YouVersion Logo
Search Icon

Baseriŋ Bithɔɔkɔ beŋ 13

13
Banabas mɛnɛ Sɔli yetho e bindɛ ŋindo
1Ka makɔmande ma ka balanɛyani beŋ maŋ ka Antiyɔkɔ banabiŋ mɛnɛ bathananini bi kiŋ nde kɛndɛ: Banabasi, Simiɔŋ wo dɔma wɔ bɔlɛ woŋ, Lusiyɔsi wo ŋaye ka Sairini woŋ, Maneaŋ wo dinko ka tha banthe iŋ Hɛrɔdi wo bayaha woŋ, mɛnɛ Sɔli. 2Naa nde bindɛ ni Mariki woŋ kubatho e bindɛ kɔ bɔha suŋ, Yina wo ka Masaala woŋ tepe kɛnamɛŋ, na “Fuŋuniyaŋ nuŋ Banabasi na mɛnɛ Sɔli haliko bi be ni wali ba thiyiyɛ yaŋ bindɛ baŋ.”
3Naa thanki bindɛ bɔha suŋ baŋ e bindɛ niya kuraminɛ koŋ, bindɛ tute Banabasi na mɛnɛ Sɔli thɛnkɔ e bindɛ bindɛ ŋinda.
Banabasi mɛnɛ Sɔli key ka thiki hu ka Saipurɔsi haŋ
4Banabasi mɛnɛ Sɔli ŋindo iŋ Yina wo ka Masaala woŋ, awa bindɛ fuŋ biyasi namɛŋ haŋ e bindɛ kaa ka Silusiya, mɛti ba ka kuthuhu koŋ baŋ. Bindɛ fuŋ kɛndɛ iŋ gbe bamandiŋ ba kaa ka thiki humandiŋ hu ka Saipurɔsi. 5Naa biyande bindɛ ka mɛti ba ka Salamisi ka Saipurɔsi, bindɛ ni kɛndɛ kɛwandi thampa tha ka Masaala thaŋ ka bankɛŋ bathuŋuyande ba ka biYusu beŋ baŋ. Bi kiŋ nde iŋ Yɔni Maki ba bindɛ mase wali baŋ.
6Bindɛ kɛriŋande fooma ka kuyɛkɛŋ ku ka Saipurɔsi koŋ ba kaa ka mɛti ba ka Pefɔsi, awa kɛna penke bindɛ bamɛni wunthe wo dɔma na Bari-Yisɔs. WoYu na nde wundɛ wo dɔmɔkɔy ba wundɛ niyɔ banabi. 7Wundɛ kiŋ nde nyathiki wo ka bayaha wo ka kuyɛkɛŋ kubɛina, wo dɔma Sayiyɔsi Pɔlɔsi woŋ, wɔ na nde wo iŋ kele humandiŋ. Bayaha woŋ thiyi Banabasi na mɛnɛ Sɔli ba bindɛ si kɔɔ ka kɔtɔkɔy kɛnama, bɛyi bahɛna kutɛ wundɛ thimoŋ nde ba yuyɛ thampa tha ka Masaala thaŋ. 8Bamɛni wo dɔma Bara-Yisɔs woŋ wundɛ na hɛlɛŋ dɔma Ɛlimasi ka huKiriki haŋ. Ɛlimasi woŋ baŋ kɔɔyɛ ba sɔkinɔkɔ Sɔli na mɛnɛ Banabasi, awa wundɛ yole nde ti punke wundɛ na sa bayaha woŋ niye kulanɛya. 9Awa Sɔli, wo hɛlɛŋ dɔma Pɔli woŋ, kiŋ nde wo thiŋo iŋ Yina wo ka Masaala woŋ, ndɛ dethe niŋ natiiŋ 10e niŋ tepe, na “Yindo hati ka Wayi Womandiŋ woŋ. Hadeŋ na yi wo ka bɛy yo bɛy bayɔhɔy. Yindo iŋ maniyɔyŋ manɛnɔy fooma. E yi sa pɛyi sikinuwande nɔndi ba ka Masaala baŋ? 11Bɛna yɔnkɔ hu ka Mariki woŋ haŋ hu kɔŋ sɔkinɔkɔ yina. Yi kɔŋ mankɔ thaaya hɛ, awa yi sa nda kutu waŋ ba kafay woŋ baŋ ba malɔkɔ.”
