Matiye 12
12
Isa se naan̰ ɓo Mɛl *ɓii sebit
(Mk 2.23‑28, 3.1‑6; Lk 6.1‑11)
1Kaaɗ kɛn se Isa deel maakŋ gɔtn gɛm ki ɓii sebit#12.1 Ɓii sebit se ɓii kɛn Yaudge lee jamakŋ ro ki. ki ute jee mɛtin̰ ki. Kɛn naaɗe deel deel se, jee mɛtin̰ ki jaay, ɓo tɔɔlɗe se baag tɛrɛcn̰ do gɛmge ɔɔ ɔsɔ. 2Kɛn *Parizige jaay aak nakŋ ese se, naaɗe ɗeek Isa ki ɔɔ: «Aaka, jee mɛti ki se tɛɗ nakŋ kɛn jꞋund te kulu gɛn tɛɗ eyo ɓii sebit ki!» 3Isa tɛrlɗen ɔɔ: «Naase Ꞌdooyin̰ki te ey la, nakŋ kɛn *Daud tɛɗ ute jeen̰ge kaaɗ kɛn naaɗe ɓo tɔɔlɗe se? 4Gɔtn se Daud ɛndo maakŋ *kɔrɔr magal gɛn *Raa ki ɔɔ tɔs mappan jꞋɛɗin̰ga kɛɗ *sɛrkɛ Raa ki, ɔsɔ ɔɔ ɛɗ jeen̰ge tun mɛtin̰ ki kici. Ey num mappan se naaɗe kɔŋ kɔs eyo; kɛn Ꞌkɔs se, *jee tɛɗn sɛrkɛ Raage tu kalɗe ki sum. 5Lɔɓu naase Ꞌdooyin̰ki te ey la, maakŋ *Ko Taar kɛn Raa ɛɗo Musa ki se, ɓii sebit ki se jee tɛɗ sɛrkɛ Raage tu kɛn tɛɗ naaba maakŋ kɔrɔr magal gɛn Raa ki kic ɓo uum aal te ɓii sebit se naaŋ ki eyo. 6ꞋBooyki mꞋasen taaɗa: nam utu gɔtn ara se, magal cir *Ɓee Raa se daala. 7Taar kɛn taaɗ ɔɔ: Maam se mꞋje amki tɔjn̰ sɛrkɛ eyo, num mꞋje se naase aki Ꞌkɛɛjn̰ ɓo do naapge tu#12.7 Aak Oz 6.6. ɔɔ kɛn taar se jaay Ꞌbooy ɔkkiga mɛtin̰ num, jee se, naase aɗeki tɔkŋ mindɗe eyo, taa naaɗe se tuj te ɗim eyo. 8Taa *Goon Deba se lɛ, naan̰ ɓo Mɛl gɛn ɓii sebit.»
Isa ɛɗ lapi gaab kɛn jin̰ ooyga kooyo
9Isa iin̰ ɔn̰ gɔtn se ɔɔ ɓaa ɛnd maakŋ *ɓee kɛn Yaudge lee tusn maak ki. 10Gɔtn ese, naan̰ ɔŋ gaaba kalaŋ jin̰ ooyga kooyo. Taa *Parizige je ɗoobm an kɔkŋ mind Isa se, tɔnd mɛtin̰ ɔɔ: «Ɗoobm naajege tu se, *ɓii sebit ki nam ɔk ɗoobo kɛn kɛɗn lapia debm kɔɔn̰ ki la?» 11Isa tɛrlɗen ɔɔ: «Maakse ki se nam ɔk baata kalaŋ sum, ɔɔ baatin̰ se jaay ooc maakŋ gɔɔ ki ɓii sebit ki num, an̰ ɓaa kɔɔɗin̰ ey ne? 12ꞋBooyki, debkilimi se naan̰ ɔɔn̰ cir baata! Bin num ɓii sebit ki se, jeege ɔk ɗoobo gɛn tɛɗn bɛɛ jeege tu.» 13Gɔtn se Isa ɗeek gaab kɛn se ɔɔ: «ꞋSɛɛj jii!» Gɔtn se naan̰ sɛɛj jin̰a ɔɔ gɔtn ese sum ɓo jin̰ se ɔŋ lapia aan gɔɔ naapin̰ se.
