MATIYU 5

1Tɔ. Yisa ŋɔn daa nya niriba maa, u daa kyaŋŋi nti du zoori la ni. U daa zinni bɛni ka u nyaandɔliba daa kyɛ u saani na. 2Ka u daa gbaai ba wulisigu n‑yɛli, ni#:-

3“Zugsuŋŋu bɛ ni n‑ti ninvugseeba ban nyɛ faradima ba sufu ni,

dama Arizana naam nyɛ la ba dinni.

4Zugsuŋŋu bɛ ni n‑ti ninvugseeba ban sufu n sa'amna,

dama Naawunni nin kyɛ ka ba sufu maai.

5Zugsuŋŋu bɛ ni n‑ti ninvugseeba ban sigsi ba mansi,

dama ba nin di faari n‑su duniya wa.

6Zugsuŋŋu bɛ ni n‑ti ninvugseeba ban boori Naawunni yɛla

hoo nira ŋɔn boori bundira ni bunnyuura seem,

dama Naawunni nin diisi ba ban boori diseesi

ka ba ti tigi.

7Zugsuŋŋu bɛ ni n‑ti ninvugseeba ban zɔri niriba namboo

dama Naawunni nin zɔ ba gba namboo.

8Zugsuŋŋu bɛ ni n‑ti ninvugseeba ban mari sufu yinni,

dama ba nin ti nya Naawunni.

9Zugsuŋŋu bɛ ni n‑ti ninvugseeba ban zɔri sindaani

m‑maari zaba ni nangbankpeemni yɛla,

dama Naawunni nin booli ba u biisi.

10Zugsuŋŋu bɛ ni n‑ti ban namsiri seeba

Naawunni soori maa zugu la,

dama Arizana naam nyɛ la ba dinni.”

11Ka Yisa daa laa n‑yɛli, “Zugsuŋŋu bɛ ni n‑ti ya, sahanseaa niriba yi tuuri ya, ka katti ya m‑basira, ka ma'ari ziri n‑yɛtti yɛlibeeri pam n‑tiri ya, ka ba niŋi lala man zugu. 12Ya kyɛ ka ya sufu maai m‑pɛligi pam dizugu, dama ya laara zoaaya pam arizana ni. Ya bu nya? - lala ka ba daa daŋŋi n‑niŋi anabidima la.”

13Ni, “Ya ŋmanni la yaarim, ni duniya zaa ti nya'asa. Amaa yaarim nya'asim yi ti yi ka kyɛ di, di laa n‑ya n‑niŋi la wula ka di nya'asim maa labi na yaasa? Di saha maa di laa n‑ka anfaani, ka ba yi zaŋŋi di ni m‑basi samanni ni, ka niriba yi kyɛnni n‑noori di. 14Yaasa, ya ŋmanni la neesim, ni duniya zaa ti neaai suŋŋa. Tinseaa yi mɛ n‑zɛ zoori zugu, ka ku toaai n‑laa n‑sɔ'ai. 15Sɔ na zi n‑nyoaai firila n‑zaŋŋi ka n‑sɔ'ai luginseaa, bee n‑zaŋŋi kuriba m‑pili ka; see ka u na'a yi zaŋŋi ka ni, n‑tɔm bunseelli zugu ni ban kam zaa bɛ duu maa ni nin nya kan neaai seem maa. 16Dizugu ya kyɛ ka ya neesim neaai halli ka sɔkam zaa nya; ka ba nin ti nya ya tunsuma ka ti pɛ'ai ya Ba ŋɔn bɛ arizana ni di zugu.”

