Lucas 11

1Ni kuu ja ɨɨn kɨvɨ kande Jesús jikantaꞌu ya nuu Yandios, ti nu ni ndɨꞌɨ ni jikantaꞌu ya, ti ɨɨn chaa kuu ndajaꞌa ya un, ni kachi da:

―Jitoꞌyo, xnaꞌan ni saña naa na nasa kakantaꞌu na, nanu ni xnaꞌan Juan nuu ndajaꞌa da ―ni kachi da.

2Ti ni kachi Jesús:

―Suꞌva kaꞌan ra naa ra nuu ka jikantaꞌu ra:

Tata yo Yandios, ja kancha ni andɨvɨ.

Kava yɨñuꞌun yo nuu maa ni, chi maa ni kuu ja kuñaꞌnu ga.

Jika na nuu ni ja yachi na kiji kɨvɨ taꞌu ni jniñu ñaꞌnu nuu nɨɨ tuꞌu ñuyɨvɨ.

Ka kuni na ja yɨvɨ ñuyɨvɨ jaꞌa na kuandatu i jnuꞌun ni, nanu jandatu ángel kanchuku andɨvɨ.

3Ti kuaꞌa ni staa na kaji na vijna ja kuu ja ndendajnu na ɨɨn kɨvɨ ɨɨn kɨvɨ.

4Kuan kaꞌnu ini ni nuu kuachi ka saꞌa na, chi suni saña ka jankaꞌnu ini na nuu taka ja ka saꞌa yɨvɨ jiin na.

Ti koto ma kuaꞌa ni jnuꞌun ja kotojnuni jaꞌuꞌu un saña,

ti suꞌva nama ni saña nuu nundoꞌo un ―ni kachi Jesús.

5Ti suni ni kachi ya:

―Saꞌa yo nanu ja nau roꞌo iyo ɨɨn yɨvɨ mani ra jiin, ti ñuu kuɨtɨ jaa ra veꞌe da, ti kana ra xini da, ti kachi ra: “Amigo, kuaꞌanuu ti uni staa nuu ri, 6chi ɨɨn amigo ri kuaꞌan da viaje, sa ni nchaa da veꞌe ri, ti tu nau ja iyo ja kuaꞌa ri ja kaji da”, kachi da. 7Ti kaꞌan chaa xiin veꞌe un undi ini veꞌe da: “Tu xnañaꞌan ra ruꞌu, chi tu kuu ndoko ri kuaꞌa ri ja kuni ra, chi ka kixi seꞌe kuachi ri jiin ri, ti vijna ndiꞌyu yuxeꞌe ri”, kachi da. 8Ti kachi ri ja vasu tu kuni da ndoko da, vasu mani ra jiin da, ko vanuxia siin ra xnañaꞌan ra nuu da. Ti ndoko da kuaꞌa da ja kuni ra. 9Ja yukan kuu ja na kachi ri: Kakantaꞌu nuu Yandios, ti na kuaꞌa ya ja kuni ra. Nduku taka ja vaꞌa ja iyo nuu ya, ti niꞌin ra. 10Ti siin kakantaꞌu nuu ya undi niꞌin ra, nanu saꞌa ɨɨn yɨvɨ ja siin i skajan i yuxeꞌe undi na nuña, ti sa kɨvɨ i.

11¿Xi iyo ɨɨn roꞌo ja kuu tata suchi kuachi, xi kuaꞌa ra ɨɨn yuū nuu seꞌe ra nu ka jikan i staa nu? ¿Xi kuaꞌa ra ɨɨn koo nuu i nu ka jikan i chāká nu? 12¿Xi kuaꞌa ra ɨɨn ndɨsuꞌma nuu i nu ka jikan i ndɨvɨ nuu ra nu? 13Roꞌo naa ra, vasu ka saꞌa ra kuachi, ko suni iyo jniñu vaꞌa ka saꞌa ra ja ka nduku ra ja vaꞌa ja kuu seꞌe ra. Ti suni siaꞌan Tata ra Yandios, ja kancha ya andɨvɨ, kuaꞌa ya Espíritu Santo nu siaꞌan na kakantaꞌu ra ―ni kachi Jesús.

