MATTEW 27
27
Kapitlu 27
Ġesù quddiem Pilatu
(Mk 15,1; Lq 23,1-2; Ġw 18,28-32)
1L-għada filgħodu l-qassisin il-kbar u x-xjuħ tal-poplu ftiehmu lkoll bejniethom biex lil Ġesù jaqtgħuhielu għall-mewt.#Mt 12,14; Mk 3,6; Lq 22,66. 2Rabtuh u ħaduh magħhom biex jagħtuh f’idejn Pilatu#27,2: Pilatu: il-Prokuratur, jew Gvernatur, tal-Palestina, 26-36 WK., il-gvernatur.
Il-mewt ta’ Ġuda
(Atti 1,18-20)
3Imbagħad Ġuda, it-traditur, meta ra li Ġesù kien ikkundannat, nidem u mar bit-tletin biċċa tal-fidda għand il-qassisin il-kbar u x-xjuħ biex jerġa’ jagħtihomlhom lura;#Mt 26,14-15. 4u qalilhom: “Dnibt, għax ittradejt demm bla ħtija#27,4: Demm bla ħtija: bniedem innoċenti.!” Iżda huma qalulu: ‘Aħna din x’inhi affari tagħna? Dak arah int!”#Mt 27,24. 5Hu waddab il-flus fis-santwarju, telaq u mar tgħallaq.#Atti 1,18-19. 6Imbagħad il-qassisin il-kbar ġabru l-flus minn hemm u qalu: “Dawn ma nistgħux inqegħduhom mal-offerti, għax huma prezz tad-demm#27,6: Prezz tad-demm: prezz ta’ ħajja ta’ bniedem..” 7Ftiehmu bejniethom, u b’dawk il-flus xtraw l-Għalqa ta’ Ħaddiem il-Fuħħar, biex fiha jidfnu l-barranin. 8Kien għalhekk li dik l-għalqa ssemmiet l-Għalqa tad-Demm, u hekk għadha magħrufa sal-lum. 9Imbagħad seħħ dak li kien ingħad permezz tal-profeta Ġeremija meta qal: ‘U ħadu t-tletin biċċa tal-fidda, il-prezz ta’ dak li kien stmat bil-prezz mogħti minn ulied Iżrael,#Ġer 32,6-9; Żak 11,12-13. 10u tawhom għall-għalqa ta’ ħaddiem il-fuħħar, kif ikkmandani l-Mulej.’
Pilatu jistaqsi lil Ġesù
(Mk 15,2-15; Lq 23,1-5; Ġw 18,28—19,4-16)
11Ġesù waqaf quddiem il-gvernatur; u dan staqsieh: “Int is-sultan tal-Lhud?” U Ġesù wieġbu: “Inti qiegħed tgħidu.”#Mt 2,2; 27,29-37; Mk 15,15-26; Lq 23,37-38; Ġw 18,39; 19,21. 12Iżda meta l-qassisin il-kbar u x-xjuħ bdew jakkużawh, hu ma wieġeb xejn.#Is 53,7; Mt 26,63; 27,14; Lq 23,9; Ġw 19,9. 13Għalhekk Pilatu qallu: “M’intix tisma’ kemm ħwejjeġ qegħdin jixhdu kontra tiegħek!” 14Iżda hu anqas għal akkuża waħda ma wieġeb, hekk li l-gvernatur baqa’ mistagħġeb ħafna.#Is 53,7; Mt 26,63; 27,12; Lq 23,9; Ġw 19,9.
Ġesù kkundannat għall-mewt
(Mk 15,6-15; Lq 23,13-25; Ġw 18,39—19,6)
15Nhar ta’ festa l-gvernatur kien soltu jitlaq wieħed ħabsi, lil min iridu huma. 16Dik il-ħabta kellhom wieħed ħabsi magħruf, jismu Barabba#27,16: Barabba: priġunier politiku, xewwiex kontra Ruma. F’xi manuskritti ismu jitniżżel bħala Ġesù Barabba.. 17Mela kif kienu miġbura, Pilatu qalilhom: “Lil min triduni nitilqilkom, lil Barabba jew lil Ġesù li jgħidulu l-Messija?” 18Għax hu kien jaf li kienet l-għira li ġagħlithom jagħtuh lil Ġesù f’idejh. 19Issa waqt li kien bilqiegħda fuq is-siġġu tat-tribunal, martu bagħtet tgħidlu: “Qis li ma jkollokx x’taqsam ma’ dan ir-raġel ġust, għax illum minħabba fih batejt ħafna fil-ħolm.” 20Iżda l-qassisin il-kbar u x-xjuħ ġiegħlu l-poplu jitolbuh lil Barabba u jeqirdu ’l Ġesù. 21Il-gvernatur, mela, raġa’ staqsiehom: “Lil min triduni nitilqilkom minnhom it-tnejn?” “Lil Barabba.”#Atti 3,14. 22Qalilhom Pilatu: “U x’nagħmel b’Ġesù li jgħidulu l-Messija?” Weġbuh ilkoll: “Sallbu!’#Atti 3,13; 13,28. 23Hu staqsiehom: “Imma x’għamel ħażin?” Huma aktar bdew jgħajtu u jgħidu: “Sallbu!” 24Meta mbagħad Pilatu ra li kollox kien għal xejn, anzi li aktarx kienet se tinqala’ xi rewwixta, qabad, ħasel idejh fl-ilma quddiem il-poplu u qal: “Jien m’iniex ħati ta’ dan id-demm#27,24: M’iniex ħati ta’ dan id-demm: m’iniex ħati tal-mewt ta’ dan il-bniedem.: dan arawh intom!”#Dt 21,6-9. 25U l-poplu kollu qabeż u qal: “Demmu fuqna u fuq uliedna#27,25: Fuqna u fuq uliedna: ta’ mewtu nidħlu responsabbli aħna, u lesti biex insofru l-konsegwenzi; ara 2 Sam 1,16; 3,29.!”#Eżek 33,5; Atti 5,28. 26Imbagħad telqilhom lil Barabba, u lil Ġesù, wara li tah is-swat#27,26: Tah is-swat: ir-Rumani kienu jagħtu s-swat lill-ikkundannat għas-salib, qabel ma jsallbuh., tahulhom biex isallbuh.
