Mɑtʉ̈ɔ 5
5
Yɛ́su sɛ́ ńdɛꞋlɛ nu-pɔ́ttú
(Mɑ́lɛ́kúshi 3.13; Lúkɑ́shi 6.12-13, 20)
1Yɛ́su jʉ́ɔ nɔɔ-lɑ́Ꞌ, ŋ́kɔ́Ꞌ ndǔ nɛŋkɔ́Ꞌ, ńnɑ́ŋ sɛ́, ɡɑŋku pɛ́ tɔ́ ŋ́kẅɛ́ɛtɛ wɛ́. 2A zɛ nɛlɛ́Ꞌlɛ nu mbɔ̌ pɔ́p ŋɡɔ:
3«Pɛpɔ́ttú pʉɔ pinɛ pɔ́p jínɛ ŋɡɔ pɔ́p mbi-Sɛ́ ḿbɔɔ yɛcɔ́ yúu kuꞋ,
mbíꞋŋɡɔ pɔ́p jʉ́ pii nɛfɔɔ-Sɛ́.
4Pɛpɔ́ttú pʉɔ pinɛ pɔ́p sɛ́ ŋ́kíi,
mbíꞋŋɡɔ Sɛ́ ɡʉ ŋ́ɡɛ ńjíi ŋki-mík mɔ́p
5Pɛpɔ́ttú pʉɔ pinɛ pɔ́p kɑ́ ɡɛ ɡɑꞋɡɑꞋ pɔ́,
mbíꞋŋɡɔ pɔ́p ɡʉ ŋ́ɡɛ ńjʉ́ ŋɡɔŋ.
6Pɛpɔ́ttú pʉɔ pinɛ pɔ́p sɛ́ ńtsuŋ ńtsɑ́ɑ nɛɡɛ yúu mi Sɛ́ kɔŋnɛ,
mbíꞋŋɡɔ Sɛ́ ɡʉ ŋ́ɡɛ pɔ́p ɡɛ yúu mi pɔ́p tsuŋnɛ ńtsɑ́ɑ.
7Pɛpɔ́ttú pʉɔ pinɛ pɔ́p sɛ́ ńtsɑ́ɑ mɛjʉ́ŋ pɛcɔ́ pʉɔ,
mbíꞋŋɡɔ Sɛ́ ɡʉ ŋ́ɡɛ ńtsɑ́ɑ mɛjʉ́ŋ mɔ́p ɡúu.
8Pɛpɔ́ttú pʉɔ pinɛ pɔ́p ɡẅɛɛnɛ tʉ́m sʉ́Ꞌnɛ,
mbíꞋŋɡɔ pɔ́p ɡʉ ŋ́ɡɛ ńjʉ́ɔ Sɛ́.
9Pɛpɔ́ttú pʉɔ pinɛ pɔ́p ɡɛnɛ ŋɡɔ mbɔ́tnɛ pɔ́ ɡú,
mbíꞋŋɡɔ pɛ́ ɡʉ ńdɑ́Ꞌ ɛ́fúŋ wɔ́p ŋɡɔ pɔ́-Sɛ́.
10Pɛpɔ́ttú pʉɔ pinɛ pɛ́ sɛ́ ńzɑ́Ꞌ ku yɔ́p mbíꞋŋɡɔ pɔ́p sɛ́ ŋ́ɡɛ pɑ́Ꞌ Sɛ́ píkŋɛ́nɛ,
mbíꞋŋɡɔ pɔ́p ɡʉ ŋ́ɡɛ ńjʉ́ pii-nɛfɔɔ-Sɛ́.»
11Pʉʉ pɛpɔ́ttú nǔu ŋkɑ́ yi pɛ́ ɡʉ ḿbɔ́ ńzɔɔtɛ wʉ́ʉ, ḿbɔ́ ńzɑ́Ꞌ ku yʉ́ʉ, ńtík sɔ́ɔ ntɛ́ nɛ́ ntɛ́ tú pʉʉ mɛlɑ́Ꞌ wɑ́ɑ. 12Pʉʉ tsɑ́ɑtɛ ńzɔp ńnʉŋ, mbíꞋŋɡɔ Sɛ́ niitɛ mɑ́mɑ́ tsɔ́ꞋfɑꞋ ḿbɔ́ ńdɔk ńzẅíꞋlɛ wʉ́ʉ tʉ́ nɛpú. Pʉʉ zɛɛ ńjí ŋɡɔ ɛ́ pɛn ḿbɔ́ pɔ ndʉ́ŋndʉŋ pɑ́Ꞌ, pɛ́ kɑ zɑ́Ꞌnɛ ku-pɛŋɡɛ́mndʉ̈ɔ́Ꞌ-Sɛ́ pinɛ pɔ́p kɑ piitɛnɛ ńtɔ́ lɑ́ pʉʉ tɔ́.
