Lukâs 6

Ibəb kwùmə̀ yə̀ nə̀ ùtsuk ù zwaa wiy

(Matìyò 12.1-8; Mâk 2.23-28)

1A ntsuk fə̀ zwaa fə aghě Dzû fə̀ liy fiy, Yesù kə tsìy yə̀ dzəd anə iswum iliy yiy nə̀ tsə̀təndii tə we tiy, tsə̀təndii tə we tiy swà yə̀ ufyiə ùliy u də yəə àlɛ̀m anə iswum yə, fyikə tsə nə̀ àwo yiy fələ yə̀ àsə yə dzələ tədzələ. 2Aghee Falàsî àliy yiy bəbə a ghu nə, “À də̌ kìə̀ ghà zəŋə ayiə yə a ntsuk fə̀ zwaa fiy nə̀ lâŋ kə ŋgàŋ kìy dziy ŋgà kə zəŋi ə?”

3Yesù ə bə̀lì yə̀ ghu nə̀ “Ghà kamə twoŋə kôʼ àyiə yə Devìd kə zəŋi nəniy a sòŋə fə dzoŋ kə zabə we nə̀ àghù yə̀ ghu kə də nəniy nə̀ we ə̀?” 4Ù kə zù tsìy nyi tsə a ndàw Kə̀zə̀, nìy nyi kə kəba ghu kə sâ naa awò Zə̀kìy, we nə̀ àghù yə̀ ghu kə də nəniy nə̀ we, də̀ ghii lâŋ kə ŋgàŋ kìy də nə̀ àmày kə àghè àlwaʼa ani nyi ndzòʼò bakə ghè kə̀.

5Yesù dzày kəd tsə aghu nə, “Wà Wù də̀ Mwe ə̀ mbyi, ù kwu soʼo daʼa kiy anə ntsuk fə̀ Zwaa fiy.”

Yesù ə zəŋi taw kə Wù lìy wìy ù kə də nə̀ pfə̀ kə ukwe kiy

(Matìyò 12.9-14; Mâk 3.1-6)

6Abù a ntsuk ù Zwaa u aghě Dzû ù liy wiy, Yesù ə kàm zù tsìy nyi fwuli yə̀ a ndàw dzəŋə kə aghě Dzû, kaʼ yə̀ ani tyi dè ghu nə̀ ayiə. Wù lìy kə də̀ sòʼò awote nə̀ ukwe u we ù nyiə wiy mə pfə dòʼò. 7Aghee Falàsî à liy nə̀ àghè tyi dê ulâŋ wìy, ghu kə bee tsə̂ Yesù nə̀ ù zaʼ kòʼ tsə lâŋ kə̀liy kiy. Ghu tsə̀ŋə̀ lia kə ŋwò ani kòʼ nə̀ Yesù kì zəŋə taw ŋwòə wù wə̀ a ntsuk fə̀ Zwaa fiy ə̀. 8Yesù kə kwu ŋwô ayiə yə ghu kə moʼò, u dzày yə̀ â wù wə̀ ukwe u we wiy kə pfə doʼò nə̀, “Təmi kə idoŋ anə səkə ghè àdzə̀m” wù wə̀ ə ŋwò təmi fyi kə sòʼò. 9Yesù ə bəb tsə â àghě ghà yə̀ a ghu nə̀, “Lâŋ kə ŋgàŋ kìy bɛmə nə̀ ŋgà zəŋi kìə̀ a ntsuk fə̀ Zwaa fiy ə? À kpe ani zəŋi iyiə ìdzoŋə̀ yìy a ntsuk fə̀ zwaa fiy moo à kpe ani zəŋi ì bɛbə yiy? À də̌ ani bii fyi wù zii a ntsuk fə̀ zwaa fiy moo à də̀ ani wiy màʼà ə?” 10U liay tsìy yə̀ àghè dzə̀m, dyaŋi dzày tsə â wù wə̀ a we nə, “Nìay fyi yə̀ ùkwe yiə̀ wìy.” Wù wə̀ ə nìày fyi yə̀ sòʼò ùkwe u we. Ukwe u wû wə̀ ə təmi dzwàb fyi yə̀ nə̀ u mə taw.

