YouVersion Logo
Search Icon

Kisah Para Rasul Uram 17

17
Er Paulus ab Silas ab Tesalonika atei bindoka kubmarei uram
17:1-9
1Sun Paulus ab Silas ab ara Filipi atei aryi anabdobmarei ura, Amfipolis atei ton Apolonia atei ton yibindoka Tesalonika atei binmarei. Tesalonika atei ara sun Yahudi yala nang aryi buluboka Musa Uram eteren ai a doramnyi. 2Mabmarei ani, berekwe ura, er Paulus biryi er iya ukuramwe to, erci sun Yahudi yala nang bulun ai asi wengbinmou. Binmou ura, erci sun akai wekmai Yahudi yala nang ab tonkwa Er Imtamnyi Uram deyok sisikdanmai. 3Ara, Er Imtamnyi Uram aryi du dinyi dobmouci, erci liliboka Er Imtamnyi biryi Bokwetebsounyi biti dib en uram lak kibmou. Ara, erci sunsi ato eterebmou. “Er Imtamnyi biryi bokwetebsou Lemsururnyi bisi ninyi aryi mambul dinyi kimdeiriramnyi. Mambul kimdeiriramnyi uca, dibmou ani, kam bukokmou. A dinyi ara bisik sekmanto kum kubmou. Sun Er Imtamnyi Uram ebdeibmaci bobaramnyi nang aryi ato eboka minob kerek sekmai.” Ato eboka eterebmou cok, er Paulus biryi sun Yahudi yala nang asi ato ebmou. “Er Imtamnyi biryi bokwetebkwansou Lebkwansounyi bira nun Du Yesus a kunum ebman. ‘Anyi Yesus bisi dib tenebdarur,’ ebmasin.” Ato eboka er Paulus biryi sun Yahudi yala nang asi eterebmou. Ara, wa in kum uki tum bitinyi winiryi erci ato eboka eterebmou. 4Eterebmou ba, sun Yahudi yala nang kankan aryi ninyi ton nang aryi dib tenebmaici, er Paulus ab Silas ab asi milibmai. Tonda, sun Yunani yala nang kankan aryi Er Imtamnyi bisi miliramnyi nang asi ninyi ilinto sunbabyi nun Du Yesus bisi dib tenebmai. Tonda, Yunani sien nerabwe ilinto aryi nun Du Yesus bisi dib tenebmai.
5Ura, ninyi ilinto aryi er Paulus biryi eterebmou uram asi dib tenebmai deyok aryi, sun Yahudi yala nang kanya malyi kubmou. Malyi kubmou ura, sunci, “Talyi ordarantibyi,” tenen nang mikbaryi bulubdeiboka, sunci sunsi, “Er Paulus ab Silas ab asi molong-molong eboka obkwayeb,” ebdanmai. Ato eboka ebdanmaici, a yu nang aryi ninyi ilinto bulubdeibmai ura, akatei nang nirya aryi yu weik kuboka bulubmaici, uram lilim ebmai. Ura, sunci ninyi si Yason er ai bindokabiryi, er Paulus ab Silas ab asi ingkirikmai. Ara, “Ai aryi bokiliboka deiriryandoka obkwayeb,” tenen ingkirikmai. 6Ingkirikmai bok, sunci er Paulus ab Silas ab asi kum eibmai. Kum eibmai ura, sunci er ai damnyi si Yason ab akai kuramnyi dib tenen nang ab eibmai. Eibmai ura, sunci a nang asi bokiliboka sun akatei sien nang dam bobinmai. Bobinmai ura, sunci uram weik doboka ato ebmai, “Ninyi ton nang ara eikatei-okatei nirya yibinkirikoka malyi dinyi boyanmaring. Ukuryok sunci nun atei asi malyi dinyi boyankwansiring ati, yanmaring. 7A nang ara malyi kururung asi er Yason biryi sunsi du dongobmar. A nang ara weik sienyi si Kaisar biryi, ‘Ato-ato kubdarur,’ en uram asi yanirsitamnandei. Yanirsitamnandei cok, a nang ara ato eboka etereranding, ‘Kaisar bira weik sienyi kum kurur. Eda, Yesus bisi Weik Sienyi kurur ati, sunci Ersi milibdarur,’ eboka etereranding,” ebmai. 8Sunci ato eboka tatab-tatab ebmai ba, sun bulubmai nang ab sun akatei sien nang ab kekebmai ura, sun kanya kankana weik kubmou. 9Ura, sun sien nang aryi er Yason bisi, “Dengna karebsiminyi ura, kan ab kan kwit yabwe ab ur bindobdarur,” eboka molobmai. Molobmai uca, er Yason biryi sunsi dengna karebmou ura, sun sien nang aryi er ab er kwit yabwe ab asi lobdeibmai ba, ur binmai.
