Luk 22
22
Yútas ŋaá bɛ́tábɔ́na ofiimbie Yésus né betéŋínyi Besuif
(Mat 26.1-5 ; Mak 14.1-2 ; Saŋ 11.45-53)
1Bɔŋanda abɔ́ baacɔ ŋaá bá bábɔ́ nyíáka biléti a bɛ́ tɛ á bá ne enutisi ŋaá bá búá yáaŋa hoóhi, bé buúbu lɔ́ŋɔ́kɔ anyía *Basíka. 2Ne betéŋínyi *beluli nyiínjie ne *beékúnyi bikotí ŋa bɔ́ bá bábɔ́ áambaka anyána bábɔ́ ɔɔ́nɔ́ Yésus ; yááŋa anyía bá ŋa bɔ́ bá bébú líkíméke baacɔ.
3Eéyé ekúlú Sátan ŋe yóófíne ɔ ɔtɛ́má u Yútas, ɔmɔtɛ́ u *baákɔ́nɛ́na bɔ́ɔ́hátá ne béfendí bé Yésus ; u ŋaá bá na ɔtáŋɛ́na anyía Iskaliót. 4U ŋa kaá kuána ne betéŋínyi beluli nyiínjie ne betéŋínyi bicénji bé Ciíbe cɛ Bandɔ́mɛsɛ́#22.4 Baacɔ a bá ŋa bɔ́ bá bábɔ́ kɛlaka anyía Ciíbe cɛ Bandɔ́mɛsɛ́ á bámɔ́kɔ́nɛ́na o moyóyónó. Lɛcá tɔ́na bik. 52. ɔ ɔlɔ́kɔ́mákána ne beébe anyána wáŋa wu o beébe fiimbine Yésus. 5Bé ŋe bú bílénéke buéŋí ne uuyé ɔtáŋa, bá ŋa bɔ́ lɔ́kɔ́mákána anyía bé ke bú wuúci iínjíé mɔɔnyɛ́. 6Yútas ŋé lumítíne, u ŋé túme ɔwaamba ekúlú a yambányɛ anyía wé beébe fiimbine Yésus indiitie.
Yésus maá tɔ́ma baákɔ́nɛ́na béfendí ɔ ɔkɔɔtábɔ́na Basíka
(Mat 26.17-25 ; Mak 14.12-21 ; Saŋ 13.21-30)
7Buɔ́sɛ́ bú buúse abɔ́ bá ŋaá bá bábɔ́ nyíáka biléti a bɛ́ tɛ á bá ne enutisi ŋa kaáháma, buúbu eébú bá ŋaá bá bá yɔɔ́nɔ́kɔ baáná bá ɛtɔ́mbá. 8Yésus ŋá tɔ́ma ne Bíel na Sáaŋ ɔsɛ : « Ánɔ kaá basɔ́ tábɔ́nákɛ́na *Basíka. » 9Báyɛ nááyá : « Háányɛ́ o ŋoó léne anyía tú ke sú ciíci tábɔ́náka e ? » 10Mbá ɔsɛ náábɔ́ : « Ánɔ cɔbá ; ɛ́kɛlá núénú oofíne a bálɛ́ka, nu ŋa nɔ́ ɔɔ́ndɛ́mánána na ɔɔcɔ, weé húlúkúne ɔkɔɔ́tɔ́ka menyífé. Énu wuúci látákɛ́na, nú oofine eé ciíbe ecí u kóó yóofine. 11Mbá nú laána muútí ooki anyía Muékúnyi ŋa báta anyía háányɛ́ u ŋa cɔ́ba ɔ ɔnyíáka Basíka na bááyɛ́ baákɔ́nɛ́na e ? 12Aáná ú ŋa cɔ́ba ɔ ɔ banɔ́ tóŋínyi yaandándá yí ekéti yí ciíbe yɛ́ ɔnɔŋɔ a yááŋa na bɛnyɛ́ma bikime a bɛ́ ŋa bɛ́amba, ánɔ tábɔ́náka Basíka hɔ́á. » 13Bá ŋa bɔ́ cɔ́ba, bá ŋá kuána bɛsana bikime háyɛ Yésus ŋeé beébe laákɛ́na, bá ŋá tábɔ́náka Basíka.
