Màtéyò 5
5
Jézù nìbà i ji ndâ ꞌduù pí gú
1Ta o tí nò, ndâ ꞌduù kili me mbè. Jézù mâ giì ŋò ndú, yí giì njè nó ya gí bà ki tí wó to pí gú ta kpéétí wó. Ndâ mbe tala có mì wó giì kaa ya gí tàkò wó pí gú kà. 2Bìndi yí giì ꞌbìtà bà nìbà i ji ndú, máa,
3«Ndâ mbe ŋò tí ndú ni tí ndâ mbe yê kùṛo Mbíṛì gî, a ndâ mbe tó pá,
tacó ŋìnò a ŋa ndâ ꞌduù mì Mbíṛì.
4Ndâ mbe kû kònò séꞌi gbí njembí ndú gítí ndâ i ŋìnó náa ndú bàkà mbe kû bèè ṛo Mbíṛì á muu to tí nó a ndâ mbe tó pá,
tacó Mbíṛì bà yìì ndú gî.
5Ndâ mbe ꞌdê njembí a ndâ mbe tó pá,
tacó a ndú ká bà ꞌde ndâ tó i tí nó náa Mbíṛì ci ndâ ꞌduù mì wó gítí nô.
6Ndâ mbe kû kònò go, delè mbe kû gee go ngo tacó bà co tí jáá kpokèjì mì Mbíṛì ta o ꞌdáá gî a ndâ mbe tó pá,
tacó Mbíṛì bà je ndâ i ŋìnó ta go ndú gbí njembí ndú nó ji ndú gî.
7Ndâ mbe si có gítí ndâ vò i tí nó náa ndâ ꞌbí ka ndú bàkà gítí ndú nó mí to a ndâ mbe tó pá,
tacó Mbíṛì bà si có gítí ndâ vò i mì ndú delè mí to gî.
8Ndâ mbe dù tí ndâ bòò mì Mbíṛì ta njembí ndú gbaànjé a ndâ mbe tó pá,
tacó a ndú ká bà ŋò Mbíṛì.
9Ndâ mbe dù tí ndâ mbe jukì gbí òkò tí ndâ ꞌduù a ndâ mbe tó pá,
tacó ṛè ndú bà dù a ndâ ꞌviì mì Mbíṛì.
10Ndâ ꞌduù ŋìnó náa à kû mèèkèꞌi tí ndú á muu có bà bàkà ndâ i ŋìnó mbe nìkì tí Mbíṛì nó a ndâ mbe tó pá,
tacó ŋìnò a ndâ bòò-gba mì Mbíṛì.
11«À tí yo a tó pá, ta o tí nó náa ndâ ꞌduù má kû ŋo ndi yo, à tí yo delè a tó pá ta o tí nó náa ndú má kû mèèkèꞌi tí yo, ta bà ꞌdè ndâ zu có ta ndeṛè ndú wálá mítí yo á muu ye, 12yo ꞌví dù ta líkíꞌo tí yo, yo delè ꞌví dù ta pétékè tàkòcò yo, tacó Mbíṛì bà ko mboo ndâ vò i tí nò náa á kû me mítí yo nò ji yo ta gbolò tó i. Delè tacó àá táánò kû mèèkèꞌi tí ndâ mbe ꞌdòkò có mì Mbíṛì á kùṛo bà jò yo ká go ŋa ŋìnò náa à kû me ta yo nò.
Ndâ zi ta ngbaꞌo
13«Yo go zi gbí mbí zi mì ndâ ꞌduù á muu to tí nô. Káa gó ngo zi má cì cee ꞌdo gbí tè zi gî, à kû te tè zi nò yee ká gí ꞌdè, tacó kpokèjì bà dele ta gó zi gí gbí kákáꞌi wálá. 14Yo delè go ngbaꞌo kùṛo ndâ ꞌduù muu to tí nó ꞌdáá gî. Yo delè go ꞌbá náa à bì mí pí gú, náa ndâ ꞌduù ꞌdáá gî kû ŋò . 15Ndâ ꞌduù má òlò wu ta ꞌdíꞌdiꞌo mí tàꞌi, ndú ꞌbu i mí ṛo ngba wu lá. Ndú si ká ngbàà, tacó bà ŋò ta ndâ i tàꞌi ꞌdáá gî. 16Má énò, yo tù ngba yo ta bà bàkà tó i go ngba wu mí kùṛo ndâ ꞌduù ꞌdáá gî. Tacó ndú má ŋò ndâ tó i tí nó náa yo kû bàkà nó, ndú ꞌví ùlù Bu yo á gbíṛì.
