Mateusza 13
13
Przypowieści o Królestwie Przypowieść o siewcy
(Mk 4:1-9; Łk 8:4-8)
1Tego dnia wyszedł Jezus z domu#Mt 9:28; 13:36 i usiadł nad morzem.#13:1 Królestwo Boże to rządy Boga. Wkracza ono tam, gdzie ludzie otwierają się na ewangelię – i wszystkich takich ludzi obejmuje swoimi granicami. 2I zebrały się przy Nim liczne tłumy;#13:2 Człowiek, by żyć normalnie, potrzebuje również ideałów (Mt 4:4; 9:36). tak że wszedł do łodzi#Mk 3:9; Łk 5:3 i usiadł, a cały tłum stał na brzegu. 3I powiedział im wiele w przypowieściach,#13:3 przypowieść, παραβολή, lub: porównanie, zobrazowanie. Ewangelie synoptyczne zawierają ok. 30 przypowieści; w J nie ma żadnej. mówiąc:
Oto wyszedł siewca,#Mt 13:37; Mk 4:1-9; Łk 8:4-8 aby siać. 4A gdy on siał, niektóre#Mt 13:19 [ziarna] padły przy drodze i przyleciały ptaki – i zjadły je. 5Inne zaś padły na miejsce skaliste,#Mt 13:20#13:5 Chodzi nie o kamienistą rolę, ale o skałę pokrytą cienką warstwą gleby. gdzie nie miały wiele gleby, i zaraz wystrzeliły w górę, dlatego że gleba nie była głęboka.#Mt 13:21 6Gdy zaś wzeszło słońce,#Mt 13:21; Jk 1:11 zostały spieczone, a ponieważ nie miały korzenia, uschły. 7Inne znów padły między ciernie,#Jr 4:3; Mt 13:22 a ciernie wyrosły i zadusiły je. 8Jeszcze inne padły na żyzną ziemię#Mt 13:23 i wydały owoc,#J 15:8, 16 te sto,#Rdz 26:12 te sześćdziesiąt, a tamte trzydzieści. 9Kto ma uszy, niech słucha.#Mt 11:15; 13:43
Powód głoszenia w przypowieściach
(Mk 4:10-12; Łk 8:9-10)
10Wówczas podeszli uczniowie i zapytali Go: Dlaczego mówisz do nich w przypowieściach? 11On zaś odpowiedział im: Wam dano poznać tajemnice#Rz 16:25; 1Kor 4:1; Ef 3:3-5; 5:32; Kol 1:27; 2:2; 4:3; 1Tm 3:16; 1J 2:20, 27 Królestwa Niebios,#Mt 3:2 tamtym zaś nie dano.#Mt 11:25; 19:11; J 6:65; 1Kor 2:14#13:11 Dlaczego uczniom było dane? Dlatego, że mieli (w. 12) otwarte oczy i uszy (w. 16), gotowe „uchwycić” obraz i słowo. Otwarci otrzymują w obfitości (w. 12)!. Do zamkniętych Bóg musi dotrzeć przez przykłady z życia. Ci jednak, którzy uparcie nie chcą zobaczyć (w. 14), rozminą się w końcu z tym, co mogliby mieć – i stracą to, co mają. 12Ktokolwiek bowiem ma,#Mt 25:29; Mk 4:25; Łk 8:18; 19:26 temu będzie dane i będzie miał w nadmiarze; ktokolwiek zaś nie ma, temu również to, co ma, zostanie odebrane. 13Dlatego mówię do nich w przypowieściach, że#13:13 że, ὅτι; w paralelnych: Mk 4:11 i Łk 8:10: gr. ἵνα, które może mieć znaczenie wyjaśniające, tj. że, jak gdy, podobnie jak ὅτι, zob. J 15:8, 13. patrząc, nie widzą, i słuchając, nie słyszą ani nie rozumieją.#Pwt 29:3; Iz 29:10; Jr 5:21; Ez 12:2; Rz 11:8 14I spełnia się na nich proroctwo Izajasza, które głosi:
Będziecie stale słuchać # 13:14 Idiom hbr.: słuchem będziecie słuchać.
i nie zrozumiecie;
wpatrzeni będziecie patrzeć
i nie zobaczycie.
