Łukasza 1
1
Prolog
1Wiele osób próbowało już wcześniej uporządkować relacje o wydarzeniach, które dokonały się pośród nas, 2#Prz 14,5; J 15,27; Dz 1,8; Ef 3,7zgodnie z przekazami, jakie pochodziły od tych, którzy od początku byli naocznymi świadkami#Przez pierwsze kilkadziesiąt lat Dobra Wiadomość o ratunku w Chrystusie była przekazywana ustnie, na podstawie relacji naocznych świadków wydarzeń, jakie miały miejsce w Galilei, Judei, Jerozolimie i w ich okolicach. i sługami Słowa#Odniesienie do Jezusa Chrystusa, wcielonego Bożego Słowa (por. J 1,1).. 3#Dz 1,1W końcu i ja, dostojny Teofilu#Nie mamy bliższych informacji o wymienionym tu Teofilu (por. także Dz 1,1). Jest możliwe, iż ten adresat był symbolicznym odbiorcą, gdyż znaczenie tego imienia to „Kochający Boga”., po dokładnym prześledzeniu tych spraw, postanowiłem opisać ci wszystko#Bibliści są zgodni, że znaczna część opowieści Łukasza pochodzi od Marii, matki Jezusa. po kolei, 4#Rz 9,1; 2 Kor 11,31; Ga 1,20; 1 Tm 2,7byś utwierdził się w sprawach, o których zostałeś pouczony#W tym miejscu, już na samym początku swej relacji, Łukasz definiuje jej cel..
Zapowiedź narodzenia Jana
5 # 1 Krn 24,10; 2 Krn 31,2; Mt 2,1 W czasie panowania Heroda#Herod Wielki – od 40 r. p.n.e. król Judei. Sprawował władzę z nominacji Rzymu. Za jego panowania urodził się Jezus Chrystus. Herod zmarł w kilka miesięcy po wymordowaniu w okolicach Betlejem dzieci płci męskiej (por. Mt 2,16‐18)., króla Judei, żył pewien żydowski kapłan imieniem Zachariasz. Należał on do zmiany Abiasza#U Izraelitów kapłani dzielili się na 24 zmiany (grupy) spełniające kolejno przez tydzień (od szabatu do szabatu) służbę w świątyni jerozolimskiej (por. 1 Krn 14,10)., zaś jego żona Elżbieta pochodziła z rodu Aarona. 6Oboje byli ludźmi prawymi, którzy w Bożych sprawach zachowywali się nienagannie. Na co dzień przestrzegali wszystkich przykazań i nakazów PANA. 7#Rdz 18,11; Sdz 13,2‐5; 1 Sm 1,5‐6A chociaż byli już starzy, nie mieli dzieci z uwagi na niepłodność Elżbiety.
8 # 1 Krn 24,19; 2 Krn 8,14 Pewnego dnia, gdy Zachariasz, według kolejności zmian kapłańskich, pełnił służbę w świątyni, 9#Wj 30,7otrzymał przydział, by zgodnie z obowiązkiem kapłańskim złożyć w przybytku PANA ofiarę kadzidlaną#Por. Wj 30,6‐8. Ołtarz do składania ofiary kadzidlanej znajdował się w tzw. miejscu świętym, przed zasłoną odgradzającą go od miejsca najświętszego.. 10W tym czasie wielka rzesza ludu modliła się na zewnątrz. 11#Mt 1,20W pewnej chwili po prawej stronie ołtarza kadzidlanego ukazał się mu posłaniec PANA. 12Na jego widok Zachariasz zadrżał ze strachu. 13Posłaniec jednak przemówił do niego łagodnie:
— Nie bój się, Zachariaszu, twoje błagania zostały wysłuchane. Elżbieta, twoja żona, urodzi ci syna, a ty nadasz mu imię Jan. 14Wielka radość wypełni twój dom. Również lud będzie się weselił z jego narodzin. 15#Lb 6,1‐21; Sdz 13,3‐5.24‐25; 1 Sm 1,11; Jr 1,5; Mt 11,11Z woli PANA otrzyma on do zrealizowania wielkie zadanie. Z tego powodu nie będzie pił wina ani wódki#Dosł. „sycery” (por. Lb 6,3 oraz Kpł 10,9). Sycerą nazywano mocny sfermentowany napój alkoholowy sporządzany z owoców, szczególnie z daktyli, a także niektórych zbóż i miodu. i już w łonie swej matki zostanie napełniony Duchem Uświęcenia#Gr. PNEUMA HAGION – określenie występujące tu bez żadnych rodzajników.. 