Jézù ꞌdè có ji ndâ ꞌduù gítí có mì Mòze
17«Ndâ ꞌbí ꞌduù gbí òkò tí yo kû koṛo có énó máa, ye gì tacó bà njaanga miṛi yo ꞌdo gbí ndâ có mì Mòze, ta ndâ i ŋìnó náa ndâ mbe ꞌdòkò có mí Mbíṛì táánò nìbà ndú ji ndâ ꞌduù nô. Káa ŋìnò me ndeṛè bà gì ye gbaànjé ká nò lá. Ye gì a i tacó wàa ndâ có mì Mòze, ta ndâ i ŋìnó ꞌdáá náa ndâ mbe ꞌdòkò có mì Mbíṛì nìbà ndú ji ndâ ꞌduù nó ꞌví dù tí tí yúcó. 18Yo te mí gbí muu yo, máa, ndâ to tí nó ta tàṛì má ká kuu bàndò mì ndú, ndâ i bà bàkà tí go ndâ có mì Mòze ta ndâ có mì ndâ mbe ꞌdòkò có mì Mbíṛì gbaànjé gbaànjé ꞌdáá gî. 19Má énò, ꞌbí ꞌduù má biya bà ꞌdi kpêtí káa ꞌbí làmbu có gbaànjé cuki ꞌdo gbí òkò tí ndâ có tí nò, bìndi yí giì nìbà ŋa kpokèjì tí nò ji ndâ ꞌbí ꞌduù, ꞌduù tí nò bà dù tí táángbà ꞌduù gbí òkò tí ndâ bòò-gba mì Mbíṛì wálá. Káa ꞌduù má ꞌdi ndâ có tí nò ꞌdáá gî ta bà mò ꞌbí gí nje seè máa, ‹Ŋìnò a làmbu có,› nò lá, bìndi yí giì nìbà ndú ji ndâ ꞌbí ka wó, ꞌduù tí nò bà dù tí gbolò ꞌduù kùṛo ndâ ꞌduù mì Mbíṛì. 20Yo koṛo muu yo delè máa, ꞌduù má dù ta go bà bàkà ndâ i ŋìnó mbe nìkì tí Mbíṛì nó me gbolò ndii ndâ mbe ꞌdi gbí-o tí ndâ mbe kû kpolo tí tàkìì mì yo tí ndâ Jùdéyà nò lá, ꞌduù tí nò jé gí bà dù tí ꞌduù mì Mbíṛì wálá.
Có gítí bà ò kòlòwò
21«Yo ꞌdi có tí nó náa Mòze táánò ꞌdè ji ndâ ká gù ndoo, máa, ‹Yo ꞌví zi ꞌduù lá,› nó gî; káa ꞌduù má zi ku, ndâ gba bà waa có ku mítí wó delè. 22Káa ye kû ꞌdè có ji yo, máa, ꞌbí ꞌduù má ò kòlòwò gítí ꞌbí ka wó, Mbíṛì bà ꞌvee gbí nje wó ta ꞌbí wúnò o gítí ndeṛè kòlòwò tí nò. ꞌBí ꞌduù delè má go ꞌbí ka wó máa yí a ŋónókó tí gbàꞌdá sínò, yí kû yuu a miṛi wó ta kpéétí wó gí gbí wu á bàndò mì ndâ vò ꞌduù á bìndi ku mì wó. 23Má énò, wò má kû je i-ꞌbì lo ji Mbíṛì, káa mbí lo giì ꞌva tí máa, ndeṛè kòlòwò mì ꞌbí ꞌduù ta wò kuu, 24te i-cí-ci tí nò mí to, bìndi wò ꞌví ya gí mì ꞌduù nò. Yo máa ꞌviindi gbí òkò tí yo ta yí gî, wò ꞌví giì ya ta i tí nò. 25Có má gbí òkò tí yo ta ꞌbí ꞌduù káa yí giì ꞌdè có máa yì bà ya gí bà kpì ngbàngà tí lo ji gba, à nìkì máa yo ꞌdè có tí nò cee ꞌdo gbí òkò tí yo ta kpéétí yo ta yì só, si yo yee kùṛo ndâ gba kálásê. Tacó yí má tù wò ji ndâ gba gî, ndâ gba bà je wò ji ndâ àsìkérì, bìndi ndú bà te wò á mí gbí zàà. 26Gbí énó máa, wò bà dù gbí zàà yee tí o tí nó náa wò sì có tí nó náa a waa mítí lo nò ꞌdáá gî.