Ŋɡwɑ́ŋ pɔ́p kyɛꞋ-múk
(Mɑ́lɛ́kúshi 9.50; 4.21; Lúkɑ́shi 14.34-35)
13Pʉʉ pɔ́nɛ ŋɡwɑ́ŋ ndǔ mbí. Ŋɡwɑ́ŋ pɛ́Ꞌnɛ ḿbɔ́ yi ɛ́ lɑɑ ńtsʉ́Ꞌ ńdɛpɛlɛ lɛpɛlɛ́nɛ, mbɔ ɛ́ lɑɑ ḿbɔ́ pɛ́ ɡɛ ŋɡɔ́ku lɑ ɛ́ pɛn ńdʉʉ? Ɛ́ pɔɔ pɛn ŋ́kuꞋ nǔu yɛcɔ́ nu pɔ́, pɛ́ tsʉ́Ꞌ ŋ́ɡẅɛɛ pɔ nɛpʉ̈ɔt píi, pɛ́ lɔk mɛku ńnʉŋtɛ. 14Pʉʉ pɔ́nɛ kyɛꞋ-ndǔ mbí. Pɛ́ lɑɑ ŋ́kút tʉ́sɔŋ ndǔ nɛŋkɔ́Ꞌ, mbɔ ɛ́ lɑɑ ḿbɔ́ ɛ́ pɔɔ lʉɔmɛ.
15Pɛ́ kɛ́ mbɔɔ pɛn ńdyɛt lɑ̂m, ńdɔk kɛ́kɔ́ɔ ŋ́kẅíipɛ pɔ́. Pɛ́ lyɛt lɑ̂m, ńtík pɔ ndǔ tɑ́pɛlɛ, ɛ́ kyɛꞌ pʉɔ tsʉʉ pi pɔ́p ndɑ́. 16Ɛ́ pɔ́Ꞌɔ lɑ ɛ́ píkŋɛ ŋɡɔ pʉʉ pɔ́ kyɛꞌ-pʉɔmɛsɔŋ tɛ pɔ́p jʉ́ɔ nu sʉ́Ꞌnɛ yi pʉʉ sɛ́ ŋ́ɡɛ, ŋ́ɡúꞋlɛ Tɑ̌ɑ wʉʉ ẅí ɑ tʉ́nɛ́pú.
Nu-nɛpʉ́ʉ
17Kɔɔ pʉʉ kwɑŋɛ ŋɡɔ ŋ kɑ tɔ́ nɛpík nɛpʉ́ʉ-Mɔ̌sɛ̂ɛ kɛ pɔ nu yí pɛŋɡɛ́mndʉ̈ɔ́Ꞌ-Sɛ́ kɑ ŋwɑꞋnɛnɛ ɔɔ? Ŋɡɑŋ, mɔ ŋkɑɑ tɔ́ nɛpík pɔ́, ŋ kɑ tɔ́ pɔ nɛɡɛ mɛshʉ́ mɛ́ tsuŋ ńcẅɛt. 18Lɑ́ ŋ kɛ́ ɛ́sẅíi wʉ́ʉ, kwɑꞋ nɛ́nẅín, nɛpú pɔ́p tsɛ́tsɑ́Ꞌ lɑɑ ńdɑ́Ꞌ ńnɑ́ŋ pɔ ŋɡɔ́ku lɑ́, mɔ́ɔ mɔ́zʉꞋ-nu ŋɡɔ pítɛ́ kɛ mbɑ mɔ́ɔ mɔ́yúu ŋkɑŋ-ŋwɑꞋnɛ pɔɔ nǔu nɛpʉ́ʉ ɛ̂nɑ́ pɛ́. Ɛ́ kɛ́ ḿbɔ́ pɔ pɔ́Ꞌɔ, tɛ ŋ́kúu ŋkɑ́ yi mbɑ kʉ̈ɔ́lɑ́ yi nɛpʉ́ʉ cúnɛ puutɛnɛ. 