YouVersion Logo
Search Icon

Luk 1

1
Luk ɛpelyaal ɛsuk ɛ ekwyala bɛ
1Boo-mot Teofil, dáa ye nabɛ náá, bot ɛbuɛpe naakwyɛl ɛkaada tɔ mɛkana etɛp ee nadhaa pak'ena ɛ, 2nɛ dáa bot ɛ nabee nɛ mis mɔɔ met tyee etɛp bak djas nadi esael nakaadaa bis é mɛkɛn ɛ. Bot ɛ tak nabɛ ɛ́, bɛ moo bot ɛ mɛsa ɛ Zɛɛb. 3Bhii mɛ nazedu etɛp tak kɛkum pɛ mɛsuk mɛ tak ɛ, mɛ ɛ́ booke náá, ye goka ɛ́ náá, mam pe, mɛ kaada wɔ etɛp bak djas tɔ ekwyala, wɔy kukuma Teofil. 4Mɛ sa deenek ɛ́, étɛp wɔ neegu etsɛɛtsɛ e mɛlyo mɛ wɔ nabela ɛ.
Fofop ngɔt ɛpelɛɛ bhaadal dum nɛ ɛbyel ɛ Zaŋ Nduuel-bot
5É ghɛŋ Elood nadi mɛkoozi kɔ Yude ɛ, ye nabɛ ɛ́ nɛ dhiiti ghaa-Zɛɛb, din ɛ lɛ nabɛ ɛ́ Zakali. Nyɛ nadi ɛ́ ngɔt tɔ sama ɛdhuu ɛ bɛghaa-Zɛɛb nadi tɔ lɔɔg ɛ Abiya ɔ. Myɛl nabɛ ɛ́ dha ɛ boo ghaa-Zɛɛb Alɔn. Din ɛ lɛ nabɛ ɛ́ Elizabɛt. 6Bɔɔ djas bɛbá nadi ɛ́ bot ɛ epiki é mis ɛ Zɛɛb. Bɛ nadi eduwal nɛ ɛkɛ tyee etsi nɛ mɛtiŋ ɛ Ghɛŋ di elɛɛ ɛ ɛnyɔɛpe. 7Saabɛgɔs kabɛ ɛ́ náá, bɛ nabɛ ɛ́ ààbɛ nɛ mɔn. Elizabɛt nabɛ ɛ́ kwyiid moma, nyɛ nabɛ ɛ́ ààbɛ nɛ ghwyil ɛbya etɛɛ náá, bɔɔ djas nabɛ ɛ́, bɛ moo bɛtɔa-bot.
8Dhiiti dwoo, Zakali nadi esa mɛsa mɛ yii ghaa-Zɛɛb tɔ Ndjaa-ebuwa, etɛɛ náá, ye nabɛ ɛ́ yɔbɔ lɔɔg ɛ nadi tɔ mɛsa é dwoo tak. 9Bɛ eezɛsa dhiiti ɛgwyeeg tɔ ɛzel ɛ lɔɔ, dáa eboo bɛghaa-Zɛɛb nadi ezezyɛ nɛ ɛsa sok ɛ étɛp bɛ neesɛ́ɛ mot aani, tɔ́ kɛdik bɛmul na mbɛɛ mɛnuub tɔ Di na Dɛɛ ɛ Ghɛŋ ɛ. Zakali ɛ́ nasɛ́ɛaa dwoo tak étɛp ɛkɛdik mɛnanas. 10Ɛdhuu ɛ bot djas naleelik ɛ pɛ kel edjaala é ɛwala ɛ mɛnanas na mbɛɛ mɛnuub nadi edikaa tɔ Di na Dɛɛ ɛ.
