Ioan 10
10
Alegori y gwir Fugail.
1Yn wir, yn wir, meddaf i chwi, Yr hwn nid yw yn myned i mewn drwy y drws i gorlan y defaid, ond sydd yn myned i fyny iddi o gyfeiriad arall#10:1 Sef cyfeiriad gwahanol i'r drws., y mae hwnw yn lleidr ac ysbeiliwr#10:1 Y mae yn cyfuno llwfrdra a chyfrwysdra y lleidr â chreulondeb yr ysbeiliwr.: 2ond yr hwn sydd yn myned i mewn drwy y drws, y mae yn fugail y defaid. 3I'r hwn y mae y drws-geidwad yn agoryd, ac y mae y defaid yn gwrando ar ei lais ef; ac y mae efe yn galw#10:3 phônei, (galw neu anerch yn bersonol) א A B D L X Brnd.; Kalei (galw yn gyffredinol) E. ei ddefaid, bob un wrth eu henw, ac yn eu harwain hwy allan. 4Ac wedi iddo droi#10:4 ekballô, llyth., bwrw allan, efallai trwy gymmeryd gafael yn mhob uni a'i gwthio trwy y drws. Nid yw y saint yn gwerthfawrogi pob peth ag sydd er eu lles: felly y mae cariad y Bugail Da yn gwthio o'r tu ol yn gystal ag yn denu o'r tu blaen. allan yr oll#10:4 oll B D L Brnd.: ddefaid A Γ Δ. o'i eiddo ei hun, y mae efe yn myned o'u blaen hwy, ac y mae y defaid yn ei ganlyn ef, oblegyd y maent yn adnabod ei lais ef. 5Eithr un dyeithr ni chanlynant o gwbl, eithr ffoant oddi wrtho, oblegyd nad adwaenant lais dyeithriaid. 6Yr alegori#10:6 paroimia, [o para, ar ymyl, wrth, oddi wrth, ac oimos, ffordd]; naill a dywediad cyffredin, arferol, yr hwn a ddysgir neu a ddywedir ar hyd y ffordd; neu ymadrodd anarferedig, dirgel, allan o ffordd. Yr olaf yw y mwyaf tebygol. Alegori neu aralleg a ddynoda ei ystyr. Y mae yn fwy na chyffelybiaeth neu gymhariaeth. Defnyddir y gair yma a 16:25, 29; 2 Petr 2:22. Defnyddir y gair hefyd am ‘ddiareb,’ yr Hebraeg mashal. hon a ddywedodd yr Iesu wrthynt; eithr hwy ni wybuant pa bethau oedd y rhai yr oedd efe yn eu llefaru wrthynt.
Yr Unig Ddrws.
7Am hyny y dywedodd yr Iesu wrthynt#10:7 wrthynt A D Tr. Diw. Gad. B Al. WH. drachefn, Yn wir, yn wir, meddaf i chwi, Myfi yw Drws y defaid. 8Pawb ag a ddaethant o'm#10:8 o'm blaen i A B D L Brnd. ond Ti. Gad. א E Δ Ti. blaen i#10:8 Gadawyd allan ‘o'm blaen i’ mewn rhai llaw‐ysgrifau o herwydd, yn ddiamheu, y cam‐ddefnydd a wnaethpwyd o'r ymadrodd gan y Gnosticiaid a'r Manicheaid fel yn cyfeirio at yr Hen Destament., lladron ydynt ac ysbeilwyr#10:8 Rhai fel y Phariseaid a'r Ysgrifenyddion, gau‐fugeiliaid a cham-arweinwyr.; eithr ni wrandawodd y defaid arnynt hwy. 9Myfi yw y Drws: os trwof fi yr ä neb i mewn, efe a fydd cadwedig, ac efe a ä i mewn ac a ä allan, ac a gaiff borfa#10:9 Efe a sicrha ddyogelwch (“cadwedig,”) rhyddid a gweithgarwch (“efe a ä i mewn,” &c.), cynaliaeth (“a gaiff borfa”).. 10Nid yw y lleidr yn dyfod ond i ladrata, ac i ladd#10:10 thuô, llyth.: aberthu, lladd er aberthu, cigyddio. Gair priodol i ddesgrifio ymddygiad y rhai a “fwytäent dai gwragedd gweddwon,” ac ar yr un pryd a hir‐weddïent ar gonglau yr heolydd. Lladrata oddi wrth ddynion er aberthu i Dduw!, ac i ddistrywio: a myfi a ddaethum fel y caent fywyd, ac y caent orlawnder#10:10 Perisson, helaethrwydd, digonedd, toraeth, mwy na digon, gwala a gweddill. Ni olyga yn gymaint gael bywyd yn helaethach, a phob bendith a gras cysylltiedig â'r bywyd ysprydol.:
11Myfi yw y BUGAIL DA#10:11 Llyth.: y Bugail, y da. Defnyddia Ioan kalos yn fynych. Dynoda yr hyn sydd brydferth, hardd, at‐dyniadol. Gyd â gwin dynoda blasus; gyd â gwynt neu aberthau, ffafriol; yna dymunol, teg, defnyddiol, cymhwys, rhinweddol. Y mae kalos yn y LXX. yn wrthgyferbyniol i ponêros, drwg. Dynoda kalos ddaioni mewnol yn tori allan yn brydferthwch a thegwch diledryw, yn pelydru yn y llygad, yn gerddoriaeth yn y llais, yn nawseiddio y dymher, yn nefoleiddio y gwyneb‐pryd, ac yn gwneyd y person yr harddaf a'r goraf yn mhlith deg mil.: y Bugail Da sydd yn gosod i lawr#10:11 Golyga tithemi, gosod, gosod i lawr, rhoddi i fyny, gadael heibio, Y mae y frawddeg hon yn perthyn i Ioan yn unig (15, 17; 13:37, 38; 15:13; 1 Ioan 3:16). Y mae yn gyfartal i wneyd iawn, talu i lawr, [yn fynych yn yr awduron clasurol]. ei einioes dros y defaid. 12Ond y gwas cyflog, ac heb fod yn fugail, eiddo yr hwn nid yw y defaid, sydd yn edrych ar y blaidd yn dyfod, ac yn gadael y defaid, ac yn ffoi; a'r blaidd sydd yn eu hysglyfio#10:12 harpazô, cipio yn ddisymwth, cydio gafael yn gryf a chreulon. Y mae y blaidd yn ysglyfio rhai, ac yn gwasgaru, tarfu, yr oll. ac yn eu gwasgaru#10:12 y defaid A; gad. א B D L Brnd.: 13a hyn#10:13 Y mae y gwas cyflog yn ffoi Γ Δ La. Gad. א B D L Brnd. ond La. am mai gwas cyflog yw, ac nid yw yn ofalus am y defaid.
14Myfi yw y Bugail Da; ac yr wyf yn adwaen fy eiddo, a'm#10:14 Felly א B D L Brnd.; ac a'm hadwaenir gan yr eiddof A. heiddo sydd yn fy adwaen i 15fel y mae y Tâd yn fy adwaen i, a minau yn adwaen y Tâd; a'm heinioes yr wyf yn ei gosod i lawr dros y defaid#10:15 Nid oes eisieu atal‐nod ar ol adn 14. Fel yn y Testyn, dengys y geiriau gyd‐adnabyddiaeth agos, gariadlawn, a phersonol ar ran Crist a'i bobl. Gweler Salm 1:6; 2 Tim 2:19..
Un Bugail, un Praidd.
16A defaid eraill sydd genyf, y rhai nid ydynt o'r gorlan hon: y rhai hyny hefyd sydd raid i mi eu harwain#10:16 agagein, nid cyrchu, neu, arwain at eu gilydd, neu, i'r gorlan Iuddewig, ond yma desgrifia Crist ei hun fel Bugail, Arweinydd y Cenedloedd yn o gystal a'r Iuddewon. Gesyd ei hun o'u blaen fel y cyfryw. Dynoda yr amser (yr ail aorist) ei fod yn gwneyd hyny yn rhinweddol ar unwaith, neu trwy rhyw weithred benodol. Hon a gymmerodd le yn ei farw, “Minau, os dyrchefir fi oddi ar y ddaear, a dynaf bawb ataf fy hun.”, a hwy a wrandawant ar#10:16 Neu, a glywant. fy llais, a hwy a#10:16 a ddeuant [a fyddant] א B D L X Brnd., daw [bydd] A. ddeuant yn un Praidd#10:16 Y mae y cam‐gyfieithiad corlan am poimnê wedi achosi llawer o amryfusedd. Y mae Eglwys Rhufain ac eraill wedi sylfaenu llawer o'u ymhoniadau arno. Y mae tebygrwydd agos rhwng praidd a bugail yn y Groeg, poimnê a poimên, yr hwn nis gellir ei arddangos yn y Gymraeg., un Bugail#Esec 34:23; 37:21–24.