19Pɔ́Ꞌɔ lɑ́, ŋu ẅí ɑ ɡʉnɛ nǔu nɛpʉ́ʉ, ɛ́fɑɑnɛ pɔ yɛcɔ́ mɔ́ɔ mɔncɛꞋ ḿbɛn ńzíꞋ pɛcɔ́ pʉɔ nɛɡɛ yɔ́p pɑ́Ꞌ jʉ́, pɛ́ ɡʉ ńdɑ́Ꞌ ŋ́ɡɑ́ wɛ́ tɛ nzʉʉ tsɛt nu-nɛfɔɔ-Sɛ́. Ɛ́ pɛn ŋ́ɡʉ nǔu ŋu ẅí ɑ tíknɛ ku nǔu, ḿbɛn ńzíꞋ pɛcɔ́ pʉɔ nɛɡɛ pɔ́Ꞌɔ, pɛ́ ńdɑ́Ꞌ ŋ́ɡɑ́ wɛ́ tɛ mbi tsɛt nu-nɛfɔɔ-Sɛ́. 20Ɛ́ yɛ́tɛ́ lɑ n cúnɛ mbɔ̌ pʉʉ ŋɡɔ: «Pʉʉ lɑɑ mbɔɔ ɡẅɛɛ nɛpʉ́ʉ sʉ́Ꞌnɛ ńdɛɛ pɑkyɛ́ꞌtɛ nɛpʉ́ʉ-Mɔ̌sɛ̂ɛ pɔ́p pɑfɑlísɑy pɔ́, mbɔ pʉʉ kɛ́ lɑ́Ꞌ ŋ́kúu nǔu nu-nɛfɔɔ-Sɛ́ pɔ́.»
Nɛlɔɔ tɑ́Ꞌ ntsu
(Mɑ́lɛ́kúshi 11.25; Lúkɑ́shi 12.57-59)
21Pʉʉ kɑ zúꞋ ŋɡɔ pɛ́ kɑ cú mbɔ̌ pɛmɑ́ŋɡɑpnjẅɛt pɛkŋɛ ŋɡɔ: «Kɔɔ ŋu lɑ́Ꞌ ńjẅí ŋu, n cú ŋɡɔ: “Ŋu lɑɑ ńjẅí ŋu, mbɔ pɛ́ ɡʉ ńdɔk wɛ́ ŋ́ɡʉ mbi nzɑ́Ꞌmɛntsɑŋ.”» 22Lɑ́ n cú yɑ́ɑ mbɔ̌ pʉʉ ŋɡɔ: «Ŋu lɑɑ ńzɑ́ŋ lɔ́ŋ nǔu mɔ́ɔmɑ́ wɛ, mbɔ pɛ́ ɡẅɛɛ nɛlɔk wɛ́ ŋ́ɡʉ mbi nzɑ́Ꞌmɛntsɑŋ. Ŋu ẅí ɑ fúŋnɛ mɔ́ɔmɑ́ wɛ nɛ́ ɡʉɡʉʉ, pɛ́ ɡẅɛɛ nɛlɔk wɛ́ ẅi ɑ fúŋnɛ ŋ́ɡʉ mbi-cúꞋlɛ-pɑsɑ́Ꞌlɑ́Ꞌ. Ŋu ẅí ɑ fúŋnɛ mɔ́ɔmɑ́ wɛ ŋɡɔ pʉ̈ɔt ɔ kɛ́jísɛ́, ɑ kuꞋ ŋu ẅí ḿbɔ́ Sɛ́ mɑꞋ wɛ́ múk. 23Pɔ́Ꞌɔ lɑ́, ŋu lɑɑ ńdɔk yúu-pɔꞋ yɛ́ ńtɔ́ zʉꞋ yi pɛ́ nɔŋnɛ pɔꞋ zúꞋu nɛɡɑ́ mbɔ̌ Sɛ́, ŋ́kẅíitɛ ŋɡɔ ɑ kɑ fɑɑnɛ nu mbɔ̌ mɔ́ɔmɑ́ wɛ, 24ŋɡɑŋ nɑ́ yúu-pɔꞋ pɛ́ zúꞋu, ńzɛɛ ŋ́ɡʉ ńjʉ́ɔ mɔ́ɔmɑ́ wɛ pɔ́pmɛ́ mɛk yîyɑ́ nu, lɑ ɑ pɛn nzʉʉ ŋ́ɡɑ́ yúu-pɔꞋ pɛ́ mbɔ̌ Sɛ́.
