Ruki 22
22
Iyapana kawakawai Iyesu minimana po ki keketai kupamawa
(Mateyu 26:1-5; Maki 14:1-2; Diyoni 11:45-53)
1Diyu ragidai mu poragamaga mo si ‘Parawa Pa Pasumana Kupei’ ki si daikere ‘Mamanuga God Nu Raurunibu Poragai’ tagamu ki marai rogobiwena.
2Mamanuga God bameya dobopiyamu ragidai ade e gorai katai-mugu ragidai mete kina Iyesu wadamana ki nana wainamupu. Ko mu iyapana kudumugu mete wainapamawa ki pokere mu e minimana po ki yawatai kwaenepamawa idiwa.
3Ki makeya ka Berokoi Apunai Seitani bauwena Iyesu e tadeyau kabukabuwa ragidai ida esida kewo-wena kerapu apeya ki apunai mosi si ka Diyudiyasi si daikere ka Isikariyoto e rabineya supu e notai wirapupu. 4Apunu Diyudiyasi kipu ubupu kaya-wena Mamanuga God bameya dobo-piyamu ragidai ade Mamanuga God e Tawai ki kwayubapiyamu ragidai mete kina mu bamamugu bauwena manako e badidi maba Iyesu wadana mu idamaga rabineya tarana ki yonai mu mete tagamawa.
5E yona ki wagubu wainamupu ka kawakawai ragidai ki mu rabinamaga bagiwena poyo manako mu denai e simupu, tagubu ke; “Ki ka bagi kawaya. Kau inako waitaniyo ki nu denai aita bowa madai dai kau negeyamu.” 6Apunu Diyudiyasi baganai wagubu manako kayawena iyapana yabumaga sipeya Iyesu wadana kawakawai ragidai mu idamaga rabineya tarana ki yawatai kwaenepiyawa umawa.
Kupe siyarai
(Mateyu 26:17-25; Maki 14:12-21; Diyoni 13:21-30)
7Mu idiwa da ‘Parawa Pa Pasumana Kupei’ ki kawareya papa sipi naumana pasumana manako ‘Mamanuga God Nu Raurunibu Poragai’ ki kupei kupetaga-mana ki marai bauwena, 8ki ka Iyesu ubupu apunu Pita yo Diyoni tadebu, wagubu ke; “Wi yabiri kaiwagi ‘Mama-nuga God Nu Raurunibu Poragai’ ki kupei okukunaiwagi manako nu kupeigamu.”
9Ko mu e manumupu, tagubu ke; “Kau nuwageya nu kaigamu tawa bani rabineya tawiyaigamu.”
10E denai wagubu ke; “Wi natere buri baiwagi ki ka apunu mosi ika yawatau awana minibu kawarapupu kaniyau ki wi bananapumuri. Apunu ki bani kayayagisi ki wi e ewakumapumuri mete kaiwagi manako e tawa bani yaroto ki wi mete ika yamuri, 11manako tawa ki apunai ika tondau ki simuri, iwagi ke; Nu Nidiyau Kabukabuwa Apunai wagubu ke; ‘Nau watani bani da nau tadeyakani kabukabuwa ragidai mete kina ‘Mamanuga God Nu Rauru-nibu Poragai’ ki kupei ika kupeigamu?’ 12Wi inako iwagi manako nu kupenuga watai kawaya mosi tawa rabinai tetaiya ki mu kebari ororeya mena mempu kewowena ki e wi kabuwaniyoto. Nu baninuga ki wi ika tawiyaiwagi.”
13Iyesu inako tadebu tonotapu manako mu kayatagubu natere ki bautagubu ki ka mu Iyesu yona badidi wagubu ki makeya makeya bananamupu manako mu bani ika tawiyatagubu.
14Mu bani kupamana madegai wadawa makeya ka Iyesu e tonotapu ragidai mete kina kupetagamana wateya ika bautagubu idiwa, 15manako e mu tadebu, wagubu ke; “Nau mara rowarowa kawaya wi mete ‘Mamanuga God Nu Raurunibu Poragai’ yau kupeigamana ki nana nau nuwani notani wadawa notapekeya yabedekeya. Nu kupe yau kupeigamu eweya ka nau nuwaboya ade midi makari bananapani. 16Nau suwagani wainapumuri; Nu yewe kupeigemei ki ka pa keyakeyai. Nau kupe yau ewa mo eba kupesugani ko yaroni da aita ewa Mamanuga God e gari rabineya kupe mibai wenayagisi were ki nau ade kupesugani.”
