SAN MATEO 21

Ngua'ni chi̱ ngu' loo Jesús lo'o ndyalaa yu nde Jerusalén

1Cua ngulala ti tyalaa ngu' quichi̱ Jerusalén. Cua tyeje tacui ti ngu' sca quichi̱ sube ti su naa Betfagé, sii' ca'ya Olivos ndi'i̱ quichi̱ bi'. Li' ngulo Jesús cña ji'i̱ tucua tya'a ngu' nu ndyaca tsa'a̱ ji'i̱:

2―Yaa ma̱ nde lquichi̱ re ―nacui̱―. Yala ti quije sca huru nu ndu̱ ndyaaca̱' ji'i̱ ma̱; ndu̱ ni' lo'o sñi' ni'. Xati̱' ma̱ ji'i̱ na'ni bi', cha' tya̱a̱ lo'o ma̱ ji'i̱ ni' ca nde. 3Pana si xcuane ngu' ji'i̱ ma̱: “¿Ni cña cua'ni ma̱ lo'o huru jua?” Li' ñacui̱ ma̱ ji'i̱ ngu' bi': “Ntsu'u cña cuentya ji'i̱ ycui' nu Xu'na na cha' cua'ni huru re”. Li' hora ti ta ngu' chacuayá' ji'i̱ ma̱ cha' ca̱a̱ ma̱ ca̱a̱ lo'o ma̱ ji'i̱ ni'. 4La cui' ji'i̱ cha' bi' nchcui' jyo'o cusu' nu ngua tu'ba ji'i̱ ycui' Ndyosi nu ngua sa'ni; ndi'ya̱ nscua cha' bi' lo quityi:

5Cacha' ma̱ ji'i̱ ngu' quichi̱ Sión:

“Ña'a̱ ma̱ ña'a̱ cha' cua lijya̱ ti nu laca loo ji'i̱ ma̱.

Ná tyaala nu cusu' bi', hichu̱' huru ti ntyucua yu.

Sca huru cuañi' laca ni', sñi' na'ni nu ndyi'ya yu'ba laca huru cuañi' bi'.”

6Lo'o li' ndyaa nu tucua tya'a ngu' nu ndyaca tsa'a̱ ji'i̱ lquichi̱ bi', ñi'ya̱ nu ngulo Jesús cña ji'i̱ ngu'. 7Ñaa lo'o ngu' ji'i̱ huru bi' lo'o sñi'. Li' ngusta ngu' ste' ngu' hichu̱' huru cha' tyucua Jesús hichu̱' ni'. Li' ndyaa tucua Jesús hichu̱' ni'. 8La cui' jua'a̱ nu quiña'a̱ tsa ñati̱ nu ndi'i̱ ca bi' nguscana ngu' ste' ngu', ngusta ngu' ji'i̱ tyucui̱i̱ cha' caja tyucui̱i̱ tso'o su ñaa Jesús ntucua hichu̱' huru bi'. Xa' la ñati̱ ngusi'yu sta̱' yaca cha' sta ngu' tyucui̱i̱ su ñaa yu. 9Lo'o lcaa ngu' nxi'ya ngu' cha' chaa ti' ngu', masi ngu' nu ndyaa nde loo la, masi ngu' nu ñaa nde chu̱' la; chaa tsa ti' lcaa ngu' bi'.

―Cua'ni tlyu ya jinu'u̱, cha' la cui' ñati̱ tya'a ji'i̱ jyo'o rey David laca nu'u̱ ―nacui̱ ngu' ji'i̱ Jesús―. Tso'o tsa cua'ni ycui' Ni lo'o nu'u̱ cha' lijya̱ nu'u̱ lo'o chacuayá' ji'i̱ ycui' nu Xu'na na. Masi juani ti, cua'ni tlyu na ji'i̱ ycui' Ndyosi ―nacui̱ ngu'.

10Li' ndyalaa ngu' bi' lo'o Jesús to' quichi̱ Jerusalén, ndyatí̱ ngu' to' lo'o quichi̱ bi'. Ndube tsa ti' ngu' quichi̱ bi' li'. Cui̱i̱ tsa nchcui' ngu' lo'o tya'a ngu':

―¿Tilaca laca nu lijya̱ re? ―nacui̱ ngu'.

