SAN LUCAS 19

Jesús lo'o Zaqueo

1Lo'o li' ndya'a̱ Jesús ndyaa yu cla'be quichi̱ Jericó bi'. 2Ca bi' ntsu'u sca nu qui'yu culiya' nu naa Zaqueo, xu'na ngu' nu nclyo cñi cña loo ngu' laca yu. 3Cua nti' yu tyuloo yu ji'i̱ Jesús, pana ná nchca ña'a̱ yu ji'i̱ cha' quiña'a̱ tsa ñati̱ ndi'i̱. Lo'o Zaqueo ni, sata' ti yu. 4Li' ngusna yu ndyatu̱ yu nde loo ngu'; cha' ña'a̱ cuaana ti yu ji'i̱ Jesús, ndyacuí̱ yu lo sca yaca quityi tyucui̱i̱ su nga'a̱ cha' tyeje tacui Jesús cacua ti. 5Nu lo'o nteje tacui ti, li' nguxña'a̱ Jesús nde cua̱, nchcui' lo'o Zaqueo bi':

―Zaqueo ―nacui̱ Jesús ji'i̱ yu―, cua'ya clya nu'u̱, cha' nga'a̱ cha' tyalaa na' to' tyi nu'u̱ juani.

6Yala ntcha ti ngua'ya Zaqueo, cha' ndiya tsa ti' yu cha' nu nchcui' Jesús lo'o yu; tso'o tsa ntsu'u tyiquee yu ta yu su tyi'i̱ Jesús. 7Nu lo'o na'a̱ ngu' cha' ndyaa Jesús slo Zaqueo bi', lcaa ngu' lye tsa nchcui' tube ngu' cha' ndyaa Jesús cha' tyanu toni'i̱ ji'i̱ sca ngu' cuxi, sca ñati̱ nu ntsu'u tsa qui'ya ji'i̱. 8Li' ndatu̱ Zaqueo cha' chcui' lo'o Jesús:

―Ña'a̱ xi ya'a̱, cusu' ―nacui̱ yu―. Ta na' sa cla'be cha' tso'o nu ntsu'u 'na ji'i̱ ngu' ti'i. Si tya ntsu'u na nu nguaana na' cha' cua ngüiñilo'o na' ji'i̱ ngu', tya na' na bi' ji'i̱ ngu', masi jacua tsa lo cua quije ji'i̱ ngu' ―nacui̱ Zaqueo li'.

9―Juani cua ngulaá ngu' nu ndi'i̱ ni'i̱ re ji'i̱ nu cuxi nu ntsu'u ji'i̱ ngu' ―nacui̱ Jesús li'―, cha' jua'a̱ nu qui'yu re ni, tya'a ñati̱ na lo'o jyo'o Abraham laca yu. 10Cua nda Ni 'na lijya̱a̱ cha' caca na' ñati̱ cha' clyana na' ji'i̱ ñati̱ nu nguna' chalyuu ji'i̱ xqui'ya nu cuxi, lo'o jua'a̱ cua'ni lyaá na' ji'i̱ ngu' bi'.

Cui̱i̱ ji'i̱ tii tya'a cñi oro

11Laja lo'o nga'a̱ ti ngu' ndyuna ngu' cha' nu nchcui' Jesús lo'o ngu', li' nda yu sca cui̱i̱ lo'o ngu'. Na cua ngulala ti tyalaa ngu' lo'o Jesús to' quichi̱ Jerusalén, lo'o ngua tii ngu' cha' ycui' Jesús laca nu Cristo, nu ñati̱ tlyu nu cua ca̱a̱ ti chalyuu; ngua ti' ngu' cha' la cui' hora nu caca Ni loo ji'i̱ ngu' laca li'. 12Bi' cha' nda Jesús cui̱i̱ re lo'o ngu':