Ka thagbɛmgbɛŋ thabɛina Ɛlimasi kutɔkɔy natiyi awa wundɛ mankɔy thaaya. Wundɛ bohe deethuwa wo niŋ bohi kugbeke ba niŋ kata. 12Naa thanki bayaha woŋ kuta ba thankɛ niyɔ ka bamɛni woŋ baŋ, wundɛ ni kulanɛya huseri hu yuye wundɛ ba Masaala haŋ awa wundɛ ni thakaba wumandiŋ ba mathanani ma yuye wundɛ ba Mariki woŋ maŋ.
Pɔli mɛnɛ Banabasi key ka mɛti ba ka Antiyɔkɔ ba ka Pisidiya
13Pɔli mɛnɛ bintɔni nama beŋ thuhande maŋaye ka Pefɔsi e bindɛ kaa ka Pɛrɛka, ka bompi wo ka Pamfiliya, ka peye Yɔni Maki bindɛ e wundɛ duwa ka Yɛrusalɛmi ka. 14Bindɛ key maŋaye ka Pɛrɛka e bindɛ biyande ka Antiyɔkɔ ba ka kuyɛkɛŋ ku ka Pisidiya, awa ka Malɔkɔ Mahemuwe maŋ, bindɛ key dɔŋɔ ka banka bathuŋuyande ba ka biYusu beŋ baŋ. 15Naa thanki biya beŋ niya karaŋ maŋaye ka Siraŋ ba ka Musa baŋ mɛnɛ magbaliŋ ma ka banabiŋ beŋ maŋ, bayahɛŋ bi ka banka bathuŋuyande baŋ beŋ fuŋuŋ wɔ wunthe ba bindɛ ka tepe, na “Mbɛndaŋ, miŋ thimoŋ ba beŋ gbonkitiyande biya beŋ beŋ baŋ mɛnɛ beŋ kiŋ iŋ huseri ba bindɛ haliko ba bindɛ niya kuthɔnthɔ.” 16Pɔli ŋaye ka kɔɔ e wundɛ pɛmpiŋina thɛnkɔ nama thaŋ e sɛsuwa ba gbonkiya magbonkoy maŋ maŋ baŋ, na
“Biyaŋ biIsirɛli mɛnɛ siyani bahɛna baŋ fooma bendo ni Masaala na kubatho beŋ, poniyaŋ nuŋ kuiha! 17Masaala wo biya bi ka Isirɛli beŋ ni kubatho woŋ thanki nde yɛtha mbembɛŋ ntuŋ beŋ awa e wundɛ bindɛ niya siya bamandiŋ ka lɔkɔ ba nde bindɛ ka kuyɛkɛŋ ku ka Iyipiti koŋ.#Fuŋa 1:7 Masaala fuŋutu bindɛ ka sɛmbɛ nama baŋ maŋaye ka Iyipiti.#Fuŋa 12:51 18Awa mɔlɔŋ ba thaninɛŋ kɔnthɔ kanaŋ wundɛ kiŋ iŋ bindɛ ka wula baŋ e wundɛ kɔ niya bindɛ muyuŋ.#Kɔn 14:34; Dit 1:31 19Wundɛ ni ba siyani bahɛna basɔŋ-baye baŋ teetuwo, awa e wundɛ dunkuna kuyɛkɛŋ namɛŋ ku dɔma na Kenaŋ koŋ#Dit 7:1 ka biya nama beŋ, haliko bindɛ be kuŋ biyɔ.#Yas 14:1 20Bɛyiniŋ baŋ baŋ fooma niyɔy ka malɔkɔ ma ka thaninɛŋ kɛmɛ kanaŋ e kɔnthɔ kasɔhi.