Ka chakuachi da Jesús ja ndiso jniñu ya nuu jaꞌuꞌu

(Mt. 12.22‑30; Mr. 3.19‑27)

14Ti ɨɨn kɨvɨ ni keniꞌin Jesús tachi xaan un ja ni saꞌa ñɨꞌɨn ɨɨn chaa un. Ko ni kee tachi xaan un kuaꞌan, ti ni ndokaꞌan chaa ñɨꞌɨn un, so ni ka naa ini yɨvɨ jiin jniñu un. 15Ko sava i ni ka kaꞌan:

―Keniꞌin chaa jaꞌa tachi xaan un, ko jiin sɨvɨ maa jaꞌuꞌu kuñaꞌnu un (ja suni nani Beelzebú), ja yɨndaꞌa taka tachi xaan un ―ni ka kachi da.

16Ko sava ga yɨvɨ un, ka kuni kotojnuni da ya, ti ka jikan da ɨɨn jniñu ñaꞌnu ja na koo nuu andɨvɨ. 17Ko maa ya ja jini vaꞌa ya ndoo ka ndoꞌo ini i, ti ni kachi ya:

―Nu ndajaꞌa ɨɨn gobierno kusɨɨn ini da naa da ti kejaꞌa kanaa da naa da, ti gobierno un tu kuñɨɨ, chi naa. Ti nu tendɨꞌɨ ɨɨn familia kejaꞌa kanaa naa, ti familia un tu kuu kunchuku mani. 18Suni siaꞌan kuu nu maa jaꞌuꞌu un na sasɨɨn jnaꞌan jiin tachi xaan un, ¿ti ka jani ini ra ja nasa kuñɨɨ jiin jniñu un nusa? Na kachi ri jaꞌa nuu ra chi ka kaꞌan ra ja jiin sɨvɨ jaꞌuꞌu un kuu ja keniꞌin ri tachi xaan un kuaꞌan. 19Ti nu siaꞌan kuu, ti va suni yɨvɨ ka skuaꞌa jiin ra naa ra, suni kuu ja kuu keniꞌin i tachi xaan jiin sɨvɨ jaꞌuꞌu un. Ja siaꞌan ti ka stuu i ja maa ni ra ka yuji jiin jnuꞌun ka kaꞌan ra un. 20Ko ruꞌu, jiin sɨvɨ maa Yandios keniꞌin ri tachi xaan un kuaꞌan. Yukan kuu ja, ja ni chaa jniñu ñaꞌnu Yandios ja kuu nuu ra naa ra.

21Ti ja sɨkɨ jaꞌuꞌu un, saꞌa yo nanu ja ɨɨn ni kuu nu ɨɨn chaa kaña niꞌin xaan da ja ndito vaꞌa da veꞌe da, ti kaꞌiin vaꞌa ja ñavaꞌa da un. 22Ko nu na chaa ɨnga chaa niꞌin ga ja kuu maa da, ti kundee chaa un jiin da, kuisonchaa da taka machete jiin espada ja ndito da veꞌe da jiin un, ti kɨvɨ da keniꞌin da taka ja ñavaꞌa chaa un. Ɨɨn ni kuu ja ni kundee ri jiin chaa uꞌu un, chi ni keniꞌin ri ndajaꞌa da un kuaꞌan.

23Ti suni na kachi ri nuu ra naa ra sɨkɨ yɨvɨ ja tu kaꞌan vaꞌa sɨkɨ ri, ti yɨvɨ un jito uꞌu i ruꞌu. Yɨvɨ tu kejnaꞌan jiin ri, jachanuu i yɨvɨ ka kuni kejnaꞌan jiin ri ―kachi ya.

Ɨɨn tachi xaan ja nandeokuñɨ

(Mt. 12.43‑45)

24Siin Jesús xndaku ya, ti ni kachi ya:

―Nu ɨɨn tachi xaan na xndoo ɨɨn chaa ti kiꞌin, kuaꞌan ti jikonuu nuu ñuꞌun ichi, nduku nuu ndetatu. Nu tu niꞌin, ti ndoꞌo ini: “Na nandeokuñɨ tuku ri veꞌe nuu ni kunde ri un.” 25Ko nu ni najaa, ti jini ja iyo nuña ini chaa un nanu ɨɨn veꞌe iyo nuña, ja iyo ndoo, ja iyo nakoo. 26Yukan na ti kiꞌin tachi un, ti kin kuaka uxia ga tachi xaan un ja jaku ga kanda ga ja kuu maa. Yukan na ti nchaa, ti ñdɨvɨkoyo kunchuku jiin chaa un. Yukan na ti chaa un viꞌi ga nduu da ansu nava ni kaa da undi nuu ―ni kachi ya.