16#Iz 2,5; Mi 4,5Wielu synów Izraela zostanie przez niego skierowanych do PANA, ich Boga, 17#Ml 3,1; Mt 17,10‐13gdyż jako herold będzie szedł przed Nim – w duchu#Gr. pneuma użyte bez rodzajnika, a więc chodzi raczej o taką postawę duchową, jaką miał Eliasz. i mocy Eliasza#Por. Ml 3,22‐23. Ciekawe jest to, że mamy w Biblii świadectwo, iż przez ręce Jana zwanego Chrzcicielem nie dokonał się żaden cud (por. J 10,41). Najwyraźniej moc, która została mu dana, była zogniskowana na duchowym wpływie, jaki miał na Izraelitów, a nie na spektakularnych wydarzeniach nadnaturalnych, do których Bóg używał Eliasza.. Jak on spowoduje, że serca ojców zwrócą się ku ich dzieciom, a dusze Bogu nieuległe przywiedzie do rozwagi cechującej ludzi prawych. W taki sposób przygotuje on lud na przyjście PANA.
18 # Rdz 18,11 Wówczas Zachariasz spytał posłańca:
— Czy coś takiego jest w ogóle możliwe? Przecież oboje z żoną jesteśmy już starzy.
19 # Dn 8,16; Dn 9,21; Hbr 1,13‐14; Ap 5,11 Na to posłaniec mu odrzekł:
— Nazywam się Gabriel i jestem tym, który pełni służbę przed obliczem Boga. Zostałem posłany, by przemówić do ciebie i oznajmić ci tę wspaniałą wiadomość. 20#Rdz 18,9‐15; Mt 8,10; Łk 1,45Skoro jednak powątpiewasz w to, co powiedziałem, staniesz się niemową aż do dnia, gdy wszystko się zrealizuje#Chociaż Zachariasz był człowiekiem prawym, to jednak brak zaufania (wiary) co do realności wspaniałej informacji mu przekazanej sprawił, iż poniósł tego konsekwencje. Znacznie poważniejsze skutki czekają tych, którzy odrzucą Dobrą Wiadomość o ratunku w Chrystusie (por. Dz 13,46; 1 Tm 1,19; Hbr 12,25)..
21Tymczasem lud czekał na zewnątrz na Zachariasza i dziwił się bardzo, dlaczego tak długo przebywa w sanktuarium#Zwykli ludzie nie mieli wstępu do niewielkiego budynku przybytku świątynnego. Mogli przebywać jedynie na terenie świątynnym (dziedzińcu Żydów, dziedzińcu kobiet, dziedzińcu zewnętrznym czy dziedzińcu pogan znajdującym się poza murem soreg). W samej świątyni było również wydzielone szczególne sanktuarium zwane miejscem najświętszym („święte świętych”). Wstęp do niego miał tylko arcykapłan, i to jedynie raz w roku, w Dzień Przebłagania (hebr. Jom Kippur), ze specjalną ofiarą krwi (por. Kpł 16; Hbr 9,6‐7).. 22A kiedy już wyszedł i nie mógł się odezwać, od razu zrozumieli, że miał widzenie. Zachariasz mógł jedynie gestami wyrazić, co się wydarzyło. 23A kiedy czas jego służby dobiegł końca, wrócił do domu. 24Wkrótce Elżbieta, jego żona, poczęła, lecz przez pięć miesięcy ukrywała to przed wszystkimi#Najwyraźniej Elżbieta obawiała się, iż może nie donosić ciąży (jak być może wcześniej się zdarzało) i wolała zbyt wcześnie nie ujawniać swej ciąży publicznie, by znów nie wystawić się na docinki. Niepłodność u kobiety albo niemożność donoszenia ciąży traktowano w tamtych czasach jako znak hańby., mówiąc do siebie:
— 25#Rdz 30,23W końcu PAN wejrzał również na mnie i postanowił usunąć niesławę, jaką dotąd byłam okryta między ludźmi.