14Gɔtn se Parizige teeco naatn maakŋ ɓee kɛn Yaudge lee tusn maak ki se, ɓaa tus dɔɔk taarɗe gɛn je ɗoobm an Ꞌkutn Isa.
Isa se naan̰ ɓo debm tɛɗn naabm kɛn Raa bɛɛr ɔɔɗin̰o
15Kɛn Isa jaay booy ɔɔ naaɗe dɔɔkga taarɗe gɛn tɔɔlin̰ se, naan̰ iin̰ ɔn̰ gɔtn ese se ɔɔ jeege dɛna ɔk mɛtin̰a ɔɔ naan̰ ɛɗ lapi jee kɔɔn̰ge tu paac. 16Num naan̰ aacɗen kaama ɔɔ jꞋɔn̰te taaɗn jeege tu an̰ jeele. 17Bin ɓo taar kɛn debm taaɗ taar teeco taar Raa ki ron̰ Ezayi taaɗno do dɔkin̰ se aanga ɗoobin̰ ki, kɛn ɔɔ:
18 «Kɛn ara ɓo debm tɛɗn naabum kɛn maam Raa mꞋbɛɛr mꞋɔɔɗin̰o.
Naan̰ ɓo debm maak‑jema ɔɔ tɔɔlum jaay maam mꞋbɛɛr mꞋɔɔɗin̰o.
Maam mꞋan̰ bɔɔy Nirlum se don̰ ki ɔɔ ɗoobm maam daan ki se,
naan̰ an̰ taaɗin̰ jikilimge tu paac.
19 Naan̰ se lɛ mooy te nam eyo ɔɔ taaɗ te makɔn̰ eyo.
Taar naan̰ se jꞋan̰ booyin̰ ɗoobge tun kaam ara kaam ara se eyo.
20 Mu taa baar kɛn ɗug ɗug se kic ɓo, naan̰ an̰ tɛrɛc eyo.
Ɔɔ lɔɔmpɔn pooɗin̰ ɓaa ɓaa kooyo se kic lɛ, naan̰ an̰ tɔɔl eyo.
Naan̰ tɛɗ nakge ute ɗoobin̰ se bini Ꞌcir nakgen bɛɛ ey se paac.
21 Ɔɔ jee do naaŋ ki se paac kɔnd doɗe do naan̰ ki.#12.21 Aak Eza 11.12.»
Isa ute *Ɓubm sitange se taarɗe kalaŋ la?
(Mk 3.20‑27; Lk 11.14‑23)
22Gɔtn se jeege ɔk ɓaano gɔtn Isa ki ute gaaba kalaŋ ɔk kɔɔn̰ sitan ɔɔ kɔɔn̰ sitan se tɛɗin̰ gaabm se tɛɗ kaam‑tɔɔkɔ ɔɔ ɔŋ taaɗ taar eyo. Gaabm se Isa ɛɗin̰ lapia, kaamin̰ ɔɔɗ aaka ɔɔ naan̰ baag taaɗn taara cɛy. 23Ɔɔ gɔtn se jee dɛnge paac aak nakŋ se, deel doɗe ɔɔ ɔkɗen taaɗ eyo, ɗeek ɔɔ: «Gaabm ese se, teeco mɛtjil Gaar *Daud ki ey la?» 24Num gaŋ kɛn *Parizige jaay booy taar se, naaɗe ɗeek ɔɔ: «Gaabm se tuur sitange ro jeege tu ute tɔɔgŋ Belzebul#12.24 Aak Mt 10.25., naan̰ kɛn Bubm sitange se.» 25Gaŋ Isa jeel maak‑saapɗe ɗey se ɗeekɗen ɔɔ: «Maakŋ taa naaŋ gaar kɛn jeen̰ge taarɗe ɔk mɛtn naap eyo ɔɔ baagga tɛɗn bɔɔrɔ ute naapa se, naaŋ se utu tɛrɛcɛ. Maakŋ gɛgɛr, ey lɛ maakŋ ɓee kɛn malin̰ge tɛɗ taara ute naapa se kic ɓo, malin̰ge Ꞌkɔŋ kiŋg eyo. 26Kɛn Bubm sitange jaay tuur naapin̰ Bubm sitange se, kɛse aan gɔɔ naan̰ tɛɗ bɔɔrɔ ute ro naan̰ malin̰a ɔɔ bin se naan̰ tɔpga ron̰a. Kɛn bin num, gaarin̰ se naan̰ an̰ kɔkŋ ɔɔ ɗio? 27Naase ɔɔki maam mꞋtuur sitange ute ro Belzebul se; num jee mɛtse ki se, kɛn ɛɗɗen tɔɔgɔ jaay tuur sitange se, naŋa? Bin num naaɗe mala se ɓo asen kɔjn̰ bɔɔrɔ dose ki. 28Kɛn ɗeer num, maam se mꞋtuur sitange ute *Nirl Raa, bin se Ꞌjeelki, *maakŋ Gaar Raa se aanga gɔtse ki. 29Kɛn nam jaay je kɛnd kɔsn ɓee debm tɔɔg se, debm se naan̰ ɔk dɔɔkin̰ga jaay ɓo, kɔsn ɓeen̰a. 30Debm jaay ute maam ey se, naan̰ se debm taamooyuma ɔɔ debm jaay noogum gɛn tusn jeege ey se, debm bin se wɔɔkɗen wɔɔkɔ.