“Naa daŋande wuŋ kɛndɛ Masaala yɛthiyɛ bindɛ bakɔnsɔŋɔni#Bak 2:16 haaŋ yɔkɔŋ malɔkɔ ma ka banabi woŋ Samɛli.#1 Sam 3:20 21Awa naa thɔnthɔŋɔŋ bindɛ ba gbaku,#1 Sam 8:5 Masaala yɛthiyɛ bindɛ Sɔli na, hati ka Kiisi woŋ, ŋaye ka bɔnsɔŋ ba ka Bɛnyamiŋ baŋ#1 Sam 10:21 ba niyɔ gbaku wokɛnamɛŋ ba thaninɛŋ kɔnthɔ kanaŋ. 22Naa kanite Masaala Sɔli na hugbakine haŋ,#1 Sam 13:14 Masaala yɛthi Dauda na ba niyɔ gbaku namɛŋ. Huna tepe Masaala, na ‘Yaŋ kute ba dɔma na Dauda, hati ka Yɛsi woŋ, ndɛ na thimo yaŋ woŋ siiya, awa wundɛ kɔŋ ni bɛyiniŋ fooma ba thimo yaŋ ba wundɛ niya.’#1 Sam 16:12; Ŋaiŋa 89:20 23Dauda na nde mbemba wo ka Yisɔs woŋ, awa Yisɔs wobɛina na ni Masaala Banikisi woŋ ba biya bi ka Isirɛli beŋ, nɔŋ na ni nde nthɔŋ Masaala lahiri na. 24Yisɔs tha nde niye sesuwe wali nama baŋ, Yɔni ni kɛwandi ka biya bi ka Isirɛli beŋ fooma ba bi be sikiŋ sɔkɔrɔ hakɛŋ namɛŋ baŋ e bindɛ biyo biye hu ka Masaala haŋ.#Maki 1:4; Luku 3:3 25Naa Yɔni see ka thankina wali nama baŋ, wundɛ tepe biya beŋ, na ‘Nama siyuwe beŋ ba yaŋ? Yaŋ kutɛ wɔ wo beŋ yumbu woŋ do.#Yɔni 1:20 Kɛrɛ ponaŋ kuiha! Wundɛ yemeŋ yama mahɛŋ; yaŋ sisandeta hintiŋ nthɔŋ ba pɛɛka nkalɛŋ ki ka dagbalɛŋ nama baŋ kiŋ.’”#Math 3:11; Maki 1:7; Luku 3:16; Yɔni 1:27
26Pɔli key ka kɔtɔkɔy ba dɔma, na “Biyaŋ bi ka Isirɛli, bendo dɔŋ Ebrahim na beŋ na mbemba wokendeŋ na, mɛnɛ bendo siyani bahɛna ba ni Masaala na kubatho beŋ baŋ dondo: Kɛntuŋ kɛna ŋindo huseri hu ni kisi baŋ haŋ gbeeŋ! 27Biya fooma bi ka Yɛrusalɛmi mɛnɛ bayahɛŋ namɛŋ beŋ tha nde ŋee Yisɔs na ba wundɛ niyɔ Banikisi woŋ, maa ba hakiyando thaseriŋ tha ka banabiŋ beŋ tha bindɛ ni karaŋ timo tima thaŋ ka Malɔkɔ Mahemuwe maŋ. Kɛrɛ bindɛ ni ba thaseriŋ tha ka banabiŋ beŋ thaŋ niyɔ nɔndi maŋaye ka thonkine Yisɔs na haŋ. 28Hali na niyɔy nde wuŋ na bindɛ tha kutu bɛyi bagbeeŋ ba tɛŋɛ wundɛ ba koro, bindɛ thɔnthɔŋɔŋ nde Pailɛti na ba wundɛ be kɔra.