Mata 5
5
Yesu a ɗa ha bazlam mə gər i mahəmba
1Yesu a ŋgatatay a ndo hay haladzay ta diye naha ka təv ŋgay na, a tsal ŋgway a gər i mahəmba. A ye naha a ndza ka dala. Gawla ŋgay hay ta zəŋgal na ti ye ka təv ŋgay. 2A dazlay matətikatay, a gwaɗatay:
Ŋgama i Mbəlom
Luka 6.20-23
3«Məŋgwese ka ndo neheye tə sər ha mə ɗərev tay nəteye mətawak eye hay aye, hərwi Bəy i Mbəlom na, i nəteye.
4«Məŋgwese ka ndo neheye faya ta tuwiye, hərwi Mbəlom ma matay naha ɗərev.
5«Məŋgwese ka ndo neheye ta rəh ha gər tay aye, hərwi nəteye na, Mbəlom ma vəlateye məndzibəra.
6«Məŋgwese ka ndo neheye may a wur fataya ada yam a gatay aye hərwi marəhe ha gər a Mbəlom, hərwi Mbəlom ma vəlateye wu nakə a satay aye.
7«Məŋgwese ka ndo neheye faya ta giye ŋgwalak a siye i ndo hay aye, hərwi Mbəlom ma gateye a ɗəma ŋgwalak dərmak.
8«Məŋgwese ka ndo neheye ɗərev tay tsəɗaŋŋa kame i Mbəlom aye, hərwi nəteye na, ta ŋgateye a Mbəlom.
9«Məŋgwese ka ndo neheye nəteye faya ta miye tay ha ka bo ndo hay hərwi ada tâ ndza zay aye, hərwi Mbəlom ma zalateye na, wawa ga hay.
10«Məŋgwese ka ndo neheye faya ta sateye ɗəretsətseh hərwi nakə faya ta giye məsler nakə a yay a gər a Mbəlom aye, hərwi Bəy i Mbəlom na, i tay.
11«Məŋgwese ka nəkurom taɗə ndo hay ta tsaɗakum, ta sakum ɗəretsətseh, ada taɗə faya ta tsikiye fakuma wu neheye ŋgwalak eye bay ada ta rawiye fakuma me hərwi nakə ka dzalum ha ka neŋ aye. 12Ŋgwasum haladzay, ɗərev kurom mâ rah ta məŋgwese, hərwi Mbəlom ma ta vəlakumeye magogoy kurom bagwar eye mə mbəlom. Sərum ha na, andza niye ta gatay ɗəretsətseh a ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom neheye tə lahakumaw aye.»
Dzeke i sluwal tə dzaydzay
Markus 9.50; Luka 4.34-35
13Yesu a gwaɗatay sa: «Nəkurom ka tərum ka məndzibəra na, andza sluwal nakə a vəɗ ma ala aye. Ane tuk na, taɗə sluwal a vəɗ sa bay na, ta sliye matəre ha mâ vəɗ həraɓəɓa sa na, ma kəkay? Ma giye ŋgama ka wuray sa bay. Ta kutsiye ha, ndo hay ta mbərasliye na tə sik.
14«Nəkurom na, dzaydzay i məndzibəra. Huɗgay nakə ta ɗəzl na ma tsaholok aye na, ma ŋgahiye bo təta bay. 15Ta pa ako ka lalam na, ta hurəkwiye faya gəse bay. Ta piye na ɗuh na, ka wu məpe lalam hərwi ada mâ dəvatay a ndo neheye mə gay aye tebiye. 16Andza niye dərmak, mede kurom mâ zəba kame i ndo hay andza dzaydzay nakə ma dəvateye a ndo hay aye, hərwi ada siye tâ ŋgatay a ŋgwalak nakə faya ka gumeye ada tâ zambaɗay a Bəba kurom mə mbəlom.»
Yesu tə bazlam i Musa mapala eye
17Yesu a gwaɗatay sa: «Kâ dzalum mə gər kurom na yaw na, hərwi məmbete ha bazlam i Musa mapala eye tə matətike i ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom hay bay. Na yaw hərwi məmbete ha bay. Ane tuk na, na yaw na, mandəve ha wu nakə bazlam i Musa mapala eye ada wu nakə ndo i maslaŋ i Mbəlom hay tə tsik məge aye ɗuh. 18Hərwi niye neŋ faya na tsikakumeye, sərum ha, kə ge magərmbəlom ta dala nəteye andaya huya na, ndəray ma sliye məmbete ha wuray kwa tsekweŋ abəra mə bazlam mapala eye bay. Kwa “i”, kəgəbay wu nakə mawatsa eye tsekweŋ bəbay na, ma mbatiye bay, wu tebiye ma giye bo təday. 19Hərwi niye, ndoweye kə gər ha bazlam mapala eye nəte, kwa tsekweŋ eye, ada faya ma ɗatay ha a ndo hay tâ ge andza neŋgeye na, neŋgeye ma təriye tsekweŋ ma Bəy i Mbəlom. Ane tuk na, taɗə ndoweye ka rəhay ha gər a bazlam mapala ada ka tətikatay a siye i ndo hay tâ rəhay ha gər dərmak na, neŋgeye ma təriye bagwar eye ma Bəy i Mbəlom. 20Hərwi niye neŋ faya na gwaɗumeye sa: Kə ge ka rəhumay ha gər a bazlam i Musa mapala eye a ze i ndo neheye tə dzaŋgawa bazlam i Mbəlom mapala eye ta Farisa hay bay aye na, ka deyumeye a Bəy i Mbəlom bay.»
