MATIUS 13
13
Papinintu mạanun mananawuhẹ̌
(Mrk. 4:1-9; Luk. 8:4-8)
1Su ěllo l᷊ai ene Mawu Yesus simẹ̌bangke wọu wal᷊e ene, mase nakoạ sarang biwihʼu rano e kụ kimaiang sene. 2#Luk. 5:1-3 Mal᷊awọ kahěngang taumata němpẹ̌tampung němpěliwung Mawu Yesus, hakịu ene i Sie simakẹ e su sakaeng kụ naiang, arawe taumata l᷊awọe mạhundarisịete su apeng e. 3Mase Mawu Yesus naněntirọeng hal᷊ẹ̌ lawọ nẹ̌pakẹ u papinintu kerei.
”Tangu kai piạ sěngkatau měnanawuhẹ̌, dimal᷊eng nanawuhẹ̌ bine,” kerene Mawu Yesus nanětạu wěkene. 4”Ara kapẹ̌nawuhe, piạ e wine nasawuhẹ̌ su ral᷊eng. Kụ manụ u winalangeng e riměnta kụ bine e nasueng temọe. 5Piạ l᷊ai nasawuhẹ̌ su tampạ mawatu, kụ ěntanane mahal᷊i. Manga wine ene měngkate timuwo ual᷊ingu ěntanane manipị. 6Ara matangěllo e nasahengkẹ e, tangu manga hětịe nanětạe něngkalolang bọu e nahẹ̌gu ringangu nate waugʼu hamụe tawe tumanịu maral᷊ung. 7Piạ l᷊ai wine nasawuhẹ̌ su tal᷊oaran manga sumpinị. Manga sumpinịe nahuntuwo ringangu němpangěpisẹ̌ manga hětịe ene, sarangkewen nate. 8Kai piạbe lai wine nasawuhẹ̌ su ěntana mapia, mase němpẹ̌buạ e; piạ u mahasụ, piạ u ěnnungu pul᷊o, dingangu piạbe lai něhaweng sarang těllum pul᷊o su sul᷊ene.”
9Nasueẹng běkene papinintu ene Mawu Yesus něhengetang u, ”I sain piạ tul᷊ine pẹ̌daringihẹ̌!”
Kawe unụe Mawu Yesus měpẹ̌papinintu
(Mrk. 4:10-12; Luk. 8:9-10)
10Ene manga muritʼi Yesus němpẹ̌haungke dingangu němpẹ̌kiwal᷊ọe si Sie, ”Kawe unụe i Tuang měpẹ̌papinintu kereu mẹ̌bisaran taumata l᷊awọe?”
11Mawu Yesus simimbang u, ”Batụ u i kamene semben nionggotangu al᷊amatẹ̌ mědeạu makakasingkạu rahasiang kereapa Ruata e mẹ̌parenta, arawe i sire ute tala wue. 12#Mat. 25:29; Mrk. 4:25; Luk. 8:18, 19:26 U si saiʼm piạ sarung onggotang limembong kal᷊awọe, ringangu si sie ute sarung ipẹ̌dal᷊embo. Arawe si sain tala ute, apạewen pẹ̌kadodọ si sie ute sarung pangul᷊eěng. 13Kai ene hakịu Iạ měpẹ̌papinintu kereu mẹ̌bisaran taumata l᷊awọ, ual᷊ingu i sire měmpěmẹ̌manda wue, kai mẹ̌sul᷊ungu tawe makasasilo, i sire měmpědẹ̌daringihẹ̌ bue kai mẹ̌sul᷊ungu tawe makararingihẹ̌ dingangu tawe makal᷊aěnna. 14#Yes. 6:9-10 Ual᷊ingu ene ute natuhụe kere nitěbal᷊u Nabi i Yesaya,
’Ruata něhengetang:
I sire sarung tatapẹ̌ měmpědẹ̌daringihẹ̌
kai tawe makaěnna;
i sire sarung tatapẹ̌ měmpẹ̌kẹ̌kakělla
kai wẹ̌ga wue apan seng nariadi.
15U naungu sěngkawanuang ini e sen něngkal᷊umu,
tul᷊in sire sen nẹ̌bengelẹ̌, dingangu matan sire sen nipakawuta.