11Tin, dhiiti fofop ngɔt ɛ Ghɛŋ zokazɛtuula Zakali «zaka». Fofop tak eezɛtyaa tetel pɛ mbɔ eghɛŋ mesa ebuwa di edikaa bɛmɛnanas ɛ. 12Dáa Zakali nabee nyɛ ɛ́, ye nabɛ ɛ́ bwoo nɛ bɛbebwol naamɛt nyɛ ɛlyelɛpe. 13É di'enek, fofop eezɛke nɛ nɛ náá: «Nàdi nɛ bwoo Zakali, etɛɛ náá, Zɛɛb eegwak mendjaala mɔ! Elizabɛt mwalɔ ɛ́ waabela ɛbum. Nyɛ waabya wɔ mɔn mɔɔ motom. Wɔ aaget mɔn tak ɛ Zaŋ. 14Wɔ aadi ɛ́ tɔ boo mɛmyaala. Tin, bot ɛbuɛpe ɛ́ waamyaala dum nɛ ɛbyel ɛ lɛ. 15Etɛɛ náá, nyɛ aadi ɛ́ boo-mot é mis ɛ Ghɛŋ. Nyɛ aanàdɛ mɛnyok mɛ vin, ààdɛ dɔɔ nɛ kwaambi bɛdhiiti mɛnyok mɛ di edjɛ elangi ɛ. Sisim na Dɛɛ ɛ́ waalwood tɔ lɛ nyɛ dinaa tɔ mɔ nyɛɛg. 16Nyɛ waasa náá, bɔn Yisalaɛl ɛbuɛpe bula zɛdum koŋ nɛ Ghɛŋ Zɛɛb'ɔɔ. 17Tin, nyɛ waakɛ sok bhwoob ɛ Ghɛŋ nɛ sisim nɛ eghɛŋ ɛ ngoolel-mɛkpa ɛ Zɛɛb Eli, étɛp nyɛ neebulal ɛgwakel pak bɛsɛɛg nɛ bɔn bɔɔ. Nɛ ɛbaasa náá, bot ɛ di elyel elo ɔ swoola mɛfulu étɛp bɛ needi bot ɛ etsoŋ nɛ epiki.»
18Tin, Zakali eezɛke nɛ fofop náá: «Mam aagu náá, etɛp ee wɔ di elɛɛ ɛ, ye ɛ́ tsɛɛtsɛ dáa? Etɛɛ náá, mɛ moo ɛ́ tɔa-mot. Mwalam pe moo ɛ́ yɛ sil-moma.»
19É di'enek, fofop ɛ́ boozɛbɔɔza nɛ nɛ náá: «Din ɛ lam ɛ́ Ghabhiliɛl. Ye ɛ́ mam ɛ́ dyeebadi sok bhwoob ɛ Zɛɛb étɛp elwomel bɛ. Nyɛ lwom mɛ ɛ, mɛ zɛlii nɛ nɔ, mɛ zɛlɛɛ wɔ mbɛɛ bhaadal'enek. 20Deenek, wɔ ààpamyaal etɛp ee mɛ lɛɛ wɔ ɛ, sonok bɛ náá, etɛp tak ɛ waasɛ́ɛ é ɛwala ɛ Zɛɛb zekoobal ɛ. Étɛp tak ɛ́ di náá, wɔ aadi ɛ́ bubu. Wɔ aanàkwaabaalii, kana dwoo mos kɛkum dwoo esesɛ́ɛ binek djas aasael ɛ.»
21É di'enek, bot ɛ nazyɛ mendjaala ɔ nadi ebwood Zakali, bɔɔ edjoka dáa nyɛ nadi ebɔya tɔ sum Di na Dɛɛ ɛ Zɛɛb. 22Tin, dáa nyɛ nakawyis ɛ, nyɛ nabɛ ɛ́, nyɛ moo ààkabɛ nɛ tyee nyɛ kalii nɛ nɔɔ. Tin, bot eezɛgek náá, nyɛ eebee dhiiti djema mɛbwala penek tɔ sum Di na Dɛɛ ɛ Zɛɛb. É di'enek, nyɛ nakalii-lii nɛ nɔɔ ɛ nɛ egeka dáa bubu, étɛp nyɛ nabɛ ɛ́, nyɛ moo bubu.