11Li' nguxacui̱ nu quiña'a̱ tsa ñati̱ bi' cha' ji'i̱ ngu' quichi̱ bi':

―Jesús Nazaret laca nu nde. Loyuu su cuentya Galilea laca quichi̱ tyi yu. Tu'ba ji'i̱ ycui' Ndyosi laca yu re ―nacui̱ ngu'.

Ngulo'o Jesús ji'i̱ ngu' cuxi nu ntsu'u ne' laa tonu

12Lo'o li' ndyalaa Jesús to' laa tonu su ndu'ni tlyu ngu' ji'i̱ ycui' Ndyosi. Ndyatí̱ yu ndyaa yu ne' laa bi'. Li' ngulo'o yu ji'i̱ lcaa ngu' nde liya', ngu' nu ndyujui' yu'ba nde ne' laa bi', jua'a̱ lcaa ngu' nu ndi'i̱ ndyi'ya yu'ba bi'; nguxasu Jesús mesa su nchcutsa'a̱ ngu' cñi ji'i̱ ngu', nguxasu yu yaca su ntucua ngu' nu ndujui' paloma.

13―Ndi'ya̱ nscua cha' lo quityi ji'i̱ ycui' Ndyosi cuentya ji'i̱ laa re ―nacui̱ Jesús li'―: “Ni'i̱ su caca chcui' lcaa ñati̱ lo'o ycui' Ndyosi, jua'a̱ ñacui̱ ngu' cha' ji'i̱ ni'i̱ 'na, nacui̱ Ni.” Jua'a̱ nscua lo quityi, pana juani, cua ngua'ni ma̱ cha' to' tyi ngu' cuaana laca ni'i̱ re ―nacui̱ Jesús ji'i̱ ngu' bi'.

14Li' ñaa xi ngu' cuityi̱' ca su ndu̱ Jesús ca ne' laa tonu bi', lo'o jua'a̱ ñaa xi ngu' nu quicha quiya'; ngua'ni Jesús cha' ndyaca tso'o ngu' quicha bi' li'. 15Na'a̱ sti jo'ó nu laca loo cha' tlyu nu ngua'ni Jesús; lo'o nu mstru cha' jo'ó bi', na'a̱ ngu' ñi'ya̱ ngua cha' ndyaca tso'o ngu' quicha bi'. Lo'o jua'a̱ na'a̱ ngu' cha' ndi'i̱ tyu̱u̱ tya'a nu sube, cha' cui̱i̱ tsa nchcui' nu sube bi' ndyu'ni chi̱ ngu' loo Jesús:

―Cua'ni tlyu ya jinu'u̱, cha' la cui' ñati̱ tya'a ji'i̱ jyo'o rey David laca nu'u̱ ―nacui̱ nu sube bi'.

Nu lo'o ndyuna ngu' tlyu bi' ñi'ya̱ nu nchcui' nu sube, ngua ñasi̱' tsa ngu' nu laca loo bi' li'. 16Hora ti nchcui' ngu' bi' lo'o Jesús:

―¿Ha ná ndyuna nu'u̱ cha' cuiñi nu nchcui' nu sube re cuentya jinu'u̱? ―nacui̱ ngu' bi' ji'i̱ Jesús.

―Cua ndyuna na' ―nacui̱ Jesús li'―. Si'i cha' cuiñi laca cha' nu nchcui' nu sube re. ¿Ha bilya chcui' ma̱ lo quityi nu nscua sca cha' ndi'ya̱?:

Ndula tu'ba cubi', ndula tu'ba nu sube cuañi';

chañi cha' ndu'ni tlyu ngu' bi' ji'i̱ ycui' Ndyosi.

17Ndu'u Jesús ndyaa li'; ndu'u yu quichi̱ tlyu, ndyaa nde sca quichi̱ piti nu naa Betania. Ca bi' ngujua' yu talya.

