LUKI 8

Nyahangɛi Nasia Ti Yɛ To Yesu Ma

1Hugutungɔ na wooma Yesu i lewetewelɔ teisia hu kɛɛ fuleisia a Ngowili Yekpei le kɔloongɔ Ngewɔ Mahayɛi ma. Ngi gaalopo puu mahu feleisia ti yɛ ngi wooma lɔ. 2#Mat 27.55-56; Mak 15.40-41; Luk 23.49 Kɛɛ nyaha lɛɛnga, nasia Yesu i yɛ ngafa nyamuisia gbuani ti hu kɛɛ heegbɛisia. Yeengila mia a Meri na ti yɛ toli a Madalamɔi, na Yesu i yɛ ngafa nyamu wɔflɛi gbuani ngi hu, kɛɛ 3Joana, Hɛlɔd wɛlei mahumɔi Njusa ngi nyahɛi kɛɛ Susana kɛɛ nyaha gboto wekanga, nasia ti yɛ gbɔ Yesu tia ngi gaalopoisia ma a ti yeya-hani.

Dɔmii Kɔlooni Tuhani Galɛ Valimɔi Ma

(Mat 13.1-9; Mak 4.1-9)

4Nungaa ti yɛlɔ lekee a wa Yesu gama ta gbua teisia ma; tawao kia faha wa i yandɔni, i dɔmii ji gbuɛilɔ yɛ,

5“Taamɔ yila i liilɔ wɔɔ tuhani galɛi valima ngi gbalei hu. Kia i yɛ falima, tɛngaa i gulailɔ pele galei ma, kɛ nungaa ti nyiminga ma, ŋɔningɛisia bɛɛ ti ngɔyɔ. 6Tɛngaa i gulailɔ fawa lɔlei ma kɛɛ kia ti valeni, ti hailɔ ajifa nja gbi ii yɛ yeepɔlɔ fɛlɛfɛlɛi hu. 7Tuhani galɛi lɛɛnga i gulani ngaali lɔlɔmɛi lɔ, kɛ tia yeengaliisia ti valinga, ngaali i wɔpɔilɔ i tuhani magboli. 8Tuhani galɛi lɛɛnga i gulani ndɔlɔma yekpei lɔ; yeetuhani i gbekpe wa, yeengila i wua kungɔ a hɔndɔɔ yila.”

Yesu i ngi yɛpɛi yakpuɛilɔ yɛ, “Numui na ngoli ngi ma njia mɛniva, i wolo ji ma.”

Dɔmiisia Yeesabui

(Mat 13.10-17; Mak 4.10-12)

9Yesu gaalopoisia ti ngi mɔlilɔ a dɔmii ji yeembui, 10#Ais 6.9-10 kɛ i kpɛmbonga yɛ, “Ngewɔ mahayɛi yɛyii na ndɔwungɔ wɔɔ, Ngewɔ i kɛnga a wue, kɛɛ a wa yeemɔniisia gama dɔminga hu lɔ, aako ti kpee kɛɛ tɛɛ tɔ, tawao ti wolo kɛɛ tɛɛ mbugɔɔ.

Yesu Lɔ Tuhani Galɛi Yeedɔmii Fasaima

(Mat 13.18-23; Mak 4.13-20)

