1.Machabæaid 13
13
PEN. XIII.
Gaudeb Tryphon yn dal Ionathas, 15 Yn twyllo Simon, 31 Ac yn lladd ei feistr. 34 Simon yn cael gan Demetrius rydd-did mawr i’r wlâd, ac wedi ennill Gaza yn gosod ei fab Ioan yno yn gapten.
1Pan glybu Simon gasclu o Tryphon lu mawr i ddyfod i dîr Iuda iw difetha hi,
2A gweled fod y bobl yn ddychrynnedig, ac yn ofnus, efe a aeth i fynu i Ierusalem, ac a gasclodd y bôbl yng-hyd:
3Ac efe ai cyssurodd hwynt, ac a ddywedodd wrthynt: chwi a ŵyddoch pa faint bethau a wneuthym i, a’m brodyr a thŷ fy nhâd tros y gyfraith, a’r cyssegr: a’r rhyfeloedd, a’r ing a welsom ni.
4O achos hyn y difethwyd fy mrodyr i oll er mwyn Israel, ac mi a adawyd fy hunan.
5Ac yr awron na atto Duw i mi arbed fy enioes yn amser cystudd: o blegit nid ydwyfi well na’m brodyr.
6Eithr mi a ddialaf fyng-henedl, a’r cyssegr, a’ch gwragedd a’ch plant chwi, o blegit yr holl genhedlaethau a ymgasclasant i’n difetha ni o herwydd gelyniaeth.
7Ac yspryd y bobl a gynneuodd er cynted y clywsant y geiriau hyn, ac hwy a attebasant â llef vchel gan ddywedyd,
8Tydi ydwyt ein capten ni yn lle Iudas ac Ionathas dy frodyr.
9Rhyfela ein rhyfel, a pha beth bynnag a ddywedech di wrthym, ni ai gwnawn.
10Yntef a gasclodd yr holl ryfelwŷr, ac a frysiodd i orphen caerau Ierusalem, ac ai cadarnhaddd hi o amgylch.
11Ac efe a anfonodd Ionathas [fab] Abasalom â llu digonol gyd ag ef i Ioppe, ac efe a fwriodd allan y rhai oeddynt ynddi hi, ac efe a arhôdd yno ynddi hi.
12A Thryphon a aeth o Ptolemais â llu mawr i fyned i mewn i dîr Iuda, ac Ionathas yng-harchar gyd ag ef.
13A Simon a werssyllodd yn Adidis rhyd wyneb y maes.
14Pan ŵybu Tryphon godi Simon yn lle Ionathas ei frawd, ac y cydie efe mewn rhyfel ag ef, efe a anfonodd gennadau atto ef gan ddywedyd,
15Am yr arian yr hwn oedd ddyledus ar Ionathas dy frawd am yr ardreth brenin, am y swyddau y rhai oedd ganddo ef, y daliasom ni ef.
16Yr awron gan hynny anfon gant talent o arian a dau oi feibion ef yng-wystl, fel pan ollynger ef na chilio efe oddi wrthym ni, ac ni ai gollyngwn ef.
17A gwybu Simon mai yn dwyllodrus yr oeddynt yn ymddiddan: er hynny efe a anfonodd yr arian ar ddau fachgen rhag iddo gael câs mawr gan y bobl, y rhai a ddywedent,
18Am na anfonodd efe yr arian a’r bechgin y difethwyd ef.
19Am hynny efe a anfonodd y bechgin a’r cant talent: yntef a fu gelwyddog, ac ni ollyngodd Ionathas.
20Ac wedi hyn y daeth Tryphon i fyned i fynu i’r wlâd, ac iw difetha hi, ac efe a amgylchodd y ffordd yr hon sydd yn Adora: a Simon a aeth yn ei erbyn ef i bôb lle a’r y daeth yntef.
21A’r rhai oeddynt yn y tŵr a anfonasant at Tryphon gennadau i beri iddo ef frysio: ddyfod attynt hwy trwy y diffaethwch, ac i yrru iddynt hwy ymborth.
22Yna y paratôdd Tryphon ei feirch i ddyfod, a’r noson honno y bu eira mawr iawn, ac ni ddaeth efe o blegit yr eira, eithr efe a gerddodd ac a aeth i wlâd Galaad.
23A phan nesaodd at Bascama, efe a laddodd Ionathas, ac yno y claddwyd ef.
24Yna y dychwelodd Tryphon, ac yr aeth iw wlâd ei hun.
25A Simon a yrrodd, ac a gymerodd escyrn ei frawd Ionathas, ac hwy ai claddasant ym Modin dinas ei henafiaid ef.
26Ac Israel oll a alarasant am dano ef â galar mawr, îe hwy a alarasant am dano ef ddyddiau lawer.
27A Simon a wnaeth adailadaeth ar fedd ei dad ai frodyr, ac ai gwnaeth yn vchel mewn golwg â cherrig nadd yn ôl, ac ym mlaen.
28Ac efe a osododd ar hynny saith golofn y naill ar gyfer y llall, iw dad ai fam ai bedwar brawd.
29A chyd â hyn efe a wnaeth ddychymygion eraill, ac a osododd golofnau mawrion o amgylch, ac ar y colofnau efe a wnaeth arfau i gael enw tragywyddol, a chyd a’r arfau longau cerfiedig iw gweled gan bawb a fordwyent y môr,
30Y mae y bedd ymma yr hwn a wnaeth efe ym Modin hyd y dydd hwn.
