Salmau 34
34
SALM XXXIV
“FFYNHONNELL POB DAIONI.”
‘Salm Dafydd pan gymerodd arno fod yn wallgof o flaen Abimelech, a hwnnw yn ei yrru ymaith, ac yntau yn mynd’.
[Aleph]
1Bendithiaf Iehofa bob amser:
Ei foliant fydd yn fy ngenau yn wastad.
[Beth]
2Yn Iehofa bydd fy ymffrost;
Llawen fydd y cystuddiol pan glywont.
[Gimel]
3Mawrygwch Iehofa gyda mi,
A chyd-ddyrchafwn Ei enw Ef.
[Daleth]
4Ceisiais Iehofa, ac atebodd fi,
Ac o’m holl ddychryniadau, gwaredodd fi.
[He]
5Edrychwch arno Ef, a chwi a ddisgleiriwch:
Ni wridwch byth gan gywilydd.
[Sain]
6Llefodd y truan hwn, a chlybu Iehofa ef,
A’i waredu o’i holl helbulon.
[Cheth]
7Angel Iehofa a wersylla o amgylch Ei addolwyr,
Ac a’u gwared.
[Teth]
8Profwch a gwelwch mor dda yw Iehofa:
O mor hapus yw’r gŵr a gaffo gysgod ynddo.
[Iôdd]
9Perchwch Iehofa, Ei saint Ef:
Canys nid oes eisiau ar y rhai a’i parch Ef.
[Caph]
10Y mae eisiau a newyn ar wrthgilwyr;
Ond nid oes eisiau undim da ar geiswyr Iehofa.
[Lamed]
11Dewch, gwrandewch arnaf, blant:
Dysgaf grefydd Iehofa i chwi.
[Mem]
12Pwy yw’r gŵr a chwennych fywyd a charu hir-ddyddiau
Fel y gwelo ddaioni?
[Nŵn]
13Gwylia ar dy dafod rhag drwg,
A’th wefusau rhag siarad yn dwyllodrus.
[Samech]
14Cilia oddi wrth ddrwg, a gwna dda;
Cais dangnefedd, a dilyn hi’n chwyrn.
[Pe]
16Wyneb Iehofa sydd yn erbyn drwg-weithredwyr,
I dorri pob coffa amdanynt o’r ddaear.
[Ayin]
15Llygaid Iehofa sydd ar y cyfiawn,
Ei glust sydd i gyfeiriad eu gwaedd am gymorth.
[Tsade]
17Pan waeddant, Iehofa a glyw,
A’u hachub o’u holl helbulon.
[Côph]
18Agos yw Iehofa at y drylliedig o galon,
A gweryd y briwedig o ysbryd.
[Resh]
19Aml ddrygau sydd i’r cyfiawn,
Ond gwared Iehofa Ef o’r cwbl.
[Sin]
20Y mae’n gwylio pob asgwrn ohono,
Ni thorrir yr un ohonynt.
[Taw]
21Aflwydd a ladd yr annuwiol,
A chosbir casawyr y cyfiawn.
22Gweryd Iehofa fywyd ei weision,
Ni chosbir neb a gais gysgod ynddo Ef.
salm xxxiv
Salm Acrostig, a phob adnod yn dechrau gydag un o gytseiniaid yr Hebraeg, ac yn ôl rhai esbonwyr yn y dull uchod y trefnwyd hi ar gyfer gwasanaeth y Deml. Yn y teitl cysylltir hi â digwyddiad ym mywyd y brenin Dafydd ‘pan newidiodd ei farn’, neu gymryd arno ei fod yn wallgof ‘ger bron Abimelech’.
Yn 1 Sam. 21, lle adroddir y digwyddiad, nid Abimelech ydyw enw’r brenin, ond Achis. I’r un cyfnod ym mywyd Dafydd y priodolir Salm 56. Nid oes goel ar dystiolaeth y teitl, ond anodd deall sut y dodwyd ‘Abimelech’ yma.
Y mae’r Salm yn perthyn yn agos i’r Llên Doethineb, a cheir ynddi lawer eco o Lyfr y Diarhebion. Nid oes ynddi ddyfnder mawr, a cheir ynddi lawer o amrywiaeth fel y gellid disgwyl mewn cân artiffisial.
Nodiadau
1—4. Cyfeiriad at wasanaeth di-dor y Deml lle darllenir y Gyfraith a chenir emynau ac odlau ysbrydol.
6. ‘Y truan hwn’, yn ôl rhai yn cynrychioli’r genedl.
7. ‘Angel Iehofa’, nid cennad Iehofa, ond angel gwarcheidiol Israel, sef Michael oes ddiweddarach. Y mae yma, efallai, yn gyfystyr â Duw ei hun, a chanddo holl allu gwaredigol Duw.
10. Nid oes ystyr i ‘llewod ieuainc’ yma, a’r mymryn lleiaf o newid a ddyry y darlleniad ‘gwrthgilwyr’.
16, 15. Doder 16 o flaen 15 yn ôl gofyn yr Wyddor Hebraeg.
Pynciau i’w Trafod:
1. Egyr y Salm gydag ymffrost yr awdur fod ei addoliad yn beth cyson a gwastadol. Dywedir mai addoli a chrefydda ar hyrddiau y mae Cymru heddiw. A ydyw hyn yn wir?
2. A oes gan grefyddwyr, yng ngoleuni 7-10, hawl i ddisgwyl mwy o amddiffyn a diogelwch na’r digrefydd?
3. A gynnwys “gwylia ar dy dafod rhag drwg, a’th wefusau rhag siarad yn dwyllodrus, cilia oddi wrth ddrwg, gwna dda, cais dangnefedd” holl ddyletswydd dyn?
Dewis Presennol:
Salmau 34: SLV
Uwcholeuo
Rhanna
Copi
Eisiau i'th uchafbwyntiau gael eu cadw ar draws dy holl ddyfeisiau? Cofrestra neu mewngofnoda
Detholiad o'r Salmau gan Lewis Valentine. Cyhoeddwyd gan Wasg Ilston ym mis Ebrill 1936.