Ngua'ni Jesús cha' ngüityi sca yaca quityi

18Ca chaca tsa̱ nguxtyu̱u̱ Jesús ñaa nde quichi̱ tlyu bi', ntyute' yu li'. 19Lo'o li' na'a̱ yu sca yaca quityi nu ndu̱ to' tyucui̱i̱. Ndyaa na'a̱ yu ji'i̱ yaca bi' si ntsu'u si'yu lo yaca bi' cha' cacu yu; pana ná ntsu'u si'yu lo, xcui' laca' ti ntsu'u lo. Li' nchcui' Jesús ji'i̱ yaca bi':

―Nga'aa tyu'u tsiya' ti si'yu lo yaca cua chaca yija̱ ―nacui̱.

Hora ti ngüityi yaca bi'. 20Ndube tsa ti' ngu' nu ndyaca tsa'a̱ ji'i̱ li':

―¿Na laca ngua ji'i̱ yaca quityi bi', cha' tsa tsiya' ca ngüityi yaca bi'? ―nacui̱ ngu' bi' ji'i̱ Jesús.

21Li' nguxacui̱ Jesús cha' ji'i̱ ngu' bi':

―Cha' liñi nchcui' na' lo'o ma̱ juani ―nacui̱―. Si chañi cha' jlya ti' ma̱ ji'i̱ ycui' Ndyosi, si si'i cha' tucua ti cha' ntsu'u tyiquee ma̱ nchcui' ma̱ lo'o Ni, lo'o cu'ma̱ caca ji'i̱ ma̱ cua'ni ma̱ sca cha' tlyu jua'a̱. Si'i cha' quityi sca yaca ti chcui' ma̱ lo'o ycui' Ndyosi li', masi taca chcui' ma̱ lo'o ca'ya jua ndi'ya̱: “Tyu'utsu' nu'u̱, yaa xcua nu'u̱ nde lo hitya tyujo'o”, ñacui̱ ma̱ ji'i̱. Lo'o li' jua'a̱ caca ji'i̱, cha' tyu'utsu' ca'ya bi'. 22Lcaa lo cha' nu jña ma̱ ji'i̱ ycui' Ndyosi ni, si chañi cha' jlya ti' ma̱ ji'i̱ ycui' Ni, caja cha' bi' ji'i̱ ma̱ li'.

Ndyu'ni Jesús cña chacuayá' ji'i̱ ycui' Ndyosi

23Nu lo'o ndyalaa ngu' quichi̱ tlyu bi', li' xa' ndyatí̱ Jesús ndyaa ne' laa tonu bi'; nclyu'u yu ji'i̱ ñati̱ chaca quiya'. Lo'o li' na'a̱ sti jo'ó nu laca loo lo'o xa' la ngu' cusu' nu laca loo, na'a̱ ngu' ji'i̱ Jesús. Hora ti ñaa ngu' bi' slo yu cha' xcuane ngu' cha' ji'i̱ yu li':

―¿Tilaca laca nu nda chacuayá' jinu'u̱ cha' cua'ni nu'u̱ ñi'ya̱ nu ndyu'ni nu'u̱ juani? ―nacui̱ ngu' nu laca loo bi' ji'i̱ Jesús―. ¿Ma nde ngujui chacuayá' cua jinu'u̱? ―nacui̱ ngu' bi' ji'i̱.

24―Lo'o na' xcuane na' sca cha' ji'i̱ ma̱ lacua, ñi'ya̱ xacui̱ ma̱ cha' 'na li' ―nacui̱ Jesús ji'i̱ ngu' bi' li'―. Si caja ñi'ya̱ xacui̱ ma̱ cha' re 'na, lo'o na' xacui̱ na' cha' ji'i̱ ma̱ li'; cacha' liñi na' ji'i̱ cu'ma̱ tilaca laca nu nda chacuayá' 'na, cha' cua'ni na' ñi'ya̱ nu ndyu'ni na' re li'. 25Tso'o lacua, nu lo'o tya ntyucuatya Juan ji'i̱ ngu', ¿ha chacuayá' ji'i̱ ycui' Ndyosi ngua bi'? ¿Ha chacuayá' ji'i̱ ñati̱ ti ngua bi'?