Zapowiedź narodzenia Jezusa
26 # Mt 2,23 Pół roku później ten sam wysłannik, Gabriel, został przez Boga posłany do Nazaretu#Nazaret – miasteczko w Galilei, około 30 km na zachód od południowego krańca Jeziora Galilejskiego., miasta w Galilei, 27#Mt 1,16.18; Łk 2,4‐5do dziewicy, która była już poślubiona#Związki małżeńskie w starożytnym Izraelu zawierano w inny sposób niż w polskiej kulturze. Żydowska ceremonia składała się z trzech etapów. W pierwszym następowały formalne zaślubiny. W drugim oblubieniec budował dom dla swej rodziny, a oblubienica miała wiernie oczekiwać w domu swych rodziców na powrót oblubieńca. Dopiero w trzecim etapie pan młody przybywał do domu rodziców oblubienicy i zabierał ją najpierw na wesele (do domu swego ojca), a potem do swego domu. Zatem w pierwszym okresie małżeństwa (po zaślubinach) kobieta, choć już faktycznie była żoną, nie mieszkała jeszcze z mężem (zob. w. 34). Nadal przebywała ze swoimi rodzicami i przygotowywała się zarówno do przeprowadzki, jak i pełnienia roli żony. W tym okresie pan młody przygotowywał miejsce do wspólnego ich zamieszkania. Ten czas nie był precyzyjnie określony. O chwili, w której pan młody – po wykonaniu wszystkiego, co do niego należało – mógł przybyć do domu rodziców panny młodej, by ją stamtąd zabrać na wesele, decydował ojciec pana młodego. Dopiero po otrzymaniu zgody ojca pan młody mógł się udać po oblubienicę, a wtedy od skonsumowania małżeństwa dzieliła ich jedynie uroczystość weselna. Więcej w Komentarzu NPD → Zaślubiny w kulturze hebrajskiej. Józefowi – mężczyźnie z rodu Dawida. Miała ona na imię Maria. 28#Za 9,9Kiedy posłaniec zjawił się u niej, rzekł:
— Raduj się, gdyż zostałaś obdarzona szczególną łaską PANA.
Jako jedyna spośród wszystkich kobiet dostąpisz specjalnego błogosławieństwa#Większość najstarszych rękopisów nie zawiera ostatniego zdania. Odnajdujemy je dopiero w rękopisach z V w. lub późniejszych.!
29Słysząc to, dziewczyna bardzo się zmieszała. A kiedy w sercu rozważała, co właściwie mogło to znaczyć, 30posłaniec rzekł:
— Nie bój się, Mario! Zostałaś bowiem obdarzona przez Boga wielką łaską! 31#Rdz 3,15; Iz 7,14; Mt 1,21‐23Niedługo w twym łonie pocznie się Dziecko – Syn. Gdy Go urodzisz, nadasz Mu imię Jezus. 32#2 Sm 7,12‐13.16; Iz 9,6‐7; Jr 23,5‐6; Mt 1,21; Flp 2,10Będzie On potężny i zwać Go będą Synem Najwyższego. Po swym przodku Dawidzie obejmie On tron ustanowiony przez PANA, naszego Boga. 33#Iz 9,6‐7; Jr 33,17; Dn 2,44; Dn 7,13‐14.27; Mt 9,27I będzie królować na nim na wieki nad domem Jakuba#Tradycyjne określenie narodu Izraela. Jakub, po swojej przemianie wewnętrznej, otrzymał od PANA nowe imię – Izrael (por. Rdz 32,29)., a Jego Królestwu nie będzie końca.