Bɛnyɛ́ma bɛ́ ɔnyíá bɛ́ Bandɔ́mɛsɛ́
(Mat 26.26-30 ; Mak 14.22-26)
14E ekúlú yɛ́ ɔnyíá, Yésus ŋe límíne ɔ ɔnyíá na baacɔ bá ɛndɔ́ma. 15U ŋé beébe laána ɔsɛ : « Aáná ɛ ŋaá mɛ bá yémi lénéke buéŋí onyíékínyi *Basíka eeci na banɔ́ ɛ́cɛ muuyé tɛ ŋá mɛ́ kuána. 16Ɛ ŋa mɛ́ banɔ́ laána anyía ɛ tɛ ká háná émi ciíci nyíá ɔ ɔkɔɔ́háma ayɛ́ nyíáyɛ́ nyibúlúne kéé bítóŋínyi bɔmbányɛ bɔmbányɛ e *Butéŋí bɔ́ Bandɔ́mɛsɛ́. »
17U ŋeé hiite hindeŋé hí meluku. U ŋé iinjie Bandɔ́mɛsɛ́ bitéŋíti, mbá ɔsɛ náábɔ́ : « Énu hiíhi hiíte, núá múákɛ́na meluku eeme, banɔ́ bekime. 18Ɛ ŋa mɛ́ banɔ́ láana isíʼo : O otúme aámbáya ɛ tɛ ká háná ámɛ múána meluku ɔ ɔkɔɔ́háma ekúlú ayɛ́ Bandɔ́mɛsɛ́ kéé télímíkínyi búáyɛ́ Butéŋí. » 19E elime eécí, u ŋé hiíte eléti ; u ŋé iínjie Bandɔ́mɛsɛ́ bitéŋíti. U ŋé yiíyi bákáka, u ŋé beébe iínjíékíne, ɔsɛ : « Ciamɛ cɛɛ́tɔ eeci a cɛ́áŋa ciínjíénú a yáánɔ́ asana. Énu búle kɛla híáná ɔ ɔ mɛ bɛ́tááka. » 20Ahá bá ŋa bɔ́ mána ɔnyíá, u ŋe hiíte tɔ́na hindeŋé hí meluku, u ŋé beébe iínjíé, mbá ɔsɛ : « Meluku eeme áŋa yɔɔ́sɔɔ́sɔ yɛ́ nyɛlata yɛ́ Bandɔ́mɛsɛ́, yiíyi máámɛ manɔ́ŋɔ́ ŋó yoónyísínyi. Meéme mé ŋó yoótíéke a yáánɔ́ asana.
21Ɛ́náka ! Ɔɔcɔ ewú u ŋeé mi fiimbie ŋeé nyíényi na yaŋɔ́. 22Ɛ́ɛ, Ɔɔ́nɔ́ u ɔɔcɔ ŋa cɔ́ba o owé háyɛ Bandɔ́mɛsɛ́ ŋaá sɔmbɔtɔna, mbá mahana né oócí ewú u ŋeé wuúci fiimbie. » 23Aáná bé ŋe bú túme ɔbɛ́báta beébe ne beébe báyɛ mbá aányɛ́ eé beébe ú ŋa kɛ́laka aáná e ?
Aányɛ́ wáŋa waáŋá e
24Baákɔ́nɛ́na ŋe bú túme osuŋunyinyi anyía bébú menyi aányɛ́ eé beébe wáŋa wu ɔbá waáŋá. 25Yésus ɔsɛ náábɔ́ : « Betéŋí bá mɔnɔŋɔ ma baacɔ me etémbí ŋe bú téŋínyi baacɔ, bá ŋa bɔ́ aamba anyía baacɔ ábɔ́ kɔɔnáka anyía bá bɔ́ŋa na ambányɛ yɛ́ ɔtɛ́má. 26Mbá náánɔ́ bú tɛ á bá bú ɔbá aáná. Waáŋá ŋá nyɛmána wu ɔbá náánɔ́ háyɛ ɔɔ́nɔmbɔ́ ; ɔɔcɔ ewú u ŋe téŋínyi háyɛ munyiɔnɔ. 27Aányɛ́ ú ŋa hɔ́la sɔ́ɔ́kɔ́ : Mulimine e tébíli ayɛ́ʼ muafa bɛnyɛ́ma e tébíli e ? Yaŋɔ́ ɛsɛ, mulimine e tébíli wá hɔ́la e ? Ɛ́hɛ́ɛ, yaŋɔ́ ya mɛ́ŋa aanɔ́ ɛ ɛkatɛ́katɛ́ háyɛ munyiɔnɔ bɔsɔ́ɔ́kɔ́.