―Ntsu'u sca nu qui'yu, sca ñati̱ tso'o. Cua tsaa ti yu tyijyu' ca chaca chalyuu, ca su caja cña ji'i̱ yu cha' caca yu loo ji'i̱ ngu' tya'a quichi̱ tyi yu; lo'o cua ngujui cña bi' ji'i̱ yu, hora ti xtyu̱u̱ yu tya̱a̱ yu chaca quiya', nti' yu. 13Nu lo'o tya lyiji tsaa yu, li' ngusi'ya yu ji'i̱ tii tya'a ñati̱ nu laca msu ji'i̱ yu, cha' ta yu sca cñi ji'i̱ scaa ngu', sca cñi oro nu quiña'a̱ ntsu'u loo. Li' nacui̱ yu ji'i̱ ngu' msu bi': “Cua'ni ma̱ ngana lo'o cñi re tyucui tyempo nu tsa'a̱ juani, ña'a̱ cuayá' nu tya̱a̱ na' chaca quiya'”, nacui̱ yu ji'i̱ ngu'. 14Pana nu ñati̱ tya'a quichi̱ tyi yu, ná tso'o nti' ngu' ña'a̱ ngu' ji'i̱ yu. Li' ngua'a̱ lo ngu' bi' cña ji'i̱ sca taju ñati̱ cha' tsaa lca'a̱ ngu' ji'i̱ yu, cha' ñacui̱ ngu' ji'i̱ nu laca loo tyijyu' ndi'ya̱: “Ná nti' ya cha' caca nu qui'yu jua rey ji'i̱ ya, cha' caca yu loo quichi̱ tyi ya”, nacui̱ ngu'. Pana ná ndube ti' nu laca loo tsiya' ti bi', cha' nchcui' ngu' jua'a̱. 15Bi' cha' ñaa yu lo'o cua ngujui cña cha' laca yu rey, ndyalaa yu to' tyi yu chaca quiya' li'. Nu lo'o ndyalaa yu, li' ngulo yu cña cha' tya̱a̱ ngu' msu nu nda yu cñi ji'i̱ cha' cua'ni ngu' cña lo'o, cha' ca cuayá' ti' yu ni tsa lo ngua'ni ngu' ngana lo'o scaa cñi bi'. 16Nacui̱ msu nu ndyalaa clyo bi': “Tii tya'a tsa lo nu nda nu'u̱ 'na ngua'ni na' ngana”, nacui̱ msu bi' ji'i̱ yu. 17Li' nguxacui̱ rey cha' ji'i̱ msu bi': “Tso'o tsa lacua. Sca msu tso'o laca nu'u̱. Liñi tsa ngua'ni nu'u̱, masi lo'o sca cña xti ti; bi' cha' ta na' chacuayá' cha' caca nu'u̱ loo ji'i̱ tii tya'a quichi̱ cuentya jna'.” 18Ndyalaa chaca msu li': “Cusu'”, nacui̱, “ca'yu tya'a tsa lo nu nda nu'u̱ 'na ngua'ni na' ngana”, nacui̱. 19La cui' ti cha' nacui̱ rey bi' ji'i̱: “Culo nu'u̱ cña ji'i̱ ca'yu tya'a quichi̱ cuentya jna' lacua”, nacui̱ rey ji'i̱ msu bi'. 20Li' ndyalaa chaca msu bi': “Cusu'”, nacui̱, “nde ñaalo'o na' cñi jinu'u̱, cha' cua nguxco'o tso'o na' ji'i̱ ne' sca pañito. 21Ntsi̱i̱ na' xi ña'a̱ na' jinu'u̱, cha' sca qui'yu tiji laca nu'u̱. Nscua' nu nchcuá' xa' ñati̱, bi' laca nu ndyiji jinu'u̱; lo'o jua'a̱ ndu'ni nu'u̱ clacua, masi xa' ñati̱ ngua'ni cña bi'.” 22Li' nacui̱ rey bi' ji'i̱: “Msu nu xña'a̱ tsa laca nu'u̱. Xqui'ya cha' nchcui' nu'u̱ jua'a̱, bi' cha' sta na' qui'ya hi̱ li'”, nacui̱ rey. “Jlo ti' nu'u̱ cha' laca na' sca ñati̱ tiji, cha' nscua' nu nchcuá' xa' ñati̱, bi' laca nu caja jna'; jua'a̱ ndu'ni na' clacua, masi xa' ñati̱ ngua'ni cña bi', nacui̱ nu'u̱. 23¿Ni cha' laca ná nda nu'u̱ cñi 'na jña xa' ñati̱ lacua, cha' nu lo'o xtyu̱u̱ na' tya̱a̱ na' chaca quiya', quije cñi 'na li'? Lo'o xi sñi' cñi quije 'na li' cha' tya ngu' 'na.” 24Li' nacui̱ rey ji'i̱ ngu' nu ndi'i̱ bi': “Xñi ma̱ cñi ji'i̱ yu re cha' ta ma̱ ji'i̱ msu tso'o nu cua ntsu'u tii tya'a cñi oro ji'i̱”. 25“Cusu'”, nacui̱ ngu' bi' ji'i̱ rey bi' li', “na cua ntsu'u tii tya'a cñi oro ji'i̱ yu bi'. ¿Ni cha' tya caja la xa' cñi ji'i̱ yu?” 26Nguxacui̱ rey cha' ji'i̱ ngu' li': “Jua'a̱ laca lo'o ñati̱ nu ntsu'u sca cha' ji'i̱, tya ta na' quiña'a̱ la cha' ji'i̱ ñati̱ bi'; pana ñati̱ nu xixi ca cha' ntsu'u ji'i̱ ni, si ná nti' cua'ni cña lo'o, hasta xlyaá na' nu xti ti cha' nu ntsu'u ji'i̱ li'. 27Lo'o juani ni, nu ngu' tya'a cusu̱u̱ na' nu ná ngua ti' cha' caca na' rey ji'i̱ ngu', tya̱a̱ lo'o clya ma̱ ji'i̱ ngu' bi' ca nde, cha' cujuii ma̱ ji'i̱ ngu' ca slo na'.”

