Màtéwò 21
21
Yèésù wɔ̀ ńǹlú-Yèrúsàlɛ́mì kíbí ólú bɛ́
(Mákò 11:1-11; Lúkà 19:28-40; Yòhánà 12:12-19)
1Yèésù òŋu ɔmatsɛ́‐ɛ̀ ŋa sɔ́má-Yèrúsàlɛ́mì làkóò, tsí à káà tó sɔ́má-ìlú-oko-kã̀ ńǹtá-òkè-Òlífì†. À náa kpe ìlú#ɛ́ ní Bètìfàgé. Tsí Yèésù bɛ ɔmatsɛ́‐ɛ̀ méèdzì, 2tsí fɔ̀ fú ŋa ní: Ká ǹɖe, tsí ká lɔ ńǹlú-oko yèé à wà rí ńǹwádzú-ŋa#á, tsí ká wɔ̀ ńnɛ̀, à nákó rí à so kɛ́tɛ́kɛ́tɛ́-kã̀ si, tsí ɔma‐ɛ̀ gbo ɖóro gbèé si. Ká tú ŋa, tsí ká fà ŋá wá fú òŋu. 3Ó ɖi, bí ɔ̀nyà-kã̀ bèrè ŋá náfɔ̀-kã̀, ká dzɔ́ŋù fúu ní: Ɔ̀gá ní wà wo kó lò ŋá#á. Tsí nákó kɔ̀ ŋá dzɔ̀ɔ́ gbòkã́, tsí ká fà ŋá wá fú òŋu.
4Iŋɛ́ ŋa#á wáa lɔ bɛ́ɛ̀ náàtsùgbé-iŋɛ́ yèé agbáfɔ̀-Ɔ̀ɖáyé fɔ̀†-kã̀ fɔ̀ si ńǸwé-Ɔ̀ɖáyé†#ɛ́ kó tsɛ ni. Ó kɔ si ní:
5“Ká dzɛ́ fú ɔma-Sìyɔ́nì† ŋa ní: È rí gé! Ólú-ŋɛ́ bàa ńɖɔ-ŋɛ́.
Ó tɛ ara‐ɛ̀ bɔlɛ̀, tsí gu kɛ́tɛ́kɛ́tɛ́ abo-kã̀ si,
ɔma-kɛ́tɛ́kɛ́tɛ́-kã̀ ni, ó dzɛ́ tsígíɖí-kɛ́tɛ́kɛ́tɛ́ ŋa.”#21:5 Ìwé-Sàkàríyà 9:9 (Zacharie 9:9)
6Tsí ɔmatsɛ́-Yèésù† ŋa#á lɔ, tsí tse si ńǹtá-afɔ̀ yèé ó fɔ̀ fú ŋa#á, 7tsí fa kɛ́tɛ́kɛ́tɛ́#ɛ́ òŋu ɔma‐ɛ̀ wá. Tsí à mú ìwɔ̀ra-ŋà ŋa, tsí ń tɛ́ ńǹtá-ŋa, tsí Yèésù dzokó ńǹtá-àwù ŋa#á, tsí à dzì nɔ́ɔ̀nà. 8Tsí ɔ̀nyà ɛ̀gbɛ̀lɛ́ɛ̀gbɛ̀-kã̀ wà mú ìwɔ̀ra-ŋà ŋa tɛ́ nɔ́ɔ̀nà fúu. Tsí ɔ̀nyà kã̀ŋa òŋu wà ɖá ɔ̀kpɛ̀ ŋa, tsí wà ń tɛ́ nɔ́ɔ̀nà#á.
9Ɛnɛ-iwádzú ŋa gbo, ɛnɛ-ànyì ŋa gbo, àŋa kpó, à wà ɖúgbe ní:
Ényìì! Kùsɛ̀ɛ̀ fú ɔmalɔ́ma-ólú Ɖàfíɖì†!
Kùsɛ̀ɛ̀ fú ɛnɛ yèé bàa nárũ-Ɔlɔ́dzɔ́#ɛ́!
Ényìì! Kùsɛ̀ɛ̀ fú Ɔ̀ɖáyé nɔ́ɔ̀rɔ̃!#21:9 È káà kã Ìwé-Orĩ ŋa 118:25-26 (Psaumes 118:25-26).
