Luk 12
12
Zam dim sa'alʋg
(Mat 10:26-27)
1Ka saŋkan la ka nidib maligim la'asi zu'oe hali ka nɔɔd taaba nɔba, ka Yesu yɛl o nya'andɔlib la ye, “Gu'usimi ya mɛŋ nɛ Farisii dim danbin linɛ an zam tʋʋma la. 2Linɛ wʋsa ka ba pibil la na ti pibig, ka linɛ wʋsa mɛ su'a la na ti nie paalʋ. 3Ka linɛ wʋsa ka ya pian' likin, ba na wʋmi li nintaŋin, ka linɛ ka ya nya'am dɔɔdin, ba na ti pian' li nidib bɛdegʋ sʋʋgin.”
Onɛ ka ya na zɔt la yɛla
(Mat 10:28-31)
4“M zuanama, m yɛti ya ye, da zɔti dabiem nɛ banɛ kʋʋdi ya niŋgbina ma'aa ka lɛɛ kʋ nyaŋi niŋ si'eli paas laa. 5Amaa m na pa'ali ya onɛ ka ya na zɔt. Li anɛ Wina'am onɛ na nyaŋi kʋ, ka li nya'aŋ ka o lɛm mɔr paŋ kanɛ na tun'e kpɛn'ɛsi ya bugum teŋin la. Ɛɛn, asida zɔmini Wina'am. 6Ba pʋ kuosid niimis anu nɛ kɔbayi'? La'an nɛ wala, Wina'am pʋ tammid yinne yɛllɛ. 7Hali Wina'am mi' ya zuobid wʋsa kalli an si'em. Dinzugɔ da zɔti dabiem; ka Wina'am nɔŋi yaa gat niimis la babiga.”
Kristo siakir nɛ o ki'isʋg la yɛla
(Mat 10:19-20, 32-33; 12:32)
8“M yɛti ya ye, onɛ mɛkama siaki yɛl nidibin ye o dɔlnɛ man onɛ an Ninsaal Biig la, m mɛ na niŋ o ala Wina'am maliaknam la tuon. 9Ka onɛ mɛkama ki'isim nidibin, m mɛ na ki'is o Wina'am maliaknam la tuon. 10Ka onɛ mɛkama pian' pɔ'ɔg man Ninsaal Biig la, Wina'am na di suguru nɛ o ka yis o tʋʋmbɛ'ɛdi bas, amaa onɛ mɛkama san'am Wina'am Siig Kasi la yʋ'ʋr, Wina'am kʋ yis o tʋʋmbɛ'ɛdi basɛ.
11“Ba ya'a gban'e ya keŋ la'asʋg dɔɔdin nɛ na'anam nɛ kpi'emnam tuon na, yanam da kɛ ka yanamɛ na lɛbis si'el bɛɛ pian' si'el yɛla paki yaa. 12Bɔzugɔ Wina'am Siig Kasi na pa'ali ya yanamɛ na pian' si'el saŋkan la.”
Arezak daan onɛ ka' ya'am la yɛla
13Ka nid yinne onɛ bɛ wʋrʋg la sʋʋgin, yɛl Yesu ye, “Pa'anna, yɛlimim bier la, ka o pʋdig faar la tisimi m din.”
14Ka Yesu lɛbisi bu'os o ye, “Anɔ'ɔn tisim nɔɔr ye m aan ya sariakat bɛɛ onɛ pʋdigi ya faarɛ?” 15Ka Yesu yɛli ba ye, “Baŋimi, ka gu'usi ya mɛŋ nɛ linɛ wʋsa an fufum, bɔzugɔ li ka' nidi na mɔr areza'as bɛdegʋ zug ka o na mɔr nyɔvʋrɛ.”
16Ka o siilimi ba siiliŋ nwa' ye, “Dau daa bɛ, an arezak daan. Ka o pɔɔg zʋʋd maal bɛdegʋ. 17Ka o tɛn'ɛs o pʋtɛn'ɛrin ye, ‘Paalʋ kae ka m na suu m zʋʋd laa. Dinzugɔ m na niŋ wala?’
18“Ka o yɛl o mɛŋ ye, ‘M mi' mam na niŋ si'em. M na nwa'ae m bʋya la maligim mɛ' bʋya banɛ yalimme sʋʋ m ki nɛ m la'ad la wʋsa, 19ka yʋ'ʋn na yɛlim mɛŋ ye, m sʋnf ma'aya. M na di ka nu, bɔzugɔ m mɔr diib bɛdegʋ dinɛ na diisim yʋma pamm.’
20“Ka Wina'am yɛl o ye, ‘Zɔlʋga, yʋ'ʋŋ kaŋa nwa' m na di'e fʋ nyɔvʋr ka gɔs ye anɔ'ɔnɛ na sʋ'oe la'abanɛ ka fʋ maali digili fʋ mɛŋ la?’”