Ini e niapakariadi tadeạu matan sire kumbahang měmanda,
tul᷊in sire kumbahang dumaringihẹ̌,
naung i sire kumbahang makahěngang
mase kumbahang mẹ̌sul᷊e su anuku,
kụ Iạ e mapakaul᷊en sire.’ ”
16 #
Luk. 10:23-24
”Kai enẹ e kapiane i kamene,” angkuěngu Mawu Yesus su manga muritʼE, ”u i kamene kahěnga-hěngang makạsilo ringangu makạdingihẹ̌. 17Pẹ̌tahěndungko, kai lawọ nabi ringangu taumata masatia su Ruata mẹ̌měnningu kumakělla apang kẹ̌kakěllaěng i kamene orasẹ̌ ini, kai i sire tawe makasilo. I sire mapulu měmpẹ̌daringihẹ̌ apang kinaringihʼi kamene orasẹ̌ ini, kai i sire tawe makaringihẹ̌.”
Mawu Yesus mělẹ̌lahẹ u papinintu mạanun měnanawuhẹ̌
(Mrk. 4:13-20; Luk. 8:11-15)
18”Pẹ̌daringihẹ̌ko apa mangal᷊em papinintu mạanun mananawuhẹ̌ e. 19Bine apan nasawuhẹ̌ su ral᷊enge tabidạu taumata apan nakaringihẹ̌ habarʼu mạanun kereapa Ruata e mẹ̌parenta, kai tawe makal᷊aěnna. I ral᷊akịe riměnta ringangu nangaho apan seng nisawuhẹ̌ su ral᷊ungu naung i sire. 20Bine kụ nisawuhẹ̌ su tampạ mawatu, tabidạu taumata kụ makạdingihẹ̌ injilẹ̌ ene, apidʼu něnarimạ u naung mal᷊uasẹ̌. 21Kaiso habarẹ̌ ene tawe něhamụ su ral᷊ungu naungʼi sire, hakịu tawe mararěpang. Lẹ̌pase i sire kinahombangengu susa arau tatumbiagẹ̌ kahian injilẹ̌ e apidʼu nẹ̌sunial᷊ẹ̌. 22Bine kụ nasawuhẹ̌ su tal᷊oaran sumpinị e tabidạu taumata makạdingihẹ̌ injilʼu Ruata, kaiso kai ghụgěnggangu pẹ̌bawiahʼi sire ringangu mapulum pẹ̌bawiahẹ̌ marange. Ual᷊ingu ene, injilẹ̌ e nahepesẹ̌ su ral᷊ungu naung i sire hakịewen tawẹ buane. 23Arawe wine kụ nasawuhẹ̌ su ěntana mapia e tabidạu taumata apam makạdingihẹ̌ injilẹ̌ e apidʼu nakahěngang. I sire měmpẹ̌bua mal᷊awọ, piạ u mahasụ, piạ u ěnnungu pul᷊o, ringangu piạ u l᷊ai těllum pul᷊o su sul᷊ene kal᷊awọe.”
Papinintu mạanun wineng ěhe su tal᷊oarang gandung
24Mawu Yesus nẹ̌běke papinintu lai wal᷊ine su taumata l᷊awọe angkuěngʼE, ”Kereu Mawu Ruata e mẹ̌parenta ute kakakoạe kai mẹ̌sul᷊ungu papinintu kerei: Piạ sěngkatau mělahěnsinuang nangasị u wine mapia su waele. 25Su sěhěbi piạ i sire kạpahuntikịe kěbị, sědụe riměnta nanawuhu wineng ěhe su tal᷊oarang gandung ene, mase něnggeang. 26Sarạeng manga gandung ene timuwọe ringangu manga wurạe němpẹ̌songkangke, kutẹu manga ěhe kinasilọe lai. 27Kutẹu manga ěllange němpẹ̌songọe su anun taghuang u waelẹ̌ e ringangu němpẹ̌bera, ’I tuang bal᷊inewe měsẹ̌suangu wine mapia su waelʼi Tuang? Kụ kai kereapa tangu sarang kawe piạ ěhe timuwo sene?’ 28Taghuangu waelẹ̌ e simimbang u, ’Ene e kai nịkakoạ u sědụ.’ Mase manga ěllange němpẹ̌berạe kapia, ’I tuang mapulu kereu manga ěhe ene tamai ěbukang i kami?’ 29’Balạe,’ angkuěngʼE, ’U kamagengu ěhe e kawe ěbukang ute měntěhang gandung kawe lai maěbụ dingang. 30Balạe apatuwo sěngkakatuwo sarang pamaměnsạe. Iạ e hẹ̌dowen mẹ̌bera su taumata apan měmaměnsạu: Komol᷊ẹ̌ko kal᷊amona manga ěhe e, ikị kụ tutung. Masene pěmpangomol᷊ẹ̌ gandung kụ desọ su ral᷊ungu wasung.’ ”
Papinintu mạanun batun sawi e
(Mrk. 4:30-32; Luk. 13:18-19)
31Mawu Yesus nẹ̌běkeng lai papinintu sěmbaụ su taumata l᷊awọ, angkuěngʼE, ”Kawasan Duata e, kakakoạe kai kere papinintu: Bakị u sasawi#13:31: Sasawi: Ipạhumbisara sini e kai ghahị u sasuang sěmbaụ kụ tụtuwo karangẹ e manga těllu meterẹ̌. sěmbaụ nial᷊ạu sěngkatau, kụ nisuange su waele. 32Bakị u sasawi ene kai kakạdọdokangu kěbị bine. Kai kamageng seng tumuwo e ute i sie makoạ kasariaěngu patikụ sasuang. I sie makoạ kakaluang gaghuwạ hakịewen pěbẹ̌baesangu manụ u kinoaěng su manga lelange.”
