Y Dyn ar y Groes Ganol: Cynllun darllen 7 diwrnod

Hadau: Beth a Pham

Tanio: Arweiniad Syml i Weddi Hyderus

Y Grefft o Oresgyn

Dewiswyd — Datgelu'r Wraig yn Nghrist

Deall Ewyllys Duw

Cyfrinachau Eden

Coda a Dos Ati

5 Gweddi o Ostyngeiddrwydd

Ddim yn iawn

Beibl Cymraeg Newydd Diwygiedig 2004

<div class="version vid394 iso6393cym" data-vid="394" data-iso6393="cym">
 <div class="book bk1SA">
 <div class="chapter ch16" data-usfm="1SA.16.1+1SA.16.2+1SA.16.3+1SA.16.4+1SA.16.5+1SA.16.6+1SA.16.7+1SA.16.8+1SA.16.9+1SA.16.10+1SA.16.11+1SA.16.12+1SA.16.13+1SA.16.14+1SA.16.15+1SA.16.16+1SA.16.17+1SA.16.18+1SA.16.19+1SA.16.20+1SA.16.21+1SA.16.22+1SA.16.23">
 <div class="m">1Dywedodd yr ARGLWYDD wrth Samuel, &#8220;Am ba hyd yr wyt yn mynd i ofidio am Saul, a minnau wedi ei wrthod fel brenin ar Israel? Llanw dy gorn ag olew a dos; yr wyf yn dy anfon at Jesse o Fethlehem, oherwydd yr wyf wedi gweld brenin imi ymysg ei feibion ef.&#8221; 2Gofynnodd Samuel, &#8220;Sut y medraf fi fynd? Os clyw Saul, fe'm lladd.&#8221; Dywedodd yr ARGLWYDD, &#8220;Dos &#226; heffer gyda thi, a dweud dy fod wedi dod i aberthu i'r ARGLWYDD. 3Rho wahoddiad i Jesse i'r aberth; dangosaf finnau iti beth i'w wneud, ac eneinia imi yr un a ddywedaf wrthyt.&#8221; 4Gwnaeth Samuel fel y dywedodd yr ARGLWYDD wrtho, a mynd i Fethlehem. Pan ddaeth henuriaid y dref yn gynhyrfus i'w gyfarfod a gofyn, &#8220;Ai mewn heddwch y daethost?&#8221; 5atebodd yntau, &#8220;Ie, mewn heddwch. I aberthu i'r ARGLWYDD yr wyf fi yma; ymgysegrwch ac ymunwch &#226; mi yn yr aberth.&#8221; 6Cysegrodd yntau Jesse a'i feibion, a'u gwahodd i'r aberth. Fel yr oeddent yn dod, sylwodd ar Eliab a meddyliodd, &#8220;Yn sicr dyma'i eneiniog, gerbron yr ARGLWYDD.&#8221; 7Ond dywedodd yr ARGLWYDD wrth Samuel, &#8220;Paid ag edrych ar ei wedd na'i daldra, oherwydd yr wyf wedi ei wrthod; oblegid nid yr hyn a w&#234;l meidrolyn y mae Duw'n ei weld#16:7 Felly Groeg. Hebraeg heb y mae Duw'n ei weld.. Yr hyn sydd yn y golwg a w&#234;l meidrolyn, ond y mae'r ARGLWYDD yn gweld beth sydd yn y galon.&#8221; 8Yna galwodd Jesse am Abinadab a'i ddwyn gerbron, ond dywedodd Samuel, &#8220;Nid hwn chwaith a ddewisodd yr ARGLWYDD.&#8221; 9Yna parodd Jesse i Samma ddod, ond dywedodd Samuel, &#8220;Nid hwn chwaith a ddewisodd yr ARGLWYDD.