25Ŋu lɑɑ ḿbɔ́ ŋ́kɑ́ ŋu nɛ́ nzɔ́, pɔ́pmɛ́ pɛ́t sɛ̂ndúŋ nɛɡʉ zʉꞋ-ntsɑŋ, ɑ lɔɔ shʉ́ pɔ́pmɛ́ mɛk ntsɑŋ, tɛ ɛ́ pɔɔ pɔ́Ꞌɔ pɔ́, mbɔ ɑ ɡʉ ŋ́kúu mbɔ̌ tɑ́tndɑ́-pɑzɑ́Ꞌntsɑŋ, ɑ ɡɑ́ ŋɡɑŋ mbɔ̌ pɑpyɛ́p ndɑ́tsɑ́ŋ, pɔ́p ɡʉ ḿmɑꞋ wɛ́ tsɑ́ŋ.» 26Ɛ sẅíi wʉ́ʉ, kwɑꞋ nɛ́nẅín, ŋɡɑŋ ɡʉ ńdɑ́Ꞌ ŋ́ɡɔ ńcẅɛt tsɑ́ŋ, tɔŋɛ mbɑ kʉ̈ɔ́lɑ́ yi pɛ́ sɛ́ ŋ́kɑ́ mbɔ̌ wɛ́ tɛ yɛcɔ́ pɔɔ pɛ́.
Nu-ɡɑ́ɑ
(Mɑtʉ̈ɔ 18.8-9; Mɑ́lɛ́kúshi 9.43, 47-48)
27Pʉʉ kɑ zúꞋ ŋɡɔ pɛ́ kɑ cú ŋɡɔ: «Kɔɔ ŋu lɑ́Ꞌ ŋ́ɡɛ ɡɑ́ɑ.» 28Lɑ́ n cú yɑ́ɑ mbɔ̌ pʉʉ ŋɡɔ: «Ŋu lɑɑ ńdíŋɛ mɑŋɡɛ́ ńtsɑ́ɑ ɑ jí ŋɡɔ ɛ́ tsɛt tʉ́m jʉ́ ŋu mbɛ́ɛnɛ, mbɔ ɑ ńdɑ́Ꞌmɔ́ ŋ́ɡɛ ɡɑ́ɑ. 29Lík yú yɛ́ pɔ́ tʉʉ lɑɑ ńtsʉ́ʉnɛ wú ɔ fɑɑnɛ nu, ɔ tsɔ́Ꞌ ḿmɛꞋ tɛ ŋɡɑ sɛsɑ. Mbi pɑ́Ꞌ mbɔ yɛcɔ́ tɑ́Ꞌ nǔu mɛkɛm mbʉʉ mú pɛ́, pɛ́ pɛn ŋ́kɛ́ ḿbɔɔ lɑ́Ꞌ ḿmɑꞋ wú tsɛt múk pɔ́. 30Pɔ́ yú yɛ́ tʉʉ lɑɑ ńtsʉ́ʉnɛ wú ɔ fɑɑnɛ nu, ɔ zɑ́Ꞌ ḿmɛꞋ tɛ ŋɡɑ sɛsɑ. Mbi pɑ́Ꞌ ḿbɔ́ yɛcɔ́ tɑ́Ꞌ nǔu mɛkɛm mbʉʉ mú pɛ́, pɛ́ pɛn ŋ́kɛ́ ḿbɔɔ lɑ́Ꞌ ḿmɑꞋ wú tsɛt múk pɔ́.»