15 Gdyż tłuszczem obrosło serce
tego ludu,
z trudem uszami usłyszeli,
swoje oczy zamknęli, aby oczami
nie zobaczyli #
J 9:39, 41
ani uszami nie usłyszeli,
[aby] sercem nie zrozumieli,
nie nawrócili się –
i abym ich nie uleczył. #
Iz 6:9-10; J 12:40; Dz 28:26-27
16Lecz szczęśliwe wasze oczy, że widzą, i wasze uszy, że słyszą,#Mt 16:17; Łk 10:23; J 20:29 17bo zapewniam was, że wielu proroków i sprawiedliwych pragnęło zobaczyć to, co [wy] widzicie, a nie zobaczyli, i usłyszeć to, co [wy] słyszycie, a nie usłyszeli.#Łk 10:24; J 8:56; Hbr 11:13; 1P 1:10-12
Wyjaśnienie przypowieści o siewcy
(Mk 4:13-20; Łk 8:11-15)
18Wy zatem wysłuchajcie przypowieści o siewcy.#13:18 Znaczenie Przypowieści o siewcy: Losy zwiastowanego Słowa łączą się z przychylnością ludzkich postaw. 19Do każdego, kto słucha Słowa o Królestwie#Mt 12:28; 13:24 i nie rozumie,#13:19 Tj. nie chce zrozumieć (ww. 12,15). przychodzi zły#13:19 Wpływ diabła na niewierzących, zob. Mt 4:9; Ef 2:1-2; 1J 5:19; na wierzących, zob. Dz 5:3; 2Tm 2:25-26; 1P 5:8. i porywa to, co zostało zasiane w jego sercu – to jest zasiany przy drodze. 20Zasiany zaś na gruncie skalistym to ten, kto słucha Słowa i zaraz z radością je przyjmuje, 21ale nie ma w sobie korzenia,#13:21 Nie mieć korzenia to nie trzymać się słów Jezusa (zob. J 8:31). przeciwnie: wytrzymuje tylko chwilę, gdy nastaje ucisk lub prześladowanie z powodu Słowa, zaraz się zraża.#Mt 11:6; 13:57; 26:31; J 6:61 22Zasiany zaś między ciernie to ten, kto słucha Słowa, ale troska#Mt 6:31; Flp 4:6; 1P 5:7 tego wieku i oszustwo bogactwa#1Tm 6:9, 10, 17 zaduszają Słowo i staje się bezowocne. 23A posiany na żyznej ziemi to ten, kto słucha Słowa i rozumie [je]; ten właśnie wydaje owoc#J 15:8, 16; Ga 5:22; Kol 1:5-6 i czyni – ten sto, ten sześćdziesiąt, a tamten trzydzieści.