17Iyesu inako wagubu manako kapa mo wadubu Mamanuga God bameya parauwena manako tagebu, wagubu ke; “Wi kapa yau wadumuri wi wibo eyaka eyaka piripiri kubamuri. 18Nau yona mibai nidiyani wainapumuri; Awana daragai yau kena ki nau ewa mo eba kubarani. Ko aita ewa, nu Mamanuga God e gari rabineya kaiwana idiwana ki marai baiyagisi makeya ki nau ade kubarani.”
19Iyesu inako wagubu manako ki eweya ka e bani buredi mo wadubu Mamanuga God bameya parauwena gerepupu manako e tadeyau kabu-kabuwa ragidai tagebu, wagubu ke; “Bani buredi yau ka nau midini kwakwarepuni ki nau wi nene tarakani. Wi bani yau kupoi ki ka nau wi nene badidi kwaesugubuwani ki wi notapiyoi ade nau mete notasiniyoi.”
20Mu kupetagubu kewowena eweya ka e naiya kwaewena ki maba kawareya ade kwaewena kapa wadubu tagebu, manako tadebu, wagubu ke; “Awana daragai ‘waeni’ yau ka nau darani manako nau darani wi nene baiyagisi kaworoto ki pokaiya ka Mamanuga God gwaiyaba waunai mosi yagisi. 21Ko wainapumuri; Nau yogoni wagana apunai ki karako nu mete ewapuru yewe bani yau kupemei. 22Nau Kunumau Kawapuwani Apunai posugana ki marai ka Mamanuga God e ororeya mena winepupu tapu, ko ‘akae’, nau yogoni wagana apunai ki e ka aita bita kawaya daganani bananapoto.”
23Iyesu inako wagubu ki ka e tadeyau kabukabuwa ragidai mu mubo mubo manu kasiwaratagamawa, tagamawa ke; “Nu paunanugu ki nima uburoto inako kwaeyagisi?”
24Ki makeya ka Iyesu e tadeyau kabukabuwa ragidai mu paunamugu nima ka kawaya esida ki yonai kawareya mu deni deni tagamawa kasiwara idiwa. 25Ko Iyesu ubupu mu tadebu, wagubu ke; “Mamanuga God eba kataimugu ragidai mu kawakawaimuguma ki mu kasiyara mete wadumpu ki pokere mu gwede mo tagisi ki ka mu kobamugu idiwu ragidai mu umunumaga mete yadini. Ade mu kobamugu idiwu ragidai ki mu ubumu kawakawaimuguma ki mu simaga esida tepapiyamu, tagamu ke; ‘Nu kawakawainuguma ki mu nu nene kwaetagamu.’ 26Ko wi mu maba eba kwaiwogoi. Wi paunagau nima nuwaiya kawai uburana wainapiyau ki ka e kwarisiyagisi munu marai munta maba tondono, ade nima nuwaiya ka debai uburana wainapiyau ki ka e kwarisi-yagisi e kowaiyoma mu bigabigamaga kwaeyagisi. 27Iyapana nima ka kawai? Iyapana kebari bagi kawareya tondau bani kupau ki kena bo iyapana bani warapiyau bigabiga upi kwaewagau ki kena? Ki ka kebari kawareya tondau iyapanai ki kena. Ko nau karako nidiyani ki wi naigida mena wainapu-muri; Nau wi paunagau bausugubuwani ki ka nau wi bigaga kwaesugubuwani.”
28Iyesu inako wagubu ade tadebu wagubu ke; “Bita ebo ebo nau bamaneya bauwagawa ki wi nau eba kamadisinimawa ko wi maramara nau mete idiweya, 29ki pokere nau iyapana yabaramugu kawai uburana ki kasiyarai nau Mamai tegebu ki kwaitana ka nau kasiyara wi mete negeyakani. 30Nau kasiyarani pokaiya ka wi nau Mamai e gari rabineya nau mete idiwomu bani kupomu ade awana kubomomu. Wi kawakawaiwagi manako wi kemaga kawareya idiwoi wi idaga gurai tawana Isiraero ragidai kunu ida esida kewo-wena kerapu apeya (12) kuduba ki mu naurimugu ugwaditamiyoi ragiragi.”