17Ka Yisa daa laa n‑yɛli, “Ya di teesi, ni, n kyɛnni na ni n ti sa'am Musa zaaligu ni anabidima la bulisigu yɛla. Ay! N bu kyɛ na ni n ti sa'am a ni, amaa ni n ti kyɛ ka a niŋi yɛlimaŋni. 18Yɛlimaŋni ka n yɛtti ya wa, sahanseaa arizana ni duniya wa yi na kpalim m‑bɛ ni, ba ku yiisi halli yɛlifiiŋ bee yɛttɔ'abila gba zaaligu maa ni m‑basi, halli ni a seelikam zaa naari. 19Dizugu ninvugsɔ ŋɔn za'asiri zaaligu wa bumbila fiiŋ m‑basi, ka laa m‑bulisi niriba lala, ba nin ti booli lala nira, ni, Arizana naam nyaaŋŋa daana. Sɔ mun ŋɔn sakkri zaaligu wa bumbila m‑bulisira, ŋɔn mun ka ba nin booli Arizana naam toondaana. 20Dama man ya n‑yɛli ya wa, ni, di yi ti pa la ya dɔli Naawunni soori suŋŋa n‑gaari zaaligu karimbadima ban dɔli seem maa, ni Farisidima ŋɔn dɔli seem maa, ya ku nya sɔseaa yan nin zaŋŋi n‑kpɛ Arizana naam ziiya.”

21Ka Yisa daa laa n‑yɛli ba, ni, “Tɔ; ya pun wum, ni, ba daa yɛli ti yaadima, ni, ‘Di ku ninsaala.’, ka sɔ ŋɔn ku nin ti bɛ sariya karibu yɛttɔ'a ni. 22Amaa man yɛtti ya wa, ni, ŋɔn suuri yisigi n‑niŋi u mabiiya, u bɛ la sariya karibu ni. Ka ŋɔn mun ti laa n‑yɛli u mabiiya, ‘Nyin bunkyɔ'aŋŋu wa!’, ba nin boosi u boosa gyintooriba duu maa ni. Ka ŋɔn mun ti laa n‑yɛli u mabiiya, ‘Nyin gyɛrigu wa!’, u nin di wahala bugum ni. 23Dizugu i yi ti mari i piini n‑kyaŋŋi nti paai maaligu ziiya, di yi pa seem ka bɛni ka i ti teaai, ni, i niŋi i mabisɔ taalli. 24Di yi bɛ lala, see ka i kyɛ i piini maa n‑dooli maaligu zii la ni ka kyaŋŋi m‑maali yɛttɔ'a maa ka nyin ni i mabii maa nya nangbanyinni pɔi, ka naayi labi na n‑tisi.

25M‑paasi, nyin ni sɔ yi mari sariya karibu yɛttɔ'a ka nyin ni ŋɔn ti bɛ soori ni n‑kyɛnni sariya karibu ziiya, kur kpaŋŋma i maŋŋa n‑kyɛ ka ya maali yɛttɔ'a maa yooma, lala saha maa; di yi pa lala u nin zaŋŋi i n‑niŋi sarikatta nuu ni, ka ŋɔn mun nin zaŋŋi i n‑niŋi pirinsi nuu ni, ka ba nin kpari i dansarika duu ni. 26Yɛlimaŋni ka n yɛtti i wa, i ku laa n‑yi bɛni na see ka i ti yɔ i samni maa zaa n‑naai, halli ka kɔbɔ yinni bu kpalim gba.”

27Ka Yisa daa laa n‑yɛli ba, ni, “Tɔ; ya pun wum, ni, ban daa yɛli, ‘Di tum zina.’ 28Amaa man yɛtti ya wa, ni, ŋɔn gɔsiri la pɔ'asɔ kɔrisi gɔsibu, di daama sufu teesa puuni ka u pun zaŋŋi pɔ'a maa n‑tum zina. 29Dizugu i nudirigu nimbiri yi kyɛ ka i tum tumbeoo, nyin lukkma ka m‑basi. I yi kɔŋŋni nimbiri yinni ka mari nyɔvuri, di yi sɔ ni ba ti zaŋŋi i ningbina zaa nti kpeesi wahala ni, bugum ziiya. 30Ka i nudirigu yi kyɛ ka i tum tumbeoo, nyin zaŋŋma ka m‑basi. I yi kɔŋŋni nuu yinni ka mari nyɔvuri, di sɔ ni ba ti zaŋŋi i ningbina zaa nti kpeesi wahala ni, bugum ziiya.”