Papinintu mạanung lahaesẹ̌
(Luk. 13:20-21)
33Mawu Yesus nẹ̌běken lai papinintu wal᷊ine sěmbaụ su taumata l᷊awọu, ”Kawasang Mawu e kai kere kakakoạu lahaesẹ̌ nial᷊ạ u sěngkatau wawine, kụ nikaugẹ̌ nipẹ̌dal᷊aụ u tapoěng ěpạ pul᷊o su literẹ̌ sarang nasue timuwo!”
Unụe Mawu Yesus měpẹ̌papinintu
(Mrk. 4:33-34)
34Kěbịe nitěntiroʼm Mawu Yesus su taumata l᷊awọe ringangu papinintu. 35#Mzm. 78:2 Ual᷊ingu ene nasěhụe apang kụ nitěbal᷊u nabi u,
”Iạ e sarung mẹ̌papinintu kereu mahumbisaran sire;
Iạ e sarung mělahẹu kal᷊awọu apam mạpapěnnisẹ̌ dokeng bọu karariadin dunia ini.”
Mawu Yesus manualagu papinintu mạanun ěhe sutal᷊oarang gandung
36Bọu e Mawu Yesus něnggeangken taumata l᷊awọe, mase rimangeng su wal᷊e. Manga muritẹ̌ e himaungke kụ němpẹ̌berau, ”Kěnangko i Tuang pěnualagẹ̌ si kami mangal᷊em papinintun ěhe su tal᷊oarang gandung e.”
37Mawu Yesus simimbang, ”Měnanawuhẹ̌ bine kụ mapia e ute kai Ahusʼu Taumata. 38Baelẹ̌ ene ute kai runia ini. Bine e mapia ene kai taumata apan seng nariadi kawanuan Duata e. Manga ěhe e ute kai apan taumata kụ manumběka setang. 39Sědụ kụ měsẹ̌suangu manga ěhe ene ute kai setang. Tempom pěmaměnsạe ute kai Ěllong Kiamatẹ̌, dingangu taumata apan mạměnsạe ute kai manga malạekatẹ̌. 40Kerẹewe ěhe e nịkakomol᷊ẹ̌ dingangu nịtatutung su putung, kerene lai sarung su Ěllong Kiamatẹ̌ e. 41Ahusʼu Taumata e sarung dumolohu manga malạekatẹ̌ měmpangomol᷊u apam makawodaị taumata mẹ̌barạdosa, ringangu kal᷊awọu taumata apam měmpẹ̌kẹ̌koạ dal᷊akịe wọu tal᷊oaran umatʼE. 42I sire kěbịe sarung iwahung su ral᷊ungu sunggilẹ̌ piạ putunge rụděllị; kụ sene i sire sarung piạ parahul᷊ungkang dingangu mẹ̌tatahangu sigěsạ. 43Kụ i sai měmpẹ̌kẹ̌koạ kapulun Mawu e sarung sụsěnnang kere matangěllo su Wanuan Duata Wuhu e, Ruatạe i Amang i sire. Kụ kereu piạ tul᷊i ute pẹ̌daringihẹ̌ko!”