Iyesu kataiya da apunu Pita yona yagisi bodaboda
(Mateyu 26:31-35; Maki 14:27-31; Diyoni 13:36-38)
31Iyesu ade wagubu ke; “Saimoni, Saimoni, nau suwagani wainapi; Mu bani wakapiyamu kwakwarai ebo nakapiyamu ade mibai ebo nakapiyamu ki maba ka Berokoi Apunai Seitani bauwena wi kuduba nuteteniyana eminiyana ki nana manui wadubu ki Mamanuga God mibipupu, 32ko Saimoni, nau kau nene gurigurisugu-buwani da kau sumagi eba kauyagisi. Kau kamadisini ko ade wiranuwagi baunuwagi makeya ki kau kowagiyoma togitamiyowa kasiyara tageyowa.”
33Iyesu yona ki wagubu ka apunu Pita denai e sibu, wagubu ke; “Kaiwa-woni, kau diburanuwagi ki ka nau mete diburasugani ki baganai, ade kau ponuwagi ki nau kau pokagere posugani ki mete baganai.”
34Apunu Pita inako wagubu, ko Iyesu denai e sibu, wagubu ke; “Pita, nau nidiyani wainapi; Kemora yau rabineya ka kau mara apeya eyaka nuwagi bodaboda da kau eba kataigeya nau. Kau inako nuwagi were ewa ka kokoroku yagisi manako nawaru puruyagisi.”
35Iyesu inako wagubu manako wirawena e tadeyau kabukabuwa ragidai kuduba tadebu, wagubu ke; “Nau naiya mena wi tononiyekeya manako wi bowaga madai ki sikwai bo wi igwaga bo wi kerapuga kwakwarai bo inako ki kuduba wi kamadamana pa ida kasikasi kaigamana suwagubuwani ki ka wi mibi wetei iwa bo?”
“Pa mena, nu bagi kawaya iweya.”
36Mu inako tagubu manako Iyesu mu ade tadebu, wagubu ke; “Naiya ka wi ida kasikasi kaigubu ko karako ka nima bowa madai bo e igwai mete kina ki ka e gwedegwede ki tepoto, ade iyapana nima e kerebai pa mena ki ka e kayayagisi e eya midi tatamai nidapoto manako denai bowa madai yadini ki pokaiya ka e kereba gimarapoto. 37Nau yona mibai wi nidiyani wainapumuri; Mamanuga God e okai nau nene takari kawaya okamupu ki mibai karako wenawagana kwaewagau. Oka ki wagubu ke; ‘Kuwa ragidai mu pauna-mugu ki mu e mete ika tamupu.’ Oka wagubu ki kuduba wenayagisi.”
38Iyesu inako wagubu ki pokere e tadeyau kabukabuwa ragidai denai e simupu, tagubu ke; “Kaiwawonuga, kau emani. Nu kerebanuga apeya yewe mete temipi.”
Ko e denai wagubu ke; “Kewowena.”
Iyesu ripa ‘oripi’ wenatagubu kweyai ki kawareya guriguriwena
(Mateyu 26:36-46; Maki 14:32-42)
39Iyesu natere ki kamadubu bau-wena kayawena manako maramara tondawa wateya ripa ‘oripi’ wenatagubu kweyai ki kawareya yapu. E tadeyau kabukabuwa ragidai e ewakumamupu eweya kayatagubu. 40Mu kayatagubu kaiwa da ika bautagubu ka Iyesu mu tadebu, wagubu ke; “Wi yewe guriguriwogoi idiwoi kwaenda gwede berokoi mosi baiyagisi wi kerapugau yadini.”
