ꖨꕃ 19

19
ꕒꕡ ꖷ ꗝꘈꗢ ꕧꔌꘋ ꔬꕩ ꗞꖻ ꗏꗒ ꗪꘋꕡ ꔤꕢ ꕮ
1ꕉ ꔫꔤ ꕪꘋꗜꖺ, ꔤꕢ ꖃꘋꕡ ꘀꔷꖏ ꕢꕨꕌ ꗏ, ꕉꖷ ꕉ ꗪ ꔨ ꔇꔀꕯ. 2ꕪꔤ ꗏꗒ ꗪ ꔨ ꖸ, ꕉꖸ ꕩꕌ ꔞꔀ ꕤꕃꕩ. ꕉ ꗋꘋ ꔨ ꗝꘈꗢ ꕧꔌꘋ ꔬꕩ ꗞꖻ ꕒꕌ ꗏꗒ ꕎ, ꕉꖷ ꕉ ꗋꘋ ꔨ ꗞ ꔻꔤꔒ ꕒ. 3ꕉ ꗪ ꔨ ꕉ ꖬꕮꕯ ꕉ ꕩꕌ ꗱꗡ ꗞ ꖷ ꖷ ꔤꕢ ꕞ. ꘃ, ꕉ ꕮ ꖴꘋ ꗏꗆꗡ ꕞ ꖏꖃꕩꕌ ꗱ, ꗪꔤꕮꕊ, ꕉ ꗋꘋ ꔨ ꗞ ꖴꖫ ꕎ. 4ꕉꖷ ꕉ ꖶꖨꕎ ꗏꗆꗡ ꕧꕌ ꕉ ꕚꕌ ꕉ ꗻꗡꕩ ꔻꕪꗞ ꗛꘋ ꗃꖺ ꗏ, ꗪꔤꕮꕊ, ꔤꕢꔤ ꔇꔀꕯ ꔨ ꕎꕌ ꔫꔤ ꕮ ꕃꕞ ꕎ. 5ꕎꕌꔳ ꖷ ꔤꕢ ꔞꕩ ꕉ ꔎꔀꕬ, ꕉꕌ ꕪꘋꗒ ꗱꗡ ꕉꖷ ꕉꕌ ꗉ ꕉ ꔝ ꕉ ꗏ, “ꕤꕃꕩ, ꕀꔤ ꕸꔤ ꘃ ꕞ, ꗪꔤꕮꕊ, ꘋ ꗪ ꕃꕯꕊ ꖿꗷ ꔤ ꕧ ꔞꘋ ꕞꕌ ꕎ.”
6ꕉꖷ ꕉ ꕀꔤꕩ ꕸꔤ ꘃ ꕞ, ꕉꖷ ꕉꕌ ꕸꖃ ꔻꔤ ꔤꕢ ꗛꖺ ꗕꗕ ꕒ ꕞ. 7ꕒꕡ ꖷ ꗞꗢ ꖸ ꔰ ꕞ ꖏ ꘈꗢ ꗏ ꗱꗡ, ꕉꖸ ꖴꖕ ꗓꕎ ꔐꔀꕇꕰ, ꕉꗒ, “ꔤ ꗱꗡ ꕉ ꖇꕡꕌ ꗞ ꔞꘋ ꕮ, ꕉ ꘃ ꖷ ꗋꘋ ꖱꖞ ꗞꖻ.”
8ꕉꖷ ꕤꕃꕩ ꕪꕌꕮꕊ ꕉ ꗓꕎ ꔎꘋ ꕉꕌ ꗉ ꕮꕨ ꔤꕢ ꔝ ꕉ ꗏ, “ꕮꕨꕌ, ꘋ ꗪ ꕉ ꗉ ꗦ ꔤ ꔝ, ꘋ ꗪ ꘋ ꕸꖃ ꗏ ꔌꘋꗣ ꗳ ꕪꕌ ꔻꔤꕯꕊ ꗱꕞ, ꕉꖷ ꘋ ꗪ ꕉ ꕎꕌ ꗏꗒ ꔇꔀ ꗞ ꕸꖃ ꗏ ꔳꘂꔒꔀ ꖸ ꔝ. ꕉꖷ ꔧ ꘋꕯ ꗞ ꕪꕘ ꔌꘋ ꔰ ꕞ, ꘋ ꗪ ꕉ ꗠꖻ ꗃꕎ ꔻꔤꕯꕊ ꕯꕊꕇ.”