Yesu a tsik ka məge mevel
Luka 12.57-59
21Yesu a gwaɗatay sa: «Nəkurom na, ka tsənum wu nakə tə tsikatay a bəba təte kurom hay aye. Tə gwaɗatay na: “Kâ kəɗ gər i ndo bay. Ndoweye kə kəɗ gər i ndo na, ta diye ha kame i sariya.#5.21 Madayaw abəra ma Ezipt 20.13; Bazlam mapala eye masulo eye 5.17.” 22Ane tuk na, neŋ faya na gwaɗakumeye: Taɗə ndoweye kə ge mevel ka malamar ŋgay na, ɗa ta diye ha kame i ndo məge sariya. Taɗə ndoweye kə gwaɗay a malamar ŋgay: “Nəkar matərakahaŋ eye” na, ɗa ta diye ha kame i ndo mələve dala hay, ta geye sariya. Ada taɗə ndoweye kə gwaɗay a malamar ŋgay: “Nəkar ka dze” na, ta kaliye ha a ako nakə ɗaɗa ma mbatiye bay aye.
23«Agəla a saka mələtse məvəle wu a Mbəlom, a həlay niye wetete a makaw a gər zəgəle andaya ka bo ta malamar yak na, 24gər ha wu yak niye kame i təv məvəlay wu a Mbəlom. Do, ta pəsum ha a bo təday, zay mâ ge mə walaŋ kurom ada maw, vəlay wu a Mbəlom tuk.
25«Taɗə ka gum a bo wuray ta ndo, nəkurom ka tsəveɗ faya ka deyumeye a sariya na, mum ha ka bo bazlam, sərum bo bəna, mâ ye kar ha kame i ndo məge sariya təday bay. Hərwi ki ye kar ha ka təv i ndo məge sariya hay na, ta vəlay kar ha a həlay i sidzew hay. Ta kaliye kar ha a daŋgay. 26Faya na gwaɗakeye: Sər ha na, kə ge ka hama suloy nakə kutoŋ məheme, ka vəl ha bay na, ka deyeweye abəra ma daŋgay bay.»
Yesu a tsik ka məge madama
Mata 18.8-9; Markus 9.43,47-48
27Yesu a gwaɗatay sa: «Nəkurom na, ka tsənum, tə gwaɗ: “Kâ ge madama bay.#5.27 Madayaw abəra ma Ezipt 20.14.” 28Ane tuk na, neŋ faya na gwaɗakumeye: Ndoweye ka zəba ka ŋgwas, kə ge faya ɗəre a say a bor i bo ŋgay na, ɓa kə ge madama mə ɗərev ŋgay ta ŋgwas eye niye tsɨy. 29Kə ge ɗəre i həlay i mənday yak ma dəɗiye kar ha a mezeleme na, ŋgwaɗ na ada kâ kal ha dəreŋ abəra tə nəkar. Ŋgama vərezl i bo yak nəte mâ dze tə bəmalə nakə ta kaliye ha bo yak tebiye a ako aye. 30Kə ge həlay i mənday yak ma dəɗiye kar ha a mezeleme na, ɗəs na ada kâ kal ha dəreŋ tə nəkar. Ŋgama vərezl i bo yak nəte mâ dze tə bəmalə nakə bo yak tebiye ma diye a ako aye.»
Yesu a tsik ka mahəhere ŋgwas
Mata 19.7-9; Markus 10.4-5,10-12; Luka 16.18
31Yesu a gwaɗatay sa: «Ahəl niye, tə gwaɗ sa: “Taɗə ndoweye kə say mahəhar na ŋgwas ŋgay na, kutoŋ mâ watsay ɗerewel i mahəhere a həlay.#5.31 Bazlam mapala eye masulo eye 24.1.” 32Ane tuk na, neŋ faya na gwaɗumeye: Ndoweye ka həhar na ŋgwas ŋgay kəriye kə ge madama bay na, ki ye a zal na, neŋgeye a təra ha ndo məge madama. Ada ndo nakə a zla ŋgwas nakə ta həhar na aye bəbay kə ge madama.#5.32 Levitik 18.6-18; Məsler hay 15.20, 29.»