41E inako wagubu manako kamadi-tapu kanibu nu bowa kwenupemei kaniyau da kasiyarai kewowagau surau ki rowarowai makai maba ika kwarisi-wena e ramatai kawareya ubupu manako e ebo mena ika e Mamai bameya guriguriwagawa tondawa. 42E guriguri yau guriguriwena, wagubu ke; “Mamai, kau nuwageya ki kau nuwaboya karako kapa tegebi ki wadi kwenupi. Ko kau kaubo nuwageya ki kwaenuwagi ko eba nau nuwaneya ki kau kwaenuwagi.” 43E inako guriguri-wena makeya ka aneya mo kunumau kawapu e togipupu kasiyara kwebu. 44E mibi nuwaboyai e Mamai bameya kawareya kawareya ragiragi kawaya ade guriguriwagawa manako e kiyabuiya ka muya dara maba bau-wagawa wairau tompiyawa.
45Iyesu inako guriguriwagawa tondawa da kamadubu ka e ade kipu ubupu kanibu e tadeyau kabukabuwa ragidai mu bamamugu bauwena manako mu nuwaboyatagubu ki pokere wairorotagubu ika ukwapamawa emitapu. 46Emitapu ka e tadebu, wagubu ke; “Wi gwede oroi wadamu? Wi kimuri ubumuri guriguriwogoi kwaenda gwede berokoi mosi baiyagisi wi kerapugau yadini.”
Iyapana Iyesu wadumupu
(Mateyu 26:47-56; Maki 14:43-50; Diyoni 18:3-11)
47Iyesu yona ki wagawa makeya ka e tadeyau kabukabuwa ragidai ida esida kewowena kerapu apeya ki apunai mosi si ka Diyudiyasi iyapana ropani kawaya waratapu umunamawa mete ika bau-tagubu. Apunu Diyudiyasi ubupu Iyesu paraupana kiyauyaupana ki nana yabadubu e bameya bauwena, 48ko Iyesu e empupu, wagubu ke; “Diyudiyasi, kau gwede nana nau Kunumau Kawa-puwani Apunai kiyauyau pokaiya nau nidani nuwegei?”
49Iyesu e tadeyau kabukabuwa ragidai mu bamamugu badidi wena-wagana kwaewagawa ki emupu ka mu Iyesu simupu, tagubu ke; “Kaiwawo-nuga, nu kerebanuga pokaiya taububara-nuga ubumamu bo?” 50Mu inako tagubu manako mu mosi garugaru mena ubupu e kerebai wadubu iyara apunai ki mosi e wenagui mebu puru. Bidara wadubu apunai ki e ka Mamanuga God bameya dobopiyamu ragidai mu kawaimaga e bigabigai apunai mosi.
51Ko Iyesu mu tadebu, wagubu ke; “Kamadumuri, wi inako mo eba kwaiwagi.” E inako wagubu manako e idai roronapupu bidara wadubu apunai ki e wenagui kawareya tapu iyapupu.
52Iyesu wirawena Mamanuga God bameya dobopiyamu ragidai, Mama-nuga God e Tawai ki kwayubapiyamu ragidai ade iyapana kawakawai dai ki mete ika bautagubu ki mu tadebu, wagubu ke; “Nau ka eba yawiyawirai ko wi gwede nana ta yo kepata temupu nau yawirani baigubu? 53Nau mara-mara Mamanuga God e Tawai rabineya iyapana tadeyekeya kabukabuwa tondekeya ko wi badidi pokere mara ki makeya nau eba wadisinimupu? Ko wi maraga karako wana bauwena da sisipu e kasiyarai kawayayogono yarono.” Iyesu inako wagubu.
Apunu Pita wagubu bodaboda
(Mateyu 26:57-58, 69-75; Maki 14:53-54, 66-72; Diyoni 18:12-18, 25-27)
54Iyapana ki Iyesu wadumpu dokodoko kayatagubu kaiwa da Mamanuga God bameya dobopiyamu ragidai mu kawaimaga e tawaiya bautagubu. Ko apunu Pita mu ewamugu weki gwaiya kaniyawa. 55Iyapana ika imatau mata pasumpu idiwa ki pokere Pita ika bauwena ka e kanibu mu paunamugu mata empiyawa tondawa. 56Ko bigabiga munu ridai mosi Pita ika mata empiyawa tondawa empupu ki ka e iyapana ika idiwa ki tadebu, wagubu ke; “Apunu ki kena ka mu wadumupu apunai e waretai mosi e kiyabui diyayai empakani.”
