MWANDUSO ULONGOZI
ULONGOZI
Mbuli ino ikemigwa, “Mwanduso,” nhegulo yake “songelo ya kinhu.” Na kino kicho kitabu cha ichanduso Mdilagano da Umwaka da Bibilia. Hata Kieblania cha umwaka kisonga na mbuli zilonga, “Haichanduso.” Kitabu kino cholagusa kila kinhu kukilawile na hasa vija Mulungu viyasang'hanike na mwanduso wa munhu. Lelo wasomi wana simulizi bwando za munhu ama wanhu wandike kitabu cha Mwanduso na vivija kipigiti vichandikigwe. Wanhu wayagwe wogelegeza kamba kilawa muna zinyandiko za umwaka zilawile mdiwambo da Babeli muikaline ya 5-6 kipigiti Kilisto hanavumbuka. Wanhu wayagwe wozibokela mbuli zilawa mngelegeza za wanhu kamba, Musa iyo yandike vitabu va Mwanduso, Kuhalawa, Mbuli za Walawi, Mheta, na Ng'humbukila ya Tolati muna imilao ya 1,300 na 1,400 kipigiti Kilisto hanavumbuka.
Kitabu cha Mwanduso kina mbuli bwando za kuwataza wanhu wamtogole Kilisto kuzitanga mbuli ziyagwe za Bibilia kulawa Mdilagano da Umwaka na Mdilagano da Isambi. Chotulagusa vija vilozo vuvingile muulumwengu na sulukila ya wanhu kumpata Mkombola, vivija chogubula ngelegeza za Mulungu za kuwakombola wanhu. Gano gokoneka kulawa muuhokozi wa ichanduso umulonga Yesu (3:15), na mkilagano cha Mulungu ha Ablaham mmbuli ya kuwamoteza wanhu wose wa muulumwengu (12:3).
Gali Mgati ya Ikitabu
1. Mulungu kaulumba ulumwengu abaho kawalumba Adamu na Hawa kamba vuzilonga sula ya 1 na ya 2.
2. Muisula ya 3 mbaka ya 5, kitabu cha Mwanduso chowasimulila Adamu na Hawa, vilozo vao, na lukolo lwao.
3. Muisula ya 6 mbaka ya 9, kitabu kino cha Mwanduso cholonga mbuli za Nuhu na mmemelo wa mazi.
4. Muisula ya 10 mbaka ya 11, kitabu cha Mwanduso chosimulila kija kilawilile hagatigati ya kipigiti cha Nuhu mbaka kipigiti cha Ablaham, hamoja na ulingo wa Babeli.
5. Muisula ya 12 mbaka ya 50, kitabu kino chomulonga Ablaham, mulango wake, hamoja na mwanduso wa wanhu wa Islaeli.
a. Ukazi wa Ablaham na mtwanzi wake Sala wandikigwa muisula ya 12 mbaka ya 25 ya ikitabu cha Mwanduso.
b. Ukazi wa Isaka na mtwanzi wake Lebeka wandikigwa muisula ya 21 mbaka ya 28, na ifa ya Isaka yosimulilwa muisula ya 35.
c. Ukazi wa Yakobo na wanage hamoja na uhami wao wa kulawa Kanaani mbaka Misili wandikigwa muisula ya 25 mbaka ya 50 ya ikitabu cha Mwanduso.
d. Ukazi wa Usufu, mwana iyanogeligwe ng'hani na Yakobo tataake, na vija viyawile mtawala muisi ya Misili wandikigwa muisula ya 37 mbaka ya 50 ya ikitabu cha Mwanduso.
Chwazi Kounye ya:
MWANDUSO ULONGOZI: Kizalamo
Pati Souliye
Pataje
Kopye
Ou vle gen souliye ou yo sere sou tout aparèy ou yo? Enskri oswa konekte
Zaramo Bible Translation Project: © 2023 Pioneer Bible Translators
New Testament is a revision of: Zaramo New Testament: © 2020 The Word for the World International and © 2020 Pioneer Bible Translators