31«Taa naan̰ se ɓo Ꞌbooyki mꞋasen taaɗa: *kusin̰ paacn̰ kɛn jikilimge tɛɗa ute naajn̰ kɛn naaɗe lee naaj Raa se kic ɓo, Raa aɗesin̰ kɔŋ tɔɔlɔ. Num debm jaay naaj Nirl Raa se, kusin̰ naan̰ se Raa an̰sin̰ tɔɔl eyo. 32Anum debm jaay taaɗ taar iŋg kus ro maam *Goon Deb ki kic ɓo, Raa an̰ tɔɔl kusin̰in̰a. Num gaŋ debm jaay taaɗ taar iŋg kus ro *Nirl Salal ki se, Raa an̰ tɔɔl kusin̰in̰ do naaŋ ki ara ki eyo ɔɔ ɓii kɛn kaam mɔɔtn se ey kici.»
Ko kaaga ute koojin̰a
33Isa ɗeekɗen ɔɔ: «ꞋBooyki. Kaagŋ jiga se ooj koojin̰ kic ɓo jiga, num kaagŋ kɛn kɔɔn̰ɔ se, ooj koojin̰ kic ɓo jig eyo. Taa kaaga se jꞋaak kꞋjeelin̰ ute koojin̰a. 34Aakumki tu wɔɔjgen ara! Naase lɛ jee bɛɛki eyo, num te ɗoobm gay jaay naase aki taaɗn nakŋ bɛɛ se? Taa taar kɛn jikilimge lee taaɗ paac se iin̰o maakɗe ki. 35Debm bɛɛ se, bɛɛn̰ se iin̰o maakin̰ ki ɔɔ taar kɛn teec taarin̰ ki kic ɓo bɛɛ, ɔɔ debm *kusin̰ se, kusin̰in̰ se kic ɓo iin̰o maakin̰ ki ɔɔ taar kɛn teec taarin̰ ki kic ɓo iŋg kusu. 36ꞋBooyki mꞋasen taaɗa: ɓiin Raa kɔjn̰ bɔɔr do jeege tu se, taargen jeege taaɗin̰ rɛn̰ rɛn̰ paac se, Raa utu ɓaa tɔnd mɛtɗe. 37Taa ute taar kɛn Ꞌteec taari ki se jaay ɓo ai ɗaapa ey lɛ ai kutu.»