28Mbá banɔ́, nua nɔ́ŋa eebe e bé ne me bú límine na yaŋɔ́ eémí e muuyé. 29Yaátɛ́ asana, háyɛ ciamɛ Síkíne ŋe mí cúméke butéŋí, yaŋɔ́ tɔ́na ɛ ŋa mɛ́ banɔ́ cumeke. 30Ɛ́ɛhɛ́ nu ká nɔ́ nyíáka nú múákɛ́na haála ehé i ké mí téŋíkínyi, nu ké nú límekine a tɔkɔná o okélísi tɔnyɛ́nɔ́ tú *Islayɛ́l tɔ́ɔ́hátá ne túfendí. »
Yésus ɔsɛ Bíel ŋeé wuúci bínéŋítíkinyi
(Mat 26.31-35 ; Mak 14.27-31 ; Saŋ 13.36-38)
31Mbá Otéŋí a Waáŋá ɔsɛ : « Símon, Símon ! Ɔ́ɔ lɛcá, Sátan káá banɔ́ kɔ́kɔnaka. 32Mbá ɛ ŋa mɛ́ bɛ́cɔ́kɔ́lɔ́kɛ́na Bandɔ́mɛsɛ́ ɔɔ́wɔ eé buúse anyía uúwú olumitinine tɛ ɔ waáŋɛ́na ; mbá kuɔŋɔ́, ekúlú eyí uúwe ɔtɛ́má ká ka hálɔ́mɔ́na náámɛ, kíndísíki bɔlɔ́ɔwɔ. » 33Bíel ɔsɛ nááyá : « Otéŋí a Waáŋá, ɛ ŋa mɛ́ cɔ́cɔbaka na kuɔŋɔ́ haála hekime ahá ɔ́ ŋɔɔ́ cɔba, te é ciíbe cɛ ɛcaná, te o okoówé. » 34Mbá Yésus ɔsɛ : « Bíel, ɛ ŋɔ mɛ́ ɔ laana isíʼo : Hɛ́nánɔ, yaaka yɛ́ ɛkɔkɛ́ ŋe síké á bɛ́lɛ́ta nyí buúse, ɛ́cɛ o no moó mi bínéŋítíkínyi bikúlú bɛ́tátɔ́. »
Yésus ŋaá laána baákɔ́nɛ́na anyía bá bɛ́tábɔ́náka ɔnua biité
35Yésus ŋeé beébe laána ɔsɛ : « Ekúlú ayɛ́ ɛ́ ŋa mɛ́ banɔ́ tɔ́ma, banɔ́ tɛ́ka na mɔɔnyɛ́, ta na ambalá, ta na bɛkandɛ́na, ɔ́kɔ, bɔkɔ a bɔ́mɔtɛ́ ŋaá banɔ́ bɛ́ámbákɛ́na e ? » Báyɛ : « Eéʼeé. » 36Mbá ɔsɛ : « Aámbáya, ɔɔcɔ a wáŋa na mɔɔnyɛ́, wé meéme hiíte, ta ɔɔcɔ a wáŋa na ambalá, wé yiíyi hiíte tɔ́na ; ɔɔcɔ awɔ́ u tɛ á bá na nɔsala nɔ́ ɔhána, wé túé búáyɛ́ bɔlaka bú nyiike mbá u ɔ́ɔ́ndɔ nɔsala nɔ́ ɔhána nɔ́mɔtɛ́. 37Yááŋa anyía ɛ ŋa mɛ́ banɔ́ laána asana ayɛ́ Ciɔɔ́ŋɛ́ cɛ́ Bandɔ́mɛsɛ́ ŋá kɔɔ́na cɛ́sɛ : “Bé ŋeé wuúci fanɛna ɔ ɔlɔŋɔ u bɔɔ́nɔ baacɔ”#Ɛsa 53.12, ŋá nyɛmána yɛ́ ɔbɛ́kɛ́láka náámɛ. Yaátɛ́ asana, bɛsana a bɛ́ ŋá mɛ lɛca káá cɔba ɔ ɔbɛ́kɛ́láka. » 38Baákɔ́nɛ́na ŋé wuúci laána báyɛ : « Otéŋí a Waáŋá, tusala tɔ́ ɛhána áŋa aaha túfendí. » Mbá ɔsɛ : « Tú ma nyɛ́mana aáná. »
Yésus ŋaá bɛ́cɔ́kɔ́lɛ́na a nɔkɔndɔ nú Molifié
(Mat 26.36-46 ; Mak 14.32-42)