31Ka Yisa daa laa n‑yɛli, ni, “Ba daa yɛli, ni, ‘Dɔsɔ yi ya n‑kari u pɔ'a, see ka u sɔbi pɔ'akaribu gbaŋŋu n‑ti u.’ 32Amaa man yɛtti ya wa, ni, ŋɔnkam kari u pɔ'a, di yi pa la pɔ'a maa ŋɔn tum zina zugu, di daama pun kyɛ ka pɔ'a maa tum zina, ka dɔsɔ ŋɔn di lala pɔ'a gba tum zina.”

33Ka Yisa daa laa n‑yɛli ba, ni, “M‑paasi yaasa, ya pun wum, ni, ba daa yɛli ti yaadima, ni, ‘Di pɔ noori ka yi di nyaaŋŋa; i yi ti pɔ, ni, i zaŋŋi bunseelli n‑ti Naawunni, see ka i siri zaŋŋi n‑tisi.’ 34Amaa man yɛtti ya wa, ni, yan di pɔ noori halli beela. Di pɔ arizana, dama Naawunni naam zizii nla. 35Mun di pɔ tingbaŋŋu, dama Naawunni napɔntɔmnigu nla. Di laa m‑pɔ Gyɛrusalɛm, dama Naaba Yiikodaana maa tiŋŋa nla. 36Di pɔ halli i maŋtoori zugu gba, dama i ku toaai n‑kyɛ ka ka zɔbgu yinni ti pɛligi, bee, n‑sɔbgi. 37Kur tɔ'asiri n‑yɛtti ‘Ii, ii!’, bee, ‘Ay, ay!’, dama din paasi lala zugu yi la Yɛlibeeri Daana la saani na.”

38Ka Yisa daa laa n‑yɛli ba, ni, “Tɔ; ya pun wum, ni, ba daa yɛli, ni, ‘Sɔ yi ti sa'am i nimbiri, soori bɛ ni ni i gba sa'am u nimbiri; u yi ti ŋma i nyinni muna, soori bɛ ni ni i ti ŋmɛ u gba nyinni di zugu.’ 39Amaa man yɛtti ya wa, ni, yan di zabi ni ya ta'ai ya taalli daana tuma; faasee ka sɔ yi lɔbi i tampɛkka, nyin ŋmaligma kanla gba m‑paasi u. 40Sɔ yi ti ya taasi i kootu ni n‑deaai i bunyeerigu, ka laa m‑boori i kyinkyinni m‑paasi, nyin di mɔŋŋi u. 41Ka sɔ yi ya mugsi i, ni, i zi u neema n‑kyaŋŋi maalli yinni, nyin ziima a n‑kyaŋŋi abayi n‑ti u. 42Ninvugsɔ yi ti susi bunni i saani, zaŋŋma n‑ti u. Sɔ mun boori ni i pɛŋŋi u bunseelli, nyin di mɔŋŋi u.”

43Ka Yisa daa laa n‑yɛli ba, ni, “Tɔ; ya pun wum, ni, ba daa yɛli, ni, i wuri i zɔ ka yaai i dindaana. 44Amaa man yɛtti ya, ni, ya wura ya dindaandima, ka susiri Naawunni n‑tiri ban namsiri ya. 45Lala ka ya nin ti leebi bisuma n‑ti ya Ba ŋɔn bɛ arizana ni. Ŋɔna n nyɛ sɔ ŋɔn kyɛ ka wuntaŋŋa pusiri n‑neaari ninvugbeeri m‑paasi ninvugsuma zugu; ka laa n‑kyɛ ka saa miiri n‑niŋni ban deaari u yɛla ni ban za'asiri u yɛla m‑paasi. 46Ya yi wuri la ban wuri ya, ya nin nya laara di zugu? Ay! Halli lampodeaariba gba niŋni la lala - bee, m ma'ari ni? 47Ka ya yi puusiri la ya mabiisi kɔkɔa, tunsuŋŋu bɔ ka ya tumna? Halli ban pa Izraɛli dima gba niŋni lala, bee, m ma'ari ni? 48Ay! See ka ya kyɛ ka ya tuma n nyɛ an veela zaa, kaman ya Ba ŋɔn bɛ arizana ni tuma ŋɔn veela zaa seem la.”

Sélection en cours:

MATIYU 5: maw

Surbrillance

Copier