23Tin, dáa Zakali nasilal bim mɛlu mɛ nyɛ nagoka nɛ ɛsa mɛsa mɛ tɔ Ndjaa-ebuwa ɛ Zɛɛb ɛ, nyɛ eezɛsik pɛ dɛl ɛ lɛ.
24Ba mɛlu bhii tak, Elizabɛt myɛl eezɛbela ɛbum. Wɔ gwaa, nyɛ zokazɛsɔwa nɛ ɛbum ɛ tak tyee bɛngɔn ɛtɛn. Nyɛ nadi ekeke ɛ́ náá: 25«Beea sa Ghɛŋ sa dum nɛ nam ɛ, nyɛ eemyaal ɛdis ɛ mɛ tɔ esa ee nadi edjɛ mɛ sen é mis mɛ bot ɛ.»
Fofop ngɔt ɛpelɛɛ bhaadal náá, Yezu ɛ́ waabyel
26Bhii bɛngɔn ɛtɛn nɛ wat yii ɛbum ɛ Elisabɛt, Zɛɛb eebaazɛdhis fofop Ghabhiliɛl pɛ dɛl ɛ Nazalɛt, pɛ kyee dik Ghalile. 27Nyɛ nadhis fofop tak ɛ́ pɛ daa mɔɔ moma ngɔt di ààgu botom ɔ, din ɛ lɛ nabɛ ɛ́ Maali. Nyɛ nadi ɛ́, ghɔɔd motom ngɔt nɛ din ɛ Zozɛf. Zozɛf nabɛ ɛ́ dha ɛ Mɛkoozi Dhavid. 28Fofop eezɛtuula nyɛ, swos nyɛ, nyɛy náá: «Dia tɔ mɛmyaala, wɔ eeboma nɛ mbɛɛ bhwoob ɛ Zɛɛb. Ghɛŋ ɛ́ nɛ nɔ lɔɔg.» 29Maali moo tinaak «yooo», edjoka nɛ mbi yenek mɛkpa. Nyɛ ɛ́ boozɛdji ɛsuk ɛ yenek mɛswosel. 30Fofop ɛ́ bookake nɛ nɛ náá: «Maali, nàbem ba, etɛɛ náá, wɔ eeboma nɛ mbɛɛ bhwoob ɛ Zɛɛb. 31Wɔ waabela ɛbum. Wɔ waabya mɔn mɔɔ motom. Din ɛ wɔ aaget nyɛ ɛ, yɛ aadi ɛ́ Yezu. 32Nyɛ aaboodi ɛ́ boo-mot, bɛ aadjóo nyɛ Mɔn Zɛɛb-Mɛkaake. Ghɛŋ Zɛɛb ɛ́ waanɛɛg nyɛ mɛkoozi dáa Dhavid bhaab'ɛ nadi ɛ́. 33Deenek, nyɛ aadi ɛ́ mɛkoozi kɔ mbyak Yisalaɛl kɔm-kɔm. Ɛyoŋ ɛ lɛ aadi ɛ́ ààbɛ nɛ ɛsik.» 34Maali eezɛke nɛ fofop náá: «Yiizaag aasael dáa? Mam ɛ́ di ààgu botom'aak?» 35Fofop eezɛbɔɔza nɛ nɛ náá: «Sisim na Dɛɛ ɛ́ waazyɛ kɔ lɔ. Ghwyil ɛ Zɛɛb-Mɛkaake ɛ́ waabutal wɔ. Étɛp tak ɛ mɔn na dɛɛ wɔ waabya ɔ, nyɛ aadjóoaa ɛ́ Mɔn Zɛɛb. 36Dɔɔ nɛ Elizabɛt mɔn nyoog ɛ́ waabya ngbɛ mɔn motom, ye nakoozobɛ náá, nyɛ ɛ́ sil-moma. Nyɛy mot bɛ nadi ekeke náá, nyɛ ɛ́ kwyiid ɔ, ɛbum ɛ lɛ moo mos ɛ́ nɛ bɛngɔn ɛtɛn nɛ wat. 37Etɛɛ náá, ye tok nɛ sa Zɛɛb aadi ààkwak.» 38Tin, Maali zɛbɔɔza nɛ nɛ náá: «Mam ɛ́ mot-mɛsa ɛ Ghɛŋ. Ye sael nɛ nam dáa mɛkpa mɔ di eke náá, ye sael ɛ.» Bhii tak, fofop eezɛtɔ́ yɛ.