9ꕉꖷ ꔤꕢ ꕞꕌ ꗉ ꕉ ꔝ ꕉ ꗏ, “ꔎꔒ ꘈꗢ ꕮ, ꕴꕎ ꕃꔻ ꗱꗡ ꖴꖕ ꘈꗢ ꗏ, ꕃꔤ ꖷ ꕪꔤ ꘈꗢ ꗨꗡ ꗃꕎ ꔤꔬꕞꔦꕮ ꕚꕎꕌ ꗏ ꕎ. 10ꗞ ꘃꗺ ꕞ ꔔꘋꗣ ꕯꕊ ꘃꖷ ꕉꔤ ꗞ ꕢꕮꔒꔀ ꖸ ꕎ ꕔ ꗱ ꗏꖺ ꕉ ꕩꕌꖸ ꕃꔻ.”
ꕪꕒꔕ ꗳꔤ ꖷ ꕞ ꗓꔒ ꗪ ꗘꘋ ꕚꘋꗣ ꖸ ꕞ
(ꕮꕊꔱꖳ 25:14-30)
11ꕒꕡ ꖷ ꗞꗢ ꖸ ꗪ ꖏ ꘈꗢꖸ ꖸ ꗏ ꕞꘋꕯ, ꔤꕢ ꖴꖕ ꗓꕎ ꕪꕒꔕ ꗳꔤ ꔻꔤꕩ ꕉꖸ ꔝ, ꗪꔤꕮꕊ, ꕉ ꕔꕌꔒ ꖷ ꔨ ꔛꖨꕢꗷꘋ ꕢꕨꕌ ꕮꔧ, ꕉꖷ ꗞꗢ ꖸ ꕀꔤ ꗪ ꘃ ꕪꘋꕓ ꕞ ꕮꕨꕧꕌ ꕧꔤ ꕀꕩꕌ ꔨ ꕧ ꖟꖕ ꕮ ꔫꔤ. 12ꕉꕌ ꗉ ꕉꖸ ꔝ ꕉ ꗏ, “ꗞ ꕪꔤꕮ ꗏꗒ ꕎ ꕪꕌꕮꕊ ꕇ ꕉ ꕚꕌ ꕸꖃ ꗅꘋꗒ ꘃꖷ ꕉꔤ ꔳ ꕃꘋ ꖏ ꕉꕌ ꕸꖃꔀ ꖴꕮ. ꕉꖷ ꕉ ꔫꔤ ꕪꘋꗜꖺ ꕉꔤ ꘀꗡ. 13ꘃ, ꗨꗡꘉꗢ ꕉꔤ ꕿ ꕚꕌ, ꕉꕌ ꗘꘋꗣ ꖸ ꕚꘋ ꔞꔀ, ꕉꖷ ꕉꕌꖸ ꗏꗒ ꔰ ꗛ ꕧꔌꘋ ꕀꔤꕪ ꗃꖺ ꕞ. ꕉꖷ ꕉꕌ ꗉ ꕉꖸ ꔝ ꕉ ꗏ, ‘ꕴ ꗃ ꕧꔌꘋ ꘈꗢꖸ ꖸ ꕧ ꖷꔧꕰ ꕉꔤ ꕿ ꕉ ꗏ ꘋ ꗪ ꘀꗡ.’ 14ꘃ ꔽ, ꕉꕌ ꕸꖃꔀ ꗏ ꗞꗢ ꖸ ꕞꕌ ꕧꕌ ꔨ, ꕉꖷ ꕉꕡ ꗞ ꖸ ꗓ ꕉ ꗱ ꕉꗒ, ‘ꖷ ꕮ ꕴꕱ ꕪꔤ ꘈꗢꔧ ꕿ ꔳ ꖷꕊ ꕃꘋꗣ ꖏ.’