Kaꞌan Jesús nau yɨvɨ ndatu ga

27Nɨ kaꞌan ga Jesús jnuꞌun un, ti ni kana koꞌo ɨɨn ñaꞌan kandichi maꞌñu yɨvɨ kuaꞌa un xini Jesús, ti ni kachi ña:

―¡Xaan ga ndatu ñaꞌan ni skaku niꞌin, ti ni skaxin ña niꞌin! ―ni kachi ña.

28Ti ni kachi Jesús:

―Ko suꞌva ndatu ga yɨvɨ ka jinisoꞌo jnuꞌun Yandios, ti ka jandatu i ―ni kachi ya.

Chaa fariseo ka jikan da ɨɨn jniñu ñaꞌnu

(Mt. 12.38‑42; Mr. 8.12)

29Ti ni ka nakuikonduu ni ga yɨvɨ kuaꞌa un nuu Jesús, ti ni kejaꞌa kaꞌan Jesús jnuꞌun jaꞌa:

―Taka yɨvɨ ka chaku vijna, tu kuni kuandatu i nuu Yandios, ka kuni i ja na saꞌa ri ɨɨn jniñu ñaꞌnu nuu i. Ko jankɨvɨ saꞌa ri jniñu ñaꞌnu un, chi nɨnɨ jiin vanuxii nundoꞌo ni jnaꞌan Jonás, chaa ni kuu profeta na janaꞌan, yukan ni kuu ja xnaꞌan ri. 30Chi yɨvɨ ñuu Nínive ni ka nakuni i ja ni kaꞌan profeta Jonás maa jnuꞌun Yandios nuu i. Ti suni siaꞌan ruꞌu, maa Seꞌe Yɨvɨ Ñuyɨvɨ, kaꞌan ri jnuꞌun Yandios nuu roꞌo naa ra vijna. 31Suni ɨɨn ñaꞌan ni kuu reina ja ni taꞌu jniñu ɨɨn ñuu ichi sur, nandoto ña kɨvɨ na chaa juicio, kɨvɨ na kii xndichi ya yɨvɨ kɨvɨ vijna. Ti naa ini ña ndeꞌe ña nuu yɨvɨ kɨvɨ vijna ja niꞌin ini i, chi maa ña undi jika xaan ni kii ña ja na kunsoꞌo ña jnuꞌun ndichi ni kaꞌan rey Salomón, na janaꞌan. Ti vijna kuñaꞌnu ga jniñu saꞌa ri ja kuu Salomón, ti roꞌo naa ra tu ka chunsoꞌo ra jnuꞌun xndaku ri nuu ra.

32Ti ja kuu sɨkɨ ñuu Nínive, nuu ni jaꞌan profeta Jonás, ti yɨvɨ ni kunchuku ñuu un, nandoto i kɨvɨ na chaa juicio ja xndichi ya yɨvɨ kɨvɨ vijna, ti naa ini i ndeꞌe i nuu yɨvɨ kɨvɨ vijna, chi tendɨꞌɨ yɨvɨ ñuu Nínive ni ka nakani ini i na ni kaꞌan profeta Jonás jnuꞌun Yandios nuu i. Ko ruꞌu, chi kuñaꞌnu ga jniñu saꞌa ri ja kuu Jonás, ti roꞌo naa ra, tu ka chunsoꞌo ra tu nakani ini ra naa ra ―ni kachi Jesús.