39E elime eécí, Yésus ŋaá hátɔna u ŋá cɔbá a nɔkɔndɔ nú Molifié háyɛ u ŋaá bá waá kɛ́láka. Bááyɛ́ *baákɔ́nɛ́na ŋé bu wuúci látákɛ́na. 40Ɛ́makɛ́la wá kaá hámá a haátɛ́ haála, u ŋé beébe laána ɔsɛ : « Ánɔ bɛ́cɔ́kɔ́lɔ́kɛ́na Bandɔ́mɛsɛ́ anyía muɔ́kɛ́tánana tɛ banɔ́ fááyɛ́na. » 41U ŋá bɛ́álɔ́na ne beébe hoóhi háyɛ ɔɔcɔ áŋa wu ɔwaahɛna nyɛndányɛ́, u ŋé túme eŋéndu ɔ ɔmɛsɛ́, u bɛ́cɔ́kɔ́lɔ́kɛ́na Bandɔ́mɛsɛ́, 42ɔsɛ : « Taatá, mbɔ́kɔ o ŋoó léne, cɔ́kɔ́lɛ mɛ ááŋɛ́na hindeŋé hí muuyé eehi.#22.42 Nyɛ́mɔtɛ́ nyɛkɔ́ŋɔ́na : « hindeŋé hɛ́ nyɛkála ». Ta híáná, tɛ́ cáŋa háyɛ i ŋeé mi léne, mbá háyɛ o ŋoó léne. » 43[Elilé yɛ́ bɔsɔ́ma yɛ́ Bandɔ́mɛsɛ́ nyihúle eényí ɔ Ɔmuaná o okoó wuúci kíndísi. 44Yésus ŋaa hɔlá ɔlɔ́kɔ́ma ɔtɛ́má ɔkánya, aáná u ŋaá cɔ́bá ne buúse ɔ ɔbɛ́cɔ́kɔ́lɛ́na Bandɔ́mɛsɛ́ na makɛ́nda ɔ ɔkɔɔ́háma ayɛ́ bilué ŋeé túme ɔháma aáyá a cɛɛ́tɔ, bí cébíki ɔ ɔmɛsɛ́ háyɛ bɛɔ́fɔ́lɔ́ bɛ́ manɔ́ŋɔ́.] 45Ɛ́makɛ́la wá hátɔ́ná haála ahá u ŋaá bá waá bɛ́cɔ́kɔ́lɔ́kɛ́na, u ŋgá hálɔ́mɔ́na a haála ahá baákɔ́nɛ́na ŋaá bá ; u ŋé beébe kuána e hiiné, anyía ɔtɛ́má ŋaá bá wé beébe nuaka. 46Mbá ɔsɛ náábɔ́ : « Anyíatɛ́ nu ŋa nɔ́ hɛ́ta e ? Ánɔ háányúá, ánɔ bɛ́cɔ́kɔ́lɔ́kɛ́na Bandɔ́mɛsɛ́ anyía mɔɔ́kɛ́tánána tɛ banɔ́ fáayɛna. »
Betéŋínyi Besuif ma bɔ́ hátɛna Yésus
(Mat 26.47-56 ; Mak 14.43-50 ; Saŋ 18.3-11)
47Ekúlú ayɛ́ u ŋaá bá wa yánáŋa ɔ ɔtáŋa, etúte yɛ́ baacɔ ŋa kaá háma ; Yútas, ɔmɔtɛ́ u *baákɔ́nɛ́na bɔ́ɔ́hátá ne béfendí, ŋaá bá weé yiíyi kendiki ; u ŋé bíkósíti nááyá o okoó wuúci bíémbi. 48Mbá Yésus ɔsɛ : « Yútas ! Mbá ɔ ŋɔɔ́ waamba ofiimbie Ɔɔ́nɔ́ u ɔɔcɔ ne mubíémbínyi e ? » 49Ekúlú ayɛ́ baacɔ a bá ŋa bɔ́ bá ɔlɔŋɔ ne Yésus ŋa bɔ́ lɛ́cá asana ayɛ́ yɔ́ cɔ́ba ɔ ɔbɛ́kɛ́láka, báyɛ nááyá : « Otéŋí a Waáŋá, tu ŋá sɔ́ nyɛmána tú osúbéke baacɔ eébé na tusala tɔ́ ɛhána e ? » 50Hí ekúlú eéyé, ɔmɔtɛ́ eé beébe ŋe súbíne munyiɔnɔ mu *mutéŋínyi beluli nyiínjie a muáŋá, u ŋé wuúci cála ɔ ɔcala ootú ú aháŋá yɛ́ ɔɔbɔ́ ú manɔ́mɛ. 51Mbá Yésus ɔsɛ : « Ánɔ nyɛána aáná. » U ŋé tímbíé ootú ú waáta ɔɔcɔ, u ŋé wuúci eéŋúnyísi.