15“ꕉ ꗷꔤ ꗏ ꗬꗡ, ꕉ ꔳ ꕎ ꕉꖸꕊ ꕃꘋꗣ ꖏ. ꕒꕡ ꖷ ꕉ ꘀꗡꕩ, ꕉꕌ ꗘꘋꗣ ꖸ ꔞꔀ, ꕉ ꘃ ꖷ ꖸ ꕉꕌ ꕧꔌꘋ ꔇꔀ ꕉꖸ ꔝ, ꘃꖷ ꕉ ꕩꕌ ꗱꗡ ꕉꕡ ꔌꘋ ꖷ ꕢ ꕉꕌ ꕧꔌꘋ ꕒꕌ ꕮ. 16ꗘꘋꗣ ꔖꔜꕯꕊ ꕯꕊ ꕉ ꕒꕌ ꕉ ꗏ, ‘ꕮꕨꕌ, ꕩ ꕧꔌꘋꗣ ꕔꔤ ꕢꕌ ꔻꔤꕯꕊ ꕚꘋ ꕎ.’ 17ꕉꖷ ꕉꕌ ꗉ ꗘꘋꗣ ꔝ ꕉ ꗏ, ‘ꔤ ꗻꗡ. ꗘꘋ ꗪꗡꕯ ꖷ ꔤ ꕞ. ꕃꔤ ꖷ ꕩ ꕚꘋ ꘋꕡ ꖏ ꔒꘋ ꔪꔤꔻ ꗏ, ꕭꕯꕊꔧ ꔳꕩ ꕩ ꖏꕎ ꕢꕨ ꕚꘋ ꖴꕮ.’ 18ꕉꖷ ꗘꘋꗣ ꗱꕞꕯꕊ ꕯꕊ ꕉ ꗏ, ‘ꕮꕨꕌ, ꕩ ꕧꔌꘋꗣ ꕔꔤ ꕢꕌ ꔻꔤꕯꕊ ꖇꕱꖨ ꕎ.’ 19ꕉꖷ ꕉꕌ ꗉ ꗘꘋꗣ ꔫꔤ ꗨꗡ ꔝ ꕉ ꗏ, ‘ꔤ ꔳꕩ ꕢꕨ ꖇꕱꖨ ꖴꕮ.’
20“ꕉꖷ ꕉ ꕮꔕꔀ ꗨꗡ ꕯꕊ ꕉ ꗏ, ‘ꕮꕨꕌ, ꕩ ꕧꔌꘋꗣ ꘈ. ꘋꕯꕊ ꖴꕡ ꖴꕡ ꕇ ꕔꕢ ꗏ ꘋꕯꕊ ꕢꕯ ꕈꕰ. 21ꕔꕡ ꕮꕊ, ꘋ ꕆꔧꕰꕊ ꔤ ꕞ, ꗪꔤꕮꕊ, ꕩ ꖏ ꗬꗷ. ꔤ ꔌꘋ ꔬ ꕎ ꘃ, ꕉ ꘃ ꖷ ꔤ ꕮ ꕉ ꕢꕯ ꕈꕰ. ꕉꖷ ꔤ ꕃꔤ ꔌꘋ ꕪꔤ ꕎ ꘃ, ꕉ ꘃ ꖷ ꔤ ꕮ ꕉ ꕃꔤ ꕮ.’ 22ꕉꖷ ꕮꕨꕌ ꕞꕌ ꗉ ꕉ ꔝ ꕉ ꗏ, ‘ꔤ ꕎ ꕘꕞ ꗬꗷꕩꕌ ꗘꘋ ꘈꗢ, ꔤ ꕞꕌ ꖴꗷꗡ ꗪꗡ ꕎ ꘂꔤ ꕧꔤꕩ. ꘃꔜ ꕩꕌ ꗓ ꔨ ꕽ ꘃ ꘋꕯ ꖏ ꗬꗷ, ꕉꖷ ꘋ ꗪ ꔌꘋ ꔬ ꕎ ꘃ, ꕉ ꘃ ꖷ ꘋ ꕮ ꕉ ꕢꕯ ꕈꕰ, ꕉꖷ ꘋ ꗪ ꕃꔤ ꔌꘋ ꕪꔤ ꕎ ꘃ, ꕉ ꘃ ꖷ ꘋ ꕮ ꕉ ꕃꔤ ꕮ? 23ꔧ ꕉ ꗪ ꘃ ꕎ, ꘃ ꔈ ꖷ ꔤ ꕮ ꘋꕯ ꕧꔌꘋꗣ ꘃ ꕧꔌꘋ ꕢꕯ ꕈꕰ ꔞꘋꗒ, ꘃꖷ ꘋꕯ ꕯꔒꔀ, ꘋ ꖴꘋ ꘋꕯ ꕧꔌꘋ ꕒꕌ ꗪ ꕉ ꕔꔤ ꕢ ꗱꗡꕩ?’