Li' cuaana ti nchcui' ngu' nu laca loo bi' lo'o tya'a ngu':

―¿Ñi'ya̱ xacui̱ na cha' ji'i̱ yu? Si ñacui̱ na: “Chacuayá' ji'i̱ ycui' Ndyosi ntyucuatya Juan bi' ji'i̱ ngu'”, ná tso'o tyu'u cha' jua'a̱; hora ti ñacui̱ yu ji'na li': “¿Ni cha' ná ngusñi ma̱ cha' nu nchcui' yu lacua?” 26Lo'o si ñacui̱ na: “Chacuayá' ji'i̱ ñati̱ ti ntyucuatya Juan bi'”, la cui' ti ná tso'o si ñacui̱ na jua'a̱, cha' ntsi̱i̱ na ji'i̱ lcaa ngu' quichi̱ re, cha' lcaa ngu' jlya ti' ngu' cha' chañi cha' ngua Juan bi' tu'ba ji'i̱ ycui' Ndyosi.

27Bi' cha' ndi'ya̱ nguxacui̱ ngu' bi' cha' ji'i̱ Jesús:

―Ná jlo ti' ya ―nacui̱ ngu' bi'.

―Tso'o lacua ―nacui̱ Jesús ji'i̱ ngu' bi'―. Ni na', ná cacha' na' ji'i̱ ma̱ tilaca laca nu nda chacuayá' 'na cha' cua'ni na' ñi'ya̱ nu ndu'ni na'.

28Tya ngulu'u la Jesús xi cha' ji'i̱ ngu' li':

―Chcui' na' sca cui̱i̱ re lo'o ma̱, lo'o li' xacui̱ ma̱ cha' jna' ―nacui̱ Jesús ji'i̱ ngu'―. Cua ndi'i̱ sca nu cusu' nu ntsu'u tucua tya'a sñi' qui'yu ji'i̱. Li' nchcui' nu cusu' bi' lo'o sñi' nu ngula clyo: “Sñi'”, nacui̱ ji'i̱ sñi' clyo bi', “yaa nu'u̱ cua'ni cña ne' lo'o 'na juani, su ntsu'u yaca si'yu losu' tyixi 'na”. 29“Ná tsa'a̱”, nacui̱ sñi' yu li'. Pana tsa cua tsa̱ ti xi ngua tyuju'u ti' sñi' cha' ná ndaquiya' ji'i̱ sti, lo'o li' ndu'u ndyaa cña bi'. 30Lo'o la cui' ti cña bi' ngulo sti ji'i̱ nu chaca sñi' yu. “Tsa'a na', ná cube ti' nu'u̱”, nacui̱ yu cuañi' bi' ji'i̱ sti. Pana cha' cuiñi ti nchcui', cha' ná ndyaa cña ji'i̱ sti. 31¿Ñi'ya̱ nti' cu'ma̱ ni? Nu tyucuaa qui'yu cuañi' bi' ni, ¿tilaca laca nu ngua'ni cña nu ngua ti' sti ngu' cha' cua'ni ngu'?

―Sñi' clyo yu, bi' laca bi' ―nacui̱ ngu' ji'i̱ Jesús li'.

―Chañi cha' ji'i̱ ma̱ ―nacui̱ Jesús ji'i̱ ngu'―. Cha' liñi nchcui' na' lo'o ma̱ juani, cha' ntsu'u ngu' cuxi, ñi'ya̱ nti' nu msu ji'i̱ ngu' xa' tsu' nu cuiñi ti nxñi quiña'a̱ tsa cñi cña loo ngu', ntsu'u ngu' bi' nu yala la tyatí̱ cha' ji'i̱ ycui' Ndyosi, cha' caca Ni loo ne' cresiya ji'i̱ ngu'; jua'a̱ ntsu'u nu cuna'a̱ calle ti nu yala la tyatí̱ ngu' cha' ji'i̱ ycui' Ndyosi, cha' caca Ni loo ne' cresiya ji'i̱ ngu'. Pana cu'ma̱ ni, tiya' tsa tyalaa cu'ma̱ ca su ntucua ycui' Ni. 32Nu lo'o ñaa jyo'o Juan bi' ni, xcui' cha' liñi nchcui' yu lo'o ma̱. Liñi tsa ngua'ni yu, pana ná ngua'ni cuentya ma̱ tsiya' ti ji'i̱ cha' nu nchcui' yu lo'o ma̱. Lo'o nu ngu' cuxi nu nxñi cñi cña loo ngu' ni, cua ndaquiya' ngu' bi' ji'i̱ cha' nu nchcui' Juan bi' li'; jua'a̱ nu cuna'a̱ calle bi', ndaquiya' ngu' ji'i̱ cha' nu nchcui' Juan. Masi cua na'a̱ ma̱ ñi'ya̱ jlya ti' nu ngu' cuxi tyiquee bi' cha' nu ngulu'u Juan, ná nchca caca tyuju'u ti' ma̱ ji'i̱ qui'ya nu ntsu'u ji'i̱ ycui' ca ma̱, xqui'ya cha' ná ngusñi ma̱ cha' nu nchcui' Juan bi' tsiya' ti.