&#8221; 10A pharodd Jesse i saith o'i feibion ddod gerbron Samuel; ond dywedodd Samuel wrth Jesse, &#8220;Ni ddewisodd yr ARGLWYDD yr un o'r rhai hyn.&#8221; 11Yna gofynnodd Samuel i Jesse, &#8220;Ai dyma'r bechgyn i gyd?&#8221; Atebodd yntau, &#8220;Y mae'r ieuengaf ar &#244;l, yn bugeilio'r defaid.&#8221; Ac meddai Samuel wrth Jesse, &#8220;Anfon amdano; nid awn ni oddi yma nes iddo ef ddod.&#8221; 12Felly anfonodd i'w gyrchu. Yr oedd yn writgoch, a chanddo lygaid gloyw ac yn hardd yr olwg. A dywedodd yr ARGLWYDD, &#8220;Tyrd, eneinia ef, oherwydd hwn ydyw.&#8221; 13Cymerodd Samuel y corn olew, a'i eneinio yng nghanol ei frodyr; a disgynnodd ysbryd yr ARGLWYDD ar Ddafydd, o'r dydd hwnnw ymlaen. Yna aeth Samuel yn &#244;l i Rama.</div><div class="s">Dafydd yn Llys Saul</div><div class="m"> 14Ciliodd ysbryd yr ARGLWYDD oddi wrth Saul, a dechreuodd ysbryd drwg oddi wrth yr ARGLWYDD aflonyddu arno. 15Dywedodd gweision Saul wrtho, &#8220;Dyma sydd o'i le: y mae un o'r ysbrydion drwg yn aflonyddu arnat. 16O na fyddai'n meistr yn gorchymyn i'w weision yma chwilio am &#373;r sy'n medru canu telyn! Caiff yntau ei chanu pan fydd yr ysbryd drwg yn ymosod arnat, a byddi dithau'n well.&#8221; 17Dywedodd Saul wrth ei weision, &#8220;Chwiliwch am ddyn sy'n delynor da, a dewch ag ef ataf.&#8221; 18Atebodd un o'r gweision, &#8220;Mi welais fab i Jesse o Fethlehem, sy'n medru canu telyn, ac y mae'n &#373;r dewr ac yn rhyfelwr; y mae'n siarad yn ddeallus ac yn un golygus hefyd, ac y mae'r ARGLWYDD gydag ef.&#8221; 19Anfonodd Saul negeswyr at Jesse a dweud, &#8220;Anfon ataf dy fab Dafydd sydd gyda'r defaid.&#8221; 20Cymerodd Jesse asyn gyda baich o fara, costrel o win, a myn gafr, a'u hanfon gyda'i fab Dafydd at Saul. 21Aeth Saul yn hoff iawn o Ddafydd pan ddaeth i weini ato, a gwnaeth ef yn gludydd arfau iddo. 22Anfonodd Saul at Jesse a dweud, &#8220;Yr wyf am i Ddafydd gael aros yn fy ngwasanaeth, oherwydd yr wyf wrth fy modd gydag ef.&#8221; 23Pryd bynnag y byddai'r ysbryd drwg yn blino Saul, byddai Dafydd yn cymryd ei delyn ac yn ei chanu; rhoddai hynny esmwyth&#226;d i Saul a'i wella, fel bod yr ysbryd drwg yn cilio oddi wrtho.</div>
 </div>
 </div>
</div>