#Math 27:22-23; Maki 15:13-14; Luku 23:21-23; Yɔni 19:15 29Naa thanki bindɛ niya bɛy yo bɛy ba tepe magbali ma ka Masaala maŋ ba wundɛ, bindɛ thathaŋ niŋ ka kuyeŋ koŋ e bindɛ niŋ ka thiya ka yoma haŋ.#Math 27:57-61; Maki 15:42-47; Luku 23:50-56; Yɔni 19:38-42 30Kɛrɛ Masaala ŋayaŋ niŋ ka tuka haŋ, 31awa ba malɔkɔiŋ mabɔyɛ wundɛ tɔŋinɔkɔy ka bindɛ bi nde kaande iŋ wundɛ beŋ ka Kalili haaŋ ka Yɛrusalɛmi.#BB 1:3 Bindɛ fooma bi kiŋ nda maseriŋ ba wundɛ ka biya bi ka Isirɛli beŋ. 32-33Bɛna miŋ kiŋ dondo fooma ba bena sisiyɛ Huseri Huyɔhɔy haŋ: Bɛyi ba thanki Masaala niya lahiri ka mbembɛŋ bikɛntuŋ beŋ ba bindɛ niyiyɛ, wundɛ thanki mina bɛŋ niyiyɛ, mindo mpati bikɛnamɛŋ beŋ, maŋaye ka ŋayina Yisɔs na ka tuka haŋ e wundɛ niŋ dunkune sii. Nɔŋ na gbalo nde wuŋ na ka Kuiŋa kuŋaye koŋ, na
‘Yina hati wokiyaŋ woŋ;
Ka hɛ yaŋ niyɔy Fanda!’#Ŋaiŋa 2:7
34Wuŋ baŋ wuna tepe Masaala ba niŋ ŋayina ka tuka haŋ, awa wundɛ sa tuunu ka yoma haŋ:
‘Yaŋ kɔŋ yina thiyiyɛ thaduba tha sa thanki,
tha ni nde yaŋ lahiri thaŋ ka Dauda.’#Ais 55:3
35Nɔŋ na tepe hɛlɛŋ wundɛ na ka magbali mahɛna maŋ, na
‘Yi sa mɛyi ba bawali wokɛnda womɛthɛ
woŋ tuunuwa ka yoma haŋ.’#Ŋaiŋa 16:10
36Dauda ni nde wali ba dɛɛnki nde Masaala ba wundɛ niya baŋ ka yamana bakɛnama baŋ, awa wundɛ tuka e wundɛ mankuwo ka mankuwo nde mbembɛŋ nama beŋ kɛ, e kɔtɔ nama koŋ tuunuwa ka yoma haŋ. 37Kɛrɛ wuŋ, wuŋ tha niyɔ ka wunthe wo ŋayaŋ Masaala ka tuka haŋ woŋ. 38-39Yaŋ thimoŋ ba beŋ kɔthɔ, bendo mbɛndaŋ beŋ, ba dɔma na huseri hu ka peniyo hakɛŋ baŋ haŋ, hu niya kɛwandi kendeŋ haŋ ba Yisɔs, ba dɔma na wɔ yo wɔ wo niyɛ niŋ lanɛya wundɛ kɔŋ pɛniya hakɛŋ ba sa Siraŋ ba ka Musa baŋ niŋ punku pɛniyɛ. 40Bɛna niyaŋ kuthɛgbɛ haliko hu tepe nde banabiŋ beŋ haŋ hu be tha bena niyɔ, na
41‘Dethaŋ, bendo bahɛthiŋ bɛy beŋ!
Beŋ kɔŋ ni kukabanɛ e beŋ tuka!