34Wówczas Maria spytała:
— Jakże miałoby się to stać? Przecież jeszcze nie współżyłam#Dosł. „nie znam”. Słowo „znać” (gr. ginosko) w języku biblijnym oznacza nie tyle wiedzę intelektualną, co bliską, wręcz intymną relację – jaka łączy małżonków – która obejmuje także intymność seksualną. Takie też znaczenie miało to słowo w staropolskim przekładzie ks. Wujka wersetu Rdz 4,1. z poślubionym mi mężczyzną#Jak podano w przypisie do wersetu 27, poślubieni (przyrzeczeni) sobie państwo młodzi mieszkali osobno i do czasu wesela nie współżyli ze sobą. Józef i Maria byli właśnie na tym pierwszym etapie małżeństwa, po zaślubinach, ale jeszcze przed weselem..
35 # Mt 1,18.20; Mk 1,1.24; J 20,31; Dz 3,14‐15; Rz 1,4 Posłaniec odrzekł na to:
— Zstąpi na ciebie Duch Uświęcający#Gr. PNEUMA HAGION bez żadnych rodzajników – patrz przypis do Łk 1,15. Współżycie płciowe małżonków w żaden sposób nie sprzeciwia się Bożemu planowi i duchowemu uświęceniu. Jednak w tym wypadku mogłoby stworzyć pewne problemy związane z identyfikacją Jezusa jako Syna Bożego. Gdyby Maria wcześniej współżyła z mężem, trudno byłoby przeciwstawiać się atakom przeciwników twierdzących, iż Jezus był synem Józefa., który Mocą Najwyższego#W rozumieniu żydowskim Duch Boży był „Mocą Boga”, „Mocą Najwyższego”. Moc (gr. Dynamis) Boża jest metonimią potęgi i chwały Boga Wszechmogącego. Dynamis jest także odpowiednikiem hebr. słowa Ha‐Gwura oznaczającego Bożą moc i potęgę – moc, jaką dysponuje El Szaddaj (Bóg Wszechmogący). Niewątpliwie anioł (posłaniec) zapowiada Marii ponadnaturalne (z woli i mocy Boga) poczęcie Dziecka w jej łonie bez udziału mężczyzny. sprawi, że staniesz się brzemienną, zaś Święte#Gr. TO GENNOMENON HAGION (dosł. „narodzone Święte” lub „narodzona Świętość”). Określenie to użyte jest w 3 os. l. poj. Trzeba zauważyć, że przymiotnik „święty” (HAGION) w języku hebrajskim może występować jako rzeczownik (jak np. w określeniu „Święty Izraela”). Dlatego po grecku, gdy jest poprzedzony rodzajnikiem określonym ho (to w formie fleksyjnej), odnosi się do Tego Jedynego ŚWIĘTEGO, Który Jest Bogiem Najwyższym. Dziecię zrodzone z ciebie zostanie nazwane Synem Bożym. 36Na dowód prawdziwości moich słów Najwyższy okazał łaskawość twojej dalszej krewnej#Gr. syngenis – słowo to pochodzi od złożenia syn („współ”, „razem”) i genes („ród”, „naród”, „potomstwo z jednego szczepu”). Wskazuje to na dalsze pokrewieństwo niż adelfe (kuzynka blisko spokrewniona lub osoba bliska, jak np. siostra w wierze)., Elżbiecie, i sprawił, że mimo starości również będzie miała syna. Ta, którą ludzie uważają za bezpłodną, jest obecnie już w szóstym miesiącu ciąży. 37#Rdz 18,14; Jr 32,27Dla Boga nie ma bowiem rzeczy niemożliwych!
38Wówczas Maria odpowiedziała:
— Niech zatem stanie się wszystko tak, jak powiedziałeś! Jestem poddana PANU całkowicie!
Wtedy posłaniec oddalił się od niej.