<div class="version vid394 iso6393cym" data-vid="394" data-iso6393="cym">
 <div class="book bk1SA">
 <div class="chapter ch17" data-usfm="1SA.17.1+1SA.17.2+1SA.17.3+1SA.17.4+1SA.17.5+1SA.17.6+1SA.17.7+1SA.17.8+1SA.17.9+1SA.17.10+1SA.17.11+1SA.17.12+1SA.17.13+1SA.17.14+1SA.17.15+1SA.17.16+1SA.17.17+1SA.17.18+1SA.17.19+1SA.17.20+1SA.17.21+1SA.17.22+1SA.17.23+1SA.17.24+1SA.17.25+1SA.17.26+1SA.17.27+1SA.17.28+1SA.17.29+1SA.17.30+1SA.17.31+1SA.17.32+1SA.17.33+1SA.17.34+1SA.17.35+1SA.17.36+1SA.17.37+1SA.17.38+1SA.17.39+1SA.17.40+1SA.17.41+1SA.17.42+1SA.17.43+1SA.17.44+1SA.17.45+1SA.17.46+1SA.17.47+1SA.17.48+1SA.17.49+1SA.17.50+1SA.17.51+1SA.17.52+1SA.17.53+1SA.17.54+1SA.17.55+1SA.17.56+1SA.17.57+1SA.17.58">
 <div class="m">1Casglodd y Philistiaid eu lluoedd i ryfel, ac ymgynnull yn Socho, a oedd yn perthyn i Jwda, a gosod eu gwersyll rhwng Socho ac Aseca yn Effes-dammim. 2Ymgynullodd Saul a'r Israeliaid hefyd, a gwersyllu yn nyffryn Ela a pharatoi i frwydro yn erbyn y Philistiaid. 3Safai'r Philistiaid ar dir uchel o un tu, ac Israel ar dir uchel o'r tu arall, gyda dyffryn rhyngddynt. 4O wersyll y Philistiaid daeth allan heriwr o'r enw Goliath, dyn o Gath, ac yn chwe chufydd a rhychwant o daldra. 5Yr oedd ganddo helm bres am ei ben, ac yr oedd wedi ei wisgo mewn llurig emog o bres, yn pwyso pum mil o siclau. 6Yr oedd coesarnau pres am ei goesau a chrymgledd pres rhwng ei ysgwyddau. 7Yr oedd paladr ei waywffon fel carfan gwehydd, a'i blaen yn chwe chan sicl o haearn. Yr oedd cludydd tarian yn cerdded o'i flaen. 8Safodd Goliath a gweiddi ar rengoedd Israel a dweud wrthynt, &#8220;Pam y dewch allan yn rhengoedd i frwydro? Onid Philistiad wyf fi, a chwithau'n weision i Saul? Dewiswch un ohonoch i ddod i lawr ataf fi. 9Os medr ef ymladd &#226; mi a'm trechu, fe fyddwn ni yn weision i chwi; ond os medraf fi ei drechu ef, chwi fydd yn weision i ni, ac yn ein gwasanaethu.&#8221; 10Ychwanegodd y Philistiad, &#8220;Yr wyf fi heddiw yn herio rhengoedd Israel; dewch &#226; g&#373;r, ynteu, inni gael ymladd &#226;'n gilydd.&#8221; 11Pan glywodd Saul a'r Israeliaid y geiriau hyn gan y Philistiad, yr oeddent wedi eu parlysu gan ofn.</div><div class="s">Dafydd yng Ngwersyll Saul</div><div class="m"> 12Yr oedd Dafydd yn fab i Effratead o Fethlehem Jwda. Jesse oedd enw hwnnw, ac yr oedd ganddo wyth mab, ac erbyn dyddiau Saul yr oedd yn hen iawn.#17:12 Felly Groeg. Hebraeg, yr oedd ymysg dynion. 13Yr oedd ei dri mab hynaf wedi dilyn Saul i'r rhyfel. Enwau'r tri o'i feibion a aeth i'r rhyfel oedd Eliab yr hynaf, Abinadab yr ail, a Samma y trydydd; 14Dafydd oedd yr ieuengaf. Aeth y tri hynaf i ganlyn Saul; 15ond byddai Dafydd yn mynd a dod oddi wrth Saul i fugeilio defaid ei dad ym Methlehem. 16Bob bore a hwyr am ddeugain diwrnod bu'r Philistiad yn dod ac yn sefyll i herio.</div><div class="p"> 17Dywedodd Jesse wrth ei fab Dafydd, &#8220;Cymer effa o'r crasyd yma i'th frodyr, a'r deg torth hyn, a brysia &#226; hwy i'r gwersyll at dy frodyr. 18Dos &#226;'r deg cosyn gwyn yma i'r swyddog, ac edrych sut y mae hi ar dy frodyr, a thyrd &#226; rhyw arwydd yn &#244;l oddi wrthynt.