Er Paulus ab Silas ab Berea atei bina kurandei uram
17:10-15
10Ura, lukunda kubmou ura, sun Tesalonika atei kuboka dib tenen nang aryi, “Nun atei nang aryi er Paulus ab Silas ab asi obingnyei,” tenen sunci sunsi, “Nai yabwe o, sunda anaboka Berea atei birurum,” ebmai. Ebmai uca, er Paulus ab Silas ab aryi anaboka Berea atei binmarei. Mabmarei ani, berekwe ura, sunda sun Yahudi yala nang buluboka Musa Uram eteren ai wekmarei. 11Sun Berea atei kuramnyi Yahudi yala nang ara, “Dib uram asi biktibyi,” tenen kanya boramnyi. Ura, er Paulus biryi sunsi Teleb Uram eterebmou ba, sunci kilkil asa aryi Er Yesus bisi dib tenebmai. Dib tenebmai cok, sunci, “Er Paulus biryi eterebmasir uram ara dib do kum do?” tenen sunci tuba-tuba Er Imtamnyi Uram kerek sengna nuklilibde banmai. Ara, busul kanya boboka sunci Teleb Uram dobdobmai. Sun Tesalonika atei nang Teleb Uram dobdobmai ba, sun kanya ara mitik yongon kubmou. Eda, sun Berea atei nang aryi Teleb Uram dobdobmai ba, sun kanya ara yongon weik kubmou. 12Ara, sun Berea atei kuramnyi Yahudi yala nang ilinto aryi Er Yesus bisi dib tenebmai. Tonda, sun Yunani sien nang ab sien nerabwe ab ilinto nun Du Yesus bisi dib tenebmai. 13Ura, sun Tesalonika atei kuramnyi Yahudi yala nang aryi kekebmai ara, “Er Paulus biryi sun Berea nang asi Er Imtamnyi Uram eterebmar.” Ato en uram asi kekebmaici, sunci Berea atei yandoka sun Berea nang asi, “A nang ara malyi kiminingnansiring nang yanmaring,” ebmai. Ebmai uca, sun Berea nang aryi yu kanya boboka, “Er Paulus ab Silas ab nun li,” tenebkalibmai. 14Ura, sun Berea atei kuramnyi dib tenen nang aryi, “Er Paulus bisi obingnyei,” tenen sunci er Paulus bisi dam deiboka weik me kwan katum dam kamdeirirbinmai. Ba, er Silas ab Timotius ab ara Berea atei tuba kubmarei. 15Ura, sun dib tenen nang aryi er Paulus bisi weik me kwan katum dam kamdeirirbinmai ura, sunda er ab tonkwa weik co ngun-ngun asi wekoka me kwan deici banmai. Banmai ani, sunda Yunani mutuk weik sien atei si Atena binmai. Atena atei binmai ura, sun er Paulus bisi kamdeirirbinmai nang sun atei tamurbinkwamai bok, er Paulus biryi sunsi ato ebdeibmou. Ara, erci sunsi ato ebmou. “Ni kwit yabwe o, sunda sun atei bimunyi ura, sun Silas ab Timotius ab asi ato ebdarur, ‘Sun nai Paulus bira Atena atei dam dibde bukmasir ati, sunbabyi er dam minola birurum,’ ebdarur,” ebdeibmou ura, sun Berea nang sun atei tamurbinmai.
Er Paulus bira Atena atei kubmou uram
17:16-34
16Ura, er Paulus biryi er kwit yabwe asi dibde bukmou cok, er Atena atei dirbinmou ba, erci kwemdeina molon ai ilinto asi asing eibmou. Eibmou ba, er kanya daksakdobmou. 17Ura, erci sun akatei kuramnyi Yahudi yala nang buluboka Musa Uram eteren ai asi binmou. Binmou ura, erci sun Yahudi yala nang ab tonkwa Er Imtamnyi Uram deyok ati, sisikdanmai. Tonda, sun Yunani yala nang kankan aryi Er Imtamnyi bisi miliramnyi nang ab tonkwa Er Imtamnyi Uram deyok sisikdanmai. Ura, atei keta dam binmou ura, er Paulus biryi sun adikum kunmai nang ab tonkwa uram sisikdanmai. 