYúden nzě pyâl, ntɔ̂ʼ bɨʼ mébóó sí, lɨ́ edwe nyé kûm. Nye e Yésʉs ó: «Eséhé lâm, lé alúno dwe ɨ́ báánâ. Damá jóʼo nó, ntaá nzě kɛl nyé mbô, nye nkʉ̂ tiʼe.» 19Yésʉs nzě mɔa sí, dû nyê, bé le ompʉ́n bé.
20Bé mû nzɨ́ e nzɨ̌ nɛ́ɛ: nyʉ́ʉ́ mʉ́má á be mbêl, metié lɨ́ esʉsolo nyé ɨ́ nyʉ̂l, tâŋ mimbû kám e mimbá nyá, ntɔ̂ʼ pyâl Yésʉs kúnókúno ɨ́ koo píhe, tyěn mbô, kúna le odumo ó kán wé. 21Ebě, nye á be lɨ́ ejwɨʼ ɨ́ lémé wé ó: «Mê sí kúnǎ kúnáa le odumo ó kán wé nó, me tiʼe.» 22Yésʉs nzě dwɛ̂ʼ píhe, bee mʉ́má nɨ̌. Nye e né ó: «Mwân wǎm, talaǎ léme. Búʼó yô, yɨ́ tiʼ gô!» Ɨ́ tyé e tyé gwár yaá, mʉmá waá ntɔ̂ʼ tiʼe.
23Jɔ̌ʼ Yésʉs á nze kumǒ mbɛ̌r mé njwɨ́ɨ oYúden yɨ́, nye á ka bee ó, bʉr o b'á be lɨ́ elʉ́o míndie bá, le entumo e bʉ̂r. Tɨ̂ʼ, yé á be ó, yé mû áleŋéleŋé. 24Yésʉs nzě lɛ́ɛ e bé ó: «Búláá gá wâ, ebě, mwân nyâ, nyé adwe. Nye ɨ́ jô.» Bê nzě jo nyé le epya nyê. 25Jɔʼ bé á be, bé mû sí pyêl éntumo e bʉ̂r kʉ̌l yɨ́, Yésʉs ntɔ̂ʼ nî mbɛ̌r waá, mɛ̂r mâ mʉmá waá ɨ́ mbô, ntɔ̂ʼ gbɛl nyé sí. 26Lɔ́ɔ waá nzě jalǎ sí yaá yɨ́yɛ̂h.
Yésʉs lɨ́ etiʼ báántím óbá
27Jɔ̌ʼ Yésʉs á be lɨ́ eduhǒ sûm yaá, nye mû lɨ́ esámle yɨ́, baántím óbá, bê nzě dû nyê, le ebʉ̂ bítím. Bé ó: «Mwâ mé David ɔ́, jɨ́ʼɨ́ɨ́ bɨ́h ekpaa nkóó ɔ̌!» 28Nó ó, ɨ́ jɔ̌ʼ Yésʉs á nî mbɛ̌r tʉ́ŋlʉ̌ yɨ́, baántím baá nzě sîhlě súm nyé á be yɨ́. Yésʉs, nye e bé ó: «Nzê bɨ̌n bé lɨ́ ebúʼla ó, mě e nkul esâ sá bɨ́n dí edî nɨ̌ ɛ̌?» Bê nzě kam ó: «Eee, Dâ, gǒ e nkul esâ.» 29Nó ó Yésʉs á nze kúna e bé mîh. Nye e né ó: «Yé syɛ́yɨɨ bɨ̌n mpʉ̌ búʼó yɨ́n dí yɨ́!» 30Míh mɔ́ɔ́ ntɔ̂ʼ táare ébee. Yésʉs nzě bɛ̂ŋ bê. Nye e bé ó: «Mě lɛ́ɛ́ bɨ́n ó, anyamlě lɛ́ɛ gá mʉr swîh lɔ́ɔ́ wɨ̂.» 31Damá jóʼo nó, tœ́á bé á tô kʉ̌l wɨ́, bé ntɔ̂ʼ tô le ejʉŋla le elɛ́ɛ̌ lɔ́ɔ waá ɨ́ sí yaá yɨ́yɛ̂h.
Yésʉs lɨ́ etiʼ mʉ̂r á be le emúmó nyá
32Jɔʼ bé e boo Yésʉs, bé á be, bé mû lɨ́ enkɛ́ɛ yɨ́, bʉr ntɔ̂ʼ nze e nyʉ́ʉ́ mʉ̂r kwá nyé. Mʉr waá á be ó ányâ-emúmó, duho lɨ́ eleme lé á nzɨnzamra nye lɨ́. 33Lě Yésʉs á so eleme laá, le mʉ̂r á pa be le emúmó nyá, á taare elwib ntémé. Mentumo me bʉ̂r, mé ntɔ̂ʼ kâm lɔ̌b waá. Bé ó: «Bɨ̌h dína ó, apǎ beě mbi wɨ̂ʼ wâʼ ɨ́ sí Ɨ́zraɛ̂l!» 34Sâ gwár, oFarizyɛ̂n bɨ́ɛ, bé á be lɨ́ ekʉ́ boʼlo. Bé ó: «Njwɨ́ɨ meleme ó dí edwe nyé nkul ó, nye sôʼ meleme!»
Yésʉs lɨ́ ejɨ̂ʼ méntumo me bʉ̂r nkoó
35Yésʉs nzě tô le etô bínkana e bínkana byɛ̂h le mékwár e mékwár mɛ̂h, lɨ́ etô le elɛ̂ʼle bʉ̂r ɨ́ mempáh mínjɨʼla mɔ́ɔ́, le etúnǒ Mbɨambɨa Lɔ́ɔ dí edumo e Mpóʼo mé Dâ Nzyɛ̌m wɨ́, le etiʼ bʉ̂r o b'á be e mekpaa mɨ́mɛ̂h le bidyɛ̂m bíbyɛ̂h bá.
36Ebee nyé á bee mentumo me bʉ̂r yɨ́, nye nzě buú jɨ̂ʼ bé nkoó, ebě, nkul á si gwíi bê, menyʉ̂l sí tyɛʼ. Bé á be ó mpʉ bínteme bi dí abe le mbɔʼlʉ bí. 37Nó nyé á lɛ́ɛ le ompʉ́n bé ó: «Yé ɨ́ buo méde mû sí tɨ̂ ɨ́ pemé má. Yé kǎ sáa ó, bʉr o tó kpɛm. 38Nó, jɨʼlaa gá e Kúm pemé, ó nye lómaa bilóbila ɨ́ buo buo, ó bé tôʼ kpɛm méde ɨ́ pemé.»