Przypowieść o pszenicy i kąkolu
24Przedłożył im też inną przypowieść, mówiąc: Królestwo Niebios podobne jest#Mt 11:12; 13:31 do człowieka, który posiał dobre nasienie na swojej roli.#Mt 13:37-38#13:24 Znaczenie Przypowieści o pszenicy i kąkolu, zob. Mt 13:37-43. Ze zwiastowaniem ewangelii jest jak z pracą na otwartym polu – każdy może na nim siać (1Kor 3:5-9), zarówno Jezus, jak i diabeł ze swoimi „wilkami” (Mt 10:16; 1J 2:18-27). Naszym zadaniem nie jest robienie porządków na polu, lecz sianie dobrego ziarna i czekanie na czas żniw (2Kor 2:17-3:6). 25A gdy ludzie spali, przyszedł jego nieprzyjaciel,#Mt 13:39 nasiał kąkolu#13:25 Kąkol, ζιζάνιον, splata się korzeniami z pszenicą, dojrzewa w podobnym czasie, jego ziarna spożyte przyprawiają o zawroty głowy, a jeśli zostaną zmielone z pszenicą, pogarszają smak pieczywa. między pszenicę#2Tm 2:16-21; 2P 2:13-14, 17-22 i odszedł. 26Kiedy zboże podrosło i wydało owoc, wtedy pokazał się też kąkol. 27Przyszli więc słudzy gospodarza i zapytali go: Panie, czy nie posiałeś dobrego nasienia na swojej roli? Skąd więc ma kąkol? 28On zaś im odpowiedział: Nieprzyjaciel to zrobił. Słudzy na to: Czy chcesz więc, abyśmy poszli i zebrali go? 29Odpowiedział: Nie! Abyście czasem, zbierając kąkol, nie powyrywali także pszenicy. 30Pozwólcie obu rosnąć razem aż do żniwa.#Mt 13:39; Obj 14:15 A w czasie żniwa powiem żeńcom: Zbierzcie najpierw kąkol i powiążcie go w snopy na spalenie, pszenicę natomiast zbierzcie do mojego spichrza.#Mt 3:12
Przypowieść o ziarnie gorczycy
(Mk 4:30-32; Łk 13:18-19)
31Przedłożył im też inną przypowieść, mówiąc: Królestwo Niebios podobne jest do ziarnka gorczycy,#Mt 13:24; 13:33; Łk 17:6#13:31 Znaczenie Podobieństwa o ziarnie gorczycznym: Panowanie Boże w życiu ludzi miewa skromne początki, lecz triumfalny koniec. które wziął człowiek i zasiał na swojej roli. 32Wprawdzie jest ono mniejsze niż wszystkie nasiona, ale kiedy wyrośnie, jest większe od warzyw#13:32 Z ziarna gorczycy, jednego z najmniejszych, może wyrosnąć krzew o pokaźnych rozmiarach. i staje się drzewem, tak że zlatują się ptaki niebieskie#Ps 104:12; Ez 17:23; 31:6 i budują gniazda w jego gałęziach.
Przypowieść o zakwasie
(Łk 13:20-21)
33Opowiedział im inną przypowieść: Królestwo Niebios#Mt 13:31; 13:44 podobne jest do zakwasu,#Kpł 2:5, 11; Mt 16:6, 11; 1Kor 5:6-7; Ga 5:9#13:33 Znaczenie Przypowieści o zakwasie: Granice rządów Boga rozszerzają się dzięki ludziom przeobrażonym przez Boga i budzącym przez to w innych nieodparte pragnienie podobnego przeobrażenia. Jak zakwas spełnia zadanie, gdy jest w cieście, tak wierzący, gdy są obecni w społeczeństwie (por. 2Kor 2:15-16). który wzięła kobieta i zmieszała z trzema satonami#13:33 Tj. 39 l (3 x13,3 l); chleb z jednego satona wystarczał dla ok. 30 ludzi. mąki, aż wszystko się zakwasiło.
34To wszystko Jezus mówił do ludu w przypowieściach, a bez przypowieści nic do nich nie mówił.#Mk 4:33-34; J 16:25 35W ten sposób spełniło się to, co zostało powiedziane przez proroka, gdy mówił:
Otworzę w przypowieściach
moje usta, #
Ps 78:2
wypowiem rzeczy zakryte #
Rz 16:25-26; 1Kor 2:7; Ef 3:9; Kol 1:26
od założenia świata. #
Mt 25:34; Łk 11:50; Hbr 4:3 # 13:35
Ps 19:2; 78:2; sparafrazowany cytat za G l. niezachowanym wariantem tekstowym.