Hunan‐aberth y Bugail.
17O herwydd hyn y mae y Tâd yn fy ngharu#10:17 Neu, fel y dywedwn, “Mor hoff o honwyf.” i, am fy mod yn gosod i lawr fy einioes, fel y cymmerwyf hi drachefn. 18Ni ddygodd#10:18 Felly א B Ti. WH.: Nid oes neb yn ei dwyn A D Tr. La. Al. Diw. Yr oedd Crist yn rhinweddol wedi rhoddi ei einioes i fyny yn “Y Cynghor Boreu.” Yr oedd yn “Oen wedi ei ladd er cyn Seiliad y Byd.” neb hi oddi arnaf fi: ond myfi sydd yn ei gosod i lawr o honof fy hun. Y mae genyf awdurdod#10:18 exousia, awdurdod, hawl, rhyddid. i'w gosod#10:18 theinai, labein, gosod i lawr, cymmeryd, unwaith am byth. i lawr, ac y mae genyf awdurdod i'w chymmeryd#10:18 theinai, labein, gosod i lawr, cymmeryd, unwaith am byth. hi drachefn. Y gorchymyn#10:18 I farw ac i adgyfodi. Cafodd orchymyn fel Anfonedig y Tâd. hwn a dderbyniais oddi wrth fy Nhâd.
Ymraniad pellach.
19Cyfododd ymraniad drachefn#10:19 gan hyny A D. Gad. א B L X Brnd. yn mhlith yr Iuddewon o herwydd yr ymadroddion hyn. 20A llawer o honynt a ddywedasant, Y mae cythraul ganddo, ac y mae yn ynfydu; paham yr ydych yn gwrando arno? 21Eraill a ddywedasant, Y rhai hyn nid ydynt eiriau un cythreulig. A all cythraul agoryd llygaid deillion?
Dyogelwch a rhagor‐freintiau y Praidd.
22Ac yr oedd Gwyl y Cysegriad#10:22 Gr. Engkaina, llyth.: Adnewyddiad [o kainos, newydd], Cyflwyniad. Cyfeiria, nid at Gysegriad Teml Solomon (1 Br 8:2) neu at Gysegriad yr ail Deml (Ezra 6:16), ond, yn debyg, at lanhâd y Deml gan Judas Maccabeus (C.C. 164) ar ol y llygriad o honi gan Antiochus Epiphanes. (Gweler 1 Macc 4:36; 2 Macc 10:6) Dechreuai ar y 25ain o fis Kislev (canol Rhagfyr), a pharhâai am wyth niwrnod. Gelwid hi gan Josephus, Gwyl y Goleuantau. o herwydd goleuid yr holl Ddinas gan y bobl. yn cymmeryd lle yn Jerusalem: y gauaf#10:22 Gan awgrymu tywydd ystormus. Cymharer 13:10. oedd hi. 23A'r Iesu oedd yn rhodio yn y Deml yn Nghyntedd#10:23 stoa, rhodfa golofnog, cyntedd diddos, (S. arcade, colonnade). Yr un o du y dwyrain, ac efallai na ddinystriwyd mo hono gan Nebuchodonosor. Solomon. 24Gan hyny yr Iuddewon a'i hamgylchynasant ef, ac a ddywedasant wrtho, Hyd pa bryd yr wyt yn cythryblu ein henaid#10:24 Llyth.: yn codi i fyny ein henaid, h. y. yn ein cadw mewn petrusder, neu, yn y tywyll; megys yn eu codi i'r awyr, heb sylfaen gadarn iddynt i orphwys arni.? Os tydi yw y Crist, dywed i ni heb gêl#10:24 Neu, yn hyf, yn eofn, yn rhwydd.. 25Yr Iesu a atebodd iddynt, Mi a ddywedais i chwi, ac nid ydych yn credu: y gweithredoedd yr wyf fi yn eu gwneuthur yn enw fy Nhâd, y rhai hyny sydd yn tystiolaethu am danaf fi. 26Ond chwi nid ydych yn credu, oblegyd nad ydych o'm defaid i#10:26 megys y dywedais i chwi A D X Δ [Al.] [La.]