Galatiaid 3:10-29

Mae’r rhai sy’n meddwl y byddan nhw’n iawn am eu bod nhw’n cadw manion y Gyfraith Iddewig yn dal i fyw dan gysgod melltith. Mae’r ysgrifau sanctaidd yn dweud: “Melltith ar bawb sydd ddim yn dal ati i wneud pob peth mae Llyfr y Gyfraith yn ei ddweud.” Felly mae’n gwbl amlwg fod y Gyfraith ddim yn gallu dod â neb i berthynas iawn gyda Duw, am mai “Drwy ffydd mae’r un sy’n iawn gyda Duw yn byw.” Mae’r syniad o gadw rheolau’r Gyfraith yn hollol wahanol – does dim angen ffydd. Dweud mae’r Gyfraith: “Y rhai sy’n gwneud y pethau hyn i gyd sy’n cael byw.” Roedd y Gyfraith yn ein melltithio ni – roedden ni i gyd yn gaeth! Ond wedyn daeth y Meseia a thalu’r pris i’n gollwng ni’n rhydd. Cafodd e ei felltithio yn ein lle ni. Fel mae’r ysgrifau sanctaidd yn dweud: “Mae pawb sy’n cael eu crogi ar bren wedi’u melltithio.” Talodd y Meseia Iesu y pris i’n gollwng ni’n rhydd, er mwyn i bobl o’r cenhedloedd eraill i gyd gael profi’r un fendith ag Abraham. Ac wrth gredu dŷn ni hefyd yn derbyn yr Ysbryd gafodd ei addo. Frodyr a chwiorydd, gadewch i mi esbonio’r peth drwy ddefnyddio darlun o fywyd bob dydd. Mae’r un fath ag ewyllys. Os ydy ewyllys wedi’i gwneud yn gyfreithlon does gan neb hawl i’w dileu hi nac ychwanegu dim ati. Nawr, roedd Duw wedi rhoi addewid i Abraham ac i un o’i ddisgynyddion – sylwch mai ‘hedyn’ ydy’r gair sy’n cael ei ddefnyddio yn yr ysgrifau sanctaidd, dim y gair lluosog ‘hadau’ fyddai’n cyfeirio at lawer o bobl. Y ffurf unigol sy’n cael ei ddefnyddio, ac felly mae’n sôn am un person yn unig, sef y Meseia. Dyma beth dw i’n ei ddweud: Allai’r Gyfraith, oedd wedi’i rhoi ar ôl 430 mlynedd, ddim dileu yr ymrwymiad hwnnw oedd Duw wedi’i wneud gynt ac wedi addo ei gadw. Os ydy derbyn y cwbl mae Duw am ei roi i ni yn dibynnu ar gadw’r Gyfraith Iddewig, dydy e ddim yn ganlyniad i’r ffaith fod Duw wedi gwneud addewid! Ond beth wnaeth Duw yn ei haelioni oedd gwneud addewid i Abraham. Felly beth oedd diben rhoi’r Gyfraith? Cafodd ei rhoi i ddangos i bobl beth ydy ystyr pechu, hyd nes i’r ‘hedyn’ y soniwyd amdano gyrraedd – sef yr un oedd yr addewid yn cyfeirio ato. Cofiwch hefyd fod Duw wedi defnyddio angylion i roi’r Gyfraith i ni, a hynny drwy ganolwr, sef Moses. Does ond angen canolwr pan mae mwy nag un ochr. Ond pan wnaeth Duw addewid i Abraham roedd yn gweithredu ar ei ben ei hun. Felly, ydy hyn yn golygu bod y Gyfraith yn gwrth-ddweud beth wnaeth Duw ei addo? Na, dim o gwbl! Petai Duw wedi rhoi cyfraith oedd yn gallu rhoi bywyd i bobl, yna’n sicr byddai pobl yn gallu cael perthynas iawn gyda Duw drwy gadw rheolau’r gyfraith honno. Ond mae’r ysgrifau sanctaidd yn dangos yn glir fod pawb drwy’r byd i gyd yn gaeth i bechod. Y rhai sy’n credu sy’n derbyn beth wnaeth Duw ei addo, a hynny am fod Iesu Grist wedi bod yn ffyddlon. Cyn i’r Meseia ddod roedd y Gyfraith yn ein dal ni’n gaeth – roedden ni dan glo nes i’w ffyddlondeb e gael ei ddangos i ni. Pwrpas y Gyfraith oedd ein gwarchod ni a’n harwain ni at y Meseia, er mwyn i ni ddod i berthynas iawn gyda Duw drwy gredu ynddo. Mae e wedi bod yn ffyddlon, ac felly dim y Gyfraith sy’n ein gwarchod ni bellach. Dych chi i gyd yn blant Duw drwy gredu yn y Meseia Iesu. Mae pob un ohonoch chi wedi uniaethu gyda’r Meseia drwy eich bedydd – mae’r un fath â’ch bod wedi gwisgo’r Meseia amdanoch. Sdim ots os ydych chi’n Iddew neu’n perthyn i genedl arall, yn gaethwas neu ddinesydd rhydd, gwryw a benyw – dych chi i gyd fel un teulu sy’n perthyn i’r Meseia Iesu. Os dych chi’n perthyn i’r Meseia, dych chi’n blant i Abraham, a byddwch yn derbyn yr holl bethau da mae Duw wedi’u haddo.