&#8221; 19Yr oedd Saul a hwythau ac Israel gyfan yn nyffryn Ela yn ymladd &#226;'r Philistiaid.</div><div class="p"> 20Trannoeth cododd Dafydd yn fore, a gadael y praidd gyda gofalwr, a chymryd ei bac a mynd fel yr oedd Jesse wedi gorchymyn iddo. Cyrhaeddodd y gwersyll fel yr oedd y fyddin yn mynd i'w rhengoedd ac yn bloeddio'r rhyfelgri. 21Yr oedd Israel a'r Philistiaid wedi trefnu eu lluoedd, reng am reng. 22Gadawodd Dafydd ei bac gyda gofalwr y gwersyll, a rhedeg i'r rheng a mynd i ofyn sut yr oedd ei frodyr. 23Tra oedd yn ymddiddan &#226; hwy, dyna'r heriwr o'r enw Goliath, y Philistiad o Gath, yn dod i fyny o rengoedd y Philistiaid ac yn llefaru yng nghlyw Dafydd yr un geiriau ag o'r blaen. 24Pan welodd yr Israeliaid y dyn, ffoesant i gyd oddi wrtho mewn ofn, 25a dweud, &#8220;A welwch chwi'r dyn yma sy'n dod i fyny? I herio Israel y mae'n dod. Pe byddai unrhyw un yn ei ladd, byddai'r brenin yn ei wneud yn gyfoethog iawn, ac yn rhoi ei ferch iddo, ac yn rhoi rhyddfraint Israel i'w deulu.&#8221; 26Yna gofynnodd Dafydd i'r dynion oedd yn sefyll o'i gwmpas, &#8220;Beth a wneir i'r sawl fydd yn lladd y Philistiad acw, ac yn symud y sarhad oddi ar Israel? Oherwydd pwy yw'r Philistiad dienwaededig hwn, ei fod yn herio lluoedd y Duw byw?&#8221; 27Dywedodd y bobl yr un peth wrtho: &#8220;Fel hyn y gwneir i'r sawl fydd yn ei ladd ef.&#8221; 28Clywodd ei frawd hynaf Eliab ef yn siarad &#226;'r dynion, a chollodd ei dymer &#226; Dafydd a dweud, &#8220;Pam y daethost ti i lawr yma? Yng ngofal pwy y gadewaist yr ychydig ddefaid yna yn y diffeithwch? Mi wn dy hyfdra a'th fwriadau drwg&#8212;er mwyn cael gweld y frwydr y daethost ti draw yma.&#8221; 29Dywedodd Dafydd, &#8220;Beth wnes i? Onid gofyn cwestiwn?&#8221; 30Trodd draw oddi wrtho at rywun arall, a gofyn yr un peth, a'r bobl yn rhoi'r un ateb ag o'r blaen iddo.</div><div class="p"> 31Rhoddwyd sylw i'r geiriau a lefarodd Dafydd, a'u hailadrodd wrth Saul, ac anfonodd yntau amdano. 32Ac meddai Dafydd wrth Saul, &#8220;Peidied neb &#226; gwangalonni o achos hwn; fe &#226; dy was ac ymladd &#226;'r Philistiad yma.&#8221; 33Dywedodd Saul wrth Ddafydd, &#8220;Ni fedri di fynd ac ymladd &#226;'r Philistiad hwn, oherwydd llanc wyt ti ac yntau'n rhyfelwr o'i ieuenctid.&#8221; 34Ond dywedodd Dafydd wrth Saul, &#8220;Bugail ar ddefaid ei dad yw dy was; 35pan fydd llew neu arth yn dod ac yn cipio dafad o'r ddiadell, byddaf yn mynd ar ei &#244;l, yn ei daro, ac yn achub y ddafad o'i safn. Pan fydd yn codi yn fy erbyn i, byddaf yn cydio yn ei farf, yn ei drywanu, ac yn ei ladd. 36Mae dy was wedi lladd llewod ac eirth, a dim ond fel un ohonynt hwy y bydd y Philistiad dienwaededig hwn, am iddo herio byddin y Duw byw.&#8221; 37Ac ychwanegodd Dafydd, &#8220;Bydd yr ARGLWYDD a'm gwaredodd o afael y llew a'r arth yn sicr o'm hachub o afael y Philistiad hwn hefyd.&#8221; Dywedodd Saul, &#8220;Dos, a bydded yr ARGLWYDD gyda thi.&#8221;</div><div class="s">Dafydd yn Trechu Goliath</div><div class="m"> 38Rhoddodd Saul ei wisg ei hun am Ddafydd: rhoi helm bres ar ei ben, ei wisgo yn ei lurig, a gwregysu Dafydd &#226;'i gleddyf dros ei wisg. 39Ond methodd gerdded, am nad oedd wedi arfer &#226; hwy. Dywedodd Dafydd wrth Saul, &#8220;Ni fedraf gerdded yn y rhain, oherwydd nid wyf wedi arfer &#226; hwy.