11Fôŋ tə ghě Falàsî nə̀ ghě tyi dee ulàŋ wìy kə ŋge ŋə̀m, ghu bəbə anə iwè i ghu nə̀, ghu ni ba zəŋi mə̀yə nə̀ Yesù ə̀?

Yesù ə sày kə aghê àvəm nə̀ àghè àbè nə̀ ghu ki dzwumə ighe

(Matìyò 10.1-4; Mâk 3.13-19)

12A ntsuk ù liy, Yesù ə kwoʼ kə anə udoŋ ù liy wiy ani zù gwùŋì. U gwùŋì bwuni yə̀ â Zə̀kìy. 13Abù utsuk wiy zwu tsə nəniy, u twoŋə na bə̀ tsə̀təndii tə we a kə̀lə̀ we. U tyay fyi bə̀ ùtuw ghu ùvəm nə̀ ghè abè toŋə tsə ghu nə̀ ghu də aghee ntwùm ə̀ ìghe. 14Ù kə sày fyi bə̀, Simùn ù kə kwee yə̂ izəd yiy nə̀ à də̀ Pità, nə̀ àzə̀ ə̀ we Andùlù, nə̀ Dzɛ̂m, nə̀ Dzwan, nə̀ Filîp, nə̀ Bàtùlùmiyà, 15nə̀ Matìyò, nə̀ Tomàs, nə̀ Dzɛ̂m wà Afayòs, nə̀ Simùn ghu kə tyoŋə nə̀ à dəə wù ə̀ ìghaa, 16nə̀ Dzudàs wà Dzɛ̂m, nə̀ Dzudàs Ìsə̀kalòt wə̀ ù kə kâm dòʼò tsə tsə̀m ə̀ Yesù fè fyi yə̀ we.

Yesù ə tyi dè àyiə, zəŋi taw sòʼò àghè dzaŋə

(Matìyò 5.1-12)

17Yesù ə ŋwò dzwoŋi tswi bə̀ anə udoŋ nə̀ ghu, bù anə ibii ìliy yiy. Ndə̀mə̀ tsə̀təndii tə we tə̀liy tiy kə də̀ awote, nə̀ ndə̀mə̀ àghù àliy yiy ghu kə ŋwô bə̂ nəniy a mbwòʼ ə̀ Dzùdiyà, nə̀ ìnaʼ i Yèlusalèm, nə̀ a ŋgwùŋə̀ Taylè nə̀ Sidòn. 18Ghu kə bù ani bù zuw ayiə yə ù kə niʼà nəniy tə̀ ù zəŋi taw kə sòʼo ghu. Yesù ə zəŋi taw kə ghu dzə̀m, dzwùm fyi tsə sòʼò nsìy mə̀bɛbə̀ mə̀ ìŋ kə fyimə nəniy ghu, ghu taw kə. 19Aghê dzə̀mə khu tsə̀ kə dzəd ani mwàm yə̀ kə we, aŋwòə daʼa kiy kə fyiə bə̀ azoŋə̀ we, zəŋə ghu taw ghu àdzə̀m.

Kədwiʼi nə̀ ìmwe yiy

(Matìyò 5.1-12)

20Yesù ə liay tsìy yə̀ tsə̀təndii tə we, dzày tsə̀ nə̀,

“Zə̀kìy dyoʼo nə̀ wò, wô wə̀ wò kwu nəniy nə̀ wò laʼà fyiə kə ù liə nəniy nə̀ wò kəli,

ù nì nia wò nə̀ wò doʼò anə lòʼo kə Zə̀kìy saʼa nəniy ate.