52Yésus ŋá bɛ́kɔ́ŋɔ́na ne né betéŋínyi *beluli nyiínjie, ne né betéŋínyi bicénji bí *Ciíbe cɛ Bandɔ́mɛsɛ́, na ná *baáŋá bé *Besuif a bá ŋa bɔ́ faákɔna o okoó wuúci mɛɔ́mɛ́na, mbá ɔsɛ : « Anyíatɛ́ nɔ́ ma nɔ́ fáakɔna ɔ ɔkɔ́ mɛ mɛɔ́mɛ́na na tusala tɔ́ ɛhána na tɔŋɛndá, háyɛ anyía ya mɛ́ŋa ocónjólóŋó yɛ́ ɔɔcɔ e ? 53Yiíyi anyía mɔɔ́sɛ́ mekime ɛ ŋa mɛ́ bá eé Ciíbe cɛ Bandɔ́mɛsɛ́ na banɔ́, nu tɛ ɔ́mɔ nɔ́ mɛ tála ɔɔbɔ́. Mbá aámbáya áŋa na yáánɔ́ ekúlú ne ekúlú yɛ́ makɛ́nda me mutéŋínyi ibíne. »
Bíel me bínéŋítíkínyi Yésus
(Mat 26.57-58, 69-75 ; Mak 14.53-54, 66-72 ; Saŋ 18.12-18, 25-27)
54Aáná bá ŋa mɛɔ́mɛ́na Yésus, bé ŋé wuúci cɔbána o ooki ú *mutéŋínyi beluli nyiínjie a muáŋá. Bíel ŋaá bá waá látáka e elime enenyíé. 55Bá ŋa yaábánáka oocó ɛ ɛkatɛ́katɛ́ cɛ́ nɔháatɛ́ nú mutéŋínyi beluli nyiínjie, baacɔ a bɔ́mɔtɛ́ bó límékíne ɔ ɔwaásába. Bíel ŋé limíne ne beébe. 56Ekúlú ayɛ́ u ŋaá bá límíne hoóhi ne oocó, munyiɔnɔ e muénjú a mumɔtɛ́ mu mutéŋínyi beluli nyiínjie a muáŋá ŋo yoófíne. Mu ŋeé wuúci lɛca, mu ŋé wuúci tála eése, mbá mɔsɛ : « Ɔɔcɔ ooci tɔ́na ŋaá bá ɔlɔŋɔ ne Yésus. » 57Mbá Bíel ŋeé bínéŋítínyi, ɔsɛ : « Oónjú, bɛfala, i ti ŋé mí wuúci menyi buúse bukime. » 58Hikúlúkúlú ɔɔcɔ a wɔmɔtɛ́ ŋé wuúci lɛ́ca, mbá ɔsɛ : « Kuɔŋɔ́ tɔ́na, ɔ ɔ́ŋa u ɔlɔŋɔ oócí. » Mbá Bíel ŋaá bɛ́káma waáta ɔɔcɔ ɔsɛ : « Eéʼeé, ɛ tɛ amɛ́ bá ɔlɔŋɔ ne beébe. » 59Ekúlú ma kɛ́la yá hɔla hoóhi onjéŋí okimekime, ɔɔcɔ a wɔmɔtɛ́ ŋo yóónyísínyi ɔkɔɔna tɔ́na, ɔsɛ : « Isuŋí tɛ á bá ɛmbányɛ, ɔɔcɔ ooci ŋaá bá ɔlɔŋɔ ne wuúci, anyía wáŋa ɔɔcɔ u *Kalilé. » 60Mbá Bíel ŋaá bɛ́kámá ɔsɛ : « Ɛ tɛ ŋá mɛ lɔ́kɔ́ma ta bɔkɔ abɔ́ kuɔŋɔ́ ɔ ŋɔɔ́ waamba ɔkɔɔna. » Ekúlú ayɛ́ u ŋaá bá wa yánáŋa ɔ ɔtáŋa, yaaka yɛ́ ɛkɔkɛ́ ŋá bɛ́lɛ́ta. 61Aáná Otéŋí a Waáŋá ŋaá bɛ́kuálɛ́ta, u ŋá tála Bíel eése. Híáná Bíel ŋaá bɛ́táá asana eyí Otéŋí ŋeé wuúci laána, ɔsɛ : « Butúé bú hɛ́nánɔ ɛ́cɛ yaaka yɛ́ ɛkɔkɛ́ tɛ ŋá bɛ́lɛ́ta, o ŋoó mi bínéŋítíkinyi bikúlú bɛ́tátɔ́. » 62Aáná Bíel ŋa hátɔ́na a nɔháatɛ́, nyíáyɛ́ nyitúme ɔkɔlɛ́la eényí na mahana mekime.