Bɛyiniŋ ba yaŋ see ka niya baŋ ka yamana ndeŋ baŋ,
beŋ sa bɛŋ ni lanɛya, hali na wɔ na methine bena bɛŋ!’”#Hab 1:5
42Naa Pɔli iŋ Banabasi fuŋ ka banka bathuŋuyande baŋ, biya beŋ thiyi bindɛ ba hɛlɛŋ bindɛ saa ka Malɔkɔ Mahemuwe mamantheŋ maŋ ba si ndinta kaa ka kɔtɔkɔy ba thaninuwa biya beŋ bɛyiniŋ baŋ baŋ. 43Pɔli iŋ Banabasi yemo iŋ biYusu bibɔyɛ mɛnɛ biya binɔndi ka siyani bahɛna baŋ bi sikiyɔkɔy nde ka dina wo ka biYusu beŋ woŋ. Baseriŋ bithɔɔkɔ beŋ gbonkitiyande biya beŋ e bindɛ bindɛ kahina thathukuma ba bi be key ka kɔtɔkɔy ba piteke makutiyɛ ma ka Masaala maŋ.
44Ka Malɔkɔ Mahemuwe mamantheŋ maŋ, biya bibɔyɛ ka mɛti ka see ba si yuyɛ huseri hu ka Mariki woŋ haŋ. 45Naa kute biYusu beŋ sɛthɛ baŋ, bindɛ niyɔy hunaŋ wumandiŋ awa e bindɛ gbonkiya wunɛnɔy ma sɔkinɔkɔ bɛyiniŋ ba Pɔli gbonkoy baŋ awa e bindɛ niŋ yaka. 46Kɛrɛ Pɔli iŋ Banabasi yame ntiŋ gbonkiya iŋ thunka. Bindɛ tepe, na “Wuŋ asisande beŋ ba yenke tepo thampa tha ka Masaala thaŋ, kɛrɛ na baŋaŋ beŋ huŋ e beŋ kuta ba dɔma na beŋ sisandeta ba kuta sii ba kɔy yo kɔy, miŋ kɔŋ bena pɛyɛŋ e miŋ kaa ka siyani bahɛna baŋ, 47baa yamari baŋ baŋ bɛna dunkune nde mina Mariki woŋ: Mariki woŋ tepe nde, na
‘Yaŋ thanki nde yina yehinuwa ba yi be niyɔ mumɔɔli ba siyani bahɛna baŋ,
iŋ ba niyɔ gboŋa ba ka kisi baŋ ba kafay woŋ fooma.’”#Ais 42:6; 49:6
48Naa yuye huŋ siyani bahɛna baŋ, bindɛ fooma yehitɔkɔy e bindɛ gbuŋunuwa thampa tha ka Mariki woŋ thaŋ awa bi thankɛ yetho beŋ ba kuta sii ba kɔy yo kɔy baŋ, bindɛ see ni kulanɛya.
49Awa thampa tha ka Masaala thaŋ gbanthande fooma ka kufɛŋ kubɛina. 50Kɛrɛ biYusu beŋ see hɛŋɛti bayahɛŋ bi ka mɛti baŋ beŋ iŋ yɛrɛmɛŋ bi ka siyani bahɛna baŋ bi iŋ makooyeŋ ma ŋatɛ ka thinthi bi ni Masaala na kubatho beŋ. Kɛna thɛrɛŋ bindɛ ba niya Pɔli iŋ Banabasi na thɔrɔ e bindɛ kantha bindɛ ka kufɛŋ kubɛina. 51Awa kɛna konki baseriŋ bithɔɔkɔ beŋ kuligbi ku ka ŋananka namɛŋ ŋaŋ koŋ ba wu be niyɔ maseri ma sɔkinɔkɔ bindɛ,#Math 10:14; Maki 6:11; Luku 9:5; 10:11 e bindɛ kaa ka mɛti ba ka Ikoniɔmi.
52Bakarandeni bi ka Antiyɔkɔ beŋ yehitɔkɔy wumandiŋ awa e bindɛ niyɔ iŋ Yina wo ka Masaala woŋ.

Highlight

Share

Copy

None

Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in