21Zə̀kìy dyoʼo nə̀ wò, wô wə̀ wò ndzə̀mə̀ mbvə̀ŋə̀ nəniy ani kəli fyiə kə ù liə nəniy nə̀ wò kəli nyiə,

ù kì nyìə̀ ŋwò wô nə̀ fyiə kə wò kwu nəniy ani kəli, fòŋ yiə̀ kî kwu yə̀ ate.

Zə̀kìy dyoʼo nə̀ wò, wô wə̀ wò mwe nəniy nyiə anə ayiə àbɛbə yə wò zəŋi nəniy,

ù kì zəŋə tsə ŋwò nə̀ wò dwiʼi.”

22“Zə̀kìy dyoʼo nə̀ wò, wô wə̀ aghê liy yiy bâ nəniy wô, twe myìʼà sòʼò wò, nyàʼà sòʼò wò, dzìy sòʼò nə̀ wò də̌ wò ù bɛbə̀ wìy bòʼ ìbɛmə yə wò kwu nəniy azoŋə̀ Wà Wù! 23Abu ayiə yə̀ fyiə nə̀ ghà, ghà ki dyoʼo, tà fyiə kə idoŋ nə̀ dwiʼi kə̀ soŋə̀ kìy, aŋwòə Zə̀kìy na namə kə̀soŋə̀ kìy awò ghà an-a-vələ. Nə̀ tě ghu kə zəŋi sòʼò ìyiə ìmoʼo yiy awò àghě ntwùm ə̀ Kə̀zə̀ yə̀ ghu kə faʼà nəniy â Zə̀kìy nə̀ fòŋ tə ghu tiy tə̀dzə̀m.

24A kwuni bû nyiə, ghà aghê kwumə yiy, ghà də anə utswə̀d.

Ghà mə kpe dòʼò təŋ anə ufyiə wə ghà kwu nəniy nyiə.

25Mfəm də awò ghà yə̀ ghà nyiə kwee nəniy nyiə,

dzoŋ nî bè zabə gha.

Mfəm də awò ghà yə̀ ghà tsoʼo nyiə

ghà nî ŋge bè dìy ŋwò.

26Mfəm də awò ghà yə̀ aghê àdzə̀mə̀ dzîy nəniy ayiə àdzoŋə̀ yìy kwùmə̀ bə̀ nə̀ ghà. I də ghii aŋwòə nə̀ tèe ghu yiy kə dzày sòʼò àyiə àdzoŋə̀ yìy kwùmə̀ yə̀ nə̀ àghě ntwùm ì gûw yìy.”

Kəli tsə iliə yiy azoŋə̀ àghù yə̀ ghu dzwə nə̀ wò

(Matìyò 5.38-48; 7.12a)

27Mə kwuni dzìy bə̀ awò ghà yə̀ ghà zuw nəniy â mìə̀ nə̀, “Ghà liə yə̂ aghù yə̀ ghu dzwə nəniy nə̀ gha, zəŋə yə̀ ayiə àdzoŋə̀ yìy nə̀ ghu, 28ghà si dziy yəə â Zə̀kìy nə̀ kə lwî àghù yə̀ ghu nyiə̀ nəniy gha nə̀ ntyiə kiy, gwùŋə̀ sòʼò awò àghè dzə̀m ghu tswə̂dlə̀ nəniy gha. 29Abu wù lìy wìy bwad wô an-a-dzòʼ, kyèmi dě yə kə̀ liy kə. Abu wù lìy nìy ŋwô yəə ndzwu tə bee tiə̀ tìy, nyə̀ ə dyaŋi yə̀ tə fôŋ tə̀ â we. 30I nyiə yəə awò àghù yə̀ ghu ŋwaa bə̂ nəniy awò wò, abu wù lìy wìy nìy ŋwô nəniy fyiə kiə̀ kìy, kə̀ kâm bəb dzwoŋi dzə̀. 31I zəŋə yəə ayiə yə wò liə nəniy nə̀ aghê si zəŋə bəə nə̀ wò.