39Zaraz potem Maria zebrała się i pośpiesznie udała się do krewnej, która wraz z mężem mieszkała w górzystej części Judy#Według tradycji mieszkali oni w Ain‐Karim leżącym 7 km na zachód od Jerozolimy i 150 km od Nazaretu.. 40Gdy tam dotarła, weszła do domu Zachariasza i pozdrowiła Elżbietę. 41#Łk 1,15Gdy tylko dzieciątko w łonie Elżbiety usłyszało głos Marii, gwałtownie się poruszyło, a ona sama, napełniona Duchem Uświęcenia#Gr. PNEUMA HAGION bez rodzajników określonych., 42zawołała:
— Mario! Jesteś szczególną kobietą, dostąpiłaś bowiem błogosławieństwa, jakiego żadna inna nie otrzymała! Niech będzie uwielbiony owoc twego łona! 43#Łk 2,11Jak bardzo się cieszę, że ty, matka mego PANA, zechciałaś mnie odwiedzić! 44Wiedz, że dziecko w moim łonie wprost podskoczyło z radości, gdy tylko usłyszało twoje pozdrowienie! 45#Łk 1,20O jakże musisz być szczęśliwa z tego powodu, że PAN zechciał użyć ciebie, by zrealizować to, co wcześniej zapowiadał#Dosł. „by dojrzało to, co zostało zapowiedziane”.!
46 # Ps 34,2‐3 Maria zaś tak odparła:
— Wielbi#Wersety 46‐55 noszą w biblistyce nazwę Magnificat od pierwszego słowa w ich przekładzie na łacinę (w tzw. Wulgacie). Przypominają one pieśń dziękczynną Anny z 1 Sm 2,1‐10. Wiele wersetów w Magnificat to cytaty dosłowne lub prawie dosłowne z pism ST. Widać więc, że Maria dobrze znała Tanach, tzn. Biblię Hebrajską. dusza moja PANA, a 47#1 Sm 2,1; Iz 61,10; Ha 3,18; 1 Tm 2,3; Tt 3,4 duch mój raduje się w Bogu, moim Zbawcy#Tym wyznaniem Maria sama potwierdziła, że – jak każdy człowiek (por. Rz 3,23) – jest grzeszna i potrzebuje Zbawiciela., 48gdyż Jemu w niczym nie przeszkadza me niskie pochodzenie! Od teraz wszystkie rody Izraela#Dosł. „pokolenia” – tak nazywano główne rody Izraela: „dwanaście pokoleń”. będą wysławiać mnie#Maria była pełna wdzięczności wobec Boga, ale jej życzeniowe myślenie nie okazało się prawdziwe. Przeważająca część Izraela odrzuciła Jezusa, co trwa aż do dzisiaj. Tylko nieliczni Żydzi (tzw. Reszta) zaufali, że Jezus jest prawdziwym Bożym Mesjaszem.
49 # Ps 111,9 z powodu wyróżnienia, jakim obdarzył mnie Święty i Wszechmocny! 50#Prz 1,7Jego miłosierdzie ogarnia bowiem wszystkich trwających w Jego bojaźni, 51#2 Sm 22,28a swą potęgą rozprasza serca harde, butne i pyszne! 52#1 Sm 2,7; Hi 12,18‐19Gdy trzeba, strąca władców z ich tronów, a wywyższa ludzi służących Mu w pokorze#Por. Dz 5,32.! 53#1 Sm 2,8Swoimi skarbami nasyca tych, którzy są głodni#Por. Mt 5,6. Jego sprawiedliwości, a bogaczy pełnych pychy odprawia z niczym! 54#Ps 98,2‐3Ze względu na swe miłosierdzie ujął się w końcu za sługą swym – Izraelem#Maria, będąc Żydówką, oczekiwała Mesjasza jako politycznego wyzwoliciela, który poprowadzi Izrael do ziemskiej świetności. Nie rozumiała jeszcze Bożego planu zbawienia w Chrystusie dla całej ludzkości.. 55#Rdz 22,17; Mi 7,20Uczynił to zgodnie ze wszystkim, co zapowiedział naszym przodkom: Abrahamowi i całemu jego potomstwu#Por. Rdz 12,3; Rdz 17,7; Rdz 18,18; Rdz 22,17..