10Tsí Yèésù káà tó ńYèrúsàlɛ́mì. Kíbí ó wɔ̀ ńǹlú#ɛ́, ìlú#ɛ́ wà rò kpó gòrògòrògòrò títí ɔ̀nyà ŋa wà bèrè ní: Nɛ̀ɛ́ ni ɔlá‐ɛ̀? 11Tsí èrò#ɛ́ wà dzɔ́ŋù ní: Yèésù, agbáfɔ̀-Ɔ̀ɖáyé fɔ̀ ti Nàsàrɛ́tì ńGàlìlé ni.
Yèésù lé àtàdzà ŋa fùɖá nɔ́gbà-ilé-Ɔ̀ɖáyé
(Mákò 11:15-19; Lúkà 19:45-48; Yòhánà 2:13-22)
12Yèésù ǹɖe, tsí lɔ nɔ́gbà-ilé-Ɔ̀ɖáyé†, tsí lé àtàdzà ŋa òŋu àràdzà ŋa kpó fùɖá nɔ́gbà-ilé-Ɔ̀ɖáyé#ɛ́. Akparɔ-owó ŋa gbo wà bɛ̀, tsí ó rí kpɔ̃rɔ̃-ŋà ŋa kpalɛ̀. Tsí ɔ̀nyà kã̀ŋa gbo wà ta àlúǹkùkù, tsí ó rí àntã̀ tiŋà ŋa gbo kpalɛ̀.
13Tsí ó wà fɔ̀ fú ŋa ní: Ɔ̀ɖáyé fɔ̀ si ńǹwé‐ɛ̀ ní: “Ilé-mi, à nákó kpèé ní ilé-ìre wúwú ni.”#21:13 Ìwé-Yèsáyà 56:7, Ìwé-Yèrèmíyà 7:11 (Ésaïe 56:7, Jérémie 7:11) Tsí àŋa òŋu à kɛ́ɛ, tsí ń tse ìɖìgbé-olè ŋa si.
14Afɔ́dzú kã̀ŋa òŋu arɔ kã̀ŋa tìmá Yèésù ńlé-Ɔ̀ɖáyé#ɛ́, tsí ó bɔ ŋá. 15Tsí kíbí onùgbó-atsɛbɔ-Ɔ̀ɖáyé† ŋa òŋu akɔ́nɛ nɛ́kpa-Ɔ̀ɖáyé† ŋa wà rí iŋɛ́-àwùsì yèé Yèésù wà tse ŋa#á, òŋu kíbí maɖé ŋa gbo wà ɖúgbe ńlé-Ɔ̀ɖáyé ní: Kùsɛ̀ɛ̀ fú ɔmalɔ́ma-ólú Ɖàfíɖì†#ɛ́, ó dzà ŋá nára, 16tsí à wà fɔ̀ fúu ńǹkɛ̀ɛ́ ní: Ó wà gbɔ́ iŋɛ́ yèé à wà fɔ̀#ɛ́ yáà?
Tsí Yèésù gbo wà fɔ̀ fú ŋa ní: Ɛ̃ɛ̃! Òŋu gbɔ́, tsí kò tsi à kã afɔ̀ yèé bɛ́ ńǸwé-Ɔ̀ɖáyé† wòrí ní: “Ó tse tsí maɖé ŋa òŋu ɔma nɔ́wɔ́ ŋa gìɖì gbo tsí arũ, tsí wà nyɛ̀ɛ́ɛ̀?”#21:16 Ìwé-Orĩ ŋa 8:3 (Psaumes 8:3)
17Tsí Yèésù ǹɖe kɔ̀ ŋá dzɔ̀ɔ́ bɛ̀, tsí lɔ ńǹlú-Bètàní. Tsí ó lɔ káà kí sũ̀ bɛ̀.
Yèésù ré fú egi-òrì-kã̀
(Mákò 11:12-14,20-25)
18Ó ɖi ńlɛ̀má‐ɛ̀ náàwúrɔ̀, tsí Yèésù sɛ̃̀ wáa lɔ ńYèrúsàlɛ́mì. Kíbí ó sɛ̃̀ wáa làkóò#ɛ́, ebi wà kpaá. 19Tsí ó rí egi-òrì-kã̀ sɔ́má-ɔ̀nà#á, tsí ó lɔ nóòkpì‐ɛ̀, tsí kò rí iŋɛ́-kã̀ kpókpó ńǹtá‐ɛ̀ náànyì-ewé ŋa. Tsí ó ré fú egi#ɛ́ ní: Kàkó so láyé ró. Tsí egi#ɛ́ sì gbɛ̃ ńǹɖì-ibɛ̀ gbòkã́.