Is-suldati jżebilħu lil Ġesù
(Mk 15,16-20; Ġw 19,1-3)
27Imbagħad is-suldati tal-gvernatur ħadu lil Ġesù fil-Pretorju, u ġabru quddiemu lil sħabhom kollha. 28Neżżgħuh, u xeħtulu fuqu mantar aħmar skur#27,28: Mantar aħmar skur: ara nota Mk 15,17.;#Lq 23,11. 29qegħdulu fuq rasu kuruna minsuġa mix-xewk u qasba f’idu l-leminija, inxteħtu għarkupptejhom quddiemu, u qagħdu jiddieħku bih u jgħidulu: “Is-sliem għalik, sultan tal-Lhud!”#Mk 15,18; Lq 23,37.38; Ġw 18,39; 19,3-21. 30Beżqu fuqu, u ħadulu l-qasba minn idu u bdew jagħtuh biha fuq rasu.#Is 50,6. 31Imbagħad, wara li għaddewh biż-żufjett, neżżgħulu l-mantar u xeddewlu ħwejġu.
Ġesù msallab
(Mk 15,21-32; Lq 23,26-43; Ġw 19,17-24)
U ħaduh magħhom biex isallbuh. 32Huma u sejrin sabu raġel minn Ċireni#27,32: Raġel minn Ċireni: Ċireni kienet belt Griega fl-Afrika ta’ fuq, mnejn l-isem Ċirenajka, il-provinċja tal-Lvant tal-Libja tal-lum. Fiha kienu jgħammru ħafna Lhud; dawn kellhom sinagoga għalihom f’Ġerusalemm. Ħafna minnhom saru nsara; ara Atti 2,10; 11,20; 13,1., jismu Xmun, u ġagħluh jerfagħlu s-salib#27,32: Jerfagħlu s-salib: l-ikkundannat kien iġorr it-traversa l-mimduda tas-salib.. 33Meta waslu f’post jgħidulu Golgota, jiġifieri post il-Qorriegħa#27,33: Qorriegħa: kienet tissejjaħ hekk aktarx minħabba l-għamla tal-art., 34tawh jixrob inbid b’taħlita morra; hu daqu, imma ma riedx jixorbu.#S 69,21. 35Imbagħad sallbuh, u qassmu ħwejġu bejniethom billi tellgħuhom bix-xorti,#S 22,18. 36u nxteħtu bilqiegħda u qagħdu hemm għassa tiegħu. 37U qegħdulu fuq rasu l-kawża tal-kundanna tiegħu, li kienet tgħid hekk, ‘Dan hu Ġesù, is-sultan tal-Lhud.’#Mt 2,2; 27,29; Mk 15,9-18; Ġw 19,3. 38Imbagħad miegħu sallbu żewġ ħallelin, wieħed fuq il-lemin u l-ieħor fuq ix-xellug.#Is 53,12. 39Dawk li kienu għaddejjin bdew jgħajruh iċaqilqu rashom#S 109,25. 40u jgħidu: “Int li tħott it-tempju u fi tlitt ijiem terġa’ tibnih, salva lilek innifsek jekk int l-Iben ta’ Alla, u inżel minn fuq is-salib!”#Mt 26,61; Mk 14,58; Lq 4,3-9; Ġw 2,19-20. 41Hekk ukoll il-qassisin il-kbar bdew jiddieħku bih mal-kittieba u x-xjuħ u jgħidu: 42“Salva oħrajn, lilu nnifsu ma jistax isalva! Hu s-sultan ta’ Iżrael! Ħa jinżel issa minn fuq is-salib u nemmnu fih!#Mt 1,21; Ġw 12,13. 43Hu jafda f’Alla; ħa jeħilsu issa, jekk iħobbu! Għax hu qal, ‘Jiena Bin Alla.’ ”#S 22,8; Għerf 2,18-20; Ġw 5,18; 10,36; 19,7. 44U bl-istess mod bdew imaqdruh ukoll il-ħallelin li kienu msallbin miegħu.