56Maria pozostała przy Elżbiecie jeszcze trzy miesiące, do czasu jej rozwiązania#Elżbieta była mniej więcej w szóstym miesiącu ciąży, gdy Maria do niej przybyła. Łukasz odlicza kolejne trzy miesiące, więc niedwuznacznie daje do zrozumienia, że Maria wróciła do domu już po rozwiązaniu u Elżbiety. Trudno sobie zresztą wyobrazić, by młoda dziewczyna opuściła starszą krewną tuż przed porodem, a więc w czasie, gdy kobieca pomoc była Elżbiecie najbardziej potrzebna. Ciąża Elżbiety i odniesienie do niej ciąży Marii są ważnym śladem biblijnym wiodącym do ustalenia czasu narodzin Jezusa. Wychodząc z terminów służby kapłańskiej oddziału Abdiasza, do której należał Zachariasz, możliwe są dwie daty narodzenia Jezusa: miesiąc tiszri (wrzesień – październik) albo adar (luty – marzec). Więcej na ten temat w „Wyjaśnieniach metodologicznych NPD''., a potem wróciła do swego domu.
Narodziny Jana
57Gdy nadszedł czas porodu, Elżbieta urodziła syna. 58#Łk 1,14Dopiero wówczas jej krewni i sąsiedzi zostali poinformowani, jak wielkie miłosierdzie okazał jej PAN, i cieszyli się wraz z nią. 59#Rdz 17,10‐13; Kpł 12,3; Łk 2,21; Flp 3,5Ósmego dnia zebrali się, by obrzezać chłopca. Chcieli go nazwać po ojcu – Zachariasz. 60#Łk 1,13Lecz Elżbieta zaprotestowała:
— Nie! On będzie miał na imię Jan.
61Wtedy rzekli:
— Przecież w twojej rodzinie nikt nie nosił takiego imienia.
62I zwrócili się do ojca z zapytaniem, jakie imię ma nosić jego syn. 63#Łk 1,13On zaś, gestykulując, zażądał tabliczki, na której napisał:
— Jan.
Zebrani bardzo się zdziwili. 64#Łk 2,20Dopiero wtedy język Zachariasza rozwiązał się, a on sam zaczął głośno wielbić Boga. 65Widząc to, jego sąsiedzi zostali ogarnięci Bożą bojaźnią. Wieść o tych sprawach rozeszła się szybko po całej górzystej części Judei. 66#Łk 1,80; Łk 2,19A wszyscy, którzy ją słyszeli, byli poruszeni i zadawali sobie pytanie:
— Kim będzie ten chłopiec?
Widać było bowiem, iż PAN otoczył go swoją szczególną opieką.
67Tymczasem jego ojciec, Zachariasz, napełniony Duchem Uświęcenia#Gr. PNEUMATOS HAGIU – bez żadnych rodzajników., prorokował, mówiąc:
— 68#Ps 41,13; Ps 72,18; Ps 106,48; Ps 111,9; Łk 7,16Niech będzie uwielbiony#Wersety 68‐79 noszą w biblistyce nazwę Benedictus od pierwszego słowa w ich przekładzie na łacinę (w tzw. Wulgacie). Podobnie jak w Magnificat jest w tych słowach wiele odniesień do Tanach. Nie ma w tym zresztą nic dziwnego. Zachariasz był żydowskim kapłanem, musiał zatem doskonale znać Słowo Boże. Warto zauważyć, że chociaż obydwa hymny: Magnificat i Benedictus, są osobistymi modlitwami, to wyrażają uwielbienie Boga według wzorców zaczerpniętych z Psalmów. Ma to dla współczesnego czytelnika niebagatelne znaczenie. Pokazują one, że ważne postaci w Biblii modliły się własnymi słowami, w oparciu o inspirację Bożego Słowa, a nie wyuczonymi formułkami. PAN, Bóg Izraela,
bo wejrzał na lud swój i dał mu odkupienie!
