Diarhebion 20:1-30

Gwatwarwr yw gwin, a therfysgwr yw diod gadarn; nid doeth mo'r sawl sydd dan eu dylanwad. Y mae bygythiad brenin fel rhuad llew ifanc; y mae'r sawl a'i cynhyrfa'n peryglu ei fywyd. Clod i bob un yw gwrthod cweryla, ond rhuthro i ymryson a wna pob ynfytyn. Nid yw'r diog yn aredig yn yr hydref; eto y mae'n disgwyl yn amser cynhaeaf, heb ddim i'w gael. Y mae cyngor yn y meddwl fel dyfroedd dyfnion, ond gall dyn deallus ei dynnu allan. Y mae llawer un yn honni bod yn deyrngar, ond pwy a all gael dyn ffyddlon? Y mae'r cyfiawn yn rhodio'n gywir; gwyn eu byd ei blant ar ei ôl! Y mae brenin sy'n eistedd ar orsedd barn yn gallu nithio pob drwg â'i lygaid. Pwy a all ddweud, “Yr wyf wedi puro fy meddwl; yr wyf yn lân o'm pechod”? Pan geir amrywiaeth mewn pwysau neu fesurau, y mae'r naill a'r llall yn ffiaidd gan yr ARGLWYDD. Trwy ei weithredoedd y dengys yr ifanc a yw ei waith yn bur ac yn uniawn. Y glust sy'n clywed a'r llygad sy'n gweld, yr ARGLWYDD a'u gwnaeth ill dau. Paid â bod yn hoff o gysgu, rhag iti fynd yn dlawd; cadw dy lygad yn agored, a chei ddigon o fwyd. “Gwael iawn,” meddai'r prynwr; ond wrth fynd ymaith, y mae'n canmol ei fargen. Y mae digonedd o aur ac o emau, ond geiriau deallus yw'r trysor gwerthfawrocaf. Cymer wisg y sawl sy'n mechnïo dros estron, a chadw hi'n ernes o'i addewid ar ran dieithryn. Melys i rywun yw bara a gafwyd trwy dwyll, ond yn y diwedd llenwir ei geg â graean. Sicrheir cynlluniau trwy gyngor; rhaid trefnu'n ofalus ar gyfer rhyfel. Y mae'r straegar yn bradychu cyfrinach; paid â chyfeillachu â'r llac ei dafod. Os bydd rhywun yn melltithio ei dad a'i fam, diffoddir ei oleuni mewn tywyllwch dudew. Os ceir etifeddiaeth sydyn yn y dechrau, ni bydd bendith ar ei diwedd. Paid â dweud, “Talaf y pwyth yn ôl”; disgwyl wrth yr ARGLWYDD i achub dy gam. Ffiaidd gan yr ARGLWYDD yw amrywiaeth mewn pwysau, ac nid da ganddo gloriannau twyllodrus. Yr ARGLWYDD sy'n rheoli camre pobl; sut y gall neb ddeall ei ffordd? Gall rhywun fynd i fagl wrth gysegru'n fyrbwyll, ac yna dechrau ystyried ar ôl gwneud addunedau. Y mae brenin doeth yn nithio'r drygionus, ac yn troi'r rhod yn eu herbyn. Llewyrcha'r ARGLWYDD ar ysbryd pobl, i chwilio i ddyfnderau eu bod. Y mae teyrngarwch a chywirdeb yn gwarchod y brenin, a diogelir ei orsedd gan deyrngarwch. Gogoniant yr ifainc yw eu nerth, ac addurn i'r hen yw penwynni. Y mae taro i'r byw yn gwella drwg, a dyrnodiau yn iacháu rhywun drwyddo.