. Gad. א B L Ti. Tr. WH. Diw.. 27Y mae fy nefaid i yn gwrando fy llais i; ac yr wyf yn eu hadwaen hwynt, ac y maent yn fy nghanlyn i: 28a minau wyf yn rhoddi iddynt fywyd tragywyddol, ac ni chyfrgollant ddim yn dragywydd, ac ni chipia neb hwynt allan o'm llaw#10:28 Yr hon sydd yn eu cynal, yn eu dwyn, yn eu harwain, ac yn eu hanwylo. i. 29Yr#10:29 Y mae amrywiol ddarlleniadau yn y llaw‐ysgrifau. Y mae Yr hyn a fwy yn B yn y rhyw ganolog; yn א L y mae y blaenaf yn y rhyw ganolog a'r olaf yn y rhyw wrrywaidd; yn A X ceir y gwrthwyneb: yn y rhan fwyaf o ysgrifau diweddar ceir y ddau air yn y rhyw wrrywaidd. Y blaenaf yw yr anhawddaf, ac eto y mwyaf tebygol, ac yn gydunol âg arddull Ioan. (6:39; 17:2). Gweler hefyd Mat 12:6. hyn#10:29 Yn ol y darlleniad uchod, y gwirionedd a ddysgir yw, mai canlynwyr Crist, fel un ddeadell neu un Eglwys fawr ysprydol, yw y gwerthfawrocaf a'r nertholaf o bawb. Afreidiol i Grist ddywedyd fod ei Dâd yn fwy na phawb. y mae fy Nhâd wedi ei roddi i mi sydd fwy#10:29 Y mae amrywiol ddarlleniadau yn y llaw‐ysgrifau. Y mae Yr hyn a fwy yn B yn y rhyw ganolog; yn א L y mae y blaenaf yn y rhyw ganolog a'r olaf yn y rhyw wrrywaidd; yn A X ceir y gwrthwyneb: yn y rhan fwyaf o ysgrifau diweddar ceir y ddau air yn y rhyw wrrywaidd. Y blaenaf yw yr anhawddaf, ac eto y mwyaf tebygol, ac yn gydunol âg arddull Ioan. (6:39; 17:2). Gweler hefyd Mat 12:6. na phawb, ac nis gall neb gipio allan o law y Tâd.
30MYFI A'R TAD, UN#10:30 un, yn y ganolryw, felly, nid un Person, ond un sylwedd, o'r un Natur. YDYM.
Crist yn amddiffyn ei hun fel Mab Duw.
31Yr Iuddewon a ddygasant#10:31 Golyga bastazô, nid codi i fyny, ond dwyn, megys y Groes, (19:17), ystenaid (Marc 14:13). Codi i fyny a ddefnyddir yn 8:59. Efallai iddynt ddwyn y ceryg hyn o bellder, gan eu bod yn awr yn Nghyntedd Solomon. geryg drachefn, fel y llabyddient ef. 32Yr Iesu a atebodd iddynt, Llawer o weithredoedd da#10:32 Kala, moesol brydferth. a ddangosais i chwi oddi wrth#10:32 Llyth.: allan o'r. y Tâd: o achos pa fath#10:32 poion, pa fath, o ba natur neu gymeriad? weithred o honynt yr ydych yn fy llabyddio i? 33Yr Iuddewon a atebasant iddo,#10:33 gan ddywedyd D. Gad. א A B, &c., Am weithred dda#10:33 Kala, moesol brydferth. nid ydym yn dy labyddio di, ond am gabledd; ac am dy fod di, a thithau yn ddyn, yn gwneuthur dy hun yn Dduw. 34Yr Iesu a atebodd iddynt, Onid yw yn ysgrifenedig yn eich Cyfraith#10:34 Defnyddir Cyfraith weithiau am ranau eraill o'r Hen Destament. [Gweler Rhuf 3:19; 1 Cor 14:21]. chwi,
Mi a ddywedais, Duwiau#10:34 Fel cynrychiolwyr Duw, gan eu bod yn Lywiawdwyr, ac yn Gyfraith-weinyddwyr. Gweler Ex 22:8. ydych#Salm 82:6?