32Abu wò liə kə aghû yə̀ ghu liə nəniy wô, Zə̀kìy də mə̀yə ani lwì wò ə? Aghê àbɛbə yiy bôʼ liə sòʼò ŋwô aghû yə̀ ghu liə nəniy ghu. 33Abu wò zəŋə kə ayiə àdzoŋə̀ yìy awò àghù yə̀ ghu zəŋə nəniy ayiə àdzoŋə̀ yìy nə̀ wò, Zə̀kìy də mə̀yə ani lwì wò ə? Aghê àbɛbə yiy boʼò zəŋə sòʼò ŋwòə ghii. 34Abu wò fwìy nyə̀ kəə ukhiy wiy awò àghù yə̀ wò kwu nəniy nə̀ ghu kî tsəə dzwəŋə ŋwò, Zə̀kìy də mə̀yə ani nyə̀ wô nə̀ lwì kìy ə? Aghê àbɛbə namə fwìy nyə̀ sòʼò ŋwò aghê àbɛbə àliy yiy nə̀ ùkhiy wiy, ghu kwu nə̀ ghu kî nyìə̀ dzwəŋə ŋwò ukhiy u ghà wə̀. 35Ghà kwuni kwu ani liə tsə aghû yə̀ ghu dzwəə nə̀ ghà, zəŋə yə̀ àyiə àdzoŋə̀ yìy awò ghu, fwàʼà nyə̀ ghu nə̀ ùfyiə wiy, nia way isə yiy nə̀ ghu tsə dzwoŋi. Abu ghà zəŋi nəniy ghii, ghà kî kyilə ŋwò namə kə̀ soŋə̀ kìy. Ghà ki də awa Zə̀ k-a-vələ. Aŋwòə ù zəŋə àyiə àdzoŋə̀ awò àghù yə̀ ghu də nyìə̀ way we nə̀ zòŋə̀ kìy, nə̀ aghè bɛbə soʼo. 36Ghà si kwoʼo yəə nə̀ mulikiy azoŋə̀ àghè liy yiy anə yiə yə Təli ghii kwoʼ soʼò nə̀ mulikiy azoŋə̀ ghà.”

Kə̀ saʼ dzə̀ aghê liy yiy

(Matìyò 7.1-5)

37Kə̀ saʼ dzə̀ aghê liy, tə̀ Zə̀kìy ki də kə̀ saʼ soʼò wô. Kə̀ saʼ wiy dzə̀ə wù lìy tə̀ Zə̀kìy ki də kə̀ saʼ wiy soʼò wô. Wò kwu ani nìyzə̀ bɛbə tə ghù, tə̀ Zə̀kìy ki nîyzə̂ soʼò ìbɛbə yə wò zəŋə. 38Wò kwu ani nyə̀ ufyiə â àghù yə̀ ghu laʼà nəniy tə̀ Zə̀kìy ki nyiə̀ sòʼò wò nə̀ ùfyiə wə wò làʼà nəniy anə ndə̀m. Abu Zə̀kìy dziy nyiə̀ wò, ù kì kwe tsə anə fòʼ ì dzòŋə̀ yìy, ù zəki lwe tsə, ù sə̀kì nyi yə̀, u ki fwulə fyiə dyaŋə yə a bee. Zə̀kìy kî nyə̀ wò nə̀ ùfyiə wiy anə ayiə yə wò nyə̀ soʼò nəniy ate â àghè liy yiy.

39Yesù ə tyi dè sòʼò ghu nə̀ àyiə yiy anə fə zə̀zə̌ nə̀, “Wù ùfɛbə̀ wìy wày dzə ani tàlì wù ùfɛbə̀ ùlìy wìy; abu wù ùfɛbə̀ wìy tàli àzə̀, ghu kî dzəŋə bvə̀ nyiə tswi ŋwò anə kəbwòʼ. 40Ànìsə̀ ə̀ kə̀ŋwàʼà wày dzə ani tsìy fyi dzə̀ àtyi dè ə̀ we. I kwuni də̌ nə̀, nìsə̀ wə̀ ghu tyi dê mà tsə ayiə adzə̀m â we ù kəli tsə nəniy, u bù dòʼò bə̀ sòʼò yəə à də̌ àtyi dè we ù ghà wə̀.