Wyjaśnienie przypowieści o pszenicy i kąkolu
36Następnie rozpuścił tłumy i poszedł do domu. Wówczas podeszli do Niego Jego uczniowie, mówiąc: Wyjaśnij#Mt 15:15; Mk 7:17 nam dokładnie przypowieść o kąkolu na roli.#Mt 13:24-30 37On zaś odpowiedział: Tym, który sieje dobre nasienie, jest Syn Człowieczy;#Mt 8:20 38rolą#1Kor 3:9 jest świat, dobrym nasieniem synowie Królestwa, kąkolem zaś synowie złego,#1J 3:10 39nieprzyjacielem, który go rozsiał, jest diabeł,#Mt 4:1 żniwem jest koniec wieku,#Dn 12:13; Jl 4:13; Mt 13:49; 24:3; 28:20; Obj 14:15 a żeńcami są aniołowie. 40Jak więc zbierany jest kąkol i palony w ogniu, tak będzie przy końcu wieku.#Mt 3:10; 7:19; J 15:6 41Syn Człowieczy pośle swoich aniołów#Mt 24:31 i zbiorą z Jego Królestwa#Dn 2:44; 7:14; Łk 1:32-33; 1Kor 15:24; Ef 5:5; 2P 1:11; Obj 11:15 wszystkie skandale#Mt 18:6-7; Łk 17:1-2 oraz dopuszczających się bezprawia,#Mt 7:23; 23:28; 2Ts 2:7 42i wrzucą ich do ognistego pieca;#Mt 13:50; Obj 21:8 tam będzie płacz i zgrzytanie zębów.#Mt 8:12; 13:50; 22:13; 24:51; 25:30; Łk 13:28 43Wtedy sprawiedliwi rozbłysną jak słońce#Prz 4:18; Dn 12:3; Mt 5:14-16; Flp 2:15 w Królestwie swego Ojca.#Mt 6:10, 13; 26:29; Łk 12:32#13:43 Słowa te odnoszą się do przyjścia Jezusa po Kościół i do rozprawy z tymi, którzy Go w niewierze odrzucili (Dn 7:11-14; 12:3; Obj 14:14-20). Kto ma uszy, niech słucha!#Mt 13:9
Przypowieść o skarbie ukrytym w roli
44Królestwo Niebios#Mt 13:33, 45 podobne jest do skarbu#Mt 6:20 ukrytego#Mt 11:25 w roli,#Mt 13:38 który człowiek znalazł, ukrył i z radości idzie, sprzedaje wszystko, co ma, i kupuje tę rolę.#Prz 4:7; Mt 19:21, 29; Łk 12:33; 14:33; Flp 3:7-8; 1Tm 6:19; Obj 3:18#13:44 Znaczenie Przypowieści o skarbie ukrytym w roli: Panowanie Boga obejmuje każdą sferę życia. Jak nie można mieć jabłek bez jabłoni, węgla bez kopalni, a medalu bez zawodów, tak nie można mieć Chrystusa bez „czarnej misyjnej roboty” (2Kor 4:7-15).
Przypowieść o perle
45Dalej Królestwo Niebios#Mt 13:44, 47 podobne jest do człowieka żeglującego po morzach w poszukiwaniu pięknych pereł. 46Gdy zaś znalazł jedną drogocenną perłę,#Mt 7:6; Obj 21:21 odszedł, wyprzedał wszystko, co miał, i nabył ją.#Dz 20:28; Ef 5:25#13:46 Znaczenie Przypowieści o perle: Panowanie Boga jest jak najcenniejszy skarb (por. Flp 3:7-12). Lecz nie da się go mieć obok innych skarbów – ta perła kosztuje każdego jego wszystko.
Przypowieść o sieci
47Dalej Królestwo Niebios#Mt 13:45; 18:3 podobne jest do sieci,#13:47 Sieć, σαγήνη, to sieć, której końce rozciągano między łodziami, opuszczano pionowo w toń wody i ciągniono z dwóch stron (Mt 13;47L). zarzuconej w morze i zgarniającej z każdego rodzaju,#Mt 22:9-10; 25:32-46 48którą po napełnieniu wyciągnęli na brzeg, usiedli, dorodne wybrali do naczyń, a marne wyrzucili na zewnątrz. 49Tak będzie przy końcu wieku;#Mt 13:39 wyjdą aniołowie i oddzielą złych spośród sprawiedliwych, 50i wrzucą ich do ognistego pieca;#Mt 13:42 tam będzie płacz i zgrzytanie zębów.#Mt 8:12#13:50 Znaczenie Przypowieści o sieci: W ramach ewangelizacji nawracają się różni ludzie i nie zawsze szczerze (por. Dz 8:20-22). Prawdę ujawni koniec świata (1Tm 5:24-25).