21Ka Yesu lɛn yɛl ye, “Ala mɛn ka li na niŋ nɛ banɛ bɔɔd areza'asi diginɛ ba mɛŋ yɛla, ka lɛɛ pʋ mɔr areza'as Wina'am yirɛ.”
Niŋim Wina'am yadda
(Mat 6:25-34)
22Ka Yesu yɛl o nya'andɔlib la ye, “Dinzugɔ m yɛti ya ye, da kɛ ka ya bɛllim yɛla paki ya, nɛ linɛ ka ya na di bɛɛ fuud linɛ ka ya na lusi ya niŋgbinaa. 23Nyɔvʋr gat diib ka niŋgbiŋ mɛ gat fuud. 24Tɛn'ɛsimi niimis yɛla; ba pʋ bʋt bɛɛ bunna, ka mɛ pʋ su'ad diib zin'isi'a bɛɛ sʋʋd bʋya nii, la'an nɛ wala Wina'am diisidi ba. Ka yanam pʋ gat niimis hali bɛdegʋ? 25Ka anɔ'ɔnɛ bɛɛ ya sʋʋgin ka o nyɔvʋr yɛla pak o ka o na nyaŋi tʋgis o nyɔvʋr dabisir pʋʋgin bi'ela? 26Ka o ya'a kʋ nyaŋi niŋ bʋn linɛ pʋ tɔi nwa', o ye o niŋ wala nɛ banɛ kpi'em la?
27“Gɔsimi na'apu'a-kʋ-si'is-ku'om nɔbigid si'em. Ba pʋ tʋm bɛɛ ʋgʋd fuudi yɛɛda, amaa m yɛti ya ye, hali baa na'ab Solomon na'am la'adi vɛnl si'em la wʋsa, li pʋ vɛnli paae tipuum la yinne mɛnɛ. 28Ka Wina'am ya'a kɛt ka mɔɔd vɛnl hali nwɛnɛ fuvɛnla nɛ, ka li bɛ zina ma'aa ka bɛog ka ba kanbisi li bugum, O kʋ yɛɛli ya fuvɛnla banɛ an sʋ'ʋŋa gaad alaa? Yanam yadda pɔɔdim dima. 29Da ieedi linɛ ka ya na di bɛɛ linɛ ka ya na nu, bɛɛ mɔri pʋtɛnda ka li yɛla paki yaa. 30Dunia dim wʋsa ieed nɛ'ɛnam, ka ya Ba' Wina'am mi' ye ya bɔɔdi ba. 31Linɛ gaad wʋsa, ieminɛ Wina'am na'am sʋ'ʋlim la, ka o na zaŋ bʋn dinɛ kpɛlim la paasi ya.
Kpan'am linɛ bɛ arezana ni la yɛla
(Mat 6:19-21)
32“Yanam yadda niŋidiba, da zɔti dabiem, ka li anɛ ya Ba' bɔɔdim ye o tisi ya o sʋ'ʋlim la. 33Kuosimi yanamɛ mɔr si'el wʋsa tɔnd banɛ an nɔŋ dim. Ya ya'a niŋ ala, li pa'al ye ya bɔɔd Wina'am sʋ'ʋlim la gaad si'el woo. Ka lina an kpan'am kanɛ kʋ san'am. Bɔzugɔ, na'ayiig kʋ nyaŋi kpɛn' anina zuu bɛɛ muak kpɛn' anina san'ami lii. 34Bɔzugɔ, ya kpan'am bɛ si'el la, anina ka ya pʋtɛn'ɛr mɛ bɛ.
Tʋmtʋmnib banɛ gu'usid
35“Ti'ebim nyu'oe ya fita zi'el, 36nwɛnɛ dap banɛ gur ye ba zugdaan naan pu'adiir di'ema zin'igin kul na buol ka ba yɔ'ɔg gam tɔ'ɔtɔ si'em la. 37Yɛlsʋm na bɛ nɛ tʋmtʋmnib banɛ ka ba zugdaan paae na ka ba nan zi'e gur o la. Asida ka m yɛti ya ye, o na kɛ ka ba zin'in ka o mɛŋ kena tɔndi ba diib. 38O ya'a ti kul na hali ka li anɛ yʋ'ʋŋ tisʋʋs, bɛɛ bɛogʋn ka nyɛ ka o tʋmtʋmnib la kpɛn gur o, ba na nyɛ yɛlsʋm. 39Gban'ami nwa' gbin, yidaan ya'a mi'in saŋa kanɛ ka na'ayiig naan zuun o, o naan ti'ebin hali gur o yir ka kʋ gbisɛ ka na'ayiig la kʋ nyaŋi kpɛn' zuun oo. 40Yanam mɛŋ mɛ ti'ebimi ka zi'e sʋ'ʋŋa, ka Ninsaal Biig la kennɛ saŋa kanɛ ka sɔ'ɔsɔ zi'isigɛ.”
Sida bɛɛ ziri tʋmtʋm yɛla
(Mat 24:45-51)
41Ka Pita bu'os o ye, “Zugsɔba, fʋ siilim nɛ tinam bɛɛ sɔ' mɛkama wʋsa?”
