Diarhebion 8:1-36

Mae doethineb yn galw, a deall yn codi ei lais. Mae hi’n sefyll ar fannau uchaf y dref, wrth ymyl y croesffyrdd, ac wrth ymyl giatiau’r ddinas. Mae hi’n gweiddi wrth y fynedfa, “Dw i’n galw arnoch chi i gyd, bobl! Dw i’n galw ar y ddynoliaeth gyfan. Chi rai gwirion, dysgwch sut mae bod yn gall; chi bobl ddwl, dysgwch chithau rywbeth. Gwrandwch, achos mae gen i bethau gwych i’w dweud; dw i am ddweud beth sy’n iawn wrthoch chi. Dw i bob amser yn dweud y gwir; mae’n gas gen i gelwydd. Mae pob gair dw i’n ei ddweud yn iawn, does dim twyll, dim celwydd. Mae’r peth yn amlwg i unrhyw un sy’n gall, ac mae unrhyw un craff yn gweld eu bod yn iawn. Cymer beth dw i’n ei ddysgu, mae’n well nag arian; ac mae’r arweiniad dw i’n ei roi yn well na’r aur gorau.” Ydy, mae doethineb yn well na gemau gwerthfawr; does dim byd tebyg iddi. “Dw i, Doethineb, yn byw gyda callineb; fi sy’n dangos y ffordd iawn i bobl. Mae parchu’r ARGLWYDD yn golygu casáu’r drwg. Dw i’n casáu balchder snobyddlyd, pob ymddygiad drwg a thwyll. Fi sy’n rhoi cyngor doeth, fi ydy’r ffordd orau a fi sy’n rhoi cryfder. Fi sy’n rhoi’r gallu i frenhinoedd deyrnasu, ac i lywodraethwyr lunio cyfreithiau cyfiawn. Dw i’n galluogi arweinwyr i reoli, a phobl fawr a barnwyr i wneud y peth iawn. Dw i’n caru’r rhai sy’n fy ngharu i, ac mae’r rhai sy’n chwilio amdana i yn fy nghael. Dw i’n rhoi cyfoeth ac anrhydedd i bobl, cyfoeth sy’n para, a thegwch. Mae fy ffrwyth i’n well nag aur, ie, aur coeth, a’r cynnyrch sydd gen i yn well na’r arian gorau. Dw i’n dangos y ffordd i fyw’n gyfiawn, a gwneud beth sy’n iawn ac yn deg. Dw i’n rhoi etifeddiaeth gyfoethog i’r rhai sy’n fy ngharu, ac yn llenwi eu trysordai nhw. Roedd yr ARGLWYDD wedi fy ngeni i cyn iddo wneud dim byd arall. Ces fy apwyntio yn bell, bell yn ôl, ar y dechrau cyntaf, cyn i’r ddaear fodoli. Doedd y moroedd ddim yno pan gyrhaeddais i, a doedd dim ffynhonnau yn llawn dŵr. Doedd y mynyddoedd ddim wedi’u gosod yn eu lle, a doedd y bryniau ddim yn bodoli. Doedd y ddaear a chefn gwlad ddim yna, na hyd yn oed y talpiau cyntaf o bridd. Rôn i yno pan roddodd Duw y bydysawd yn ei le, a phan farciodd y gorwel ar wyneb y moroedd; pan roddodd y cymylau yn yr awyr, a phan wnaeth i’r ffynhonnau ddechrau tasgu dŵr; pan osododd ffiniau i’r môr, fel bod y dŵr ddim yn anufudd iddo; a phan osododd sylfeini’r ddaear. Rôn i yno fel crefftwr, yn rhoi pleser pur iddo bob dydd wrth ddawnsio a dathlu’n ddi-stop o’i flaen. Rôn i’n dawnsio ar wyneb y ddaear, ac roedd y ddynoliaeth yn rhoi pleser pur i mi. Nawr, blant, gwrandwch arna i; mae’r rhai sy’n gwneud beth dw i’n ddweud mor hapus. Gwrandwch ar beth dw i’n ddweud a byddwch ddoeth; peidiwch troi cefn arno. Mae’r rhai sy’n gwrando arna i yn derbyn y fath fendith, maen nhw’n gwylio amdana i wrth y drws bob dydd, yn disgwyl i mi ddod allan. Mae’r rhai sy’n chwilio amdana i yn cael bywyd; mae’r ARGLWYDD yn dda atyn nhw. Ond mae’r rhai sy’n pasio heibio i mi yn peryglu eu hunain; mae pawb sy’n fy nghasáu i yn caru marwolaeth.”