Có gítí bà bàkà bangbaya
27«Yo ꞌdi có tí nó náa Mòze táánò ꞌdè ji ndâ ká gù ndoo, máa, ‹Yo ꞌví bàkà bangbaya lá,› nó gî. 28Káa ye kpónó kû ꞌdè có ji yo, máa, ꞌbí ꞌduù má zekeꞌo tí niì, bìndi yí giì tee njembí wó gáꞌdáá mítí wó, gbí énó máa, yí zingbà ta niì tí nò gbí njembí wó gî. 29À máa ṛo lo ŋìnó gbí kùꞌbì nó ká eendi lo gítí bà bàkà vò i, aaka ṛo lo tí nò ꞌdo gbí kù kélè, wò ꞌví ꞌva gí ꞌdè. À nìkì a bà bè gbí ꞌbí bà to tí lo gbaànjé á co tí bà ꞌva wò mì Mbíṛì ta kábà dìì lo mí gbí vò bàndò á bìndi ku mì lo. 30À máa ꞌbì lo kùꞌbì ka kû si wò ꞌví bàkà vò i, da ꞌbì lo tí nò ꞌva gí ꞌdè. À nìkì a bà bè gbí ꞌbí ꞌbì lo gbaànjé á co tí bà ya ta kábà dìì lo gí gbí vò bàndò á bìndi ku mì lo.
Có gítí bà njè niì
31«Mòze delè táánò ꞌdè có ji ndâ ká gù ndoo, máa, ‹ꞌDuù má bà njè niì mì wó, yí ꞌví cu ndeṛè bà njè tí ndú mí gbí wáràgà wàa yí ꞌví je mí ꞌbì niì tí nò.› 32Káa ye kpónó kû ꞌdè có ji yo, máa, ꞌbí ꞌduù má nje niì mì wó á muu ꞌbí tende có á bìndi có bà zingbà ꞌdakò, yí njaanga ji niì nò a kpokèjì bà zingbà ꞌdakò. Káa ꞌbí ꞌduù má giì kò niì tí nò á bìndi wó, ꞌduù tí nò kû zi a ngbà ta niì tí nò.
Có gítí bà see tí ꞌduù
33«Ndâ ká gù ndoo delè táánò ꞌdè ji ndoo gî, máa, ‹ꞌDuù ꞌví see tí wó ji Mbíṛì ta ꞌvéṛè lá. Máa, wò tí ꞌduù má see tí lo ji Mbíṛì máa wò bà bàkà ꞌbí i, kózò tí lo ꞌví bàkà ká go po ngo nje lo nò.› 34Káa ye kpónó kû ꞌdè có ji yo, máa, yo ꞌví see tí yo ngé gî lá. Yo see tí yo, máa, ‹Go gbíṛì› lá, tacó gbíṛì a bàndò bà te jàlàmbà mì Mbíṛì tí gba. 35Yo ꞌví see tí yo, máa, ‹Go to tí nó,› nò lá, tacó to tí nó a bàndò bà kaa kò Mbíṛì mí pí . Yo ꞌví see tí yo, máa, ‹Go Jèrùzàlémè› lá, tacó Jèrùzàlémè a gbolò gbata mì Gbolò Gba. 36Yo delè ꞌví si bà see tí yo, máa, ‹Go muu ye› nò mí to, tacó wotí mì yo gítí bà si ꞌbí njì se muu yo gbaànjé ꞌví dù tí béé-bè , wàa ꞌbí ꞌví tù undù nò wálá. Má énò, ye kû ꞌdè có ji yo máa, gbí ndeṛè bà see tí yo wálá. 37Wò tí ꞌduù má bàkà i gî, ꞌdè káa có máa wò bàkà gî. Káa à tà má énò lá, wò delè ꞌví ꞌdè káa có máa wò bàkà wálá cuki. Tacó ꞌbí ŋa có mbe jò ògbù ndii ŋìnò gî, gì a i ꞌdo mì Vò-ꞌduù-tí-nò.