Nu nǔu mɑŋɡɛ́ pɔ́p ndúu mɛ nɛfyɑkŋɛ
(Mɑtʉ̈ɔ 19.7-9; Mɑ́lɛ́kúshi 10.11-12; Lúkɑ́shi 16.18)
31Pɛ́ kɑ pɛn ńcú ŋɡɔ: «Ŋu lɑɑ ŋ́ɡʉ nɛzuŋ nzwɛ́ wɛ, ɑ ɡɑ́ ŋwɑꞋnɛ nɛlɔk ńzuŋ wɛ́.» 32Lɑ́ n cú yɑ́ɑ mbɔ̌ pʉʉ ŋɡɔ: «Ŋu lɑɑ ńzuŋ nzwɛ́ wɛ, kɛ́ pɔ́ yi mɑŋɡɛ́ ɡɛ ɡɑ́ɑ, mbɔ ɑ tsʉ́ʉnɛ wɛ́ nɛɡɛ ɡɑ́ɑ pɑ́Ꞌ ɑ lɑɑ ŋ́ɡʉ ńzɔ́Ꞌ wɛcɔ́ ŋu. Ŋu pɛn ńzɔ́Ꞌ mɑŋɡɛ́ ẅi ndúu mɛ zuŋnɛ wɛ́, mbɔ ɑ ɡɛ ɡɑ́ɑ.»
Nu nǔu nɛkɑɑ nu
33Pʉʉ kɑ pɛn ńzúꞋ ŋɡɔ pɛ́ kɑ cú mbɔ̌ pɛmɑ́ŋɡɑpnjẅɛt pɛkŋɛ ŋɡɔ: «Ŋu lɑɑ ńdɑ́Ꞌ ńcú nu tɛ ńdɔk lík-Sɛ́ ŋ́kɑɑ, ŋɡɑŋ ɡɛ yîyɑ́ nu.» 34Lɑ́, n cúnɛ mbɔ̌ pʉʉ ŋɡɔ: «Kɔɔ pʉʉ cú nu tɛ ńdɔk lík-Sɛ́ ŋ́kɑɑ. Kɔɔ pʉʉ lɔk tʉ́nɛ́pú ŋ́kɑɑ, mbíꞌŋɡɔ ɛ́ zʉꞋ kɔꞋ-nɛfɔɔ-Sɛ́. 35Kɔɔ pʉʉ lɔk tsɛ́tsɑ́Ꞌ ŋ́kɑɑ, mbíꞌŋɡɔ ɛ́ nɛtík mɛku-Tsɑpʉɔ Sɛ́. Kɔɔ pʉʉ lɔk Yɛlúsɑlɛm ŋ́kɑɑ, mbíꞌŋɡɔ ɛ́ tʉ́sɔŋ fɔɔ wɛ ɡwɛ́. 36Kɔɔ kɛ́ ńdɔk tú yú ŋ́kɑɑ nu, mbíꞌŋɡɔ ḿbɔ́ ɔ pɔɔ ɡɛ tɑ́Ꞌ nuk-tú yu fúk pɔ́, ŋ́kɛ́ mbɔɔ ɡɛ nuk fúfú sʉ́ʉ pɔ́.» 37Ɔ́ɔŋ wʉʉ pɔ́ pɔ Ɔ́ɔŋ, ŋɡɑ́ŋ wʉʉ pɔ́ pɔ ŋɡɑ́ŋ, yi pɛ́ kẅiꞋnɛ nǔu fú mbɔ̌ Sɑttɑ.