31A Tryphon a aeth mewn twyll allan gyd ag Antiochus y brenin ieuangc, ac ai lladdodd ef.
32Ac efe a deyrnasodd yn ei le ef, ac a wiscodd goron Asia, ac a wnaeth ddialedd mawr yn y tîr.
33A Simon a adailadodd gestill yn Iudaea, ac ai cadarhaodd â thŷrau vchel, ac â chaerau mawrion: îe â thŷrau, ac â phyrth, ac â chlôau, ac efe a osododd ymborth yn y cestill.
34Simon hefyd a etholodd wŷr, ac ai hanfonodd at y brenin Demetrius i geisio gollwng y wlâd yn rhydd: o blegit yspail oedd weithredoedd Tryphon oll.
35A’r brenin Demetrius a anfonodd atto yntef fel hyn, ac ai hattebodd ef, ac a scrifennodd atto ef y llythr hwn.
36Y brenin Demetrius yn cyfarch Simon yr arch-offeiriad a charedig i frenhinoedd, ac henuriad a chenedl yr Iddewon:
37Nyni a gawsom y goron aur, a’r maen gwerth-fawr y rhai a anfonasoch chwi, ac yr ydym ni yn barod i wneuthur mawr heddwch â chwi, ac i scrifennu at y swyddogion i faddeu yr hyn sydd iw faddeu.
38Ac y mae yr hyn a ordeiniasom ni tu ag attoch chwi yn sefyll: bydded y cestill y rhai a adailadasoch chwi eiddoch chwi.
39Ac yr ydym ni yn maddeu pob anŵybodaeth a bai hyd y dydd hwn, a’r goron-dreth yr hon sydd yn ddyledus arnoch chwi, ac os oedd teyrn-ged arall yn Ierusalem na choder hi mwyn.
40Ac od oes neb o honoch yn gymmwys iw scrifennu ym mysc y rhai sy yn ein cylch ni, scrifennere hwy, a gwneler heddwch rhyngom ni.
41Y ddecfed flwyddyn a thrugain a chant y tynnwyd ymmaith iau y cenhedloedd oddi ar Israel.
42A phobl Israel a ddechreuasant scryfennu yn eu scrifennadau ai cyfnewidiadau. Y FLVVYDDYN gyntaf i Simon yr arch-offeiriad mawr tywysog a chapten yr Iddewon.
43Yn y dyddiau hynny y gwerssyllodd efe wrth Gaza, ac efe ai hamgylchodd hi â gwerssylloedd, ac efe a wnaeth wrthryfel-dŵr, ac ai nessâodd at y ddinas, ac a darawodd vn tŵr, ac ai hennillodd.
44A’r rhai oeddynt yn y gwrthryfel-dŵr a ruthrasant allan i’r ddinas, ac fe a wnaethpwyd yn y ddinas gynnwrf, mawr.
45A’r rhai oeddynt yn y ddinas a aethant i fynu ar y gaer gyd ai gwragedd, ai plant, wedi rhwygo eu dillad, ac hwy a waeddâsant â llef vchel gan attolwg i Simon gymmodi â hwynt, ac a ddywedasant:
46Na wna â ni yn ôl ein drygioni ni, ond yn ôl dy drugaredd di.
47A Simon a dosturiodd wrthynt, ac ni ddinistriodd efe hwynt, eithr efe ai bwriodd hwynt allant o’r ddinas, ac a lanhâodd y tai lle yr oedd eulynnod, ac a aeth i mewn iddi, gan foliannu a bendigo.
48Ac efe a fwriodd allan bôb aflendid o honi hi, ac a osododd yno wŷr y rhai oeddynt yn gwneuthur y gyfraith, ac ai cadarnhaodd hi ac a adailadodd ynddi bresswylfod iddo ei hun.
49Lluddiwyd hefyd i’r rhai oeddynt yn y tŵr yn Ierusalem fyned allan na dyfod i’r tîr i brynnu a gwerthu, ac hwy a newynasant yn ddirfawr, a llawer o honynt a fuant feirw o newyn.
50Ac hwy a waeddasant ar Simon ar roddi cymmod iddynt, ac efe ai rhoddes iddynt: ond efe ai bwriodd hwynt allan, ac a lanhâodd y tŵr oddi wrth halogedigaeth.
51Ac efe a aeth i mewn iddi hi y trydydd dydd ar hugain o’r ail mis, yn yr vnfed flwyddyn a’r ddêc a thrugain a chant, â mawl, ac â changhennau palmwŷdd, ac â thelynau, â chrythau â nablau, ac â hymnau, ac ag odlau am ddifetha gelyn mawr allan o Israel.
52Ac efe a ordeiniodd gadw y dydd hwn yn llawen bob blwyddyn.
53Ac efe a gadarnhâodd fynydd y deml, yr hwn oedd yn agos i’r tŵr, ac efe a arhosodd yno, a’r rhai oeddynt gyd ag ef.
54A phan welodd Simon fod ei fab Ioan yn ŵr, efe ai gosododd ef yn gapten ar yr holl luoedd, ac efe a bresswyliodd yn Gazaris.
Currently Selected:
1.Machabæaid 13: BWMG1588
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Y Beibl Cyssegr-lan. Cyhoeddwyd gyntaf yn 1588, a’i ddigideiddio i Gymdeithas y Beibl yn 2023.