&#8221; A diosgodd hwy oddi amdano. 40Yna cymerodd ei ffon yn ei law, dewisodd bum carreg lefn o'r nant a'u rhoi yn y bag bugail oedd ganddo fel poced, a nesaodd at y Philistiad &#226;'i ffon dafl yn ei law, 41Daeth hwnnw allan i gyfarfod Dafydd, gyda chludydd ei darian o'i flaen. 42A phan edrychodd y Philistiad a gweld Dafydd, dirmygodd ef am ei fod yn llencyn gwritgoch, golygus. 43Ac meddai'r Philistiad wrth Ddafydd, &#8220;Ai ci wyf fi, dy fod yn dod ataf &#226; ffyn?&#8221; A rhegodd y Philistiad ef yn enw ei dduw, 44a dweud wrtho, &#8220;Tyrd yma, ac fe roddaf dy gnawd i adar yr awyr ac i'r anifeiliaid gwyllt.&#8221; 45Ond dywedodd Dafydd wrth y Philistiad, &#8220;Yr wyt ti'n dod ataf fi &#226; chleddyf a gwaywffon a chrymgledd; ond yr wyf fi'n dod atat ti yn enw ARGLWYDD y Lluoedd, Duw byddin Israel, yr wyt ti wedi ei herio. 46Y dydd hwn bydd yr ARGLWYDD yn dy roi yn fy llaw; lladdaf di a thorri dy ben i ffwrdd, a rhoi celanedd llu'r Philistiaid heddiw i adar yr awyr a bwystfilod y ddaear, er mwyn i'r byd i gyd wybod fod Duw gan Israel, 47ac i'r holl gynulliad hwn wybod nad trwy gleddyf na gwaywffon y mae'r ARGLWYDD yn gwaredu, oherwydd yr ARGLWYDD biau'r frwydr, ac fe'ch rhydd chwi yn ein llaw ni.&#8221;</div><div class="p"> 48Yna pan gychwynnodd y Philistiad tuag at Ddafydd, rhedodd Dafydd yn chwim ar hyd y rheng i gyfarfod y Philistiad; 49rhoddodd ei law yn y bag a chymryd carreg allan a'i hyrddio, a tharo'r Philistiad yn ei dalcen nes bod y garreg yn suddo i'w dalcen; syrthiodd yntau ar ei wyneb i'r llawr. 50Felly trechodd Dafydd y Philistiad &#226; ffon dafl a charreg, a'i daro'n farw, heb fod ganddo gleddyf. 51Yna rhedodd Dafydd a sefyll uwchben y Philistiad; cydiodd yn ei gleddyf ef a'i dynnu o'r wain, a rhoi'r ergyd olaf iddo a thorri ei ben i ffwrdd. Pan welodd y Philistiaid fod eu harwr yn farw, ffoesant; 52a chododd gw&#375;r Israel a Jwda a bloeddio rhyfelgri ac ymlid y Philistiaid cyn belled &#226; Gath#17:52 Felly Groeg. Hebraeg, dyffryn. a phyrth Ecron. A chwympodd celanedd y Philistiaid ar hyd y ffordd o Saaraim i Gath ac Ecron. 53Yna dychwelodd yr Israeliaid o ymlid y Philistiaid, ac ysbeilio eu gwersyll. 54Cymerodd Dafydd ben y Philistiad a'i ddwyn i Jerwsalem, ond gosododd ei arfau yn ei babell ei hun.</div><div class="s">Cyflwyno Dafydd i Saul</div><div class="m"> 55Pan welodd Saul Ddafydd yn mynd allan i gyfarfod y Philistiad, gofynnodd i Abner, capten ei lu, &#8220;Mab i bwy yw'r bachgen acw, Abner?&#8221; Atebodd Abner, &#8220;Cyn wired &#226;'th fod yn fyw, O frenin, ni wn i ddim.&#8221; 56A dywedodd y brenin, &#8220;Hola di mab i bwy yw'r llanc ifanc.&#8221; 57Felly pan gyrhaeddodd Dafydd yn &#244;l wedi iddo ladd y Philistiad, cymerodd Abner ef a'i ddwyn at Saul gyda phen y Philistiad yn ei law. 58Gofynnodd Saul, &#8220;Mab pwy wyt ti, fachgen?&#8221; A dywedodd Dafydd, &#8220;Mab dy was Jesse o Fethlehem.&#8221;</div>
 </div>
 </div>
</div>