24“ꕉꖷ ꕮꕨꕌ ꕞꕌ ꗉ ꕉ ꕮꔧ ꗞꗢ ꖸ ꔝ ꕉ ꗏ, ‘ꕴ ꕧꔌꘋꗣ ꗃ ꕉ ꕸꖃ ꕴ ꕩꕌ ꔇꔀ ꕉ ꘃ ꖷ ꕞ ꘋꕯ ꕧꔌꘋꗣ ꕔꔤ ꕢ ꔻꔤꕯꕊ ꕚꘋ.’ 25ꕉꖷ ꕉꕡꕌ ꗉ ꕉ ꔝ ꕉꗒ, ‘ꕮꕨꕌ, ꘃ, ꕧꔌꘋ ꕔꔤ ꕢꔒ ꔻꔤꕯꕊ ꕚꘋ ꗪ ꕉ ꕸꖃ ꗳ.’ 26ꕉꖷ ꕮꕨꕌ ꗏ, ‘ꘋ ꗪ ꕉ ꗉ ꗦ ꕴ ꔝ, ꗞ ꖷ ꔰ ꔌꘋ ꗪ ꕉ ꕸꖃ, ꕉ ꕔꔤ ꕎꔤ ꕢꕌ. ꘃ, ꗞ ꖷ ꕉ ꗃꖺ ꔇꔀ ꕉ ꕸꖃ, ꕉ ꔒꘋ ꖷ ꗨꗡ ꗪ ꕉ ꕸꖃ, ꕉꔤ ꗃꕎ ꕉ ꕸꖃ ꗛꖺ. 27ꘃ, ꘋ ꖌꕱ ꘈꗢꖸ ꖸ ꕎꔀ, ꕉꖸꕊꖸ ꖷ ꕮ ꕴꕱ ꘋ ꗪ ꕿ ꕮꕨꕧ ꔳꘂ ꕉꖸ ꖴꕮ, ꕴ ꕯ ꕉꖸ ꕞ ꕇꘊ ꕉꖷ ꕴ ꕩꕌꖸ ꕘꕌ ꘋ ꕧꕌ.’”
ꕎꕌꔳ ꖷ ꔤꕢ ꖃꘋꕡ ꔛꖨꕢꗷꘋ ꗪꗡ ꔻꔤ ꗏ
(ꕮꕊꔱꖳ 21:1-11; ꕮꕊꕃ 11:1-11; ꗘꘋ 12:12-19)
28ꕎꕌꔳ ꖷ ꔤꕢ ꕒꘋꕡ ꘃ ꗬꗡ ꗉꕎ, ꕉ ꕚꕌ ꕧꕌ ꔛꖨꕢꗷꘋ ꕃꕞ. 29ꕎꕌꔳ ꖷ ꕉ ꕔꕌ ꗩꕘꕀ ꗪ ꗩꕚꕇ ꕢꕨꕌ ꖸ ꕞ, ꕪꘋ ꖷ ꕉꖸꔧ ꖸ ꔞꔀ ꖺꔷ ꗛꖻꗢ ꕧ ꗱ, ꕉꕌ ꕪꕌꘋꔔꘋꗣ ꖸ ꗱꕞ ꗓ ꕉ ꗏ, 30“ꕴ ꕚꕌ ꕙꕌ ꘈꗢꖸ ꖸ ꗏ ꕴ ꕧꕌ. ꕴꕎ ꔞꔒꔀ ꖸ, ꕴꔤ ꖇ ꗘꘋ ꖴꘋꔕ ꕯꕮ ꗃꖺ ꗱꗡꕩ ꖸ ꕉ ꕃꔷꔒ, ꕉ ꘃ ꖷ ꗞ ꔰ ꕮ ꔻꔤ ꗦ ꕇ ꕗ ꕉ ꖴꕮ. ꕴ ꕩꕌ ꖢꔒ ꕉꖷ ꕴꔤ ꕯ ꕉ ꕞ ꕇꘊ. 31ꔧ ꗞ ꔰ ꕞ ꕴ ꖤꕢꕌ, ‘ꔈ ꖷ ꕴ ꗪ ꕉ ꖢꔒꕯ?’ ꕴ ꕩꕌ ꗉ ꕴ ꗏ, ‘ꕮꕨꕌ ꕔꔤꔒ ꖷ ꕉꕌ ꖏꕎ.’”