Maali eetɔ́ kɛbee Elizabɛt
39Ààbɔya tɔ mɛlu menek deenek, Maali eezɛghɛɛ, tɔ́ kaab pɛ dɛl ɛ mɛtsok nadi pɛ kyee dik Yude ɛ. 40Nyɛ eezɛni tɔ ndjaŋ ɛ Zakali, bhii tak nyɛ eezɛswos Elizabɛt. 41Dáa Elizabɛt nazogwak-gwakak mɛswosel ɛ Maali ɛ, é di tak wat wɔ gwaa, mɔn zɛkuu nyɛ tɔ mɔ. Tin, wɔ gwaa Sisim na Dɛɛ zɛlwood tɔ lɛ. 42Nyɛ eezɛtsim ɛlyelɛpe náá: «Zɛɛb eesɛɛ wɔ mɛtel dhaa boa djas kɔ bɔs'ak! Deenek, esɛɛa mɛtel menek ɛ́ dɔɔ nɛ kɔ mɔn wɔ aabya ɔ. 43Mam ɛ́ yam nwyaa dhiiti vaŋ moma, etɛɛ náá, nyɛɛg ɛ Ghɛŋ'am zyɛ pɛ daa lam? 44Etɛɛ náá, ye bɛ ɛ́, wɔ eebee náá, é sok mɛ gwak mɛswosel mɔ ɛ, ye bɛ ɛ́, mɔn eekuu mɛ tɔ mɔ nɛ mɛmyaala. 45Mɛnyɔ nɛ nɔ, etɛɛ náá, wɔ eemyaal náá, Ghɛŋ ɛ́ waasa sa nyɛ lɛɛ wɔ ɛ!»
Djeeb ɛ Maali
46É di'enek, Maali eezɛke náá:
«Mɛ ɛpeduwal Ghɛŋ nɛ lyem'am djas.
47Sisim'am ɛ́ pɛ tɔ boo mɛmyaala kɔ ɛsu ɛ Zɛɛb mɛtsik-bot mam.
48Etɛɛ náá, nyɛ eeliig mis mɛ, gwyák mot-mɛsa mɛ, mam ààkobɛ yam mot ɛtela ɛ nyel.
Nɛ tsɛɛtsɛ, kana dwoo ɛlak mos, membu nɛ mesee, bot aakadjóo mɛ ɛ́ “moma Zɛɛb nazesɛɛ mɛtel ɔ”.
49Etɛɛ náá, Zɛɛb Mɛkaake eesa eboo esonok tɔ lam. Nyɛ ɛ́ Zɛɛb na Dɛɛ.
50Nyɛ nɛ bu enɛm esa, mɛlu nɛ mɛwala djas dum nɛ bot ɛ di eduwal mɛtiŋ mɛ ɔ.
51Nyɛ eesa mɛsa mɛ mɛbwala nɛ eghɛŋ bɛ. Nyɛ eetwak bot ɛ di nɛ mɛbet tɔ elyem ɔ.
52Nyɛ eedis bɛmɛkoozi kɔ mɛbhóó mɛ mɛkoozi mɔɔ.