Có gítí bà kèèndè vò i
38«ꞌBí có kákáꞌi náa ndâ ká gù ndoo delè táánò ꞌdè ji ndoo a ŋìnó, máa, ‹Ṛo ta ṛo, wàa tì ta tì.› 39Káa ye kû ꞌdè có ji yo máa, yo ꞌví ko mboo vò i ta vò i lá. ꞌDuù má gbì gbí tù lo ŋìnó gbí kùꞌbì nó, wò ꞌví ꞌvìsì tù lo ŋìnó gbí gàlì nó ji yí, wàa yí ꞌví gbì delè. 40ꞌDuù delè má kpì ngbàngà tí lo ji ndâ gba, máa wò ja ndò bòngo tí nó náa wò kû yuu mì gbímbí lo á tà bòngo nó ji yì, ja ꞌdóó wòòkò bòngo tí nó náa wò kû yuu mì pí ndò bòngo tí nò nó ji yí gí tàkò ndò ŋìnò kpêkù. 41ꞌBí ꞌduù delè kpêtí má zèè wò gítí có gba tí wó, máa wò te káꞌi mì yì ya tí gàà énó, te , wò ꞌví ko ta yí ndii to tí nò náa yí nì ji wò nò gî. 42ꞌBí ꞌduù mbe zì i ꞌdo tí lo sàà kùṛo gî, má yù i ꞌdo tí lo, je i tí nò náa yí yù nò ji yí. Káa ꞌbí ꞌduù delè mbe biya bà wùù i ji wò sàà kùṛo gî, má gì tacó bà wùù i ꞌdo mì lo, wò ꞌví biya lá.
Có gítí bà bàkà tó i ji ndâ mbe bàkà vò i ji ndoo
43«Ndâ ká gù ndoo táánò ꞌdè có máa, ndoo ꞌví zè ndâ mbe bàkà tó i ji ndoo nìkì maa, wàa ndoo ꞌví sogo ndâ mbe bàkà vò i ta ndoo. 44Káa ye kpónó kû ꞌdè có ji yo, máa, yo delè ꞌví zè ndâ mbe bàkà vò i ta yo nìkì go bà zè ndâ mbe bàkà tó i ji yo. Yo delè ꞌví ꞌdeke tí yo ji Mbíṛì máa yí ꞌví bàkà nambeè ji ndâ mbe kû mèèkèꞌi tí yo. 45Yo kpolo tí có tí nó náa ye kû ꞌdè ji yo nô, tacó wàa, yo ꞌví dù tí ndâ mbe bàkà tó i go i mì Bu yo Mbíṛì á gbíṛì, tí mbe si ṛi kû co ta ngba wó ji ndâ tó ꞌduù ta ndâ vò ꞌduù, delè mbe si mù kû nì mí gbí njí mì ndâ tó ꞌduù ta ndâ vò ꞌduù ꞌvii ká ꞌvii. 46Káa yo má zè nìkì maa káa ndâ ꞌduù ŋìnó mbe kû zè yo nìkì maa nó cuki, ndeṛè bà bàkà tó i mì Mbíṛì ji yo ꞌví dù a yè? Ŋìnò me gbèe ŋa i tí nó náa ndâ ꞌduù ŋìnó náa a kû ꞌdè máa ndú a ndâ vò ꞌduù nó kû bàkà lá? 47Yo delè má ꞌvee káa ꞌbì ndâ nambe yo cuki, ꞌbè gbí òkò tí yo ta ndâ ꞌbí ŋa tende ŋa ndâ ꞌduù ꞌví dù a yè?
48«Má énò, yo dù ta tó muu yo, tacó Bu yo á gbíṛì a ꞌduù ŋìnó ta tó muu wó!
© 2001, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.