18Uram sisikdanmai bok, bikdob uram ingkiringna nang ton er Paulus ab lulubdanmai. A lulubdanmai nang ara ninyi si Epikuros eterena uram miliramnyi nang ton, yuk nang si, “Stoa nang,” kubmai. A nang kankan asi ton nang aryi er Paulus bisi ato eboka lakabmai, “Bohoi, anyi biryi, ‘Bikdoba uram eterebkwinsin,’ ebdiryok, bita kum bikwe akiryi talyi uram akwe erur,” ebmou. Ebmai bok, yuk nang aryi, “Anyi biryi yuk mutuk nang molon dinyi etererdesurur tenebmab,” ebdanmai. Ba, Er Paulus biryi sunsi, “Nun Du Yesus dibmou ani, kam bukokmou,” eboka eterebmou. A deyok aryi, sunci, “Ninyi din nang ara kam bukokman kum,” tenen sunci er Paulus biryi eterebmou Teleb Uram asi lakabmai. 19Ura, sunci er Paulus bisi, “Nun ab tonkwa binkwayeb,” eboka sunci ersi atei keta si Areopagus bobinmai. A keta dam ara sun bikdoba uram ingkiringna nang aryi buluboka uram sisingnamnyi ai asi bobinmai. Bobinmai ura, sunci er Paulus bisi ato ebmai, “Kan ukuryok dinyi etererandimnyi kurum ati, nunbabyi, ‘Biktibyi,’ tenebmab ati, kanci nunsi liliboka eterebsurum. 20Kanci nun minob kum kekeramoubwe dinyi asi etererandim ati, kanci ato-ato eboka eterebsurum,” ebmai. 21Sun Atena atei nang ab ton sun yuk atei-yuk atei aryi yangaramnyi nang ara, “Ukuryok eterena biktibyi,” teneramnyi. Teneramiryok, sunda atei keta si Areopagus dam buluboka ton tangna kum ukuryok eterena yuk-yuk dinyi asi kekebnaryok, sisingnamnyi. Sisingnamiryok, sunci er Paulus bisi, “Eterebsurum,” eboka ersi uram ebkwamou ati uki loubmai.
22Ura, er Paulus biryi sun a bulubmai nang noutam tikokaburyi, erci sunsi ato ebmou. “Ni kwit yabwe Atena nang a. Sunda sun molorandum kwemdeina dinyi asi diboka teneirandum asi, asing eibman. 23Nira sun atei yibinkirikoka dinmasiryi, kwemdeina asi molorandum dinyi ilinto asing eibmase. Eibmasiryok, dama deirin dam tentok asi eibmase. A dama deirin dam deici asi ninyi aryi ato eboka kerek sekamnyi, ‘Molon dinyi er si kum bingnubnyi bisi nun dama deibkwayeb,’ eboka sekdeibyi asi eibse. Ati, nira anyi bira er si kum bingnandanyi biti ni uram ton ebkwan. Niryi Er si bingnun ati, sunsi lak eterebkwinsin. Anyi si ara Er Imtamnyi kurur ati ebman. Anyi bira sun Atena atei nang ara Er si ara, sun walwal aryi kum bingdarur ati, niryi Er si lak kibmasin. Anyi dama deirirandanyi biti niryi, ‘Anyi si ara Er Imtamnyi kurur,’ eboka lak eterebmasin.
24Er Imtamnyi bira im dangna tukwe dangna nirya ara Erci kiknibmou. Anyi bira Iya Erebdobnyi kurur ati, tukwetam nang aryi doboka moloraming ai asi kum kurur. Eda, Er Imtamnyi bira ninyi aryi kiknibman kum ai ara imtam ai asi kurur. 25Nun tukwetam nang aryi Ersi dama deiriramib bok, Er Imtamnyi bira utotoa nirya Er kum atarur. Er Imtamnyi biryi Er mikib karesurur aryok ninyi nirya ara kam kuramib. Ati, Erda Mikibnyi biryi, ‘Ton atabmanir,’ tenena kum kurur.