11“Salei yeembui lɔ a ji: tuhani galɛi i yɛni a Ngewɔ layie lɔ. 12Tuhani galɛi nasia ti gulani pele galɛi ma tia mia a nungei nasia ta Ngewɔ yiɛi mɛni; kɛɛ Seitana a walɔ i kpua ti lii hu aako taa la a Ngewɔ ta bawo. 13Tuhani galɛi nasia ti gulani fawa lɔlɔmɛi ti na nasia va lɔ ta Ngowili Yekpei mɛni, ti loko hei mbu a kohunɛ. Kɛɛ ɛɛ yei poloŋ ti lii hu; ta lalɔ la watii wulo lekee va, kɛɛ watii lekee ngagbalɛ hinda i wangaa kɛ ti gbenga ma. 14Tuhani galɛi yeenasia ti gulani ngali hu ti nasia va lɔ ta Ngewɔ yiɛi mɛni, kɛɛ dunyei yeendiihɛlɛ mahindeisia kɛɛ kpatɛi yeenɛnɛɛi ta ti liisia lavelɔ ti Ngewɔ yiɛi gboli, tɛɛ gbekpe. 15Tuhani galɛi yeenasia ti gulani pɔlɔ yekpei hu ti nasia va lɔ ta Ngowili mɛni, ti ndamagbatɛ ndii golongɔ yekpe hu, ti nɔɔ ma haaŋ kpekpeya i gbua hu.

Lamboi I kaloi Bu

(Mak 4.21-25)

16 # Mat 5.15; Luk 11.33 “Numu gbi ɛɛ lambo longa aa nguaa kaloi bu ɔɔ kpukɔ. A tɛ haka yalɛngɔ lɔ ya aako nungaa ti ya wuama pɛlei bu ti yeefoi lɔ.

17 # Mat 10.26; Luk 12.2 “Ajifa na gbi lekee ndɔwungɔ a gbualɔ kpawama, tawao na gbi lekee mawɛɛngɔ, ta kpualɔ ti wa la foofo ya.

18 # Mat 25.29; Luk 19.26 “Faale a wu mahugbe pelei na va wa Ngewɔ yiɛi mɛni la; ajifa numui na hani i ngi yeya, mato a velɔ ngi wɛ, kɛɛ numui na hani ii ngi yeya, ta na wuloi bɛɛ houlɔ a gili la yɛ ta ngi yeya.”

Yesu Ngi Nje Kɛɛ Ngi Ndewehingeisia

(Mat 12.46-50; Mak 3.31-35)

19Yesu ngi nje tia ngi ndewehingeisia ti wɛilɔ ngi gama kɛɛ tii guni a fola ngi ma fahii va. 20Numu yila i ndeilɔ Yesu ma yɛ, “Bi nje tia bi ndewehingeisia lɔ looni ngitii ya ti longɔ ti bi lɔ.”

21Yesu i ndeilɔ ti gbi ma yɛ, “Nya nje kɛɛ nya ndewehingeisia mia a nungei nasia ta Ngewɔ yiɛi mɛni ti golo mbu.”

Yesu Lɔ Vivii Londoma

(Mat 8.23-27; Mak 4.35-41)

22Folo yila ma Yesu ta ngi gaalopoisia ti wiliilɔ ndɛndɛi hu kɛ i ndenga ti ma yɛ, “A mu Popɛi ji lewe mu li yeekaka wekei ma.” Kɛ ti tɔtonga a lila. 23Ti loni limaa kɛ njii i lewenga a Yesu. Ngamɛi na vivii gbayangɔ wa i gulailɔ njɛi ya, kɛ njɛi tɔtonga a ndɛndɛi lavela, na hii kpundɛ wa i hɛlɛilɔ ti gbi mahu. 24Kaalopoisia ti liilɔ Yesu gama, ti ngi wu tɛɛ, “Kaamɔ! Mua haama!”

Yesu i hiyeilɔ i gbandɛ vivii la kɛɛ nja lumbengɔi; ti ma i londeilɔ tawao hu gbi i yɛilɔ louŋ. 25Kɛ i ngi gaalopoisia mɔlinga yɛ, “Wu lalɛi lɔ mi a Ngewɔ?”

Kɛɛ ti wuhu wungɔ yɛla, duwei ti huvenga, ta nde ti nyɔunyɔu ma tɛɛ, “Ye lɔ a taamɔi ji? A hinda la vivii yeya kɛɛ nja lumbengɔi ta golo ngi wɛ!”