20Kíbí ɔmatsɛ́‐ɛ̀ ŋa rí bɛ́ɛ̀#ɛ́, ó mù ŋá, tsí à bèrèé ní: Bí egi#ɛ́ nákó nyáa gbɛ̃ náàrìkã̀ntso bɛ́ɛ̀ fáà?
21Tsí ó dzɔ́ŋù fú ŋa ní: Òŋu wà wí fú ŋa ní fee, bí à nɛ́ àkaralé si ńǹtá-Ɔ̀ɖáyé, tsí à kò dzèrèbe ná, kò tsi iŋɛ́ yèé òŋu tse fú egi yèé bɛ́#ɛ́ sɔ̃́ŋú gé ní à nákó nyáa tse#ɛ́. Ó ɖi, bí à wí fú òkè yèé bɛ́ gìɖì gbo ní kó wú ǹɖe bɛ̀, tsí kó lɔ káà dzì náàhũ, nákó tsɛ bɛ́ɛ̀. 22Ó ɖi, bí ò nɛ́ àkaralé si ńǹtá-Ɔ̀ɖáyé iŋɛ́ ɔ̀kã̀lɔ́ɔ̀kã̀ kpó yèé ò wúùre, tsí bèrèé#ɛ́, nákó fɛ́ɛ ńnɛ̀.
À bere Yèésù ní nɛ̀ɛ́ fúu ńkpá‐ɛ̀?
(Mákò 11:27-33; Lúkà 20:1-18)
23Yèésù sɛ̃̀ wá ńlé-Ɔ̀ɖáyé, tsí wà tsɛ̀kɔ́ fú ɔ̀nyà ŋa. Kíbí ó wà tsɛ̀kɔ́#ɛ́, onùgbó-atsɛbɔ-Ɔ̀ɖáyé† ŋa òŋu onùgbó-ɔma-Ìyúɖà† ŋa tìmá‐ɛ̀, tsí wà bèrèé ní: Ikpá mɛ̀ɛ́ wà fúu, tsí ó wà ń tse iŋɛ́ nyɛ̀ŋɛ̀ ŋa ná? Nɛ̀ɛ́ tútútú fúu ńkpá-ìrɔ́-bɛ́ɛ̀ ná?
24Tsí Yèésù dzɔ́ŋù fú ŋa ní: Òŋu gbo, òŋu bàkó bèrè ŋá náfɔ̀ ɔ̀kã̀ntso bɛ́ gé, tsí bí à dzɔ́ŋù‐ɛ̀ fú òŋu ná, òŋu gbo, òŋu nákó ɖíre ɛnɛ yèé fú òŋu ńkpá, tsí òŋu wà ń tse iŋɛ́ nyɛ̀ŋɛ̀ ŋa#á. 25Nɛ̀ɛ́ bɛ Yòhánà† Awɛ̀fúnɛ wá ní kó wáa wɛ̀† fú ɔ̀nyà ŋa? Ɔ̀ɖáyé nàmí ɔ̀nyà ni?
Tsí à nyí, tsí wà ɖìkpá fú ara-ŋa ní: Bí à náa fɔ̀ yèé fáà? Bí àŋa dzɛ́ fúu báàyí ní Ɔ̀ɖáyé ni, nákó bere àŋa ní, tsí kí tse tsí àŋa kò gba afɔ̀‐ɛ̀ gbɔ́? 26Tsí bí àŋa sì fɔ̀ gbo ní ɔ̀nyà ŋa ni, ó wà ní àŋa kó sá fú èrò#ɛ́, iŋɛ́ yèé tse#ɛ́, ɔ̀nyà kpó kɛ́ si fú Yòhánà ní ó dzɛ́ agbáfɔ̀-Ɔ̀ɖáyé fɔ̀†.
27Ńbɛ̀ɛ́, à tédzú fɔ̀ fú Yèésù ní: Àŋa kò mà.
Tsí Yèésù gbo ní: Ó sã̀! Ó ɖi, òŋu gbo, òŋu kàkó ɖíre ɛnɛ yèé fú òŋu ńkpá, tsí òŋu wà ń tse iŋɛ́ ŋa#á fú ŋa.