Cui̱i̱ ji'i̱ msu xña'a̱

33’Nde chcui' na' chaca cui̱i̱ lo'o ma̱: Ngua sca ngu' culiya', li' ndyataa yu quiña'a̱ tsa yaca si'yu losu' tyixi. Ngusu'ba yu culiya' bi' sca lo'o hichu̱' yaca bi' li', xcui' yaca ye'e ndya' lo'o bi'. Lo'o jua'a̱ ngüiñá yu sca pilya cha' tyatá si'yu losu' ndacua, cha' tyu'u hitya tyixi nu ntsu'u ji'i̱ si'yu bi'. Li' ngüiñá yu sca ni'i̱ su tyu̱ ngu' cua̱ ji'i̱ cña bi'.

’Li' nda nu xu'na yuu bi' yuu ngüijña xi xa' la ñati̱, cha' cua'ni ngu' cña ne' lo'o ji'i̱ yu, cha' ntsu'u sca cña tsaa yu tyijyu'. 34Tiya' la lo'o cua ngulala ti tyempo xuu ngu' si'yu bi', tyijyu' ndi'i̱ xu'na yuu bi'. Li' ngulo yu cña ji'i̱ ngu' msu ji'i̱ yu cha' tsaa ngu' ca su ntsu'u ngu' nu ndyu'ni cña ne' lo'o ji'i̱, cha' tsaa squi'ya ngu' msu bi' sa yu'be si'yu nu nga'a̱ cha' tyanu ji'i̱ xu'na yuu bi'. 35Pana lo'o na'a̱ ti nu ngu' nu ndyu'ni cña bi' ji'i̱ ngu' msu nu ngulaa bi', hora ti ndaya' ngu' ji'i̱ ngu' msu bi'; ngujui'i̱ ngu' ji'i̱ tsaca yu, ndyujuii ngu' ji'i̱ chaca yu, ngujui'i̱ ngu' quee ji'i̱ xi xa' la ngu'. 36Li' nda xu'na yuu bi' ji'i̱ chaca latya msu, cha' ndyaa ngu' slo nu ngu' nu ndyu'ni cña bi'; pana na'a̱ ti ngu' bi' ji'i̱ msu bi', li' la cui' ti cha' cuxi ngua'ni ngu' bi' lo'o msu bi'.

37’Ca tiya' la li' nda xu'na yuu bi' ji'i̱ sñi' ycui' ca ndyaa slo ngu' nu ndyu'ni cña bi'. “Ná tyiquee' taquiya' ngu' bi' ji'i̱ sñi' ycui' na'”, ngua ti' xu'na yuu bi'. 38Pana na'a̱ ti ngu' bi' ji'i̱ sñi' nu culiya' bi', li' nchcui' ngu' lo'o tya'a̱ ngu': “Sñi' ycui' ndyalaa juani”, nacui̱ ngu' ji'i̱ tya'a ngu'. “Nu cua caca xu'na yaca si'yu re nde loo la, bi' cha' tso'o la si cujuii na ji'i̱ yu, cha' tyanu lo'o re cuentya ji'na”, nacui̱ ngu' bi'. 39Lo'o li' ndaya' ngu' bi' ji'i̱ sñi' xu'na yuu bi', ndyaa lo'o ngu' bi' ji'i̱ yu nde chu̱' lo'o, ndyujuii ngu' bi' ji'i̱ yu li'.