Ngua'ni chi̱ ngu' loo Jesús lo'o ndyalaa yu nde quichi̱ Jerusalén

28Lo'o cua nchcui' Jesús cha' bi', li' ndu'u yu ndyaa yu tyucui̱i̱ tsaa nde Jerusalén. 29Nu lo'o cua tyalaa ti ngu' to' quichi̱ Betfagé, jua'a̱ to' quichi̱ Betania nu nscua sii' ca'ya Olivos, li' ngulo Jesús cña ji'i̱ tucua tya'a ngu' nu ndyaca tsa'a̱ ji'i̱.

30―Yaa ma̱ ca quichi̱ piti jua nu cacua ti ndyaca. Nu lo'o tyalaa ma̱ jua, li' quije sca huru cuañi' ji'i̱ ma̱ nu ndu̱ ndyaaca̱' ni', nu bilya tyucua ngu' chu̱' tsiya' ti. Xati̱' ma̱ ji'i̱ cha' tya̱a̱ ma̱ tya̱a̱lo'o ma̱ ji'i̱ ni' ca nde. 31Si ntsu'u nu ñacui̱ ji'i̱ ma̱: “¿Ni cha' laca nxati̱' ma̱ ji'i̱ huru cua?”, li' ñacui̱ ma̱ ji'i̱ ngu' bi': “Jesús nu Xu'na ma̱ nti' ji'i̱ ni'”.

32Ndyaa ngu' nu ndyaca tsa'a̱ ji'i̱ li'. La cui' ñi'ya̱ nu cha' nu nacui̱ Jesús, jua'a̱ ngua. 33Nu lo'o ndu̱ ngu' nxati̱' ngu' huru bi', li' nchcuane nu laca xu'na huru bi' ji'i̱ ngu':

―¿Ni cha' laca nxati̱' ma̱ huru cua?

34Li' nguxacui̱ ngu' cha' ji'i̱:

―Na cua'nijo'o ni' ji'i̱ nu Xu'na na.

35Ñaa lo'o ngu' ji'i̱ huru bi' slo Jesús li'. Ngusta ngu' ste' ngu' hichu̱' ni', lo'o li' ngusacui̱ ngu' ji'i̱ Jesús hichu̱' ni' bi'. 36Ñi'ya̱ su ndyaa Jesús tyucui̱i̱, jua'a̱ nguscana ngu' late' lo yuu li'. 37Cua ca'ya ti'i̱ ti ngu' sii' ca'ya Olivos, li' lo'o ti nguxana ngu' ndyu'ni tlyu ngu' ji'i̱ ycui' Ndyosi, cha' quiña'a̱ tsa cha' tlyu cua na'a̱ ngu'; cui̱i̱ ngusi'ya ngu' cha' chaa tsa ti' ngu' li':

38―Tso'o tsa ndyu'ni ycui' Ndyosi xqui'ya yu nu lijya̱ re chacuayá' ji'i̱ ycui' Ni nu Xu'na na, cha' caca nu nde loo ji'na ―nacui̱ ngu'―. Ti̱ ti tyi'i̱ lcaa na nu ntsu'u nde cua̱, nu cuentya ji'i̱ ycui' Ni laca. Masi juani ti cua'ni tlyu na ji'i̱ ycui' Ndyosi.