57E inako wagubu ko Pita e midi minibu denai sibu, wagubu ke; “Ridi, kau apunu ki nene nuwegei ki e nau eba kataineya.”
58Eba rowarowa eweya ka apunu mosi bauwena Pita ika empupu manako sibu wagubu ke; “Nau kataineya da kau ka mu wadumupu apunai ki e waretai mosi.”
E inako wagubu ko Pita denai ade wagubu gogagoga, wagubu ke; “Kabai, nau pa mena.”
59Madega napusi eyaka mena kwaitana kewowena eweya ka apunu ade mosi bauwena ragiragi kawaya wagubu ke; “Apunu ki kena ka tawana Gariri ragidai mu iyapanamaga ki pokere nu kataigibi wetawetara da e ka wadumupu apunai ki e mete iwa apunai mosi.”
60Ko Pita denai ade wagubu ke; “Kabai, kau badidi nuwegei ki nau eba kataineya.”
E yona ki wagawa makeya ka e kokoroku daikere wagubu wainapupu. 61Ko nu Kaiwawonuga wirawena Pita ika empupu manako ki makeya ka apunu Pita e wenagui paparawena Iyesu yona naiya wagubu ki wainapupu. Iyesu naiya e sibu, wagubu ke; ‘Kemora yau rabineya ki kau mara apeya eyaka nuwogowa bodaboda da kau eba kataigeya nau manako ki eweya ka kokoroku yagisi nawaru puruyagisi.’ 62Iyesu naiya inako wagubu ki makeya makeya Pita wainapupu manako e rabinai makariwena kipu ubupu gari tagaiya kayawena yadi kawaya daganani kipu.
Mu Iyesu waegeyageyamapamawa ade minimawa
(Mateyu 26:67-68; Maki 14:65)
63Iyara ragidai Iyesu wadumupu dokodoko ki mu ubumpu e waegeya-geyamapamawa ade minimawa, 64ade e yabui bodapamawa, siyamawa, tagamawa ke; “Kau pa yabaragi pokaiya nuwagi da nu wainapamu; Ki nima nunibu?” 65Mu inako tagamawa ade kira yonai ebo ebo e mete siyamawa wereyakaurapamawa.
Iyesu iyapana kawakawai mu yabaramugu ubupu
(Mateyu 26:59-66; Maki 14:55-64; Diyoni 18:19-24)
66Nawaru puruwena ka iyapana kawakawai, Mamanuga God bameya dobopiyamu ragidai mu kawakawai-muguma, ade Mamanuga God e gorai kataimugu ragidai mete kina Iyesu pari wirawirapamana ki nana ika bautagubu dibimupu idiwa. Mu Iyesu wadamana yabaramugu tamana ki nana tagubu, 67manako e bauwena ka mu e manu-mupu, tagubu ke; “Kau karako matarau nidi da nu wainapamu; Nu Iya Nege-yana Apunai Keriso ki kau baganai bo?”
Mu inako tagubu ko Iyesu denai wagubu ke; “Nau wi matarau nidiyani ki wi nau eba sumasinimuri, 68ade nau wi manuniyani ki wi denai nau eba sidimuri wainapakani. 69Ko mara karako ade ewa ka Mamanuga God Kasiyarai Kawaya Esida Apunai e idai garu deneya ka nau Kunumau Kawa-puwani Apunai ika tondoni ki wi nau emisinimuri.”
70E inako wagubu ki pokere mu denai e simupu, tagubu ke; “Kau inako nuwagibi ki kau mete nuwegei da kau ka Mamanuga God e eya Gubagai bo?”
Ko e denai wagubu ke; “Wi wiga iwagubu da nau ka eyo.”
71Iyesu yona ki wagubu makeya ka kawakawai ragidai ki denai tagubu ke; “E eya wagubu ki nu kuduba wainamipi kewowena ki pokere e kwaewena siyasiya ki mibai tagamana matara ragidai ki mu nene nu eba kwaene-igomu.” Mu inako tagubu.
Currently Selected:
Ruki 22: gdn
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© 2013, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.