Papinintung arětạ mạl᷊aambung
44”Kamagengu Mawu Ruata mẹ̌parenta kakakoạe kai kere papinintu ini: kai piạ arětạ kụ mạl᷊aambung su ral᷊ungu ěntana kụ nikaěbakengu sěngkataue, mase nilẹ̌bing kapia su ral᷊ungu ěntana. Tangu kahiạen dal᷊uase tau ene nẹ̌bal᷊ụen patikụ darotonge, mase saụ nẹ̌sul᷊e kụ namělli ěntana ene.”
Papinintu mạanun mutiara maholẹ
45”Kamagengu Mawu Ruata mẹ̌parenta kakakoạe kai kere papinintu ini: U kai piạ sěngkatau tahapẹ̌dagang mědẹ̌deạ mutiara maral᷊ěgadẹ̌. 46Kutẹu sarạeng i sie nakahombangke mutiara sěmbaụ kụ tawẹ sihinge kal᷊ěnggihe, tangu i sie ringangu tamai nẹ̌bal᷊ụ u kěbị darotonge, bọu e namělli mutiara sěmbaụ ene.”
Papinintu mạanun soma
47”Kamagengu Mawu Ruata mẹ̌parenta kakakoạe kai nisihing su soma nipěllọ su rano, kụ nakal᷊iwung kal᷊awọu haghing kinạ. 48Sarạeng soma e napenẹeng kinạ, ute niwol᷊eng sarang dul᷊unge kahian měnanoma. Bọu e i sire nahungkaiang němpamile kinạ. Apang mapapia e nitaho su manga l᷊uweng kinạ, arawe apan daral᷊akisẹ̌ e ute nirěmmẹ i sire. 49Kerene lai su Ěllong Kiamatẹ̌, manga malạekatẹ̌ e sarung mapẹ̌dal᷊ahaen taumata apan dal᷊ai bọu taumata apam měkẹ̌koạ kapulun Duata. 50Bọu ene taumata apan dal᷊aịe sarung iwahung su putung u rapuhang. Sene tangu i sire sarung mahul᷊ungkang dingangu masigěsạ.”
Apal᷊iwụ buhu ringangu apal᷊iwụ těbe
51”Kụ i kamene nakaěnnawe kěbị tamai ene?” kakiwal᷊ong Yesus.
”Nakaěnna Tuang!” sasimbang i sire.
52Mase Mawu Yesus něhengetang, ”Kai ene hakịu apam měmpạněntiro agama kụ seng nakoạ kawanuan Duata e, kai mẹ̌sul᷊ungu sěngkatau taghuangu wal᷊e kụ nangukahẹ̌ apal᷊iwụ buhu ringangu těbe wọu pěndaresoěnge.”
Mawu Yesus pinẹ̌binsị su Nazaret
(Mrk. 6:1-6; Luk. 4:16-30)
53Ene, sarạeng nasuẹeng bẹ̌kene si Yesus kal᷊awọu papinintu tamai ene, i Sie něnggeangke wọu ene, 54bọu e nẹ̌sul᷊e sol᷊ong banuane. Paịse tangu i Sie simuẹ̌ e naněntiro su kanisa, ringangu su taumata apan dụdaringihẹ̌ si Sie sene měngkai rụdal᷊inaụ. Ungkuěng i sire u, ”Kai wọu apa i Sie ini nakahombang kapande kerene? Dingangu kai wọu apa wue i Sie nakahombang kawasa makapẹ̌koạ hal᷊ẹ̌ makạdal᷊inaụe? 55Karạ kai anạ u basẹ̌ u kalu i Sie? Karạ kai i ninange i Maria; ringangu manga anạ u sěngkataune i Yakobus, i Yusup, i Simon, dingang i Yudas? 56Dingangu karạ kawe mětẹ̌tanạ sini lai manga wawinene? Kai wọu apa i Sie nakahombang kěbị ene?” 57#Yoh. 4:44 Tangu i sire tawe měnarimạ i Yesus. Bọu ene i Yesus něhengetang si sire u, ”Sěngkatau nabi e lẹ̌adateng balạewe su tampạ sude, tabeạu katewe su wanuane hala arau su wal᷊ene hala e.” 58Tangu Mawu Yesus e tawe nẹ̌koạ hal᷊ẹ̌ makạdal᷊inaụ natimu sene, watụ u i sire tawe měmpangimang.
Currently Selected:
MATIUS 13: SXN
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in