Nu nǔu nɛtsɔ́Ꞌ pɛn-nu
38Pʉʉ kɑ zúꞋ ŋɡɔ pɛ́ kɑ cú ŋɡɔ: «Ŋu lɑɑ ḿbík lík-ŋu, ɛ́ píkŋɛ ŋɡɔ pɛ́ pík yɛ́, ŋu tsɔ́Ꞌ nɛsɔŋ-ŋu, ɛ́ píkŋɛ ŋɡɔ pɛ́ tsɔ́Ꞌ nɛ́ ɡúu.» 39Lɑ́ n cú yɑ́ɑ mbɔ̌ pʉʉ ŋɡɔ: «Kɔɔ pʉʉ tsɔ́Ꞌ pɛn-nu-ŋu ẅí ɑ ɡɛnɛ nu kɛpɔŋ nǔu pʉʉ ŋ́ɡɑ́ yɛcɔ́. Ŋu lɑɑ ńtswɑ́ɑ pɔ́ nɛtúutɛ ŋu, ɑ shɔt yɛcɔ́ ɡúŋ ɑ mɛkŋɛ ńtswɑ́ɑ. 40Ŋu lɔɔ nɛfɛn ŋu zʉꞋ-ntsɑŋ, pɑ́Ꞌ ɑ ɡʉ ŋ́ɡẅɛɛ ndẅí-ŋɡɑŋ yi mɑꞋnɛ cẅɛ́ɛ, ŋɡɑŋ nɑ́ pɔ́p yɛ fɑ́k mbɔ̌ wɛ́. 41Ŋu lɑɑ ńdɔk tʉʉ ɛ́fyɛ́t ŋu ŋɡɔ ɑ tíi piꞋ yɛ́, ńdɔk ńnɛn yúu tɑ́Ꞌ kílɔmítɑ nɛ́ kɛm, ɑ lɔk ńnɛn nǔu yúu kílɔmítɑ yɛ́tɑ́t. 42Ŋu ɡɑ́ yúu mbɔ̌ ŋu ẅí ɑ sɛ́ ńdɔ́ɔ yúu mbɔ̌ wɛ́. Kɔɔ ŋu kɛ́ ńtɛ́m ŋkwɛn ŋ́ɡɑ́ mbɔ̌ ŋu ẅí ɑ píkŋɛnɛ ŋɡɔ ɑ fɔ wɛ́ nɛ́ yúu.»
Ŋu kɔŋ ŋɡɑŋmbuu wɛ
43Pʉʉ kɑ zúꞋ ŋɡɔ pɛ́ kɑ cú ŋɡɔ: «Ŋu kɔŋ mɔ́ɔmɑ́ wɛ ŋumɛsɔŋ, ḿbɑɑ ŋɡɑŋmbuu wɛ.» 44Lɑ́, n cú yɑ́ɑ mbɔ̌ pʉʉ ŋɡɔ: «Pʉʉ kɔŋ ɡɑŋmbuu pʉ́ʉ. [Pʉʉ cɛꞋlɛ Sɛ́ nǔu tú-pʉɔ pinɛ pɔ́p zɑ́Ꞌnɛ ku yʉ́ʉ.] 45Pʉʉ lɑɑ ŋ́ɡɛ pɔ́Ꞌɔ, mbɔ pʉʉ ɡʉ ḿbɔ́ kwɑꞋ pɔ́ɔ-Tɑ̌ɑ wʉʉ ẅí ɑ tʉ́nɛ́pú. A ɡɛ mɔ́nɛm wɛ tɑ́ nǔu pʉɔ kɛpɔŋ mbɑ nǔu pʉɔ sʉ́Ꞌnɛ, ḿbɛn ŋ́ɡɛ mbʉŋ lɔ́ nǔu pʉɔ pinɛ pɔ́p ɡẅɛɛnɛ nɛpʉ́ʉ nɛ́ mbɑ pinɛ pɔ́p kɑ́ ɡẅɛɛ. 46Pʉʉ lɑɑ ŋ́kɔŋ pɔ ńdɑ́Ꞌ pʉɔ pinɛ pɔ́p kɔŋnɛ wʉ́ʉ, mbɔ pɛ́ ɡʉ ḿbɛn ŋ́ɡɑ́ pɑꞋlɑ́ mbɔ̌ pʉʉ nǔu kʉ̈ɔ́? Pɑcẅɛ́ɛ ntsup-pɑlɔ́mɑ pɛn ḿbɔ́ ŋ́ɡɛ yɔ́p pɔ pɔ́Ꞌɔ. 47Pʉʉ lɑɑ ńcɛꞋlɛ pɔ ndɑꞋ pɔ́ɔpɛ́mɑ́ pʉ́ʉ, mbɔ pʉʉ ɡɛ kʉ̈ɔ́ yi fí? Pɑ kɛ́ jí Sɛ́ pɛn ḿbɔ́ ŋ́ɡɛ yɔ́p pɔ pɔ́Ꞌɔ. 48Pɔ́Ꞌɔ lɑ́, pʉʉ pɔ́ pɑ kɛ́ lɔ́Ꞌ, pɑ́Ꞌ Tɑ̌ɑ wʉʉ ẅí ɑ tʉ́nɛ́pú kɛ́ lɔ́Ꞌ.»
Currently Selected:
Mɑtʉ̈ɔ 5: JGO
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
CABTAL, 2017