Przypowieść o gospodarzu
51Czy zrozumieliście to wszystko?#13:51 Wolą Bożą jest nasze zrozumienie Jego Słowa (Łk 24:45; J 16:13). Odpowiedzieli Mu: Tak! 52A On im powiedział: Dlatego każdy znawca Prawa,#Mt 2:4 który stał się uczniem#Mt 28:19; Dz 14:21 Królestwa Niebios,#13:52 Znaczenie Przypowieści o gospodarzu: Znajomość Pism SP połączona z naśladowaniem Chrystusa czyni nas dobrymi duszpasterzami (por. Dz 18:24-28). SP nabiera sensu i znaczenia w Chrystusie. Przykładem może być szczególnie Przypowieść o pszenicy i kąkolu oraz Przypowieść o sieci – obie odwołujące się do Księgi Daniela. podobny jest do gospodarza,#13:52 gospodarza, ἀνθρώπῳ οἰκοδεσπότῃ, hebr. człowieka-gospodarza. który wyciąga ze swojego skarbca to, co nowe i stare.
53I stało się, gdy Jezus skończył te podobieństwa, że oddalił się stamtąd.
Jezus wzgardzony w Nazarecie
(Mk 6:1-6; Łk 4:16-30)
54Gdy przyszedł w swoje ojczyste strony, nauczał ich w ich synagodze,#Mt 4:23 tak że byli oni zdumieni#Mt 7:28 i mówili: Skąd u Niego ta mądrość i te dzieła mocy?#J 7:15; 8:28; 1Kor 1:24 55Czy nie jest On synem tego cieśli?#Łk 3:23; J 6:42#13:55 W Mk 6:3 nazwany cieślą (τέκτων); początkowo chodziło o rzemieślnika pracującego w drewnie, potem określano tak również pracujących w metalu i kamieniu, w tym rzeźbiarzy. Czy Jego matce nie jest na imię Maria, a Jego braciom Jakub, Józef, Szymon i Juda?#Mt 12:46; J 7:3; Dz 1:14 56A Jego siostry – czy nie ma ich wszystkich przy nas?#13:56 Jezus miał czterech braci i co najmniej dwie siostry, zob. Mt 1:25. W tym czasie Józef mógł już nie żyć. Skąd więc u Niego to wszystko? 57I zaczęli szukać powodów do odsunięcia się od Niego.#Mt 11:6; 13:21; J 6:61#13:57 szukać powodów do odsunięcia się od Niego, ἐσκανδαλίζοντο ἐν αὐτῷ, lub: szukać w Nim powodów do uprzedzeń, robić wokół Niego skandal, „szukać dziury w całym”. Jezus zaś powiedział im: Nie jest prorok bez czci, chyba tylko w ojczystych stronach i w swoim domu.#J 4:44 58I nie dokonał tam wielu dzieł mocy#13:58 Dzieła mocy, δυνάμεις, lub: cuda. – z powodu ich niewiary.#13:58 Dzieła mocy mają miejsce tam, gdzie gdzie wierzy się bez uprzedzeń. W tym przyp. niewiara wyraziła się przez: (a) lekceważącą poufałość, odmówienie Jezusowi czci proroka, potraktowanie Go jak zwykłego człowieka; (b) niewzięcie pod uwagę, że Bóg może się objawić poprzez to, co ludzkie, por. Łk 4:25-28.
Currently Selected:
Mateusza 13: SNPD4
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Polish Bible © Ewangeliczny Instytut Biblijny, 2018
Wydanie cyfrowe przy współpracy z Platformą SzukajacBoga.pl. Dodatkowe informacje o SNP oraz wykaz skrótów użytych w przypisach znajdziesz klikając poniżej