32ꕉꖷ ꗞ ꖷ ꖸ ꔤꕢ ꕞꕌꖸ ꖬꕡ ꔨ, ꕉꕡꕌ ꕚꕌ ꕃꔤ ꖷ ꕉꕌ ꗉ ꕉꖸ ꔝ. 33ꕒꕡ ꖷ ꕉꖸ ꗪ ꕉ ꖢꔒꕯ, ꘃ ꕉ ꔳꗞꖻꗢ ꖸ ꕞ ꕯ ꕉꕡ ꖤꕢ ꘃ ꕉꗒ, “ꔈ ꖷ ꕴ ꗪ ꕉ ꖢꔒꕯ?”
34ꕉꖷ ꕉꕡꕌ ꗉ ꕉꗒ, “ꕮꕨꕌ ꕔꔤꔒ ꖷ ꕉꕌ ꖏꕎ.” 35ꕉꖷ ꕉꖸ ꕯꕊ ꕉ ꕞ ꔤꕢ ꕒꕌ. ꕉꖷ ꕉꕡꕌꖸꕊ ꖃꕮ ꖴꕮꕯꕊ ꖸ ꗏ ꖢꔒ ꖇ ꗘꘋꗣ ꖴꕮ, ꕉꖷ ꕉꕡ ꔤꕢ ꗻꗡ ꖸ. 36ꕎꕌꔳ ꖷ ꕉ ꗪ ꕚꕌꕯ ꖇ ꗘꘋꗣ ꖴꕮ, ꗞꗢ ꖸ ꕞꕌꖸꕊ ꖃꕮꕊ ꖴꕮꕯꕊ ꖸ ꖢꔒ ꕉ ꕧꕌ ꕃꕞꕌ ꕮ.
37ꕎꕌꔳ ꖷ ꕉ ꗪ ꕔꕌꕯꕊ ꔛꖨꕢꗷꘋ ꕮꔧ, ꕪꘋ ꖷ ꕃꕞꕌ ꕀꔤꕩ ꖺꔷ ꗛꖻꗢ ꕞ, ꘃ ꕉ ꗱ ꗞꗢ ꖸ ꗏꗆ ꕒ ꕞ ꖝꘋ ꕼꖍ ꔱꔷꕩ ꕉꖸꔧ ꕪꘋꕓ ꕚꖆꕎ ꕪꘋꗒ, ꘃꖷ ꕉꕡ ꕪꕰꕮꕊ ꖏ ꖴꖨꘋ ꕒ ꖷ ꖸ ꗏ ꗱꗡ. 38ꕉꖸ ꗪ ꔨ ꕉ ꗉꕯ ꕉꗒ, “ꕒꕌꕪ ꗪ ꕃꘋꗣ ꔝ, ꕉ ꕎ ꖷ ꗪ ꕯꕯ ꕮꕨꕌ ꗋꖺ ꗏ. ꕘꕞ ꗃꘋ ꖨꕮꔧ ꔳ ꕉꔤꘀꘉꗢ ꗏ, ꕉꖷ ꖏꖃꕩꕌꔤ ꔳ ꕪꘋꕓ ꔝ ꕪꘋ ꗻꗡꔒ ꕒꕌ.”
39ꗱꔷꔻ ꗞꖻ ꗃꖺ ꖸ ꗪ ꔨ ꗏꗆꗡ ꗏ ꕉꖸ ꖏꕎꔀꕩ ꔤꕢ ꕒꕌ ꕉꗒ, “ꕪꕌꗞꖻ, ꕩ ꕪꕌꘋꔔꘋꗣ ꖸ ꕞꕀꔤ ꕉꖸꔧ ꖨꕮ ꕮꕴ.”
40ꕉꖷ ꕉꕌ ꗉ ꕉꖸ ꔝ ꕉ ꗏ, “ꘋ ꗪ ꕉ ꗉ ꕴ ꔝ, ꔧ ꕉꖸ ꖨꕮ ꕮꕴꕎ, ꔖꘋꗣ ꖸꔧ ꔛꔀ ꔳꕩꕌ ꕪꘋꗒ.”