Bhii tak, nyɛ eedjɛ bot ɛ di ààbɛ nɛ ɛbet ɔ, mɛbhóó mɛ mɛkoozi.
53Nyɛ eedjɛ mbɛɛ edee nɛ bot ɛ nadi nɛ za ɔ.
Nyɛ eeswaal bɛkum ɛ bot mɛmbɔ mɛ toto.
54Nyɛ nazyɛ ɛ́ zɛkwyee Yisalaɛl, mot-mɛsa mɛ.
Nyɛ ààdjisa ɛlyaal enɛm nɛ embɛɛ bɛ
55nɛ Abalaam bɛ nɛ bɛdha bɛ, kɔm-kɔm sii nɛ kɔm, dáa nyɛ nakɛk bɛbhaab binaka ɛ.»
56Tin, Maali eezɛdi pɛ daa Elizabɛt tyee bɛngɔn ɛlɛl, bhii tak, nyɛ eezɛsik pɛ dɛl ɛ lɛ.
Ɛbyel ɛ Zaŋ Nduuel-bot
57Ɛwala nabɛ náá, Elizabɛt ɛ́ waabya ɛ, yɛ eezɛkum. Wɔ gwaa, nyɛ zɛbya mɔn motom. 58Bɛsɔ bot ɛ nadi nɛ mendjaa ɛkunaaɛpe nɛ nɛ ɔ, nɛ bot ɛ mɛbyel mɛ zokazɛgwak náá, Ghɛŋ nabɛ ɛ́, nyɛ naagek nyɛ ghoŋ. Bɛ nɛ bɛ nɔɔ moo tin tɔ mɛmyaala bɔɔ djas. 59Dáa mɔn nabɛ, nyɛ moo nɛ mɛlu mɛtɛn nɛ elɛl bhis ɛbyel ɛ lɛ ɛ, wɔ gwaa, bɛ zɛtɔ́ étɛp ɛkɛniigal nyɛ beka. Bɛ nakwyɛl ɛget nyɛ ɛ nɛ din ɛ sɛɛg Zakali. 60Tin, nyɛɛg ɛ́ boopɛɛ, nyɛ ɛ́ boozɛke náá: «Ààbɛ! Din ɛ lɛ aadi ɛ́ Zaŋ.» 61É di'enek, wɔ gwaa bɛ zɛke nɛ nɛ náá: «Deenek, ye tok nɛ mot ngɔt tɔ bot bɔ nadi nɛ din ɛ Zaŋ!» 62Tin, tɔ ɛgek ɛ dáa ebubu di elii ɛ, bɛ eezɛdji sɛɛg mɔn, din ɛ nyɛ nakwyɛl ɛget mɔn'ɛ ɛ. 63Wɔ gwaa Zakali zokazɛwaab náá, bɛ zyɛ nyɛ nɛ mɔɔ pɛt ɛbaya bɛ di ezezyɛ nɛ ɛkwyal kɔ tak ɛ. É di tak, wɔ gwaa, nyɛ zokakwyal náá: «Nɛ tsɛɛtsɛ, din ɛ lɛ ɛ́ Zaŋ.» Tin, bɔɔ djas naazɛdjoka ɛbuɛpe. 64É di tak wat, wɔ gwaa, Zakali zɛbaakan ɛlii ɛnyɔɛpe. Nyɛ moo tin etsim ɛlyelɛpe eduwal Zɛɛb. 65É di'enek, bot djas nadi bɛ nɛ bɛ nɔɔ ɛ, bɛ nadi ɛ́ bɛ moo nɛ bwoo, pɛ kɔ mɛl mɛ nadi tɔ mɛtsok mɛ kyee dik Yude ɛ. Tin, bot nazokakekaada ɛ tɛp'enek. 66Bot djas nadi egwak dáa tɛp tak nasael ɛ, bɛ moo tin esiiza tɔ bhum elyem bɔɔ, edji náá: «Mɔn tak aadi zɛ?» Ye nabɛ ɛ́ tsɛɛtsɛ náá, ghwyil ɛ Ghɛŋ nadi ɛ́ tɔ lɛ.