40’¿Na laca cua'ni xu'na yuu bi' lo'o nu ngu' xña'a̱ nu ndyu'ni cña ne' lo'o ji'i̱ yu, nu lo'o tya̱a̱ yu chaca quiya', nti' ma̱? ―nacui̱ Jesús ji'i̱ ngu' li'.

41―Cujuii clya xu'na yuu bi' ji'i̱ lcaa ngu' tyaala bi' ―nacui̱ ngu' ji'i̱ Jesús―. Lo'o li' ta yu yuu bi' jña xa' ñati̱ cha' cua'ni ngu' cña lo yuu bi'. Culana xu'na yuu bi' ji'i̱ ñati̱ tso'o nu tyaja'a̱ ta xi si'yu ji'i̱ yu, caya' lo yuu bi'; ta ngu' si'yu lcaa yija̱ lo'o ndyaca tyempo nu nxuu ngu' si'yu bi'.

42Li' xa' nchcui' Jesús lo'o ngu' bi':

―¿Ha bilya chcui' ma̱ lo quityi ji'i̱ ycui' Ndyosi? Ndi'ya̱ nscua cha':

La cui' quee tonu nu nguxcua̱a̱ cuityi ni'i̱ ji'i̱ clyo, cha' ná tso'o ña'a̱ quee bi' nti' ngu',

juani cua ngujui cña cua'ni quee bi';

ndu̱ bi' su ndulo la cha' ji'i̱ cuentya ji'i̱ ycui' Ndyosi.

Ycui' Ndyosi ngua'ni cha' jua'a̱ ngua cha' bi', bi' cha' ndube tsa ti' na ji'i̱ cha' tlyu bi'.

Jua'a̱ nchcui' cha' nu nscua lo quityi nu ngua tya sa'ni; 43bi' cha' cacha' liñi na' ji'i̱ ma̱ juani, cha' nga'aa ta ycui' Ndyosi chacuayá' tyatí̱ cu'ma̱ cha' ji'i̱ Ni cha' caca Ni loo ne' cresiya ji'i̱ ma̱. Pana ta Ni chacuayá' tyalaa xa' la ñati̱ ca slo ycui' Ni, si tso'o ntsu'u tyiquee ngu' cha' cua'ni ngu' cña ji'i̱ Ni. 44Lo'o cha' ji'i̱ quee tonu bi' ni, na' laca̱ ñi'ya̱ laca quee tonu bi'; ñi'ya̱ nu ngua'ni cuityi ni'i̱ lo'o quee bi', jua'a̱ ndyu'ni ma̱ lo'o na'. Pana si nti' ñati̱ tacu̱' ngu' lo cha' jna', nga'aa tso'o tyi'i̱ ñati̱ bi' li'; lo'o cua'ni cuayá' Ni ji'i̱ lcaa ñati̱ chalyuu, tye cha' tsiya' ti ji'i̱ ñati̱ nu ná ntaja'a̱ xñi cha' jna' nu lo'o ya̱a̱ ngu' nde chalyuu.

45Sti jo'ó nu laca loo lo'o ngu' fariseo ni, nu lo'o ndyuna ngu' cui̱i̱ nu cua nchcui' ca ti Jesús lo'o ngu', nu nchcui' cha' ji'i̱ ngu' tyaala nu ngua'ni cña ne' lo'o ji'i̱ nu culiya' bi', lo'o jua'a̱ nu nchcui' cha' ji'i̱ ngu' cuityi ni'i̱ nu ná tso'o, li' ngua tii ngu' nu laca loo bi', cha' nchcui' ca'a̱ Jesús cha' ji'i̱ ycui' ngu' bi'. 46Lye tsa ngua ti' ngu' bi' taya' ngu' ji'i̱ Jesús, cha' cujuii ngu' ji'i̱, ngua ti' ngu'; pana ná ngua ji'i̱ ngu' bi', cha' ndyutsi̱i̱ ngu' ji'i̱ nu ñati̱ quiña'a̱ bi', cha' quiña'a̱ tsa ngu' jlya ti' ngu' cha' laca Jesús sca ñati̱ nu laca tu'ba ji'i̱ ycui' Ndyosi.

Currently Selected:

SAN MATEO 21: cta

Highlight

Copy