69 # Ps 18,2; Ez 29,21 On powołał Zbawcę#Dosł. „ustanowił swój Róg Ocalenia (Zbawienia)”. Sformułowanie takie jest czytelne jedynie w kontekście biblijnej kultury hebrajskiej. Zbrodniarz zyskiwał nietykalność, jeśli w świątyni jerozolimskiej chwycił się narożnika (rogu) ołtarza całopalenia. Otrzymywał wtedy taki sam status jak wówczas, gdyby uciekł do jednego z tzw. miast ucieczki (por. Wj 21,12‐13;1 Krl 1,50‐53). Poza tym w symbolice biblijnej róg jest znakiem mocy. z rodu swego sługi – Dawida,
70 # Jr 23,5; Dz 3,19‐21; Rz 1,2‐4 zgodnie z tym, co od dawna zapowiadał
71 # Ps 18,4.49; Ps 136,24; Ps 142,7 aby przez Niego zesłać nam ratunek
i ocalenie z mocy nieprzyjaciół, którzy nas nienawidzą#Zachariasz przedstawia tu w syntetycznej formie podsumowanie oczekiwań Izraela wobec Mesjasza. Oczekiwania te koncentrowały się na sprawach materialnych, tzn. na rzeczywistości ziemskiej. Tymczasem, zgodnie z Bożym planem, Mesjasz miał przyjść, by rozwiązać problemy Izraela (oraz całej ludzkości) w sferze duchowej. Wielu pobożnych ludzi w Izraelu, a także poza nim, do dziś nie jest w stanie tego zrozumieć. Duże nagromadzenie zaimków „nasz”, „nam”, „nas” pokazuje, że Żydzi nie rozumieli Bożego planu zbawienia, który miał objąć całą ludzkość. Ich religijność była zafiksowana na pojęciu wybrania, które rozumieli opacznie. Izrael został bowiem wybrany do wykonania zadania ogłoszenia światu chwały Jedynego Boga, a nie z powodu swej rzekomej unikalności.!
72 # Rdz 17,7; Kpł 26,42; Ps 105,8‐9; Ps 106,45‐46 On swoje miłosierdzie okazał naszym przodkom
przez dopełnienie świętego przymierza#Por. Kpł 26,42., 73#Rdz 22,16‐18które pod przysięgą
zawarł z naszym praojcem Abrahamem#Zob. Rdz 22,15‐18.,
obiecując, 74#Rdz 22,16‐18; Tt 2,12‐14że zostaniemy wyrwani z ręki wroga
i będziemy mogli służyć Mu bez strachu 75#Ef 4,24; Tt 2,12w świętości,
objęci Jego sprawiedliwością po wszystkie dni nasze.
76 # Iz 40,3; Ml 3,1; Mt 17,12; Łk 1,16‐17 Ciebie zaś, synu, nazwą Prorokiem Najwyższego,
gdyż pójdziesz przed PANEM, przygotowując Jemu drogę,
77 # Jr 31,34 by lud Izraela mógł poznać Jego zbawienie,
którego dokona przez odpuszczenie ich grzechów.
78 # Lb 24,17; Iz 60,1‐2; Ml 4,2 Wszystko to wydarzy się wkrótce
ze względu na wielkie miłosierdzie naszego Boga,
który objawi się z wysokości niczym wschodzące Słońce#Proroctwa mówiące o Mesjaszu porównywały Jego przyjście do promiennego wschodu słońca (por. Lb 24,17; Iz 9,1; Am 5,18; Ml 3,20)..
79 # Iz 42,7; Iz 58,8; Iz 60,1‐2; Mt 4,16; J 8,12 Ukaże się tym, którzy siedzą w ciemności, by wyprowadzić ich
z cienia Śmierci i dalej poprowadzić prostą drogą pokoju ze sobą.
80 # Mt 3,1‐3; Łk 3,1‐18 Chłopiec dorastał i umacniał się duchowo. Zanim rozpoczął swą służbę pośród ludu Izraela, przebywał jakiś czas na pustkowiu.
Currently Selected:
Łukasza 1: NT NPD
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Copyright ©️ 2021, 2022, 2023 by Wydawnictwo NPD.