Djeeb ɛ Zakali
67Zakali, sɛɛg mɔn nabɛ ɛ́, nyɛ eelwood nɛ Sisim na Dɛɛ. Wɔ gwaa, nyɛ zokani egoola mɛkpa mɛ Zɛɛb tɔ Sisim. Nyɛ nadi ekeke ɛ́ náá:
68«Mena goka ɛ́ nɛ ɛsɛɛ Ghɛŋ Zɛɛb bot ɛ Yisalaɛl mɛtel.
Etɛɛ náá, nyɛ eezɛkwyee bot ɛ mbyak'ɛ, nyɛ eepɛk bɛ.
69Nyɛ eewyisal mena ghɛŋ mot, mɛtsik-bot,
pɛ tɔ bɛdha ɛ mɛkoozi Dhavid mot-mɛsa mɛ.
70Ye ɛ́ etɛp ee nyɛ naloozelɛɛ tɔ enuub e bɛngoolel ɛ mɛkpa mɛ na edɛɛ ɛ.
71Nyɛ naakɛk mena tsik di epɛk mena é mɛmbɔ mɛ bot ɛ mɛbhuka mena ɛ,
dɔɔ nɛ si mɛko mɛ bot ɛ di esa mena ɛbiyo ɔ.
72Nyɛ naagék ghoŋ nɛ bɛbhaab benaka.
Nyɛ nabɛ ɛ́ ààdjisa ɛbhɛŋ ɛ lɛ na dɛɛ nyɛ nalik ɛ.
73Nɛ tsɛɛtsɛ ye nabɛ ɛ́, Zɛɛb eetuwal myoŋ nɛ mɛsoŋ mɛ é mis mɛ bhaab'ena Abalaam náá,
74nyɛ waazɛpɛk mena é mɛmbɔ mɛ bot ɛ mɛbhuka mena.
Étɛp mena neesaka mɛsa mɛ, ààbɛ nɛ bwoo tɔ ebhum elyem bena.
75Etɛɛ náá, mena needika dɛɛ nɛ piki
é mis mɛ, é mɛlu mɛ tsik'ena djas.
76Deenek, wɔy mɔn'am, wɔ aadi ɛ́, ngoolel-mɛkpa ɛ Zɛɛb-Mɛkaake.
Etɛɛ náá, wɔy ɛ́ kwaakɛ sok bhwoob ɛ Ghɛŋ étɛp wɔ neekoobal mɛze mɛ.
77Etɛp wɔ neelɛɛ bot bɛ náá, nyɛ ɛpezyɛ zɛtsik bɛ,
da pel mesyem mɔɔ.
78Tsɛɛtsɛ, Zɛɛb'enabɛlka nɛ bu enɛm esa, nɛ kwyɛl.
Dusa tɔ gwoo, nyɛ eewyisal kɔ lena gwyɛ tyee wat nɛ mɛkas mɛ gwyes di edjem tɔ mɛlem ɛ.
79Etɛɛ náá, nyɛ neewyisal bot ɛ di tɔ ghooghom, nɛ tɔ piyo ɛsyee ɔ, tɔ gwyɛ.
Nyɛ needjɛɛd mɛko mɛ kyeed mena pɛ ze egwyem.»
80Dáa mɔn nadi ewyee ɛ, sisim yɛ nabaadi ewyee ɛbuɛpe. Nyɛ nadidi ɛ́, tɔ kyee dik bɛsyɛ di ààbɛ nɛ mɛdii ɛ, kɛkum dwoo nyɛ nazɛlyaal bot ɛ Yisalaɛl nyel ɛ.

Currently Selected:

Luk 1: bkw

Highlight

Share

Copy

None

Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in