Yèésù mú ɔma ɔnɔkɛ̃̀ɛ̃ méèdzì kã̀ŋa kpòwe fú ɔ̀nyà ŋa
28Yèésù fɔ̀ fú ŋa ró ní: Ká sére afɔ̀ yèé káyí! Ɔ̀nyà-kã̀ nɛ́ ɔma ɔnɔkɛ̃̀ɛ̃ méèdzì. Tsí ó wáa lɔ ńɖi-àtsɛ̀rɛ̀bí#ɛ́, tsí fɔ̀ fúu ní: Ɔma-mi! Lɔ káà tsitsɛ́ nóko-mi nɔ́mbɛ́.
29Tsí ɔma#á dzɔ́ŋù fúu ní: Òŋu kò làkóò. Tsí náànyìwà#á, ɔma#á wáa kparɔ ìsérè, tsí lɔ nóko#ɛ́.
30Boba#á lɔ ńɖi-ɔmàná‐ɛ̀, tsí fɔ̀ fú òŋu gbo ní kó lɔ nóko fú òŋu. Tsí ɔma#á dzɛ́ fúu ní: Bɛ́ɛ̀ ni Boba, òŋu nákó lɔ. Tsí kò sì lɔ.
31Tsí Yèésù wà bèrè ní: Náàŋírĩ-ɔma méèdzì ŋa#á fe, nɛ̀ɛ́ tse awù-boba‐ɛ̀?
Tsí à dzɔ́ŋù fúu ní: Àtsɛ̀rɛ̀bí#ɛ́ ni.
Tsí ó fɔ̀ fú ŋa ní: Òŋu wà wí fú ŋa ní fee, Ɔ̀ɖáyé nákó wáa dzoyè si ńǹtá-agbalómbà ŋa òŋu ɔnɔbɛ̃̀ɛ̃ àlòwá ŋa bɔ̀ fú ŋa. 32Iŋɛ́ yèé tse#ɛ́, Yòhánà Awɛ̀fúnɛ wáa ɖíre ɔ̀nà-òtítɔ́ tsítse fú ŋa, tsí à kò gbàá gbɔ́, tsí agbalómbà ŋa òŋu ɔnɔbɛ̃̀ɛ̃ àlòwá ŋa òŋu sì gbàá gbɔ́. Tsí kíbí à sì wà rí bɛ́ɛ̀#ɛ́, à kò kparɔ ìsérè, tsí gba afɔ̀‐ɛ̀ gbɔ́.
Yèésù mú àtsìtsɛ́ yíyàábàɖí kã̀ŋa kpòwe
(Mákò 12:1-12; Lúkà 20:9-19)
33Tsí Yèésù wà wí fú ŋa ní ká rɛ̃tígbè-òwe-òmírɛ̃̀ ró. Tsí ó ní: Onùgbó-kpàtá-kã̀ wà, tsí ó tsoko-egi-ɔtí† si, tsí ma oɖi wérí‐ɛ̀ kpó, tsí tɔ́tse ìɖì-kã̀ si, tsí ká wà gú síso-egi ŋa#á bɛ̀, tsí wà ń tse ɔtí. Tsí ó malé gíga-kã̀ gbo fú ɛnɛ yèé nákó wà ɖe oko#ɛ́. Tsí ó mú oko#ɛ́, tsí ń fú àtsìtsɛ́ kã̀ŋa ní ká wà tseé, tsí wà fú òŋu nákpálà tòŋu wá, tsí òŋu ká‐ɛ̀ ǹɖe, tsí lɔ nɔ́ɔ̀nà.