41Wò də̌ mə̀yə ani kòʼ səfə itay fə nyi doʼò nəniy anə isə i àzwə̀, nə̀ wò kwu kə̂m kə fəkàʼ kə nyi doʼò nəniy anə isə yiə̀ ə? 42Wò də̌ mə̀yə ani dzày nə̀ ‘Kə̀lə̀ â wò a àzə̀ wam, bù mə fɛb maʼà fyi bə̂ səfə itay anə isə yə̂’ nə̀ wò kòʼò wày kə̂m kə fəkàʼ kə̀ kə də nəniy anə isə yiə̀. Gha, mə̀ nə̀ nyi mbe imbè! Wò kwu ani nìy ŋwò fyi bə̀ kə̀m kə fəkàʼ kə̀ kə də nəniy anə isə yiə̀ isəə, wò ki dyaŋi də ani kòʼ dzwàb, anə yiə yə wò də ani nìy ŋwò fyi bə̀ səfə itay fə də anə isə i àzə̀ yiə̀.”

Fəkâʼ nə̀ ùtam wə fəmuə nəniy

(Matìyò 7.17-20; 12.34,35)

43Kâʼ fə̀ dzoŋə̀ fìy way dzə ani mu utam ù bɛbə wiy. Kâʼ fə̀ bɛbə fiy way soʼo ani mu utam ù dzoŋə̀ wìy. 44Wò kyilə fə̀kàʼ anə ndzòʼò ùtam wə fə muə nəniy; Wò wày dzə ani zù kumi utam u fîk a dəŋə təfàb moo ani kumi lamə a təŋə kəgə̀m. 45Aghê àdzoŋə̀ yìy zəŋə àyiə àdzoŋə̀ yìy aŋwòə ghu kwu fôŋ tə̀ dzoŋə̀ tìy. Aghê bɛbə kwuni zəŋə àyiə àbɛbə yiy bòʼ ìbɛb yə i də nəniy anə fòŋ tə ghu. Ayiə yiə̀ à dziy yiy dê bə̀ fyiə kə kə də nəniy anə fôŋ yiə̀.

Le tə ghè à byiə təndaw àbè

(Matìyò 7.24-27)

46Yesù ə dzày tsə nə̀ “Ghà tsəŋə̀ tyoŋə kə nə̀ìdiə miə nə̀, ‘Mwe ə̀ mbyi, mwe ə̀ mbyi,’ kwuni zəŋə way ayiə yam à dziy yiy ə?” 47Mə dê bə̂ ndzòʼò wù wə̀ ù zuw nəniy ayiə yam à dziy yiy, zəŋə yə̀ sòʼò àyiə yə mə liə. 48Ù də̀ yəə à də̌ wù wə ù kə liə ani byiə ndàw we, u təm dzwàb tsə kə ndaw kə ghè kə̀, byiə kə anə atay. Dyaŋi byiə kə ndaw ate, iwe bù nìə̀ tsə, dzwì ə lwe bə̀ də̀m kè ani də̀ŋ màʼà ambvə̀d, aŋwòə u kə byiə na dzwàb ŋwò. 49Wù wə̀ ù zuw nəniy ayiə yamə, kə̀ kwuni faʼ nəway, ù də̀ yəə à də̌ wù wə̀ ù kə dziy byiə ndàw we, u màŋ byiə yə̀ kə ndaw ŋwô nə̀ ù kə̀ byiə dzwâb tsə kə ndaw kə ghè kə̀. Abù iwe niə̀ tsə, dzwǐy lwe bù də̀ŋ màʼà yə̀ ndaw yə, i bə̀lì bvə̀ tswi tsə ambvə̀d ìdzəm idzə̀m.

Currently Selected:

Lukâs 6: isu

Highlight

Copy