Il-mewt ta’ Ġesù
(Mk 15,33-41; Lq 23,44-49; Ġw 19,28-30)
45Mis-sitt siegħa ’l quddiem waqgħet dalma kbira fuq il-pajjiż kollu sad-disa’ siegħa.#Għam 8,9. 46U madwar id-disa’ siegħa Ġesù għajjat b’leħen qawwi u qal: “Eli, Eli, lema sabaqtani?” Jiġifieri, ‘Alla tiegħi, Alla tiegħi, għaliex tlaqtni?’#S 22,1. 47Xi wħud minn dawk li kienu hemm, kif semgħuh, qalu: “Lil Elija qiegħed isejjaħ dan!” 48U minnufih wieħed minnhom mar jiġri, qabad sponża mimlija bil-ħall, waħħalha f’tarf ta’ qasba u tah jixrob,#S 69,21. 49waqt li l-oħrajn qalu: “Stenna, ħa naraw jiġix Elija jsalvah!” 50Imma Ġesù reġa’ għajjat għajta kbira u radd ruħu.
51U ara, il-purtiera tas-santwarju ċċarrtet fi tnejn minn fuq s’isfel; l-art theżżet, il-blat inqasam,#Eż 26,31-35; Lhud 10,20. 52u l-oqbra nfetħu, u qamu ħafna iġsma ta’ qaddisin li kienu mietu,#Eżek 37,12. 53li ħarġu mill-oqbra u wara l-qawmien tiegħu daħlu fil-Belt imqaddsa#27,53: Il-Belt imqaddsa: Ġerusalemm. u dehru lil bosta nies.#Mt 4,5; Apk 11,2; 21,2-10; 22,19. 54Iċ-ċenturjun u dawk li kienu miegħu għassa ta’ Ġesù, kif raw l-art titheżżeż u jiġri dak kollu, imtlew b’biża’ liema bħalu u qalu: “Dan kien tassew Bin Alla!” 55Hemmhekk kien hemm ħafna nisa jħarsu mill-bogħod, dawk stess li kienu mxew wara Ġesù biex jaqduh sa minn meta kien għadu fil-Galilija#27,55: Sa minn meta kien għadu fil-Galilija: sa mill-bidu tal-ministeru tiegħu.:#Lq 8,2-3. 56fosthom kien hemm Marija ta’ Magdala, Marija omm Ġakbu u Ġużeppi u omm ulied Żebedew.#Mt 20,20.
Id-difna ta’ Ġesù
(Mk 15,42-47; Lq 23,50-56; Ġw 19,38-42)
57Xħin sar filgħaxija, ġie raġel għani, minn Arimatija#27,57: Arimatija: belt daqs 35 km fit-Tramuntana ta’ Ġerusalemm., jismu Ġużeppi, li hu wkoll kien sar dixxiplu ta’ Ġesù;#Dt 21,22-23. 58mar għand Pilatu u talbu l-ġisem ta’ Ġesù. Imbagħad Pilatu ordna li jingħatalu. 59Ġużeppi ħa l-ġisem u keffnu f’liżar nadif, 60qiegħdu fil-qabar ġdid tiegħu li kien ħaffer fil-blat, gerbeb ġebla kbira fid-daħla tal-qabar, u telaq.#Mt 28,2; Mk 16,3-4; Lq 24,2; Ġw 20,1. 61Iżda Marija ta’ Magdala u Marija l-oħra baqgħu hemm bilqiegħda biswit il-qabar.#Mk 15,47; 16,1; Lq 24,10; Ġw 19,25.
L-għassa mal-qabar
62L-għada, jiġifieri meta għadda Jum it-Tħejjija#27,62: Jum it-Tħejjija: il-vġili tal-Għid., il-qassisin il-kbar u l-Fariżej inġabru għand Pilatu 63u qalulu: “Sinjur, aħna ftakarna li dan il-bniedem qarrieq, meta kien għadu ħaj, qal, ‘Wara tlitt ijiem inqum.’#Mt 12,40; 16,21; 17,23; 20,19; Mk 8,31; 9,31; 10,34; Lq 9,22; 18,33; 24,7. 64Mela ordna li l-qabar ikun imħares tajjeb sat-tielet jum, li ma jmorrux jiġu d-dixxipli tiegħu jisirquh, u jgħidu lill-poplu, ‘Qam mill-imwiet,’ u hekk il-qerq tal-aħħar ikun agħar minn tal-ewwel.”#Mt 12,45; Lq 11,26; 2 Pt 2,20. 65Qalilhom Pilatu: “Għandkom l-għassa; morru ħarsuh tajjeb kif tafu.” 66U huma marru jissiġillaw il-ġebla biex il-qabar jibqa’ mħares sewwa, u ħallew ukoll l-għassa miegħu.
Currently Selected:
MATTEW 27: MB20
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Maltese DC Bible © Malta Bible Society, 2020.