Yesu Lɔ Ngafa Nyamuisia Gbuama Taamɔi Hu

(Mat 8.28-34; Mak 5.1-20)

26Yesu tia ngi gaalopoisia ti njɛi leweilɔ ti li Gɛrasa lɔlei hu, njɛi wooma, Galili leenga hu. 27Kia Yesu i gbuani ndɛndɛi hu, taamɔ yila, ngafa nyamuisia ti ngi hu, i wɛilɔ ngi gama a gbua tei hu. Hinda huguhangɔ va taamɔi ji magbukangɔ yɛla, ɛɛ luma aa wua pɛlɛ bu, a luva kambajɛi hu, a yii na. 28Kia i Yesu lɔni, i yele wa gulailɔ, i gula ngi gɔwɔbu, i nde ngeleya yɛ, “Yesu, Ngewɔ Lɛngɔ Wai Hindoloi! Gbɛɛ bi loko wilima nya mahinda hu? Bi lemungɔe, ba tɔɔya la nya ma!” 29I ji leilɔ jifa Yesu i wilani a ndela yɛ ngafa nyamui i gbua ngi hu. I yɛlɔ a ngi gula watii gboto, tawao kia bɛɛ ti yelɔ a ngi makpa, ta jɔwɔi gula ngi lokoisia ma kɛɛ ngi gɔwɔisia, i yɛ yeejɔwɔisia lewetewelɔ, ngafa nyamui a li a ngie ndɔgbɔ lambɛi ma.

30Yesu i ngi mɔlilɔ yɛ, “Bi lɛi?”

Kɛ i potenga yɛ, “Nya la a Fahawa” ajifa ngafa nyamu gboto wa lɔ ti yɛ ngi hu. 31Yeengafa nyamuisia ti Yesu manɛnɛilɔ tɛɛ aa ti wili ndowei na hu kɛlɛma ii ma.

32A yeekpemɛi na ndondɛ vaha wa ti yɛlɔ na gbla, ta mɛli ngiyei yakama. Faale ngafa nyamuisia ti Yesu manɛnɛilɔ tɛɛ i luma ti wua yeendondɛngɛisia hu, kɛ i lumanga ti wɛ. 33Ti gbuɛilɔ taamɔi hu, ti wua ndondɛngɛisia hu. Ndondɛ vahɛi na gbi ti gindɛilɔ, ti ngiyei yei, ti wili Popɛi hu, ti lo hu.

34Nungei nasia ti yɛ yeendondɛngɛisia makɛ ti tɔilɔ gbɔɔ i wieni, famia ti liilɔ a piimɛ ti yeetɔwɔi vaya tei hu kɛɛ tatei na hu gbi. 35Nungaa ti liilɔ aako ti tɔ a yama gbɔɔ i wienga, tawao ji ti foni Yesu ma, ti taamɔi na maleilɔ ngafa nyamuisia ti gbuani ngi hu i heini Yesu gɔwɔbu, ngi mayilingɔ, ngi nɛmahui i na; kɛ ti luwanga. 36Kɛɛ nasia ti taamɔi bawoyii hulɔni ti hugɛilɔ a tie. 37Kɛ nungei nasia gbi ti gbuani ndɔlei na hu ti Yesu manɛnɛnga tɛɛ i li, ajifa ti luwangɔ wa yɛla. Faale Yesu i wiliilɔ ndɛndɛi hu i gbua na. 38Taamɔi na ngafa nyamuisia ti gbuani ngi hu i Yesu manɛnɛilɔ yɛ, “Mua bie mu li.”

Kɛɛ Yesu i ngi yangamɛilɔ yɛ, 39“Yama bi yeetaahu, bi na hugɛ Ngewɔ i pienga bi wɛ.”

Taamɔi i liilɔ, i tei gala a hugɛ gbɔɔ Yesu pienga ngi wɛ.