35Os galwodd efe#10:35 Neu hi, sef y Gyfraith. hwy yn dduwiau, at y rhai y daeth Gair Duw, — a'r Ysgrythyr#10:35 Sef y frawddeg a ddyfynwyd. Defnyddir y rhif lluosog am yr oll o'r Hen Destament, a'r unigol am ranau neillduol y cyfeirir atynt. nis gellir ei dad‐wneyd#10:35 Llyth.: gollwng, rhyddhâu, tynu i lawr, dinystrio, tori., — 36a ddywedwch chwi am yr hwn a sancteiddiodd#10:36 Yn yr ystyr o gysegru, neillduo, appwyntio. y Tâd, ac a anfonodd i'r byd, Yr wyt ti yn cablu, am i mi ddywedyd, Mab Duw wyf fi? 37Os nad ydwyf yn gwneuthur gweithredoedd fy Nhâd, na chredwch fi. 38Ond os ydwyf yn eu gwneuthur, ac os nad ydych yn credu i mi, credwch y gweithredoedd: fel y deuwch i wybod#10:38 Defnyddir yr un ferf yma ddwywaith, ond mewn gwahanol amseroedd. Dynoda ginôskô, gwybod ar ol ymchwiliad, sylwadaeth, &c. Dynoda gnôte y weithred a ginoskête y sefyllfa o wybod; neu, dynoda y cyntaf gyrhaedd gwybodaeth, a'r ail barhâu i wybod. ac y#10:38 ginôskete, gwybod B L X Brnd.: pisteuete, credu א A. parhewch i wybod#10:38 Defnyddir yr un ferf yma ddwywaith, ond mewn gwahanol amseroedd. Dynoda ginôskô, gwybod ar ol ymchwiliad, sylwadaeth, &c. Dynoda gnôte y weithred a ginoskête y sefyllfa o wybod; neu, dynoda y cyntaf gyrhaedd gwybodaeth, a'r ail barhâu i wybod. fod y Tâd ynof fi, a minau yn#10:38 yn y Tâd א B D L X Brnd. ynddo ef A. y Tâd. 39Yr oeddynt yn ceisio drachefn ei ddal ef: ac efe a aeth allan o'u llaw hwynt.
Tystiolaeth Ioan yn cael ei hategu
[Mat 19:1, 2; Marc 10:1]
40Ac efe a aeth ymaith drachefn tu hwnt#10:40 i Perea, peran, tu hwnt. Hon oedd “y wlad o amgylch yr Iorddonen.” Yr oedd yn naturiol i Ioan goffhâu yr ymweliad hwn, lle y cyfarfyddodd a'r Iesu gyntaf. i'r Iorddonen, i'r man lle yr oedd Ioan ar y cyntaf yn bedyddio, ac a arosodd yno. 41A llawer a ddaethant ato ef, ac a ddywedasant#10:41 elegon, parhâu i ddywedyd: yr oedd yn ymadrodd cyffredin., Ioan yn wir ni wnaeth un arwydd; ond yr holl bethau o ba natur bynag a'r a ddywedodd Ioan am hwn, oedd wir. 42A llawer a gredasant ynddo ef yno.
Dewis Presennol:
Ioan 10: CTE
Uwcholeuo
Rhanna
Copi
Eisiau i'th uchafbwyntiau gael eu cadw ar draws dy holl ddyfeisiau? Cofrestra neu mewngofnoda
Cyfieithiad Newydd o'r Testament Newydd gyda Nodiadau gan Dr William Edwards. Cyhoeddwyd mewn 4 cyfrol 1894-1915.