26Yuma kobdob ara Er Imtamnyi biryi ninyi yumanyi si Adam kiknibmou. Kiknibmou ura, anyi deyok koubdoba aryi deibmou ura, er mabwe deibdoba yaldakde baramnyi. Yaldakde baramnyi ani, ninyi yala yuk-yuk nirya anabmoubwe. Ninyi yala yuk-yuk sirya anabmoubwe ura, Er Imtamnyi biryi yala yuk-yuk asi sun mutuk ab wiliba ab karebmasou. Ara, ninyi yala yuk-yuk im dangna tukwe dangna nirya asi kubkwamnyi ati, Er Imtamnyi biryi ninyi kiknibmou. Ninyi kum kiknibmou cok, Er Imtamnyi biryi Er kiknibkwamwe dinyi nirya asi kanya teneamwe. Ara, Erci, ‘Ninyi yuk-yuk dantam kubkwaming do?’ tenen ninyi yala yuk-yuk asi sun mutuk ab wiliba ab asi minob wiamwe. Tonda, Erci, ‘Ninyi yuk-yuk ara una tum deiamingnyi ani, una tum dibkwaming do?’ tenen Erci nun ukuramib talak wiamwe. 27Ara, Er Imtamnyi biryi, ‘Ninyi nirya aryi Nisi ingkirikwaning,’ tenen a dinyi nirya kiknibmou. Ara, Erci, ‘Ingkirikningnyi uca, Nira Imtamnyi biti iya walwal kum kubkwaning,’ tenen Erci a dinyi nirya kiknibmou. Ninyi ilinto Er Imtamnyi biti walwal kunung bok, Er Imtamnyi bira ninyi nirya asi dam kusururnyi kurur. 28Sun Yunani yala nang kankan aryi bikdob uram eboka kerek sengna nang mikbaryi ara a deyok asi bikmai cok, sunci Er Imtamnyi biti ato eboka kerek sekamnyi.
‘Anyi mikib aryok nun kam kuramib. Anyi mikib aryok nun ining lingnansir aryi yibaramib.’
Tonda,
‘Nunda Anyi Er mabwe kunub.’
Ato eboka sunci Er Imtamnyi biti kerek sekamnyi.
29Ati, ukuryok, ni nai yabwe, sunci nira Paulus biryi ebkwinsin uram asi kekenindarur. Nunda Er Imtamnyi mabwe kunub ati, nunci, ‘Er Imtamnyi bira ninyi aryi kiknin dinyi atonyi kurur,’ tenebibyei. Er Imtamnyi bira dengna weik keil si emas aryi kiknin dinyi atonyi kum kurur. Tonda, dengna weik keil si perak aryi kiknin dinyi atonyi kum kurur. Yuk keil aryi kiknin dinyi ato kum kurur. Eda, Er Imtamnyi bira diboka kam kururnyi kurur ati ebman.
30Minob ura, ninyi ilinto aryi Er Imtamnyi bisi walwal kuramnyi. Ara, sunci, ‘Er Imtamnyi bira ninyi aryi kiknin dinyi atonyi kurur,’ teneramnyi. Teneramnyi bok, Er Imtamnyi biryi, ‘A nang ara Niti walwal kuraming bok, Niryi sunsi minola kum wenebkwan,’ teneramwe. Teneramwe ani, Erci ukuryok sun im dangna tukwe dangna kunub nang nirya asi ato eboka arungsurur. ‘Sun malyi kurandau dinyi asi taklobmunyi ura, teleb dinyi akwe ukubmun cok, sunci Ni Imtamnyi bisi si weik eboka molobnindarur,’ eboka arungsurur. 31Ura, Er Imtamnyi biryi ninyi tentok asi wiboka tikeibmou. Anyi bira ninyi kanya nirya bikoka ninyi urasin wimna kumnyi kurur ati, Erci sun im dangna tukwe dangna nang nirya asi sun malyi kun dinyi asi diboka lilibkwansir. Er Imtamnyi biryi Anyi bisi wiboka tikeibmou cok, Erci uki tentok tum asi wibmou. A uki tum berekci ura, Er Imtamnyi tikeibmounyi biryi nun malyi kun dinyi nirya asi lilibkwansir. Ninyi nirya aryi Anyi bisi dib tenebkwaming ati, Er Imtamnyi biryi Er dibmounyi bisi kam bukeibmou.” Ato eboka er Paulus biryi sun atei keta si Areopagus dam bulubmai nang asi eterebmou.
32Eterebmou cok, kam burdeirin deyok ati ebmou bok, sun a bulubmai nang aryi, “Bohoi, tola ati ebmar,” tenen erti akwi tubkarebmai. Akwi tubkarebmai cok, sunci er Paulus bisi, “Nun kwit, bita nukatabdum. Yuk uki tum tubto nuksurum,” ebmai. 33Ato ebmai ura, er Paulus bira sunsi takloboka bindobmou. 34Sun a bulubmai nang kankan ninyi ilinto aryi dib kum tenebmai bok, ton nang aryi dib tenebokabiryi, er Paulus bisi milibmai. A dib tenebmai nang kankan ara ninyi si Dionisius ab, ner tentok si Damaris ab, yuk nang ababyi ton er Paulus bisi milibmai. Dionisius bira Areopagus uram deyoknyi kuramwe.

Highlight

Share

Copy

None

Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in