ꕎꕌꔳ ꖷ ꔤꕢ ꕞ ꔷ ꘃ ꔛꖨꕢꗷꘋ ꕞ ꖏꕎ
41ꕎꕌꔳ ꖷ ꔤꕢ ꕔꕌ ꔛꖨꕢꗷꘋ ꕞ, ꕉꕌ ꖸ ꗱꗡ, ꕉꖷ ꕉꕌ ꔷ ꘃ ꖸꕊ ꖏꕎ. 42ꕉꕌ ꗉ ꕉ ꗏ, “ꘋ ꗪ ꕉ ꔷꕩꕌ ꔨ ꘃ ꖷ ꖿꗷ ꗨꗡ ꕴ ꖴꘋ ꕃꕞꕌ ꗱꗡꕩ, ꕉ ꘃ ꖷꔧ ꕯ ꖴꗷ ꕢ ꕮ ꕞ. ꘃ ꕎꕌꔳ ꘈꗢ, ꕉ ꖸꖕꔒ ꖷ ꕴ ꕧꕌ. 43ꕎꕌꔳꘂ ꗪ ꕯꕯ, ꕎꕌꔳ ꖷ ꕴ ꖌꕱꔀ ꖸꔧ ꘆꘉ ꖏꔤꕩ ꕴ ꕞ, ꕉꖷ ꕉꖸꔧ ꕴ ꘃ ꖟꖕ ꗏ, ꕉꖷ ꕉꖸꔧ ꕴ ꔬꕩ ꕎꕌ ꔰ ꕮ. 44ꕉꖸꔧ ꕴꕎꕌ ꕢꕨꕌ ꕞ ꖏ ꗏ ꗃꘋꕡ, ꔧ ꕴꕎꕌ ꗞꗢ ꖸ. ꕉꖸ ꔇꔀ ꔖꘋ ꗏꗒ ꕿꕎ ꖬꖿ ꕉ ꗃ ꖴꕮ, ꗪꔤꕮꕊ, ꕴ ꕮ ꕀꔤ ꔻꔤ ꕉ ꕮ ꕒꕡ ꖷ ꕪꘋꕓ ꔞꕩ ꕴ ꕒꕌ ꕉꔤ ꕴ ꕃꔻ.”
ꕎꕌꔳ ꖷ ꔤꕢ ꕞ ꔌꔀ ꘃ ꗞꗢ ꖸ ꕔꔤ ꗏꖽꕮ ꖏꕱꔀ ꖝ ꗏ
(ꕮꕊꔱꖳ 21:12-17; ꕮꕊꕃ 11:15-19; ꗘꘋ 2:13-22)
45ꕉꖷ ꔤꕢ ꖃꘋꕡ ꗏꖽꕮ ꖏꕱꔀ ꖝ ꗏ ꕉ ꖴꖕ ꗓꕎ ꔌꔀ ꘃ ꗞꗢ ꖸ ꕔꔤꕩ. 46ꕉꕌ ꗉ ꕉꖸ ꔝ ꕉ ꗏ, “ꕉ ꘊꔧꔒ ꖷ ꕪꘋꕓ ꕞꕌ ꖴꗷꗡ ꗏ ꕉ ꗏ, ‘ꘋꕯ ꔞꘋꗣꔧ ꔳꕩ ꕪꘋꕓ ꖢꔒ ꔞꘋ ꕎ ꖏ.’ ꘃ, ꕴꕎ ꖸ ꔳ ꖸꖕꕯ ꖏ ꕪꕊ ꘃ ꗞꖻ ꖸꕊ ꖏꕎ.”
47ꕉꖷ ꕉꔤ ꗞꗢ ꖸ ꕪꕌ ꕎ ꘃ ꔨ ꗏꖽꕮ ꖏꕱꔀ ꖝ ꗏ ꔎꔒ ꔰ. ꕉꖷ ꕢꕌ ꗃ ꕉꔤꕮꕊꕆ ꕒ ꕒꕌ ꖸ ꗪ ꔵꘉ ꕢꕎ ꕀꕩ ꕪꕌꗞꖻꗢ ꖸ, ꔧ ꗞꗢ ꖸꕊ ꗓꕧꕌ ꖸ ꗪ ꔨ ꕃꕞ ꕔꕴꕯꕊ ꕉꖸ ꕩꕌ ꕘꕌ. 48ꘃ, ꕉꖸ ꕮ ꕃꕞ ꗱꗡ ꕉꖸꔧ ꕿ ꕉ ꕮ, ꗪꔤꕮꕊ, ꕉꕌ ꖏꕎꔀ ꖴꗷꗡ ꗪ ꔨ ꗞꗢ ꖸ ꔰ ꕘꕞ ꔬꕩꕯꕊ.

اکنون انتخاب شده:

ꖨꕃ 19: ꕢꕌꔳ

های‌لایت

به اشتراک گذاشتن

کپی

None

می خواهید نکات برجسته خود را در همه دستگاه های خود ذخیره کنید؟ برای ورودثبت نام کنید یا اگر ثبت نام کرده اید وارد شوید