Exodus 16:1-23

Yna aeth pobl Israel ymlaen o Elim a chyrraedd Anialwch Sin, sydd rhwng Elim a Sinai, ar y pymthegfed diwrnod o’r ail fis ers iddyn nhw adael gwlad yr Aifft. Pan oedden nhw yn yr anialwch, dyma nhw i gyd yn dechrau ymosod ar Moses ac Aaron unwaith eto. “Byddai’n well petai’r ARGLWYDD wedi gadael i ni farw yn yr Aifft! O leia roedd gynnon ni ddigon o gig a bwyd i’w fwyta yno. Ond rwyt ti wedi dod â ni i gyd allan i’r anialwch yma i lwgu i farwolaeth!” Yna dyma’r ARGLWYDD yn dweud wrth Moses, “Dw i’n mynd i wneud i fara ddisgyn o’r awyr fel glaw arnoch chi. Bydd rhaid i’r bobl fynd allan i gasglu yr hyn sydd ei angen arnyn nhw bob dydd. Bydda i’n eu profi nhw i weld os gwnân nhw wrando ar beth dw i’n ddweud ai peidio. Ar chweched diwrnod pob wythnos maen nhw i gasglu dwywaith cymaint ag roedden nhw wedi’i gasglu bob diwrnod arall.” Felly dyma Moses ac Aaron yn dweud wrth bobl Israel, “Erbyn gyda’r nos heno, byddwch chi’n gwybod mai’r ARGLWYDD sydd wedi dod â chi allan o wlad yr Aifft. A bore yfory byddwch chi’n gweld ysblander yr ARGLWYDD. Mae e wedi’ch clywed chi’n ymosod arno. Dŷn ni’n neb. Fe ydy’r un dych chi wedi bod yn ymosod arno, nid ni.” Ac meddai Moses, “Byddwch chi’n deall yn iawn pan fydd yr ARGLWYDD yn rhoi cig i chi ei fwyta gyda’r nos, a digonedd o fara yn y bore. Mae’r ARGLWYDD wedi’ch clywed chi’n ymosod arno. Dŷn ni’n neb. Yr ARGLWYDD ydy’r un dych chi wedi bod yn ymosod arno, nid ni!” Yna dyma Moses yn dweud wrth Aaron, “Galw’r dyrfa o bobl Israel i gyd at ei gilydd. Dwed wrthyn nhw, ‘Dewch yma i sefyll o flaen yr ARGLWYDD. Mae e wedi’ch clywed chi’n ymosod arno.’” Tra oedd Aaron yn annerch pobl Israel i gyd, dyma nhw’n edrych i gyfeiriad yr anialwch a gweld ysblander yr ARGLWYDD yn disgleirio o’r golofn niwl. A dyma’r ARGLWYDD yn dweud wrth Moses: “Dw i wedi clywed fel mae pobl Israel yn ymosod arna i. Dwed wrthyn nhw, ‘Byddwch yn cael cig i’w fwyta gyda’r nos, ac yn y bore byddwch yn cael llond eich bol o fara. Byddwch yn deall wedyn mai fi ydy’r ARGLWYDD eich Duw chi.’” Gyda’r nos, dyma soflieir yn dod ac yn glanio yn y gwersyll – roedden nhw dros bobman! Yna yn y bore roedd haenen o wlith o gwmpas y gwersyll. Pan oedd y gwlith wedi codi, roedd rhyw stwff tebyg i haen denau o farrug yn gorchuddio’r anialwch. Pan welodd pobl Israel e, dyma nhw’n gofyn i’w gilydd, “Beth ydy e?” Doedd ganddyn nhw ddim syniad beth oedd e. Ac meddai Moses wrthyn nhw, “Dyma’r bara mae’r ARGLWYDD wedi’i roi i chi i’w fwyta. A dyma beth mae’r ARGLWYDD wedi’i orchymyn: ‘Mae pawb i gasglu’r hyn sydd ei angen ar eu teulu nhw – tua dau chwart y person. Dylech gasglu digon i bawb sy’n aros yn eich pabell.’” Felly dyma bobl Israel yn mynd allan i’w gasglu – rhai ohonyn nhw yn casglu mwy na’i gilydd. Ond wrth iddyn nhw fesur faint oedd pawb wedi’i gasglu, doedd dim byd dros ben gan y rhai gasglodd lawer, a doedd y rhai gasglodd ychydig ddim yn brin. Roedd gan bawb faint oedd ei angen arnyn nhw. Yna dyma Moses yn dweud, “Peidiwch cadw dim ohono dros nos.” Ond wnaethon nhw ddim gwrando. Roedd rhai wedi ceisio cadw peth ohono dros nos, ac erbyn y bore wedyn roedd cynrhon ynddo ac roedd yn drewi. Roedd Moses wedi gwylltio gyda nhw. Felly, roedd y bobl yn mynd allan bob bore, i gasglu faint roedden nhw ei angen. Ond wrth i’r haul gynhesu roedd yn toddi. Ar y chweched diwrnod, roedden nhw’n casglu dwywaith cymaint, sef pedwar chwart y person. A dyma arweinwyr y bobl yn mynd i ofyn pam i Moses. A dyma fe’n ateb, “Dyma ddwedodd yr ARGLWYDD: ‘Rhaid i chi beidio gweithio yfory, mae’n Saboth wedi’i gysegru i’r ARGLWYDD. Beth bynnag dych chi am ei bobi neu ei ferwi, gwnewch hynny heddiw. Wedyn cadw beth bynnag sydd dros ben at yfory.’”