Jnuꞌun ɨɨn yɨtɨ

(Mt. 5.15; 6.22‑23)

33Siin Jesús xndaku ya, ti ni kachi ya:

―Tu ni ɨɨn yɨvɨ ja skuikun ɨɨn yɨtɨ, ti chisaꞌyɨ chii ɨɨn janu. Chi suꞌva kani i yɨtɨ un nuu sukun nava na kundijin nuu yɨvɨ ja kɨvɨ ini veꞌe. 34Ti nduchi yo kuu nanu ɨɨn yɨtɨ ja kuu yɨkɨ kuñu yo, ti nuu nduchi ra iyo ndijin, ti suni siaꞌan iyo vaꞌa nɨ yɨkɨ kuñu ra. Ko nu nduchi ra tu kundijin, ti nasa kundijin na ichi kiꞌin ra nusa. Ti ñuñaa kuaꞌan ra nu siaꞌan, ti sana ini ra ti nduva ra. ¿Ti nasa ndoko ra ja ñaa xaan ichi kuaꞌan un nusa? 35Koto yukun inijnuni ra jiin jnuꞌun kaꞌan ri nava tu naa ini ra. 36Ko nu kujnuni vaꞌa ini ra jnuꞌun kaꞌan ri, ti tu naa ini ra, chi ñukuu ini ra. Chi ja ni nakuni ndijin ra ja ichi Yandios kuu nu kiꞌin ra nanu ja nu ndinchaa nduva yɨtɨ ja kundijin ichi kiꞌin ra ñuñaa ―ni kachi ya.

Ni kanajiin Jesús nuu chaa fariseo jiin chaa ka xnaꞌan ley Israel

(Mt. 23.1‑36; Mr. 12.38‑40; Lc. 20.45‑47)

37Nu ni ndɨꞌɨ ni kaꞌan Jesús jnuꞌun un, ti ɨɨn chaa fariseo ni kana da Jesús ja na kaji ya staa jiin da veꞌe da. Ni jaa ya veꞌe da, ti ni nukoo ya mesa ja kee ya staa jiin da. 38Ko ni naa ini chaa fariseo un nu ni jini da, ja tu ni nandaꞌa ya nava iyo jnuꞌun ja xnaka ka nandaꞌa da tɨjnɨ jinu, sa ka yee da staa.

39Ko maa Jitoꞌyo ni kachi ya:

―Roꞌo chaa fariseo naa ra, ndundoo koꞌo ndundoo yajin ra, chi ndoꞌo ini ra ja ka iyo ndoo ra nuu Yandios, vasu jaku ga kanda ra. Ka kuu ra nanu yɨvɨ ka nakacha nɨnɨ ichi jata koꞌo i jiin yajin i, ko tu ka nakacha i ichi ini, vasu jñaꞌan ga ichi ini un. Siaꞌan ka kuu ra, chi ka ndoꞌo ini ra ja ka kuu ra yɨvɨ vaꞌa, vasu mani jnuꞌun kuiꞌna jiin taka ga jnuꞌun kueꞌe ka ñuꞌun ini ra. 40¡Yɨvɨ niꞌin ini ka kuu ra! ¡Xi tu jini ra ja Yandios ni saꞌa ya nɨ tuꞌu yɨkɨ kuñu ra jiin añu ra, ti ni jaꞌa ya inijnuni ra! 41Ja yukan kuu ja nakani ini naa ra, ti nakuaꞌa taka ja ni ka jisonchaa ra nuu yɨvɨ ndaꞌu un. Siaꞌan na ti ka stuu ra ja, ja ni ka nundoo undi ini añu ra ja kuu nuu Yandios.

42¡Xaan ga ndaꞌu roꞌo naa ra chaa fariseo! Chi ka siuku ra taka jniñu kuachi, ti tu ka siuku ra jniñu kanuu ja kuu nuu Yandios. Chi jakuu ni ka jaꞌa ra nuu taka ja ka ñavaꞌa ra, ka jaꞌa ra ja kuu nuu chaa junukuachi nuu Yandios. Ka jaꞌa ra jakuu nuu taka ja yɨꞌɨ xiko asun nanu ita tamino, jiin ruda, jiin savaꞌni ga ɨnga nuu yuku tajna, jiin yuku yɨꞌɨ xiko asun. Taka un ka saꞌa ra, ko ni ka naa ini ra jnuꞌun kanuu ga ja kaka ndaa ra nuu ichi Yandios, ti kuu ini ra nuu ya. Taka jaꞌa kanuu ga ja saꞌa ra, ti koto naa ini ra ja kuaꞌa ra taka nuu ja kaa ñavaꞌa ra un.