Jeege je kaakŋ nakŋ‑kɔɔɓɔ
(Lk 11.24‑32)
38Gaŋ gɔtn se jee jeel taaɗn tɔɔkŋ mɛtn Ko Taar Raage kandum ute *Parizige naaɗe ɗeek Isa ki ɔɔ: «Debm dooy jeege, naaje kꞋje jꞋai kaakŋ naai ajen tɛɗn nakŋ‑kɔɔɓm kɛn jꞋan kaakŋ jeel ro ki naai se iin̰o gɔtn Raa ki.» 39Naan̰ ɗeekɗen ɔɔ: «Jee ɓɔrse jig eyo ɔɔ Ꞌtuj ɔrmɗe naan Raa ki se je kaakŋ nakŋ‑kɔɔɓɔ, naɓo nakŋ‑kɔɔɓm naaɗe an kaakŋ jeel ro ki se, tecn̰ aan gɔɔ kɛn gɛn debm taaɗ taar teeco taar Raa ki kɛn kꞋdaŋin̰ Yunus#12.39 Aak Yunus 3.3‑5. se sum. 40Aan gɔɔ Yunus tɛɗo ɓii mɔtɔ maakŋ kɛn̰j kɛn magal se, *Goon Deba se kic ɓo Ꞌtɛɗn ɓii mɔtɔ maakŋ naaŋ ki. 41Ɓii kɛn jaay Raa an kɔjn̰ bɔɔrɔ do jeege tu se, jeegen Ninib ki se kic utu Ꞌkɔkŋ mind jeegen duni kɛn ɓɔrse. Taa naaɗe se booy uunga taar Yunus ɔɔ tɛrlga maakɗe do Raa ki, anum Ꞌbooyki debm ara se, cir Yunus se daala. 42Ɓii kɛn Raa an kɔjn̰ bɔɔrɔ do jeege tu se, nɛɛlgen iin̰o kaam kaam bɔɔyɔ#12.42 Aak 1Gar 10.1‑13. gɔtn duni ɗaar ro ki se utu kɔkŋ mind jeegen duni kɛn ɓɔrse se. Taa naan̰ iin̰o gɔtn dɔkɔ gɛn booy taar Gaar Salomon debm jeel‑taara se, ɔɔ Ꞌbooyki, debm jeel‑taar ara se, cir Salomon se daala.»
Sitan ɔk tɛrlo gɔtin̰ ki
43Tɛr Isa taaɗɗen ɔɔ: «Kɛn sitan jaay teec ɔn̰ga nam se, naan̰ ɓaa leeɗo do kɔɗ‑ɓaarge tu je gɔtn kiŋgi, naɓo naan̰ ɔŋo te eyo. 44Kɛn naan̰ jaay ɔŋ te ey num, baag taaɗn ute maakin̰ ɔɔ: maam se mꞋkɔkŋ mꞋtɛrl gɔtn kɛn mꞋiin̰no ro ki. Kɛn naan̰ jaay ɔk tɛrl aan se, ɔŋ ɓee se kꞋɗaapin̰ga aak bɛɛ aac walak ɔɔ nam maak ki se gɔtɔ. 45Gɔtn se naan̰ ɔk tɛrlɛ ɔɔ ɓaa ɔŋo sitangen kuuy cili kɛn kusin̰ cirin̰ naan̰ se daala. Naaɗe ɓaaɗo tɛlɛ ɛnd iŋg maakŋ gaab kɛn se ɔɔ kiŋg gaabm se tɛrl ɓaa tɛɗ kusin̰ cir kɛn deet se daala. Ɗeere, naan̰ se ɓo nakŋ kɛn utu kaan do jeegen do duni kɛn ɓɔrse jig ey se.»
Gɛnaa Isage ute kon̰ɗe
(Mk 3.31‑35; Lk 8.19‑21)
46Kaaɗ kɛn Isa utu taaɗ taaɗ jee dɛnge tu ɓɔrt sum ɓo, gɔtn se gɛnaan̰ge ute kon̰ɗe ɗaar naatn je taaɗn te naan̰a. 47[Deb kalaŋ ɓaaɗo taaɗin̰ ɔɔ: «ꞋƁooyo! Koi ute gɛnaaige se utu naatn ɔɔ naaɗe se je ai kaaka.»]#12.47 Bersen ara se, maakŋ Kitapge tun do dɔkin̰ se, mɛtin̰ge maakɗe ki se, gɔtɔ. 48Gaŋ Isa tɛrl deb kɛn jꞋɔlin̰o se ɔɔ: «Koyuma ute gɛnaamge se tap ɓo naŋge?» 49Tɛr gɔtn se, naan̰ uun jin̰ tɔj ro jeen̰ge tun mɛtin̰ ki ɔɔ ɗeekɗen ɔɔ: «Aakki jee se ɓo koyumge ute gɛnaamge. 50Taa debm jaay tɛɗ nakŋ Bubum maakŋ raa ki maakin̰ jen ro ki se, naan̰ se ɓo gɛnaam gaaba, kɛn mɛnda ɔɔ koyuma.»
Nke Ahọpụtara Ugbu A:
Matiye 12: kyq
Mee ka ọ bụrụ isi
Kesaa
Mapịa
Ịchọrọ ka echekwaara gị ihe ndị gasị ị mere ka ha pụta ìhè ná ngwaọrụ gị niile? Debanye aha gị ma ọ bụ mee mbanye
© 2012, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.