Jailɔs Nyahaloi Kɛɛ Nyapoi Na I Jani A Yesu Lomɛi

(Mat 9.18-26; Mak 5.21-43)

40Kia Yesu i yamani Popɛi yeekaka wekei ma nungaa ti ngi guluilɔ gaka hu ajifa ngi mawulola gbɔungɔ yɛla ti la. 41Kɛ taamɔ yila ngi la a Jailɔs i fonga na; hɛɛ wɛlei na i yɛ yeetei na hu yeemahumɔ yɛla a ngie. I gulailɔ Yesu gɔwɔbu i ngi manɛnɛ yɛ i foo ngi yeepɛlɛbu, 42ajifa ngi nyahalo yakpei, ngi gungɔ a foo puu mahu fele, i loni te i haa.

Kia Yesu i yɛ lima, fahii yɛlɔ a ngi gbɔnda kakɛi gbi ma. 43Nyapo yila yɛlɔ ti lia ŋama heegbɛi i foo puu mahu fele gbɔyɔnga ngi ma; i ngi yeya-hani gbi majianga halebla ma kɛɛ numu gbi ii yɛ guni a ngi bawola. 44I wailɔ fahii hu a Yesu wooma wee, i ja a ngi lomɛi yeengoliyɛi, kɛ ŋamɛi hu i lewenga ngama. 45Yesu i mɔlilɔ yɛ, “Ye lɔ i jani a nge?”

Numui gbi ti mawalilɔ, kɛ Pita i ndenga yɛ, “Kaamɔ, fahii bi galangɔe, ta liigba bi ma.”

46Kɛɛ Yesu i ndeilɔ yɛ, “Numu i jailɔ a nge, ajifa ngi kɔɛilɔ ji kpaya i gbuani nya hu.” 47Nyapoi i kɔɛilɔ kɛ ngi lɔwuyii gbii na, faale i wailɔ, ngi ma a gbɛli, i gula Yesu gɔwɔbu. I hugɛilɔ a Yesu numui gbi yama gbɛva lɔ i jaani a ngie tawao yɛ i bawoilɔ ngama. 48Kɛ Yesu i ndenga ngi ma yɛ, “Nya loi, bi lalɛi a Ngewɔ i bi bawonga. Li ndiilɛli hu.”

49Yesu i loni njɛpɛi ji lemaa kɛ tutu i gbuanga hɛɛ wɛlei mahumɔi yeepɛlɛbu i nde ngi ma yɛ, “Bi nyahaloi i hanga, ba gbɔma Kaamɔi liihɛlɛ gbama.”

50Kɛɛ Yesu i humɛniilɔ kɛ i ndenga Jailɔs ma yɛ, “Baa luwa; la lekee a Ngewɔ, bi loi a bawolɔ.”

51Kia i foni pɛlei la, ii lumani numu gbi aa to ngi ma pɛlei bu kɛlee Pita kɛɛ Jemisi kɛɛ Jɔn kɛɛ ndoi ngi kɛkɛ tia ngi nje. 52Numui gbi ti yɛlɔ a wɔɔ ta gula ndɔma ndoi va. Yesu ndeilɔ yɛ, “Waa wɔɔ; ndoi ji hangɔ ii le njii mia lekee i pienga!”

53Ti gbi ti ngi gbafailɔ, ajifa ti yɛ kɔɔlɔ kɛ ndopoi hangɔe. 54Kɛɛ Yesu i ngi lokoi houilɔ, i toli wie ngeleya yɛ, “Nya loi, hiye!” 55Ndopoi lɛɛvui i yamɛilɔ ngi hu kɛ i hiyenga ngama, kɛ Yesu i ndenga yɛ ti yeendopoi gɔ a mɛhɛɛ i mɛ. 56Ngi lebleisia ti wuhu i wuilɔ kɛɛ Yesu i ti lahiilɔ kpaukpaungɔ yɛ na i wienga ta hugɛ a numu gbi.

Currently Selected:

LUKI 8: MENNT

Highlight

Copy