43¡Xaan ga ndaꞌu roꞌo chaa fariseo naa ra! Chi ka jajnaꞌan ini ra jnuꞌun yɨñuꞌun ga nuu nukoo ra ini veñuꞌun Israel un. Ti kuni ra ja na kaꞌan yɨñuꞌun yɨvɨ jiin ra nuu yaꞌu. 44¡Xaan ga ndaꞌu roꞌo ja ka xnaꞌan jiin chaa fariseo naa ra! Ka kuu ra nanu ñaña ndɨyɨ ja ni ndaꞌva chi ka yaꞌa yɨvɨ sɨkɨ, ko tu ka jini i ja kande ndɨyɨ chii un. Ti siaꞌan ka kuu roꞌo naa ra, chi yɨvɨ ka kandixia jnuꞌun ra, va tu chaku ini i ja jnuꞌun ra kuu nanu ndɨyɨ ja kuan teꞌyu ―ni kachi Jesús.

45Yukan ti ni nachiso ɨɨn chaa xnaꞌan ley un:

―Maestro, jiin jnuꞌun ni kaꞌan ni un suni ni kaꞌan ndevaꞌa ni sɨkɨ na naa na ―kachi da.

46Ti ni kachi Jesús:

―¡Suni xaan ga ndaꞌu tu roꞌo ja ka xnaꞌan ley! Kuaꞌa jnuꞌun ka xnaꞌan ra, ti taꞌu ra jniñu ja na siuku yɨvɨ jnuꞌun un naa i, vasu maa ra naa ra, tu ka siuku kuɨtɨ ra jnuꞌun un. 47¡Na ndaꞌu ra naa ra! Chi ka saꞌa ra nama nuu ñaña chaa ni ka kuu profeta na janaꞌan ja ni ka jaꞌni ndɨyɨ velu ra naa da. 48Jiin jniñu ka saꞌa ra vijna, jini yo ja ka kejnaꞌan ini ra jiin jniñu ni ka saꞌa ndɨyɨ velu ra, chi maa da ni ka saꞌa ja ni ka jiꞌi profeta un. Ti vijna roꞌo naa ra, ka nasaꞌa ra nama nuu ñaña ndɨyɨ ni ka kuu profeta un. 49Ja sɨkɨ yukan kuu ja undi janaꞌan ni kachi Yandios ɨɨn jnuꞌun ndichi: “Taji ri profeta ja na kaꞌan da jnuꞌun ri jiin chaa kuu apóstol nuu yɨvɨ naa i, ti sava da kaꞌni yɨvɨ da, ti sava ga da koto uꞌu yɨvɨ da naa da.” 50Ko roꞌo naa ra jiin taka ga yɨvɨ ka iyo kɨvɨ vijna, chi kandiso ra nɨñɨ chaa ni ka kuu profeta ja ni ka jiꞌi da undi na ni nukoo ñuyɨvɨ. 51Kandiso ra undi nɨñɨ Abel jiin nɨñɨ Zacarías, ja ni ka jaꞌni jnaꞌan ra janaꞌan sava maꞌñu altar jiin veꞌe ii ini veñuꞌun Israel un. Ti na kachi ndaa ri nuu ra naa ra ja taka nundoꞌo un nanduku jnuꞌun Yandios, ti kii kuachi un sɨkɨ taka yɨvɨ kanchuku kɨvɨ vijna. 52¡Xaan ga ndaꞌu roꞌo chaa ka xnaꞌan ley! Chi jiin jnuꞌun ra ka jasɨ ra ja na chunsoꞌo yɨvɨ jnuꞌun Yandios. Ti ni maa ra tu ka kuni chunsoꞌo ra jnuꞌun ya, ni tu ka jaꞌa ra jnuꞌun ja kunsoꞌo yɨvɨ ka kuni skuaꞌa jnuꞌun ya ―ni kachi ya.

53Ti nu ni kaꞌan Jesús taka jnuꞌun un, ti chaa ka xnaꞌan ley jiin chaa fariseo, ni ka kuɨtɨ xaan ini da nuu ya. Ti ni ka kejaꞌa ka xnañaꞌan da jiin tɨjnɨ jnuꞌun ka jikajnuꞌun da nuu ya, 54ja ka nduku da na ndee nuu tu yuji ya ɨɨn jnuꞌun kaꞌan ya, nava yukan ti kuu kankuachi da sɨkɨ ya.

Xndaku Jesús sɨkɨ jnuꞌun fariseo

(Mt. 10.26‑27)

Currently Selected:

Lucas 11: mpm

Highlight

Copy