39Ntsu'u sca tucua ti ngu' fariseo laja ñati̱ bi', lo'o li' nchcui' ngu' lo'o Jesús:

―Mstru ―nacui̱ ngu' bi'―, chcui' nu'u̱ lo'o ñati̱ nu ndya'a̱ lo'o nu'u̱ cua, cha' ti̱ ti chca'a̱ tu'ba ngu' xi.

40Nguxacui̱ Jesús cha' ji'i̱ ngu' li':

―Si ca ti̱ ngu' re juani, xi'ya cua ña'a̱ ca quee li' ―nacui̱ Jesús.

41Lo'o cua ndyalaa Jesús cacua ti to' quichi̱ Jerusalén, ngusi'ya tsa yu lo'o na'a̱ yu quichi̱ bi'. Li' nacui̱ yu ji'i̱ ngu':

42―Masi tsa̱ juani ti nu lo'o tya ndyiji xi tyempo ji'i̱ ma̱, si tyaja'a̱ ma̱ cuna ma̱, taca ta na' sca cha' lo'o ma̱; tso'o tsa caca ji'i̱ ma̱ li', ti̱ ti tyi'i̱ ma̱ li'. Pana juani ―nacui̱ Jesús―, ná nchca ca cuayá' ti' ma̱ cha' re, cha' cua ntsu'u yacu̱' ti cha' re ji'i̱ ma̱ ―nacui̱―. 43Pana tyalaa sca tsa̱ cuxi ji'i̱ ma̱. Lo'o li' cuiñá ngu' tya'a cusu̱u̱ ma̱ ngutu yuu tyucui ña'a̱ to' quichi̱. Li' su'ba lo'o ngu' bi' tyucui ña'a̱ to' quichi̱. 44Cuityi̱ ngu' quichi̱ tyi ma̱, ña'a̱ lo yuu ti, cujuii ngu' ji'i̱ tya'a ndi'i̱ ma̱; ná xtyanu ngu' ni sca quee nscua chu̱' tya'a quichi̱ tyi ma̱, xqui'ya cha' ná ndyuloo ma̱ jna' hora juani lo'o ñaa na' nu laca na' Sñi' ycui' Ndyosi ca su ndi'i̱ ma̱.

Ngulo'o Jesús ji'i̱ ngu' cuxi nu ntsu'u ne' laa tonu

45Lo'o li' ndyaa Jesús lquichi̱, ndyatí̱ yu ndyaa yu ne' laa tonu bi'. Li' nguxana yu ngulo'o yu ji'i̱ ngu' nu ndyujui' yu'ba; jua'a̱ ji'i̱ ngu' nu ndyi'ya yu'ba ca bi', lo'o ji'i̱ ngu' bi' ngulo'o Jesús li'. 46Nchcui' yu lo'o ngu' li':

―Ndi'ya̱ cha' nu nscua lo quityi ji'i̱ ycui' Ndyosi cuentya ji'i̱ laa re ―nacui̱ Jesús―: “Ni'i̱ su caca chcui' lcaa ñati̱ lo'o ycui' Ndyosi, jua'a̱ ñacui̱ ngu' cha' ji'i̱ ni'i̱ 'na”, nacui̱ ycui' Ndyosi. Jua'a̱ nscua lo quityi, pana juani cua ngua'ni ma̱ ji'i̱ cha' to' tyi ngu' cuaana laca ni'i̱ re ―nacui̱ Jesús ji'i̱ ngu' bi'.

47Lcaa tsa̱ ndya'a̱ Jesús nclyu'u ji'i̱ ngu' ne' laa bi'. Lo'o ngu' sti jo'ó nu laca loo, lo'o mstru cha' jo'ó, lo'o ngu' cusu' ji'i̱ quichi̱, ndya'a̱ ngu' nclyana ngu' ñi'ya̱ caca cua'ni ngu' cha' cujuii ngu' ji'i̱ Jesús. 48Pana ná ngujui ñi'ya̱ nu cua'ni ngu' cha' cuxi bi', cha' cua quiña'a̱ tsa ñati̱ ndya'a̱ lo'o yu, lo'o jua'a̱ ndiya tsa ti' ngu' nduna ngu' cha' nu nchcui' yu.

Currently Selected:

SAN LUCAS 19: cta

Highlight

Copy