Yesu a tsik ka məmbeɗe
33Yesu a gwaɗatay sa: «Nəkurom ka tsənum wu nakə tə tsikatay ahəl niye a bəba təte kurom hay aye. Tə gwaɗ: “Kâ mbaɗa tə parasay eye bay. Ane tuk na, wu nakə ka mbaɗa kame i Mbəlom ka gwaɗ ka giye na, ge na.#5.33 Levitik 19.12; Məpesle 30.3; Bazlam mapala eye masulo eye 23.22-24.” 34Ane tuk na, neŋ faya na gwaɗakumeye: Kâ mbaɗum bay tebiye. Kâ mbaɗum ta mbəlom bay hərwi Mbəlom mandza eye na, mə ɗəma. 35Kâ mbaɗum ta dala bay hərwi dala na, təv məpe sik i Mbəlom. Kâ mbaɗum ta Zerozelem bay hərwi Zerozelem na, wuzlahgəma i Bəy bagwar eye. 36Kâ mbaɗa tə gər yak bay, hərwi ka sliye faya matəre ha məkwets i gər yak kuɗekuɗek kəgəbay zeŋzeŋ na, ka sliye faya bay. 37Kə ge ayaw na, gwaɗum ayaw! Kə ge aʼay na, gwaɗum aʼay ɗekɗek tsa. Wu nakə ta səkah ha faya sa aye na, a yaw abəra mə Fakalaw.»
Kâ mum ha seweɗ tə seweɗ bay
Luka 6.29-30
38Yesu a gwaɗatay sa: «Nəkurom na, ka tsənum wu nakə tə tsik ahəl niye aye. Tə gwaɗ: “Taɗə ndoweye ka huyaslay ha ɗəre a ndo na, ta huyaslay ha a ɗəma dərmak, ada ndoweye kə həɓay ha zler a ndo na, ta həɓay ha a ɗəma zler dərmak.#5.38 Madayaw abəra mə Ezipt 21.23-25; Levitik 24.19-20; Bazlam mapala eye masulo eye 19.21.” 39Ane tuk na, neŋ faya na gwaɗakumeye: Taɗə ndoweye kə gakum seweɗ na, kâ mumay ha a ɗəma bay. Ɗuh taɗə ndoweye kə faka ka maholom i həlay i mənday na, mbəɗay ha maholom i həlay i gula dərmak mâ faka faya. 40Taɗə a say a ndoweye mede kar ha kame i ndo məge sariya hərwi məzle fakaya abəra məkelkabo yak wawa eye na, gəray ha faya kələmedze eye, mâ zla na dərmak. 41Taɗə a say a ndoweye məgaka kutoŋ, a gwaɗaka: “Zleŋ na wu ga anaŋ amba daladal” na, səkahay ha faya zlay na dəreŋ lele. 42Ndoweye ka tsətsah fakaya wu na, vəlay. Ndoweye ka tsətsah fakaya gwedere i wu na, kâ kərahay ha bay, vəlay.»
Mawuɗe bo ta ndo məne ɗəre yak
Luka 6.27-28,32-36
43Yesu a gwaɗatay sa: «Ka tsənum wu nakə tə tsik ahəl niye aye, tə gwaɗ: “Wuɗa ndo i məgeɗ yak, nay ɗəre a ndo məne ɗəre yak.#5.43 Levitik 19.18.” 44Ane tuk na, neŋ faya na gwaɗumeye: Wuɗum ndo məne ɗəre kurom hay. Ɗuwulumay me a Mbəlom hərwi ndo neheye faya ta sakumeye ɗəretsətseh aye. 45Ka gum andza niye na, ka tərumeye wawa i Bəba kurom Mbəlom neŋgeye mə mbəlom. Hərwi pat ŋgay a dəvatay a ndo i seweɗ hay ada a dəvatay a ndo i ŋgwalak hay. A pa yam ŋgay hərwi ndo neheye mede tay lele aye ada hərwi ndo neheye mede tay lele bay aye dərmak. 46Taɗə agəna ka wuɗum na, ndo neheye ta wuɗa kurom aye ɗekɗek na, magogoy waray nakə Mbəlom ma vəlakumeye? Kwa ndo matsekele dzaŋgal hay tə ge a ze i kurom. 47Ada taɗə faya ka tsikumateye me a malamar kurom hay ɗekɗek na, ada wu nakə ka gum a ze ndo hay aye na, wuye mey? Kwa ndo neheye tə sər Mbəlom bay aye na, tə ge a ze i kurom. 48Tərum na, ndo ŋgwalak eye hay mə wu hay tebiye andza Bəba kurom mə mbəlom, neŋgeye ŋgwalak eye.»
Nke Ahọpụtara Ugbu A:
Mata 5: meq
Mee ka ọ bụrụ isi
Kesaa
Mapịa
Ịchọrọ ka echekwaara gị ihe ndị gasị ị mere ka ha pụta ìhè ná ngwaọrụ gị niile? Debanye aha gị ma ọ bụ mee mbanye
© 2012, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.