42Ka Zugsɔb la lɛbis ye, “Ka anɔ'ɔnɛ an yisɔb tʋmtʋm kpɛɛm ka an ya'am nɛ sida sɔba? Li anɛ onɛ ka o zugdaan na zaŋ o yir wʋsa gu'ul o ye o tis tʋmtʋmnib la ba diib, saŋa kanɛ nar wʋsa. 43Yɛlsʋm na bɛ nɛ tʋmtʋm kpɛɛm kanɛ ka o zugdaan la kul na nyɛ ka o tʋm nwɛnɛ on yɛl o si'em la. 44Asida ka m yɛti ya ye, o zugdaan la na kɛ ka o tʋmtʋm la lieb kpɛɛm guri linɛ wʋsa ka o sʋ'oe la. 45Amaa tʋmtʋm kpɛɛm kan ya'a yɛl o sʋnfʋn ye, o zugdaan kʋ kul tɔ' naa, ka pin'ili bʋ'ʋd dap nɛ pu'ab banɛ an tʋmtʋmnibi bɛ yin la, ka dit ka nuud hali kʋʋn, 46o zugdaan la na kul saŋkanɛ ka o zi' ka li na libig o. Ka o zugdaan la na tɛɛg o tʋbir hali ka zaŋ o la'as nɛ banɛ pʋ niŋ yadda la.
47“Ka tʋmtʋm kanɛ mi' o zugdaan bɔɔdim ka pʋ dɔlis o bɔɔdim la ka mɛ pʋ ti'ebɛ, ba na bʋ' o hali. 48Amaa tʋmtʋm onɛ pʋ baŋ o zugdaan bɔɔdim ka lɛɛ tʋm linɛ pʋ nara ba na bʋ' o nɛ bi'ela. Onɛ ka ba tis o ka li zu'oe, ba mɛ mɔr pʋtɛn'ɛr ye o na lɛbis linɛ zu'oe, ka onɛ ka ba gʋ'ʋl bɛdegʋ, ba mɛ na mɔr pʋtɛn'ɛr ye o na lɛbis bɛdegʋ mɛn.”
Yesu mɔri wɛligir na
(Mat 10:34-36)
49“M kena ye m zaŋ nɛ bugum lɔb dunia nwa' zugin, hali ka bɔɔdin ye li pʋn ditin sa. 50Amaa yiiga, asɛɛ m namis hali ti paae li bɛn ka nyaan paam sumalisim. 51Ya tɛn'ɛs ye m mɔri sumbʋgʋsʋm kɛn dunia ni naa? Ayei, m yɛti ya ye, m lɛɛ mɔri wɛligir na. 52Ka nannanna kʋdim wa'ae sa, yir yinne ni, nidiba anu ya'a bɛ, wɛligir na bɛ. Ka nidiba atan' na kis nidib ayi', ka nidib ayi' na kis nidiba atan' la. 53Ka dau na kis o dakɔɔnr, ka o dakɔɔnr mɛ na kis o saam. Ka pu'a na kis o pu'ayua, ka pu'ayua mɛ na kis o ma. Ka bipu'a na kis o dayaam, ka o dayaam mɛ na kis o bipu'a la.”
Saŋa baŋir la yɛla
(Mat 16:2-3; Mak 8:11-13)
54Ka Yesu yɛl nidib la ye, “Ya ya'a nyɛ saŋgbauŋ ya-tuona ka li sɔbig, ya yɛtnɛ ye saa na ni, ka li sid ni. 55Ka ya ya'a lɛn nyɛ ka pɛbisʋg da'ad ya-dagɔbʋg baba na ya yɛtnɛ ye walʋsʋg na kena, ka li sid niŋ ala. 56Zam dima! Ya mak nɛ dunia nɛ saŋgbauŋ, ka mi' saa bɛllim nɛ li ka'alim saŋa, ka lɛɛ niŋ wala zi' nannanna nwa' yɛla?”
Dɛŋim maali fʋ yɛla
(Mat 5:25-26)
57“Bɔɔ kɛ ka ya mɛŋ kʋ tun'e baŋ ye nɛ'ɛŋa nwa' dɔl suorɛ? 58Sɔ' ya'a mɔr antu'a nɛf ka ya dɔl taaba wa'ae kɔɔtʋ ni, kpɛ'ɛŋimi fʋ mɛŋ ka ya kʋʋs yɛl la suorin, ya'a ka' ala ya ya'a paae sariakat la san'an, o na zaŋi fʋ niŋ pʋlʋŋ nu'ugin ka on mɛ mɔri fʋ keŋ kpar sanrega ni. 59Asida ka m yɛtif ye, fʋ kʋ nyaŋi yi naa, asɛɛ ka fʋ yɔɔ fʋ sam la wʋsa hali ka kɔbir kʋ kpɛlim, ka fʋ naan nyɛ suor.”
Currently Selected:
Luk 12: kus_gh
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© 2023, Ghana Institute of Linguistics, Literacy and Bible Translation