34Àsòkò-ká ká èso-egi-ɔtí ŋa tó, tsí olóko#ɛ́ bɛ arú‐ɛ̀ kã̀ŋa lɔ fú àtsìtsɛ́ ŋa#á ní ká gba akpálà tòŋu wá. 35Tsí kíbí arú ŋa#á lɔ káà tó#ɛ́, àtsìtsɛ́ ŋa#á mú ŋa, tsí kpa ɔ̀kã̀ rere, tsí kpa ɔ̀kã̀ gbo nóòkú, tsí ta ɔ̀kã̀ gbo nóòkúta kpa. 36Tsí onùgbó#ɛ́ tɔ́ bɛ arú-òmírɛ̃̀ ŋa lɔ ró. Ɛnɛ-báàyí ŋa kpɔ̀ láre ɛnɛ-àtsɛ̃̀tsɛ̃̀ ŋa. Ó ɖi, bɛ́ɛ̀ ké ní àtsìtsɛ́ ŋa#á tse bá àŋa gbo#ɛ́. 37Ńǹtã̀ntã́‐ɛ̀#ɛ́, ó bɛ ɔma bíbí‐ɛ̀ lɔ fú ŋa, tsí wà fɔ̀ ńnɔ́-ara‐ɛ̀ ní: À nákó nɛ́ àrísá fú ɔma-òŋu òŋu. 38Tsí kíbí ɔma#á káà tó#ɛ́, ɛnɛ ŋa#á ríi, tsí à wà wí fú ara-ŋa ní: Ɛ̀hɛ̃́ɛ̃̀ɛ̃̀, ɔma-olóko#ɛ́ gìɖì ní. Òŋu ní bàkó wáa dzogú-oko#ɛ́. Ó ɖi, àŋa kó kpaá nóòkú gbòkã́, tsí oko#ɛ́ kó ɖi tàŋa. 39Tsí à múu, tsí fàá fùɖá nóko-egi-ɔtí#ɛ́, tsí kpaá nóòkú.
40Ńbɛ̀ɛ́, Yèésù wà bèrè ŋá ní: Bí olóko-egi-ɔtí#ɛ́ sɛ̃̀ wá fe, bí nákó tse fú àtsìtsɛ́ ŋa#á fáà? 41Tsí à dzɔ́ŋù fúu ní: Nákó kpa akpanɛ nyɛ̀ŋɛ̀ ŋa nóòkú náàrì nyíwo ànyì, tsí kɛ́ oko-egi-ɔtí#ɛ́ fú àtsìtsɛ́-òmírɛ̃̀ ŋa. Tsí bí ìwèrè-ká ká èso-egi-ɔtí ŋa tó ná, à nákó fúu nákpálà tɛ̀ɛ̀ wá.
42Tsí Yèésù wà fɔ̀ fú ŋa ní: À kò kã afɔ̀ yèé wà ńǸwé-Ɔ̀ɖáyé†#ɛ́ niì? Afɔ̀#ɛ́ fɔ̀ ní:
“Òkúta yèé amalé ŋa kɛ́ taánù#ɛ́,
òŋu ní wáa kpã́dzú lárè, tsí gbé négo-ilé#ɛ́,
àtsùgbée ilé#ɛ́ kó máa ɖíwó#ɛ́.
Ɔlɔ́dzɔ́ ní tse iŋɛ́ nyɛ̀ŋɛ̀#ɛ́, tsí ó tse àbáàrí fú wa héŋú.”#21:42 Ìwé-Orĩ ŋa 118:22-23 (Psaumes 118:22-23)
43Ó ɖi, ɛnɛ yèé nákó tsubú dzì ńǹtá-òkúta#á, ɛnɛ nyɛ̀ŋɛ̀ nákó tsɛ́ kpó wíríwírí, tsí bí òkúta#á sì dzì ńǹtá-ɔ̀nyà-kã̀, nákó tɛ̀ ɛnɛ nyɛ̀ŋɛ̀ má kpó kpɛ̀nlɛ̀ɛ̀. [ 44Ńnɛ̀ ní òŋu wà wí fú ŋa ní Ɔ̀ɖáyé nákó gba oyè‐ɛ̀ nɔ́wɔ́-ŋa, tsí ń fú ìlú yèé nákó tse awù‐ɛ̀#ɛ́.]
45Tsí kíbí onùgbó-atsɛbɔ-Ɔ̀ɖáyé† ŋa òŋu ɔma-ɛgbɛ́-Fàrísì† ŋa gbɔ́ òwe-Yèésù ŋa bɛ́ɛ̀#ɛ́, à mà ní afɔ̀-àŋa ní ó wà fɔ̀#ɛ́. 46Tsí à wò ní àŋa kó múu. Ó ɖi, à sì wà sá fú èrò#ɛ́. Iŋɛ́ yèé tse#ɛ́, ɔ̀nyà kpó kɛ́ si fú Yèésù ní ó dzɛ́ agbáfɔ̀-Ɔ̀ɖáyé fɔ̀†.
© (Active), Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.