Bɔ́ ŋɔ yɔ́ɔmbɔ́na, bé súbéke Yésus
(Mat 26.67-68 ; Mak 14.65)
63-64Baacɔ a bá ŋa bɔ́ mɛɔ́mɛ́na Yésus ŋaá bá bé wuúci ɔɔ́mbɔ́náka, bé wuúci súbéke. Bé ŋe bú wuúci súŋe bɔlaka e eése, bé wuúci bícónyíki, báyɛ : « Mbɔ́kɔ ɔ ɔ́ŋa *muhémúnyi bɛsana, basɔ́ laána aányɛ́ ú mo yóo súbe aná e ? » 65Bé ŋe bú wuúci ɔɔ́mbɔ́náka na masálɔ́ me etémbí meéŋí o o wuúci féníne.
Hitúlé a hiáŋá áŋa o okélísi Yésus
(Mat 26.59-66 ; Mak 14.55-64 ; Saŋ 18.19-24)
66Hí ahá ɔyá ŋaá yá, na ɔlɔŋɔ ú *baáŋá bé *Besuif, ne betéŋínyi *beluli nyiínjie ne *beékúnyi bikotí ŋa bɔ́ bɛ́bándána haála hɔ́mɔtɛ́. Bé ŋé wuúci cɔbána eé buúse bú hííbú Hitúlé a hiáŋá. 67Mbá báyɛ : « Basɔ́ laána, ɔ ɔ́ŋa Mesíi e ? » U ŋé beébe bɛ́káma ɔsɛ : « Mbɔ́kɔ ɛ ŋa mɛ́ banɔ́ laána anyía ya mɛ́ŋa *Mesíi, nu ti ké nu lumitine, 68mbɔ́kɔ ɛ ŋa mɛ́ banɔ́ bata ɛmbataka, nu tɛ ká nɔ́ bɛ́káma. 69Mbá o otúme aámbáya Ɔɔ́nɔ́ u ɔɔcɔ kéé limine a aháŋá yɛ́ ɔɔbɔ́ ú manɔ́mɛ ú Bandɔ́mɛsɛ́ Alámakɛ́nda. » 70Mbá bekime báyɛ : « Ɛ́cɛ anyía ɔ ɔ́ŋa Ɔɔ́nɔ́ u Bandɔ́mɛsɛ́ e ? » U ŋé beébe bɛ́káma ɔsɛ : « Háyɛ banɔ́ nɔ́ ma nɔ́ kɔɔna, aáná ya mɛ́ŋa waátákána. » 71Mbá báyɛ : « Aátɛ́ ! Tu tɛ ŋá háná asɔ́ aamba tɔkɔma tú etémbí ; yááŋa anyía basɔ́ bɛ́muátá tú ma sɔ́ lɔ́kɔ́máka úúyé ɔtáŋa ! »
دیاریکراوەکانی ئێستا:
Luk 22: lem
بەرچاوکردن
هاوبەشی بکە
لەبەرگرتنەوە
دەتەوێت هایلایتەکانت بپارێزرێت لەناو ئامێرەکانتدا> ? داخڵ ببە
© 2008, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.