<div class="version vid394 iso6393cym" data-vid="394" data-iso6393="cym">
 <div class="book bk1SA">
 <div class="chapter ch18" data-usfm="1SA.18.1+1SA.18.2+1SA.18.3+1SA.18.4+1SA.18.5+1SA.18.6+1SA.18.7+1SA.18.8+1SA.18.9+1SA.18.10+1SA.18.11+1SA.18.12+1SA.18.13+1SA.18.14+1SA.18.15+1SA.18.16">
 <div class="m">1Wedi i Ddafydd orffen siarad &#226; Saul, ymglymodd enaid Jonathan wrth enaid Dafydd, a charodd ef fel ef ei hun. 2Cymerodd Saul ef y dydd hwnnw, ac ni chaniataodd iddo fynd adref at ei dad. 3Gwnaeth Jonathan gyfamod &#226; Dafydd am ei fod yn ei garu fel ef ei hun; 4tynnodd y fantell oedd amdano a'i rhoi i Ddafydd; hefyd ei arfau, hyd yn oed ei gleddyf, ei fwa a'i wregys. 5Llwyddodd Dafydd ym mhob gorchwyl a roddai Saul iddo, a gosododd Saul ef yn bennaeth ei filwyr, er boddhad i bawb, gan gynnwys swyddogion Saul. 6Un tro yr oeddent ar eu ffordd adref, a Dafydd yn dychwelyd ar &#244;l taro'r Philistiaid, a daeth y gwragedd allan ym mhob tref yn Israel i edrych; aeth y merched dawnsio i gyfarfod y Brenin Saul gyda thympanau a molawdau a thrionglau, 7ac yn eu llawenydd canodd y gwragedd:</div><div class="b"></div><div class="q">&#8220;Lladdodd Saul ei filoedd,</div><div class="q">a Dafydd ei fyrddiynau.&#8221;</div><div class="b"></div><div class="m"> 8Digiodd Saul yn arw, a chafodd ei gythruddo gan y dywediad. Meddai, &#8220;Maent yn rhoi myrddiynau i Ddafydd, a dim ond miloedd i mi; beth yn rhagor sydd iddo ond y frenhiniaeth?&#8221; 9O'r diwrnod hwnnw ymlaen yr oedd Saul yn cadw llygad ar Ddafydd.</div><div class="s">Saul yn Cenfigennu wrth Ddafydd</div><div class="m"> 10Trannoeth meddiannwyd Saul gan yr ysbryd drwg, a pharablodd yn wallgof yng nghanol y t&#375;, ac yr oedd Dafydd yn canu'r delyn yn &#244;l ei arfer. 11Yr oedd gan Saul waywffon yn ei law, a hyrddiodd hi, gan feddwl trywanu Dafydd i'r pared, ond osg&#244;dd Dafydd ef ddwywaith. 12Cafodd Saul ofn rhag Dafydd oherwydd fod yr ARGLWYDD wedi troi o'i blaid ef ac yn erbyn Saul. 13Gyrrodd Saul ef i ffwrdd oddi wrtho, a'i wneud yn gapten ar fil o ddynion; ac ef oedd yn arwain y fyddin. 14Yr oedd Dafydd yn llwyddiannus ym mhopeth a wn&#226;i, ac yr oedd yr ARGLWYDD gydag ef. 15Pan welodd Saul mor llwyddiannus oedd Dafydd, yr oedd arno fwy o'i ofn. 16Yr oedd Israel a Jwda i gyd yn ymserchu yn Nafydd am mai ef oedd yn arwain y fyddin.</div>
 </div>
 </div>
</div>

The Essential 100® Bible Challenge–7–The Rise Of IsraelSampl

Ysgrythur

Am y Cynllun hwn

Cynlluniau Tebyg